หน้าหนังสือทั้งหมด

ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
95
ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
…่า อุเบกขาฯ ด้วยเหตุนั้น โบราณบัณฑิตทั้งหลายจึงกล่าวว่า ก็เพราะพระผู้มีพระภาคทรงถือเอาเมตตา ด้วยความไม่พยาบาท และอุเบกขาด้วย ความเป็นกลางในธรรมนั้นๆ ฉะนั้น (ในที่นี้) ท่านอาจารย์จึงไม่ถือเอาทั้ง ๒ อย่าง ฯ [อธิ…
เอกสารนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความหมายและคุณลักษณะของมุทิตาและปัญญา โดยมุทิตาถูกนิยามว่าเป็นการเฉลิมฉลองความสุขของผู้อื่น ในขณะที่ปัญญาช่วยให้รู้ความจริง และทั้งสองมีความสำคัญในแนวทางการพัฒนาจิตใจ เพื่อค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 325
325
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 325
… เพราะอรรถว่า เป็นเครื่องดำริชอบฯ ความดำริชอบนั้นมี ๓ อย่าง ๑๐ ด้วยอำนาจดำริในการออกจากกาม ดำริในการไม่พยาบาท และดำริใน การไม่เบียดเบียนฯ การเจรจาชอบเป็นต้น ข้าพเจ้าได้ชี้แจงไว้แล้ว ในหนหลังนั้นแลฯ สภาพที่ชื่อ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกลไกของจิตประเภทต่างๆ รวมถึงโทมนัสและวิถีแห่งมรรคที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติไปยังสุคติและนิพพาน โดยอธิบายองค์แห่งมรรคอย่างละเอียด เช่น สัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ, สัมมาวายามะ, และสัมมาสมาธิ
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
171
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
กรุณา สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๕ ๕. อักโกธะ ความไม่โกรธ ตลอดถึงไม่พยาบาทมุ่งร้ายใคร ประกอบด้วยเมตตา 5. อวิหิงสา ความไม่เบียดเบียนผู้อื่นตลอดถึงสัตว์มีชีวิตให้เป็นทุกข์เดือด…
เนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ที่ทรงมีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน คำสอนเหล่านี้ก่อตั้
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
210
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
…ามไม่เบียดเบียน โดยปรหิต ปฏิบัติปริยาย. อักโกธะ ความไม่โกรธ กิริยาที่ไม่แสดงความโกรธให้ปรากฏ ตลอดถึงไม่พยาบาทมุ่ง ร้ายผู้อื่นแม้จักต้องลงโทษผู้ทำผิดก็ทำตามเหตุผล ไม่ทำด้วยอำนาจความโกรธชื่อว่า อักโกธะ คนผู้ร่วม…
เนื้อหาเกี่ยวกับความตั้งใจและการแสวงหาผู้รู้เพื่อเข้าใจในหลักธรรมเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญอธิษฐานบารมีเพื่อรักษาความตั้งใจในการดำรงค์พระพุทธศาสนา อธิษฐานบารมีมีหลายระดับตั้งแต่
ความอดทนและขันติในพระพุทธศาสนา
185
ความอดทนและขันติในพระพุทธศาสนา
…ชื่อว่า การไม่ปลูกน้ำตา ความเป็นผู้ไม่เป็นของตน แห่งจิต ชื่อว่า ความเป็นผู้ใจกบกบาน คือความแห่งใจที่ไม่พยาบาท อันเป็นของตน ชื่อว่า ความเป็นผู้ใจเป็นของตน อีกอย่างหนึ่ง อารมณ์อันเนื่องด้วยจิต ชื่อว่า จิต ความเป…
…ุข เช่นเดียวกับการหลีกเลี่ยงน้ำตาและความเกรี้ยวกราด เพื่อให้ได้มาซึ่งความเป็นผู้มีจิตใจที่เบิกบานและไม่พยาบาท สิ่งเหล่านี้เป็นวิธีการที่ทำให้บุคคลสามารถมีชีวิตอย่างสงบสุขในสังคม
