หน้าหนังสือทั้งหมด

ปรัชญาโยคะและสางขยะ
76
ปรัชญาโยคะและสางขยะ
…ัตรทางศาสนา 3) อาสนะ ท่านั่งที่ถูกต้อง 4) ปราณายามะ การบังคับลมหายใจไปในทางที่ต้องการ 5) ปรัตยาหาระ การสำรวมตา หู จมูก ลิ้น กาย 6) ธารณา การทำใจให้มั่นคง 7) ธนายะ การเพ่ง 8) สมาธิ การทำใจให้แน่วแน่ ตั้งมั่นอย…
ปรัชญาโยคะเน้นการปฏิบัติเพื่อหลุดพ้นจากวัฏสงสาร โดยมีจุดมุ่งหมายหลักในทางเทวนิยม ส่วนสางขยะมุ่งเน้นอภิปรัชญาและจิตวิทยา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงมีมามสาและเวทานตะ ซึ่งมาเชื่อมโยงกันด้วยคำสอนในพระเวท โดย
คำสอนของพระพุทธเจ้าและวันสำคัญในพระพุทธศาสนา
178
คำสอนของพระพุทธเจ้าและวันสำคัญในพระพุทธศาสนา
…มดีให้สมบูรณ์ การชำระจิตใจให้ผ่องใส นี้เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย การไม่กล่าวร้าย การไม่ทำร้าย การสำรวมในวินัย ความรู้จักพอดีในเรื่องอาหาร การนอนการนั่งในที่อันสงบ การบำเพ็ญเพียรทางใจ นี้เป็น คำสอนของพระ…
ความอดทนคือความอดกลั้นตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งระบุว่า พระนิพพานเป็นธรรมยอดเยี่ยม สอนให้ไม่ทำร้ายผู้อื่นและทำความดี วันวิสาขบูชาตรงกับวันคล้ายวันประสูติ วันตรัสรู้ และวันปรินิพพานของพระพุทธเจ้า จึงถ
การละหมาด: การสวดมนต์และความภักดีต่อพระเจ้า
413
การละหมาด: การสวดมนต์และความภักดีต่อพระเจ้า
…้า การละหมาดเป็นการขัดเกลาจิตให้สะอาดบริสุทธิ์อยู่ตลอดเวลา นอกจาก นี้ยังเป็นการสร้างพลังให้แข้มแข็ง การสำรวมจิตหรือการทำสมาธิเพื่อมิให้จิตใจวอกแวกไปใน เรื่องต่าง ๆ เป็นภาวะที่จิตใจได้เข้าไปสัมผัสกับความเป็นเอ…
การละหมาดหรือการนมัสการพระเจ้าคือการแสดงความเคารพและเป็นการปฏิบัติที่ช่วยขัดเกลาจิตใจและสร้างพลังให้แข็งแกร่ง การละหมาดที่มุสลิมทำมีทั้งหมด 5 เวลาในแต่ละวัน และรวมถึงการละหมาดในวันศุกร์และวันสำคัญต่าง
การถือศีลอดและการฝึกจิตใจ
417
การถือศีลอดและการฝึกจิตใจ
1. เป็นการชำระจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์อยู่ตลอดเวลา 2. เป็นการฝึกสมาธิและสร้างพลังจิตใจให้แข้มแข็ง 3. เป็นการช่วยแก้ปัญหาชีวิต (ระงับความทุกข์ใจ) ได้โดยทำจิตใจให้สงบ 4. เป็นการปลูกฝังนิสัยที่ดีหลายประการ
…่งเดือนของการถือศีลอดนั้นมีข้อกำหนดหลายประการ ได้แก่ การงดเว้นจากอาหารและน้ำ ตลอดจนการมีเพศสัมพันธ์ การสำรวมจิตใจและการกระทำที่ไม่ดี ในขณะเดียวกันยังควรทำนมัสการพระเจ้าให้มากขึ้น และทำความดีแก่ผู้อื่น เป็นการ…
ความสัมพันธ์ระหว่างพระสูตรทั้งสอง
27
ความสัมพันธ์ระหว่างพระสูตรทั้งสอง
…ุณกโมค คัลลานสูตร) และ “วิธีการ” (จากธัมมัญญูสูตร) แต่พอสังเขปได้ดังนี้ คือ เมื่อพระภิกษุเริ่มต้นฝึกการสำรวม ในปาฏิโมกข์ (ขั้นตอนที่ 1) ก็ให้ฝึกโดยอาศัยวิธีการจากธัมมัญญูสูตรมาใช้ดังนี้ คือ 1. การรู้จักธรรม ด…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างคุณกโมคคัลลานสูตรและธัมมัญญูสูตรในพระพุทธศาสนา สรุปว่า คุณกโมคคัลลานสูตรเป็นขั้นตอนการฝึกที่มีลำดับขั้น การศึกษาและการฝึกปฏิบัติต้องทำไปทีละขั้น ในขณะที่ธัมมัญญูสูตร
คณกโมคคัลลานสูตร
33
คณกโมคคัลลานสูตร
