ความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน : หน้า 101/149

MD 407 สมาธิ 7 : หน้า 101/149 อรูปกัมมัฏฐาน คือ การเจริญฌานที่ไม่มีรูป ซึ่งมีความหมายในการพัฒนาสมาธิอย่างลึกซึ้ง

30 ก.ย. 2564

0 ครั้ง

ความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน MD 407 สมาธิ 7 หน้า 101

หน้าที่ 101 / 149

สรุปเนื้อหา

อรูปกัมมัฏฐานหมายถึงการเจริญอย่างลึกซึ้งที่ไม่เกี่ยวข้องกับรูป โดยผู้ที่สามารถเจริญได้จะต้องมีความชำนาญในฌานทั้ง 5 ในบทนี้ได้กล่าวถึงความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน ความสำคัญของฌานที่ไม่เกี่ยวกับรูป และประเภทต่าง ๆ ที่รวมถึง อากาสบัญญัต, อากาสานัญจายตนฌาน, นัตถิภาวบัญญัติ และอากิญจัญญายตนฌาน ซึ่งช่วยพัฒนาสมาธิให้มีประสิทธิภาพและคล่องตัวมากขึ้นในกระบวนการทำสมาธิตามหลักธรรมที่ตั้งไว้ ทั้งนี้ ฌาน 5 มีความแตกต่างจากฌาน 4 และมีองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องในการพัฒนาการเจริญฌานการปฏิบัติ

หัวข้อประเด็น

-อรูปกัมมัฏฐาน
-ฌาน
-สมาธิ
-ความชำนาญในฌาน
-การเจริญฌาน

ข้อความต้นฉบับในหน้า

3.2 ความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน อรูป แปลว่า ไม่มีรูป หมายถึงภาวะที่ปราศจากรูป อรูปกัมมัฏฐาน หมายถึง การเอาอารมณ์ที่ไม่ใช่รูปฌานเป็นที่ตั้งแห่งการงานทางใจ เพราะเห็นว่าฌานที่ต้องอาศัยรูปเป็นอารมณ์นั้นหยาบกว่า ที่เจาะจงเอาอารมณ์ที่ไม่ใช่รูปฌาน ฌานที่ไม่ใช้รูปเป็นอารมณ์สมาธิที่เกิดจากรูปก็ต้องหยาบกว่าสมาธิที่เกิดจากสิ่งที่ไม่ใช่รูปดังนั้น สมาธิที่เกิดจากอรูปฌานต้องมีกำลังมั่นคงและประณีตมาก เพราะปรารถนาจะได้ฌานที่ ประณีตยิ่งและมีกำลังมั่นคง จึงเจริญอรูปกัมมัฏฐาน ผู้ที่จะเจริญอรูปกัมมัฏฐาน จะต้องเป็นรูปาวจรปัญจมฌานลาภีบุคคล คือ บุคคลที่ได้ ฌาน51 มาแล้ว และมีวสีภาวะ คือ ความคล่องชำนาญสามารถในฌานทั้ง 5 นั้น โดยสมบูรณ์ เป็นอย่างดีด้วย จึงจะเจริญอรูปกัมมัฏฐานได้ วสีภาวะ หรือความชำนาญในฌาน มี 5 ประการ คือ 1. อาวัชชนวสี 2. สมาปัชชนวสี 3. อธิษฐานวสี ชำนาญในการระลึก ชำนาญในการเข้าฌาน ชำนาญในการกำหนดเวลาเข้า 4. วุฏฐานวสี ชำนาญในการกำหนดเวลาออก 5. ปัจจเวกขณวสี ชำนาญในการพิจารณาองค์ฌาน อรูปกัมมัฏฐานที่บุคคลเจริญนั้น มี 4 ประการ ได้แก่ 1. อากาสบัญญัต เป็นอรูปกัมมัฏฐานให้ถึง อากาสานัญจายตนฌาน 2. อากาสานัญจายตนฌาน เป็นอรูปกัมมัฏฐานให้ถึง วิญญาณัญจายตนฌาน 3. นัตถิภาวบัญญัติ เป็นอรูปกัมมัฏฐานให้ถึง อากิญจัญญายตนฌาน 4. อากิญจัญญายตนฌาน เป็นอรูปกัมมัฏฐานให้ถึง เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน 1 ฌาน 5 มาตามนัยอภิธรรม แตกต่างจากฌาน 4 ตามนัยพระสูตร คือ ท่านแยกทุติยฌานในนัยพระสูตรออก เป็น ทุติยฌาน ที่มีองค์ฌาน คือ วิจาร, ปีติ, สุข, เอกัคคตา และตติยฌาน มีองค์ฌาน คือ ปีติ, สุข, เอกัคคตา 92 DOU สมาธิ 7 : ส ม ถ ก ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิธี

Tags : #อรูปกัมมัฏฐาน #ฌาน #สมาธิ #การเจริญฌาน