แปล : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 80 / 194

…โร) ผู้ค้นพบวิชชาธรรมกาย ได้กล่าวถึง เอาไว้ว่า “สมถะเป็นวิชชาเบื้องต้น พุทธศาสนิกชนต้องเอาใจใส่ คือ แปลความว่า สงบระงับใจ เรียกว่า สมถะ วิปัสสนาเป็นขั้นสูงกว่าสมถะ ซึ่งแปลว่า เห็นแจ้ง เป็นธรรมเบื้องสูง เ…

บทที่ 1 แนะนำความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวิปัสสนาและสมถะ ซึ่งเป็นหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการรู้แจ้ง โดยอธิบายสมาธิทั้งสองประเภทและภูมิของสมถะและวิปัสสนา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงคำสอนของพระมงคลเทพมุนีเกี่ย

…นในวิปัสสนาว่า “ถ้าว่าวิปัสสนาเห็น มีวิปัสสนาก็มีธรรมกาย เห็นด้วยตาธรรมกายนั่นแหละเรียกว่า วิปัสสนา แปลว่า เห็นแจ้ง เห็นวิเศษ เห็นต่าง ๆ เห็นไม่มีที่สุด ตาธรรมกายโคตรภู เห็น แค่ ตาธรรมกายโสดา โสดาละเอียด…

วิปัสสนาเป็นการเห็นแจ้งในเรื่องอริยสัจ 4 และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอธิบายโดยพระมงคลเทพมุนี วิปัสสนาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเจริญภาวนาเพื่อขจัดกิเลสและความทุกข์ การเจริญวิปัสสนาต้องอาศัยเข้าใ

…คู่มือการศึกษาหลักสูตรจูฬอาภิธรรมิกะโท, กรุงเทพฯ : ทิพย์วิสุทธิ์, 2540 หน้า 49. * พระคันธสาราภิวงศ์ แปล. อภิธัมมัตถสังคหะ และปรมัตถทีปนี, กรุงเทพฯ : หจก. ไทยรายวันการพิมพ์, 2546 บ ท ที่ 2 กิเลส DOU 23

บทนี้นำเสนอประเภทของกิเลสตามคัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งแบ่งออกเป็น 9 หมวด โดยชี้แจงรายละเอียดของแต่ละประเภท ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, และประเภทอื่นๆ ที่มีผลต่อจิตใจและนำไปสู่ความทุกข์ สรุปเป็นหมวดต่างๆ รวม

…นไม่ว่าธรรมหรืออธรรมล้วนแต่มีรสทั้งสิ้นดังที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ในธรรมว่า “ธมฺมรโส สพฺพรสํ ชินาติ แปลความว่า รสแห่งธรรมชนะรสทั้งปวง” เวลาเข้าถึงดวงธรรม ต่าง ๆ ดวงปฐมมรรค ดวงศีล ดวงสมาธิ ดวงปัญญา ดวงวิม…

…ลง ผ่านการมองด้วยธรรมจักขุของธรรมกาย เมื่อเราเข้าใจถึงรสชาติของธรรมและกิเลสในใจของเราอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกิเลสต่างๆ ที่เข้ามาครอบงำ การสังเกตความแตกต่างในสีของน้ำเลี้ยงหัวใจช่วยให้เรารู้ว่ากิเลสใดได้…

…้ว ขึ้นชื่อว่าไม่ส่งผลนั้นเป็นไม่มี นั่นคือ จะต้อง มีวิบากติดตามไป 3.4 ความหมายของวิบาก คำว่า วิบาก แปลว่า ผลที่เกิดขึ้น หมายถึง ผลแห่งกรรม กรรมที่บุคคลประพฤติผ่านทางกาย วาจาและใจ ทั้งที่เป็นกุศลและอกุศล…

เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมและวิบากในชีวิตมนุษย์ โดยเน้นถึงผลที่เกิดจากกรรมที่ผู้คนกระทำ ทั้งทางกาย วาจา และใจ การฝึกฝนใจให้หยุดนิ่งจะช่วยให้เรารู้เห็นกรรมและวิบากในอดีตและส่งผลต่ออนาคตได้ พระพุทธเจ้าตรัสถึง