เนื้อหาบทที่ 2 คณกโมคคัลลานสูตร .. 2.1 จุดเริ่มต้นของการบวช 2.2 พระสูตรที่ต้องศึกษา 2.3 คุณกโมคคัลลานสูตร 2.3.1 ขั้นตอนที่ 1 “สำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์” 2.3.2 ขั้นตอนที่ 2 “คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหล
…ี้นำเสนอคณกโมคคัลลานสูตร และเน้นการปฏิบัติตามลำดับเพื่อให้จิตใจหยุดนิ่ง โดยแบ่งเป็นหลายขั้นตอน เช่น การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ การคุ้มครองทวารในอินทรีย์ การรู้จักประมาณในโภชนะ และการเสพเสนาสนะที่สงัด รวมถึงข…
พระปาฏิโมกข์และความสำรวมระวัง
37
พระปาฏิโมกข์และความสำรวมระวัง
…อมด้วยอาจาระและโคจรอยู่ จงเป็นผู้เห็นภัยในโทษเพียงเล็กน้อย สมาทานศึกษาในสิกขาบททั้งหลายเถิด” คำว่า “การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์” หมายถึง “เจตนาในการสำรวมระวังตนให้ประพฤติ ดีงาม ทั้งทางกาย และวาจา เพื่อตนจะได้…
ในบทนี้กล่าวถึงการสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ โดยมีองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ การถึงพร้อมด้วยอาจาระและโคจร, การมีปรกติเห็…
การคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย
41
การคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย
…รวมใน มนินทรีย์เถิด” คำว่า “คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย” หรือที่เรียกว่า อินทรียสังวรศีล หมายถึง การสำรวม ระวังอินทรีย์ ให้เป็นปรกติ “ทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย” หมายถึง “อายตนะภายใน 6” ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น …
ขั้นตอนที่ 2 ในการปฏิบัติธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า คือการคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหก ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เพื่อป้องกันการเกิดอกุศลบาปธรรมอย่างอภิชฌาและโทมนัส การรักษาความสำรวมในอินทรีย์ไม่ใ
การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
42
การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
…งให้ดีก็จะมีผลเป็นความทุกข์ เหมือนกันทั้งหมด โดยเฉพาะเป็นความทุกข์ที่เกิดขึ้นในใจ จึงอาจกล่าวได้ว่า การสำรวมอินทรีย์ทั้งหลาย แท้จริงก็คือ การสำรวมใจ เพราะหากสำรวมใจไม่ได้ ย่อมเปิดโอกาสให้อภิชฌาและโทมนัสเข้าคร…
เนื้อหาเน้นการสำรวมใจไม่ให้ถูกอนุพยัญชนะและกิเลสเข้าครอบงำ โดยยกกล่าวถึงข้อสอนจากพระพุทธองค์เรื่องอภิชฌาและโทมนัสซึ่งส่…
การปฏิบัติเพื่อการหยุดใจและความก้าวหน้าในธรรม
54
การปฏิบัติเพื่อการหยุดใจและความก้าวหน้าในธรรม
…ามารถ อธิบายความเกี่ยวข้องของขั้นตอนทั้ง 6 ได้ ดังนี้ 2.4.1 ขั้นตอนที่ 1 “สำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์” การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ คือการฝึกฝนตนเองให้รู้จัก “ควบคุมกายและวาจา” ไม่ให้ไปทำ ความชั่วใดๆ ซึ่งเป็นการส…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีเสนาสนะสงัดสำหรับพระภิกษุในการพิจารณาตนเองและทบทวนข้อวัตรปฏิบัติ ทั้งยังนำเสนอ 6 ขั้นตอนที่ช่วยให้ใจหยุดนิ่งและเกิดปัญญา การฝึกตามลำดับนี้ส่งผลต่อการพัฒนาจิตและการบรร
การพัฒนาคุณธรรมสำหรับพระภิกษุ
167
การพัฒนาคุณธรรมสำหรับพระภิกษุ
