ข้อความต้นฉบับในหน้า
៨៨
ข้อคิดรอบตัว
เรื่อง : พระมหาสมชาย ฐานวุฑโฒ (M.D., Ph.D.) จากรายการข้อคิดรอบตัว ออกอากาศทางช่อง DMC
outrym
เทศกาลแห่งความรัก
ช่วงนี้เป็นช่วงเทศกาลแห่งความรัก
อยากจะกราบเรียนถามความคิดเห็นใน
เรื่องของความรัก
ความรักเป็นอารมณ์อย่างหนึ่ง เมื่อเกิดขึ้นแล้ว
ส่งผลต่อความรู้สึกนึกคิดของคนอย่างมาก เราจะเห็น
ว่า บทเพลงหรือบทกวีส่วนใหญ่ก็เป็นเรื่องเกี่ยวกับ
ความรักความใคร่ ยิ่งคนในวัยหนุ่มวัยสาวแล้วละก็
อารมณ์ในเรื่องนี้แรงเป็นพิเศษ
พูดถึงเรื่องความรัก ยังจำได้สมัยเรียนมัธยม
มีบทพระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่ 5 กล่าวไว้ว่า
“ความเอ่ยความรัก เริ่มสมัครชั้นต้น ณ หนไหน
เริ่มเพาะเหมาะกลางหว่างหัวใจ หรือเริ่มในสมอง
ตรองจงดี แรกจะเกิดเป็นไฉนใครรู้บ้าง อย่าอำพราง
ตอบสำนวนให้ควรที่ ใครถนอมกล่อมเกลี้ยงเลี้ยงร
ผู้ใดมีคำตอบขอบใจเอย” และมีคำกลอนอีกกลอน
หนึ่งที่ให้ข้อคิดเกี่ยวกับเรื่องความรักดีเหมือนกัน
เขาบอกว่า “จะหักอื่นฝืนหักก็จักได้ หักอาลัยนี้ไม่
หลุดสุดจะหัก สารพัดตัดขาดประหลาดนัก แต่ตัด
รักนี้ไม่ขาดประหลาดใจ”
บางคนถ้าผิดหวังอกหักแล้วละก็ มองฟ้า ฟ้า
ก็หม่น มองดิน ดินก็เศร้า ต้นไม้ใบหญ้าดูแย่ไปหมด
อารมณ์จะเกาะอยู่กับเรื่องนั้น ตัดใจไม่ขาดเลย
ส่วนคนที่รักกันชอบกัน ถึงจะห่างกันไปเป็นปี ๓ ปี
๕ ปี ไปอยู่ต่างประเทศ อยู่ต่างถิ่นต่างแดน ก็ยังมี
ความอาลัยรักถึงกัน อารมณ์รักเป็นอารมณ์ที่มี
พลานุภาพค่อนข้างรุนแรงทั้งทางบวกและทางลบ
ถ้าผิดหวังบางทีก็ทำเรื่องร้าย ๆ ได้ ดังที่มีข่าวคราว
กันอยู่เสมอ จากความรักเป็นความแค้น ก็แค่เส้นใย
เดียว มันพลิกเลย
อารมณ์รักนี้ ศัพท์บาลีใช้คำว่า “สิเน่หา” เรา
มาแปลเป็นไทยว่า “เสน่ห์” ถ้าใจเกาะอารมณ์นี้เมื่อไร
จะคล้าย ๆ ลิงติดตั้ง คือเวลาเขาจะจับลิง เขาจะ
เอาตังซึ่งเป็นยางไม้เคี่ยวจนข้นเหนียวหนึบไปวาง
เอาไว้ แล้วทำเป็นเอามือไปจับ ๆ สักพักก็เดินไป
ลิงชอบเลียนแบบคน พอคนเดินหลบไป มันจะมา
ลองแตะดู พอแตะมือแรกติดตั้งดึงไม่ออก มันก็เอา
อีกมือหนึ่งมายัน เพื่อจะดึงมือแรกออก เลยติดทั้ง ๒
มือ คราวนี้เอาขาช่วยอีกขา ติดอีก เอาอีกขามา
ยันก็ติดอีก คราวนี้เอาหัวไปยัน แป๊บเดียวทั้ง ๒ มือ
๒ เท้า และหัว ติดอยู่ตรงนั้นเอง ชาวบ้านก็ออก
มาจับไปล่ามโซ่ เป็นลิงเลี้ยงสบายไปเลย นี่แหละคือ
ลิงติดตัง
อารมณ์รักก็เหมือนกัน ปกติใจคนเราจะวิ่ง
ไปในอารมณ์ต่าง ๆ เดี๋ยวคิดเรื่องนั้น เรื่องนี้ แต่
พอเจออารมณ์รักเมื่อไรกลายเป็นลิงติดตั้ง หลับตา
ลืมตาฝ่ายหนุ่มเห็นแต่หน้าสาวลอยมา ฝ่ายสาวเห็น
แต่หน้าหนุ่มลอยมา คิดเรื่องอื่นไม่ออกแล้ว ไปไหน
ก็เห็นแต่หน้าเขาลอยมา ใจมันวนอยู่กับอารมณ์นี้
นี่คือสิเน่หา แปลว่า ยางเหนียว อารมณ์สิเน่หาไม่
ธรรมดา เพราะฉะนั้นระวังอย่าให้เป็นลิงติดตั้ง แล้ว
ก็ถูกจูงไปในทางที่ไม่ดีก็แล้
ก็แล้วกัน
ความรักที่จะเกิดผลดีต้องเปลี่ยนพลังขับเคลื่อน
ที่รุนแรงให้เป็นไปในทางสร้างสรรค์ให้ได้ จะต้องไป
คู่กับความรับผิดชอบ ถ้าปล่อยให้อารมณ์สิเน่หาถึง