…ด - ดับ อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากรูปและนามนี้ มีการเกิดและดับอยู่ตลอดเวลา ทำให้ขันธ์ 5 มีลักษณะ เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุและปัจจัยต่างๆ ตลอดเวลา มีความเสื่อมอยู่ ดังนั้นแม้แต่รูปเอง ก็มี ธรรมชาติเสื่อมอยู่ตลอดเว…

บทความนี้สำรวจการเกิดและดับของขันธ์ 5 ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาเนื่องจากเหตุปัจจัยต่างๆ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงไตรลักษณ์ที่เป็นไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป…

…ส วิหรนต์ อินทริเยสุ อสวุฒิ โภชนมุหิ อมตฺตญฺญุง กุสีต หินวิริย์ ติ เว ปสหติ มาโร วาโต รุกข์ ว ทุพพล แปลเป็นสยามภาษาว่า ผู้ที่เห็นอารมณ์งาม สุภานุปสฺส์ ผู้ที่เห็นอารมณ์งาม รูปารมณ์ก็ดี สัทธารมณ์คันธารมณ์ …

บทความนี้พูดถึงการปล่อยวางอารมณ์ที่เกาะติดและการเห็นอารมณ์งามในมุมมองต่าง ๆ การเข้าใจหลักการสำคัญในการไม่ยึดติดในอารมณ์สามารถนำไปสู่การใช้ชีวิตอย่างมีสติมากขึ้น โดยอ้างอิงถึงคาถาที่มีความหมายในการดำเน

สพฺพตฺถ สํวโร สพฺพตฺถ สํวโต ภิกฺขุ สพฺพทุกฺขา ปมจฺจติ แปลเนื้อความว่า สำรวมตาได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็จ สำรวมหูได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็จ สำรวมจมูกได้ ยังประโยชน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการสำรวมในอินทรีย์ทั้งห้า เช่น ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ โดยการสำรวมในที่ทั้งหมดจะนำไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ในการศึกษาธรรมวินัยมีการอธิบายถึงขันธ์ทั้งห้าและการแบกภาระที่ห

…ว่า เห็น หูกระทบเสียง เกิดความรู้ เรียกว่า ได้ยิน เป็นต้น ความรู้จำเพาะ แต่ละด้านนี้เรียกว่า วิญญาณ แปลว่า ความรู้แจ้ง คือรู้อารมณ์ ดังนั้นจึงมีวิญญาณ 6 อย่าง เท่ากับอายตนะ และอารมณ์ 6 คู่ คือ วิญญาณทางต…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความเสื่อมโทรมของร่างกายตามอายุที่เพิ่มขึ้น และอธิบายถึงอายตนะ ในที่นี้หมายถึงการสัมผัสและการรับรู้ซึ่งเกิดจากการติดต่อกับสิ่งภายนอก มีการจำแนกอายตนะ 6 ประการ ได้แก่ รูป เสีย

…ไกลลิบ ฉะนั้น 4. สเวควตถุปทฏฺฐานํ มีสังเวควัตถุ 8 เป็นเหตุใกล้ชิดที่จะให้ความเพียรเกิด สังเวค วัตถุ แปลว่า ที่ตั้งแห่งความสลดใจ หมายความว่า ถ้าพิจารณาตามนี้ จะทำใจให้เปลี่ยนไปได้ เช่น ใจขี้เกียจ จะกลับเป…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของวิริยะซึ่งเป็นความเพียรในธรรมะ โดยแบ่งออกเป็นสี่ลักษณะ ได้แก่ อุตสาหลักขณ์ ซึ่งหมายถึงความขยันตั้งใจทำ, สหชาตานํ ซึ่งสนับสนุนคุณธรรมที่เกิดร่วมกัน, อส์สีทนปจฺจุปฏฺฐานํ ที่ไม่

…ที่นี้มีความหมายว่า ความไม่หวั่นไหว วจนัตถะว่า “พลียนติอุปปนเน ปฏิปกขธมฺเม สหนฺติ มทุทนฺตีติ พลานิ” แปลความว่า ธรรมเหล่าใด ย่อมมีกำลังให้อดทน ต่อสู้ ทำลายซึ่งปฏิปักขธรรม ฉะนั้นธรรมเหล่านั้นชื่อว่า พละ พล…