…อาศัยวิธีการฝึกไปตามลำดับอย่างนี้ ย่อมทำให้การฝึกตามขั้นตอนที่มีในคณกโมคคัลลานสูตร ไม่ว่าจะเป็น (1) การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ (2) การมีอินทรียสังวร (3) การรู้จักประมาณในโภชนาหาร (4) การเป็นผู้ตื่นอยู่ (5) ก…
การพัฒนาคุณธรรมให้เจริญก้าวหน้าในพระภิกษุประกอบด้วยการฝึกฝนผ่าน 4 ขั้นตอน ได้แก่ กิจวัตรประจำวัน กิจกรรม ปัจจัย 4 และการบริหารเวลา โดยต้องมีทัศนคติที่ถูกต้องเกี่ยวกับเวลา การลำดับความสำคัญของงาน และกา
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
179
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
…งพอสำหรับใช้ฝึกแต่ละขั้นตอนใน คุณกโมคคัลลานสูตรได้อย่างสมบูรณ์ หมายความว่า การฝึกในขั้นตอนที่ 1 คือ การสำรวมระวังในพระ ปาฏิโมกข์ให้สำเร็จได้ พระภิกษุอาศัยฝึกตามวิธีการใน 5 ขั้นตอนแรกของธัมมัญญสูตรก็เพียงพอ ส่…
บทที่ 8 กล่าวถึงขั้นตอนที่ 6 ของการเป็นปริสัญญาที่พระภิกษุต้องฝึกอบรมตนเองให้เป็นกัลยาณมิตร ฝึกตามวิธีการ 5 ขั้นตอนในธัมมัญญสูตร การฝึกนี้ทำให้พระภิกษุรู้จักบริษัทต่างๆ และมีความเข้าใจในธรรมะของพระสัม
ความสัมพันธ์ของคุณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
229
ความสัมพันธ์ของคุณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
…มัญญูสูตร 10.1 การฝึกเป็นกัลยาณมิตรให้กับตนเอง 10.2 ฝึกเป็นผู้สำรวมในพระปาฏิโมกข์ 10.2.1 ธัมมัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ 10.2.2 อัตถัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ 10.2.3 อัตตัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ 10.…
…พลงนี้พูดถึงความสัมพันธ์ของกโมคคัลลานสูตรและธัมมัญญูสูตร โดยเริ่มจากการฝึกเป็นกัลยาณมิตรให้กับตนเอง การสำรวมในพระปาฏิโมกข์และความสำคัญของการเริ่มต้นที่ตนเอง นอกจากนี้ยังเสนอแนวทางในการให้ทาน ศีล และภาวนาเพื่อ…
การปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา
232
การปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา
…นต่างๆ ของคุณกโมค คัลลานสูตรได้อย่างชัดเจน จึงขอยกตัวอย่าง โดยจะอธิบายวิธีการฝึกในขั้นตอนที่ 1 คือ “การสำรวมใน พระปาฏิโมกข์” ตามแผนผังที่แสดงไว้ด้านล่างนี้ คือ ช่วยให้การฝึก “สำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์” ทำได้จน…
การปฏิบัติตามธรรมทั้ง 6 ประการช่วยนำใจกลับมายังศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ทำให้ใจหยุดนิ่งและกำจัดนิวรณ์ จึงเป็นการเข้าถึงธรรมตั้งแต่ปฐมฌานถึงสุดท้าย การฝึกตามคุณกโมคคัลลานสูตรในพระปาฏิโมกข์สามารถทำให้การหลุ
การสำรวมจิตในพระพุทธศาสนา
235
การสำรวมจิตในพระพุทธศาสนา
…ัติให้ ท่านก็เกิดความเข้าใจ เห็นว่า คำสอนที่ พระอุปัชฌาย์และพระอาจารย์สอนตนทั้งหมดนั้น แท้จริงก็คือ การสำรวมระวังใจของตนเองให้ดีนั่นเอง เพราะ เมื่อสามารถระมัดระวังใจได้แล้ว ก็ย่อมสามารถควบคุมกาย วาจา หรือทำตา…
เรื่องนี้เกี่ยวกับอุกกัณฐิตภิกษุที่มีความคิดว่าจะกลับไปเป็นฆราวาสเนื่องจากความท้อแท้ในทางการบวช แต่เมื่อพระพุทธองค์ทรงสอนให้เขา 'รักษาจิตของตน' ได้ ท่านสามารถบรรลุเป็นพระโสดาบัน เรื่องนี้แสดงให้เห็นถึ
การพิจารณาความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา
237
การพิจารณาความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา
…้งมั่นอยู่โดยมาก ดังนี้ ย่อม เป็นอุปการะมากในกุศลธรรมทั้งหลายฉันนั้นเหมือนกัน...” 10.2.4 มัตตัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ การฝึกด้วยมัตตัญญู คือ เป็นผู้รู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 นั้น เป็นเหตุให้การสำรวมใน…
…โดยเปรียบเทียบกับการดูแลรักษาหน้าตาที่บริสุทธิ์และการมีมัตตัญญูในการรับปัจจัย 4 การฝึกฝนให้มีนิสัยในการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ช่วยให้พระภิกษุรักษาศีลได้ดีขึ้น การประมาณการในการรับอาหารสำคัญต่อการฝึกใจและการรักษาผ…
การเสด็จไปถามปัญหาของพระเจ้าอชาตศัตรู
50
การเสด็จไปถามปัญหาของพระเจ้าอชาตศัตรู
…ผู้ห้ามน้ำทั้งปวง เป็นผู้ประกอบด้วยน้ำทั้งปวง เป็นผู้กำจัดน้ำทั้งปวง และเป็นผู้ประพรมด้วยน้ำทั้งปวง การสำรวมระวังในสังวร 4 ประการนี้ สามารถทำให้สิ้นกิเลสสิ้นทุกข์ได้” ถึงแม้จะไม่พอพระทัยใน คำตอบของครูนิครนถนา…
พระเจ้าอชาตศัตรูเสด็จไปหาครูทั้ง 6 เพื่อถามเกี่ยวกับสามัญญผลของชีวิตนักบวช แต่ได้รับคำตอบที่ไม่ตรงคำถามจากครูท่านต่างๆ ซึ่งสะท้อนถึงความไม่เข้าใจในคุณค่าและการบวช พระองค์รู้สึกไม่พอใจกับคำตอบและแสดงคว
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
65
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
…ณที่ทำให้กิเลสอาสวะหมดสิ้น จรณะ คือ ข้อปฏิบัติอันเป็นทางบรรลุวิชชา มีองค์ 15 ได้แก่ 1) ศีลสังวร คือ การสำรวมในพระปาฏิโมกข์ 2) อินทรียสังวร คือ การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 6 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิให้อารมณ์ส่วน…
พระพุทธคุณแบ่งออกเป็นองค์ 2 คือ วิชชา และจรณะ โดยวิชชาหมายถึงความรู้ที่กำจัดความมืดหรืออวิชชา ส่วนจรณะเป็นข้อปฏิบัติอันเป็นทางบรรลุวิชชา ซึ่งมีองค์รวม 15 อย่าง เช่น ศีลสังวร อินทรียสังวร เป็นต้น พระสั
การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ของพระภิกษุ
87
การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ของพระภิกษุ
…ระวังในพระปาฏิโมกข์” หรือบริบูรณ์พร้อมด้วย “ปาฏิโมกขสังวรศีล” มีสิ่งที่น่าพิจารณาอยู่อย่างหนึ่ง คือ การสำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ของพระภิกษุจะประสบ ความสำเร็จได้ก็ด้วยศรัทธาของพระภิกษุเองไม่มีใครบังคับได้ พระสั…
…จในการศึกษาต่อศีลและสิกขาบทต่างๆ เพื่อให้สามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องและบริสุทธิ์ ทั้งนี้ต้องมีที่มีการสำรวมระวังและเห็นภัยในโทษอย่างชัดเจนให้อยู่เสมอ การรักษาศีลและการฝึกตนให้เข้มงวดจึงถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด…
การสำรวมมนินทรีย์และความสุขที่แท้จริง
102
การสำรวมมนินทรีย์และความสุขที่แท้จริง
…นินทรีย์” หรือ “สำรวมมนินทรีย์” หมายถึงการรักษาใจให้พ้นจากการถูกครอบงำ โดยอภิชฌาและโทมนัส จะเห็นว่า การสำรวมระวังอินทรีย์ทั้งหลายมีจักษุเป็นต้น แท้ที่จริงแล้ว ก็เพื่อรักษามนินทรีย์คือ ใจ ให้ปลอดจากทุกข์ ปลอดจ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสำรวมมนินทรีย์ที่ทำให้ใจปลอดจากทุกข์และกิเลส โดยการมีสติคุ้มครองใจในการรับรู้ต่างๆ ทั้งนี้ พระสัมมาสัมพุท…