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
84
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ลักษณะเช่นนี้ เพราะบริจาควัตถุทานและอามิสทานต่างๆ กระทำสัมมัชชนกรรม คือ การกวาดลานพระเจดีย์ เป็นต้น ไม่พยาบาทระงับความโกรธ 12. มีพระฉวีละเอียด ฝุ่นไม่เกาะร่างกาย คือมีพระฉวีละเอียด ละอองธุลีจึงมิอาจติดอยู่ที่ผ…
บทความนี้วิเคราะห์ลักษณะและคุณธรรมที่ทำให้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นแบบอย่างที่สูงสุดของมวลมนุษย์ โดยบรรยายถึงลักษณะต่างๆ ที่แสดงถึงความสง่างามและความสามารถในการดูแลผู้อื่นอย่างเหมาะสม นอกจากนี้ยังมีก
ความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมและวิบากในชีวิต
208
ความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมและวิบากในชีวิต
…มุสาวาท เว้นขาดจากพูดส่อเสียด เว้นขาดจากพูดคำหยาบ เว้นขาดจากการ เจรจาเพ้อเจ้อ ไม่มากด้วยอภิชฌา มีจิตไม่พยาบาท มีความเห็นชอบในโลกนี้ และเล็งเห็นผู้นั้นเมื่อตายไป แล้ว เข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ได้ ด้วยจักษุเพียงดังท…
เนื้อหาที่กล่าวถึงการทำกรรมดีและกรรมชั่ว ความเชื่อของสมณะหรือพราหมณ์ที่แต่ละคนมี บทบาทของกรรมในชีวิต และผลหลังความตาย รวมถึงมุมมองที่ว่าผู้ที่กระทำกรรมดีจะไปสู่สุคติ ส่วนผู้ที่กระทำกรรมชั่วจะไปสู่ทุคต
กฎแห่งกรรมเชิงสัมพันธ์
207
กฎแห่งกรรมเชิงสัมพันธ์
…มุสาวาท เว้นขาดจากพูดส่อเสียด เว้นขาดจากพูดคำหยาบ เว้นขาดจากการ เจรจาเพ้อเจ้อ ไม่มากด้วยอภิชฌา มีจิตไม่พยาบาท มีความเห็นชอบอยู่ในโลกนี้ เขาตายไปแล้วย่อมเข้าถึง สุคติโลกสวรรค์ ก็มี (4) บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นผู…
ในบทสนทนานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าได้เตือนพระอานนท์เกี่ยวกับโมฆบุรุษที่ถามเกี่ยวกับเวทนา และได้อธิบายถึงกรรมที่แบ่งเป็น 4 ประเภท ซึ่งมีผลต่อชีวิตหลังความตาย โดยกรรมที่ดีนำไปสู่สุคติ ขณะที่กรรมที่ไม่ดีนำไ
สัมผัปปลาปา เวรมณี และการวิเคราะห์กรรม
181
สัมผัปปลาปา เวรมณี และการวิเคราะห์กรรม
…พเราะ เพราะกรรมในอดีตชาติเคย บวชในร่มเงาพระพุทธศาสนา ชอบสวดมนต์ และก็ชอบเทศนาสั่งสอนสาธุชน อพยาบาท (ไม่พยาบาทปองร้าย) อพยาบาท คือ การไม่พยาบาทปองร้าย มีใจไม่คิดประทุษร้ายผู้อื่นว่า “ขอสัตว์เหล่านี้ จงอย่า จองเ…
…่มีความสามารถด้านการร้องเพลง ที่สะท้อนกรรมในอดีตชาติ. นอกจากนี้ ยังได้กล่าวถึงอพยาบาท ซึ่งหมายถึงการไม่พยาบาทหรือปองร้ายผู้อื่นและการมีความปรารถนาดีต่อผู้อื่น. ข้อมูลเหล่านี้สามารถนำมาใช้ในการพัฒนาความเข้าใจใน…
ความหมายและการศึกษาเกี่ยวกับกรรมในพระพุทธศาสนา
176
ความหมายและการศึกษาเกี่ยวกับกรรมในพระพุทธศาสนา
8. อนภิชฌา คือ การไม่โลภอยากได้ของเขา 9. อพยาบาท คือ การไม่พยาบาทปองร้ายเขา 10. สัมมาทิฏฐิ คือ การเห็นชอบตามคลองธรรม ทั้ง 3 อย่างนี้ จัดเป็นมโนกรรม เพราะเป็นไปทางมโน…
อนภิชฌา คือ การไม่โลภอยากได้ของเขา, อพยาบาท คือ การไม่พยาบาทปองร้ายเขา, สัมมาทิฏฐิ คือ การเห็นชอบตามคลองธรรม ทั้งสามอย่างเป็นมโนกรรมจากการศึกษากุศลกรรมบถในโรงเร…