เนื้อหานี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับอุเบกขาและพละ 5 ในการเสวยอารมณ์และความรู้สึกของสัตว์ทั้งหลาย โดยเน้นถึงความสำคัญของผัสสะที่มีบทบาทในการเกิดเวทนาในใจและการพัฒนาจิตใจจากอินทรีย์ของปุถุชนสู่พระอริยเจ้า ธ

…แห่ง ความเป็นพระอริยบุคคลให้สมบูรณ์ ดังจะได้กล่าวในรายละเอียดต่อไป 9.1 ความหมายของอริยสัจ 4 อริยสัจ แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ ความจริงของพระอริยะ ความจริงที่ทำบุคคล ผู้เข้าถึงให้เป็นอริยชน และความจริงอั…

บทที่ 9 อริยสัจ 4 ให้ความรู้เกี่ยวกับความหมายและความสำคัญของอริยสัจ 4 ในการหลุดพ้นและการพัฒนาจิตใจ ผ่านการภาวนาและความเข้าใจชีวิตที่ตรงกันตามหลักธรรม อริยสัจ 4 เป็นเครื่องมือที่ทำให้เกิดการหลุดพ้นจากท

9.3.2 สมุทัยอริยสัจ สมุทัยอริยสัจนี้ เรียกเต็มว่า ทุกขสมุทัย แปลว่า การเกิดขึ้นของทุกข์ หรือเหตุเกิดแห่ง ทุกข์ ความจริงเหตุแห่งทุกข์นั้นมีมาก เช่น ความจน ความเจ็บ ค…

…เกิดทุกข์ทั้งในชีวิตส่วนบุคคลและสังคม ตัณหาทั้งสามนี้เป็นบ่อเกิดแห่งความทุกข์ที่ต้องได้รับการเปลี่ยนแปลงเพื่อทำให้เกิดการหลุดพ้น และเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ การรู้และเข้าใจเกี…

…า 3 นี้ ได้มีแล้วแก่สรรพสัตว์ทั้งหลายตาม ลำาดับของภพ 9.3.3 นิโรธอริยสัจ นิโรธเรียกเต็มว่า ทุกขนิโรธ แปลว่า ความดับทุกข์ เพราะความสิ้นไปของตัณหา ดังพระพุทธพจน์ในธัมมจักกัปปวัตนสูตรที่ว่า โย ตสฺสาเยว ตณฺหา…

ในทัศนะพระมงคลเทพมุนีว่าตัณหาที่เกิดขึ้นในภพ 3 ทำให้มนุษย์ยังคงทุกข์ แม้จะหลุดพ้นจากกามภพไปสู่รูปภพและอรูปภพก็ยังพบความทุกข์ได้อยู่ นิโรธหมายถึงการดับทุกข์ด้วยการสงบกิเลส ซึ่งมี 5 ขั้นตอน นิโรธที่กล่า

…ไม่ต้องขวนขวายเพื่อการดับอีก เหมือนคนหายโรคแล้วไม่ต้องขวนขวายหายา เพื่อดับโรคนั้นอีก 5. นิสสรณนิโรธ แปลตามตัวว่า ดับกิเลสด้วยการสลัดออกไป หมายถึง ภาวะแห่ง การดับกิเลสนั้นยั่งยืนตลอดไปได้รับความสุขจากความ…

นิโรธและนิพพานเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา นิโรธหมายถึงความดับกิเลสและทุกข์ โดยแบ่งออกเป็น 3 ประการคือ มรรค ผล และนิพพาน หนึ่งในไวพจน์ของนิโรธคือการหยุดความกระหาย ความอาลัย ความตัณหา และความสิ้นกำหนั

…มเย็นไม่ได้ 9.3.4 มรรคอริยสัจ ในธัมมจักกัปปวัตนสูตรเรียกมรรคอริยสัจว่า ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ แปลว่า อริยสัจ คือ ทางปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ ซึ่งหมายถึงอริยมรรคประกอบด้วยองค์ 8 หรือ เรียกอีกชื่อหน…

