ศิลปะการจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่น : หน้า 86/108

56 เรื่อง : โค้ก อลงกรณ์ (www.banyaibook.com) ต้นดอกไม้ วันนี้หน้าประตูทางเข้าห้องปฏิบัติธรรมมีการจัดดอกไม้ในรูปแบบที่แตกต่างไปจากที่เคยเห็น กล้วยไม้ช่องาม ๆ ช่อหนึ่งปักอยู่กลางจานแบน ๆ สีขาว ลักษณะเหมือนจานที่ใส่อาหาร รับประทาน แต่จานขาวพิเศษใบนี้ใส่ช่อดอกไม้ให้รับประทานทางสายตา เปลี่ยนทั้งชนิดดอกไม้และภาชนะที่ใส่ แถมยังมีใบไม้เขียว ๆ เรียวยาว ๒ ใบปักร่วมอยู่ด้วย ที่ก้นจานมีหินแม่น้ำก้อนเล็ก ก้อนวางอยู่ที่โคนของช่อ ทันทีที่เห็นผมนึกว่าต้นไม้ งอกขึ้นมาบนจาน ๒ - ๓ เพราะภาพโดยรวมของกล้วยไม้ช่อนี้เมื่อมองแล้วเหมือนต้นไม้ต้นน้อย ๆ ที่ได้งอกออกมา ทราบต่อมาว่าจัดดอกไม้แบบนี้เป็นศิลปะการจัดแบบญี่ปุ่น ว่ากันว่าไม่ใช่แค่จัดดอกไม้ให้ ออกมางดงามเท่านั้น แต่ยังจัดความคิดให้เป็นระเบียบ และยังช่วยจัดใจให้นิ่งอีกด้วย ในเวลานี้ผมยอมรับว่ายังเข้าไม่ถึงหลักการหรือปรัชญาที่แฝงไว้ในการจัด แต่ผมชอบวิธีคิดและวิธีจัดให้ออกมาเรียบง่าย รู้สึกสงบ และมีความสวยงามเป็นเอกลักษณ์ เฉพาะตัว จนทำให้ผมได้คิดอะไรบางอย่างจากสิ่งที่เห็น สมมุติว่าถ้าผมต้องจัดดอกไม้สไตล์นี้สักแจกันหนึ่ง สิ่งที่ผมต้องทำคืออะไร? ผมคงต้องเริ่มต้นตั้งแต่เลือกชนิดดอกไม้ เลือกภาชนะแจกันวาดภาพในใจไว้ว่าจะจัดแบบไหน และเรื่องสำคัญที่จะขาดไม่ได้เลย ก็คือ การตัดทอนรายละเอียด ผมเคยเห็นการนำดอกบัวมาจัดสไตล์นี้ผู้จัดได้ลิดกลีบดอกออกจนเหลืออยู่เพียงแค่กลีบหรือ ๒ กลีบเท่านั้น มีบางดอกที่ลดกลีบออกหมดเกลี้ยงเพราะเขาต้องการเผยให้เห็นเกสรสีเหลืองทอง และบางดอกก็ยังนำเกสรออกไปจนหมดเพื่อให้เหลือเฉพาะฝักอ่อนขาวนวลเพียงอย่างเดียว เป็นการตัดรายละเอียดปลีกย่อย ให้เหลือแต่แก่นที่ต้องการและจำเป็น เพื่อมุ่งเน้นให้เห็น ถึงสิ่งสวยงามที่ซ่อนอยู่ภายใน ถือเป็นการกระตุ้นสติอย่างดีว่า อย่าได้ยึดติดกับสิ่งที่เห็นภายนอกมากนัก ถ้าชีวิตเป็นดั่งดอกไม้ การลอกเปลือกหุ้มชีวิตออกเสียบ้าง คงไว้เท่าที่สำคัญและจำเป็น จริง ๆ ชีวิตคงจะพบความสุขจากความเรียบง่าย และคงจะช่วยทำให้ชีวิตคล่องตัวขึ้น ๆ ochrym