กุศลกรรมบถ 10 และ จักรวรรดิวัตร
141
กุศลกรรมบถ 10 และ จักรวรรดิวัตร
…ยด (6) เว้นขาดจากการพูดคำหยาบ (7) เว้นขาดจากการพูดเพ้อเจ้อ (8) ไม่เพ่งเล็งอยากได้ของของเขา (9) มีจิตไม่พยาบาท (10) มีสัมมาทิฏฐิคือมีความเห็นชอบ 3. จักรวรรดิวัตร จักรวรรดิวัตร หมายถึง ธรรมของพระเจ้าจักรพรรดิ เป…
กุศลกรรมบถ 10 เป็นหลักการที่ใช้ในการปกครองทั้งตนและผู้อื่น ประกอบด้วยการงดเว้นจากการกระทำที่เป็นโทษ 10 ประการ เช่น การฆ่าสัตว์ และการพูดเท็จ จักรวรรดิวัตร รวมถึงธรรมที่ใช้ในการปกครองของพระเจ้าจักรพรรด
ข้อควรระวังในการทำกิจการและกุศลกรรมบถ 10
192
ข้อควรระวังในการทำกิจการและกุศลกรรมบถ 10
… เว้นจากการพูดส่อเสียด 6. เว้นจาการพูดคำหยาบ 7. เว้นจากการพูดเพ้อเจ้อ 8. ไม่โลภอยากได้ของผู้อื่น 9. ไม่พยาบาทปองร้ายผู้อื่น 10. มีความเห็นถูก (สัมมาทิฏฐิ) คุณธรรมทั้ง 10 ประการนี้ ทุกคนย่อมต้องฝึกฝนให้มีขึ้นใน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการขาดความระมัดระวังในการทำกิจการ ซึ่งสามารถนำไปสู่ความเสียหายที่ต่าง ๆ และเชื่อมโยงกับกุศลกรรมบถ 10 ที่เป็นหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอน โดยกุศลกรรมบถ 10 ประกอบด้วยการเว้นจากกา
กรรมดีและอบายมุขในพระพุทธศาสนา
36
กรรมดีและอบายมุขในพระพุทธศาสนา
เดียวกันก็พูดแต่เรื่องที่เป็นประโยชน์ ถูกกาลเทศะ ไม่พูดในทำนองเขาเล่าว่า หรือปล่อย ข่าวลือ เพราะนอกจากจะไม่เป็นความจริงแล้ว ยังอาจจะก่อให้เกิดโทษอีกด้วย 3) กรรมดีทางใจ ได้แก่ความคิดที่สุจริตอันเป็นเหต
บทความนี้พูดถึงกรรมดีในทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการฝึกฝนกรรมดีทางใจซึ่งประกอบไปด้วยความไม่โลภ ความไม่พยาบาท และสัมมาทิฏฐิ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงอบายมุขซึ่งหมายถึงปากทางแห่งความฉิบหาย รวมถึงแนวทางที่จะช่วยให้เ…
ผลกรรมกับการเกิดในโลกนี้
162
ผลกรรมกับการเกิดในโลกนี้
…ีจริง สัมมาสังกัปปะ แปลว่า ความดำริชอบ หรือ ความคิดชอบ ได้แก่ ความดำริในการออก จากกาม ความดำริในความไม่พยาบาท ความดำริในการไม่เบียดเบียน สัมมาวาจา แปลว่า วาจาชอบ หมายถึง การกล่าววาจาที่ดี งดเว้นจากวาจาที่ไม่ดี…
การเกิดในโลกนี้คือผลกรรมจากโลกอื่นที่แตกต่างกัน การที่แต่ละคนไม่เหมือนกันมาจากกรรมที่ทำมา โลกหน้ามีสำหรับรองรับคนที่ตายแล้ว ได้แก่ เทวดา เปรต และสัตว์นรก การปฏิบัติดีต่อบิดามารดามีผลต่อชีวิตและการเลือ
การละนิวรณ์เพื่อการบรรลุธรรม
246
การละนิวรณ์เพื่อการบรรลุธรรม
…ล้ว มีใจปราศจากอภิชฌาอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากอภิชฌาได้ ละโทษคือพยาบาทปองร้ายแล้ว เป็นผู้มีจิตไม่พยาบาทอนุเคราะห์ด้วยความเกื้อกูลในสรรพสัตว์ และภูตอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความชั่วคือพยาบาทได้ ละถี…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการละนิวรณ์ 5 อย่าง ซึ่งรวมถึงอภิชฌา, พยาบาท, ถีนมิทธะ, อุทธัจจกุกกุจจะ, และวิจิกิจฉา เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์และเข้าถึงฌาน โดยวิธีการดังกล่าวช่วยให้สามารถพ้นจากกิเลสและเข้าถึงความสุ