เนื้อหาเกี่ยวกับความสุขแบ่งเป็นสุขเทียมซึ่งมีทุกข์เจือปน และสุขแท้ที่ไม่เจือด้วยทุกข์ เรียกว่า นิรามิสสุข ที่มาจากการทำดี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงมรรคอริยสัจว่าด้วยทางปฏิบัติที่จะนำไปสู่นิโรธ 5 ซึ่งมีความ

…จะไปถึงสัมมาวิมุติ แต่ถ้าขยายออกไปในระหว่างนั้นมีญาณต่าง ๆ คั่นอยู่หลายประการ กล่าวคือ 1. โคตรภูญาณ แปลว่า ญาณคร่อมโคตร คือ ระหว่างโคตรปุถุชนกับอริยชน ตั้งอยู่ กึ่งกลางระหว่างความเป็นปุถุชนกับอริยชน เรีย…

เนื้อหาของข้อความนี้พูดถึงสมาธิที่ถูกอธิบายในมรรคมีองค์ 8 โดยเฉพาะอัปปนาสมาธิหรือสมาธิในฌาน 4 ตามพระบาลีมัคควิภังคสูตร ซึ่งเมื่อรวมกันจะนำไปสู่สัมมาญาณและยถาภูตญาณทรรศนะ ความรู้นี้แบ่งเป็น 9 ประการที่

…ตวาทุปาทาน ความยึดมั่นในวาทะว่ามีอัตตา คือ ถือว่าขันธ์ 5 มีอัตตา เป็นตัวตน เที่ยงแท้ เป็นต้น 10. ภพ แปลว่า ความมีความเป็น ในที่นี้ หมายถึง ภาวะแห่งชีวิต คือ ความมีขันธ์หรือมี นามรูป เพราะชีวิตต้องตกอยู่ใ…

เนื้อหาในบทนี้สรุปความรู้สึกทางใจและการแยกแยะตัณหาที่เกิดจากความอยากมีความสุขหรือความทุกข์ การวิเคราะห์เวทนาที่แบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ เวทนาทางกายและเวทนาทางใจ ตัณหาที่เกิดขึ้นแบ่งเป็นต่าง ๆ ตามรูป เสี

…ธรรมกายท่านได้กล่าวถึงสมถะและวิปัสสนาเอาไว้ว่า “สมถะเป็นวิชชาเบื้องต้น พุทธศาสนิกชนต้องเอาใจใส่ คือ แปลความว่า สงบระงับใจ เรียกว่า สมถะ วิปัสสนาเป็นขั้นสูงกว่าสมถะ ซึ่งแปลว่าเห็นแจ้ง เป็นธรรมเบื้องสูง เร…

การศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนาภูมิที่ผ่านมา เป็นการเข้าใจในระดับสุตมยปัญญา และจินตมยปัญญา แต่การเจริญวิปัสสนาที่แท้จริงจะเกิดขึ้นได้ต้องใช้ภาวนามยปัญญา หลวงปู่วัดปากน้ำให้ความสำคัญกับสมถะและวิปัสสนา โดยสมถ

…ทธเจ้าพระองค์หนึ่งในอนาคตกาลภายภาค เบื้องหน้า ทำอยู่เช่นนี้ซ้ำแล้วซ้ำอีกถึง ๔ อสงไขย ୯ คำว่า อสงไขย แปลว่า นับไม่ได้ ผู้รู้ได้อุปมาไว้ว่า ฝนตก ครั้งใหญ่ในจักรวาล ตกต่อเนื่องกันไม่ได้หยุดตลอด ๓ ปี จํานวนห…

พระโพธิสัตว์มีความปรารถนาอันยิ่งใหญ่ที่จะช่วยสรรพสัตว์ให้พ้นจากทุกข์ โดยบำเพ็ญบารมีและประกาศความตั้งใจของท่านให้มหาชนได้รับรู้ ท่านได้อุทิศชีวิตและแรงกายเพื่อเป็นพระพุทธเจ้าในอนาคต ผ่านการฝึกฝนอย่างต่