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
58
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
…้ว มีใจปราศจากอภิชฌาอยู่ ย่อมชำระจิต ให้บริสุทธิ์จากอภิชฌาได้ ละโทษคือพยาบาทปองร้ายแล้ว เป็นผู้มีจิตไม่พยาบาท อนุเคราะห์ด้วย ความเกื้อกูลในสรรพสัตว์และภูตอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความชั่วคือ พยาบาทได้ ละ…
บทความนี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ได้แก่ กามฉันทะ, พยาบาท, ถีนมิทธะ, อุทธัจจกุกกุจจะ, และวิจิกิจฉา ซึ่งเป็นอุปสรรคในการพัฒนาจิตสำนึกและการเจริญภาวนา การละนิวรณ์เหล่านี้จะช่วยให้จิตใจสงบและบริสุทธิ์ขึ้น สามารถนำ
กุศลกรรมบถและละอคติธรรม
63
กุศลกรรมบถและละอคติธรรม
…ากพูดส่อเสียด 3. เว้นจากพูดคำหยาบ 4. เว้นจากพูดเพ้อเจ้อ มโนสุจริต 3 อย่าง 1. ไม่โลภอยากได้ของเขา 2. ไม่พยาบาทปองร้ายเขา 3. เห็นชอบตามคลองธรรม อานิสงส์ของการประพฤติสุจริตมี 5 อย่าง คือ 1. ตนเองไม่พึงติเตียนตนเอ…
กุศลกรรมบถ 10 ประการ ประกอบด้วย กายสุจริต, วจีสุจริต, และ มโนสุจริต ซึ่งช่วยให้เป็นคนมีคุณธรรมและความสุข การทำความดีส่งผลอานิสงส์ต่อบุคคลในหลายๆ ด้าน ส่วนละอคติธรรม 4 ประการ ได้แก่ ฉันทาคติ และ โทสาคต
มรรคมีองค์ 8
169
มรรคมีองค์ 8
…ยกว่า “กามคุณ” รวมถึงความคิดเสียสละ ปราศจากการครุ่นคิดหาผลประโยชน์ใส่ตัว (เนกขัมมวิตก) 2) ความคิดที่ไม่พยาบาทมุ่งร้ายใคร เต็มไปด้วยความเมตตากรุณา (อพยา ปาทวิตก) 3) ความคิดไม่เบียดเบียนใคร ไม่คิดทำร้าย หรือทำลา…
มรรคมีองค์ 8 ประกอบด้วย 1. สัมมาทิฐิ - ความเข้าใจทุกข์และแนวทางดับทุกข์ 2. สัมมาสังกัปปะ - ความคิดที่ชอบ 3. สัมมาวาจา - การพูดที่เหมาะสม 4. สัมมากัมมันตะ - การทำงานที่ถูกต้อง โดยมุ่งเน้นไปที่การไม่ทำร
หิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐ
24
หิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐ
…คือเห็นทุกข์ เหตุเกิดทุกข์ ความดับทุกข์ ข้อปฏิบัติถึงความดับทุกข์ ความดำริ คือดำริจะออกจากกาม จากการไม่พยาบาท จากการไม่เบียดเบียน ดำริจะออกจากกาม เป็นของลึกซึ้งอยู่ หมดทั้งสากลโลก ไม่ว่าหญิงชายดำริเข้าหากามทั้…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของหิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐในการสงบระงับจิตใจ โดยอธิบายถึงความมุ่งมั่นในการรักษาศีลและการตั้งอยู่ในธรรมอันขาว เพื่อให้เกิดความบริสุทธิ์ในจิตใจ นอกจากนี้ยังเน้นถึงผลกร
อานุภาพ ๕ ห้องชีวิตต่อการฟื้นฟูศีลธรรมโลก
59
อานุภาพ ๕ ห้องชีวิตต่อการฟื้นฟูศีลธรรมโลก
… ในเบื้องต้นหมายถึง ปัญญาอันเกิดจาก ความดำริถูกต้องหรือความคิดถูกต้อง ได้แก่ การคิดออกจากกาม ความคิดไม่พยาบาท ความคิดไม่เบียดเบียน ๓. สัมมาวาจา แปลว่า การเจรจาชอบ ในเบื้องต้นหมายถึง การพูดถูกต้อง ได้แก่ ไม่พูด…
เนื้อหาเกี่ยวกับการฟื้นฟูศีลธรรมโลกผ่านการปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงค้นพบ โดยนับตั้งแต่สัมมาทิฐิไปจนถึงสัมมาวายามะ ซึ่งช่วยในการพัฒนาจิตคนให้พ้นจากความชั่วร้ายและไปสู่การรู้แจ้ง