ขน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 546 / 554

…วยบิดามาตเป็นเครื่องบริหารท้อง เธอจะไปทางทิศากาศใด ก็ถือไปเอง. ม. ม. (พุทธ) มก. ๒๐/๓ 2.4 ในกาเน้นผ้าขนสลุกจิวปราถฎแก่เธอ ผู้นสนโดอยู่ด้วยความยินดี ด้วยความไม่หวาดเสียว ด้วยความอยู่เป็นสุข ด้วยการก้าวลงส…

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ซึ่งนำเสนอแนวทางการใช้ชีวิตด้วยความมีสติและความเพียร จากคำสอนที่ว่าด้วยการเป็นกลางไม่ติดยึดในวัตถุ เมื่อเข้าไปในบ้านของผู้อื่น ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของกา

…แล้ว ปราศจากกลม เธอจึงร่มหา ปรัสวดี ๘ ประธานี และฉันเป็นผู้ใต้มความปรารถนา ได้โดยไม่ยาก ไม่ลำบากซึ่งขนาน ๘ นี้ อนิมิจฉยิ่ง เป็นเครื่องอยู่ในปัจจุบัน ในกาลนั้น ที่นอน ที่นั่งอันลาดด้วยหนาหัวน จับปรากฏแก่…

เนื้อหานี้ประกอบไปด้วยอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่สอนให้เราตระหนักถึงการไม่นับถือในสิ่งที่เราหาได้มา และการใช้ชีวิตอย่างมีสติ ยกตัวอย่างจากธรรมชาติของสัตว์ต่าง ๆ เช่น ราชสีห์ และสุนัขจิ้งจอก สื่อถึงการ

๒๐๕ อุบาสานุโมทนา จากพระไตรปิฎก ๓.๗ เปรียบเหมือนบรรทัดลูกความหัวใจความเหนื่อยอ่อนครอบงำ ได้ขนมหวานแล้วกินในเวลาใด ก็พึงได้รับรสร้อนอร่อยหวานชื่นในเวลานั้น ฉันใด ขนแต่ร่องผงผู้รู้ญาณก็รู้ชิจิต ช…

อุบาสานุโมทนาในพระไตรปิฎกชี้ให้เห็นถึงการเข้าถึงความรู้และความเข้าใจในธรรมอย่างลึกซึ้ง การเปรียบเทียบว่าเมื่อผู้รู้ญาณเข้าถึงความเข้าใจจะได้รับความพอใจและความเลื่อมใสแก่หัวใจในเวลานั้น เขียนโดย ม.ม. (

๒๒๒ อุบามอุ้มมาจากพระไตรปิฏก ๑. ความว่าง่าย ๑.๑ อันคนไขน้ำทั้งหลายย่อมไขน้ำ ช่างครั่งทั้งหลายย่อมตัดลูกคร ช่างตากทั้งหลายย่อมก้านไม้ ผู้สอนง่ายทั้งหลายย่อมฝ…

บทความนี้กล่าวถึงความหมายของความว่าง่ายในพระไตรปิฏก โดยยกตัวอย่างความเพียรของโยมและการรับคำสอนจากพระอุปัชฌาย์ รวมถึงการยินดีรับคำสอนจากภิกษุหรือผู้อื่น เพื่อการฝึกฝนตนเองในทางธรรม การฟังคำสอนเป็นการเต

…รือดายกลัดใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงยิ่งขึ้น ม้าอาชาไนยที่ไม่กลัวงามภูมิ แต่พอภูมิภาคแทนที่ขุมขน ก็หวาดหวั่นสำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนย ที่เห็นคนประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ ก็ค…

บทความนี้พูดถึงคุณสมบัติของกิริยาที่ดีซึ่งถูกเสนอโดยพระสัมมนสัมพุทธเจ้า โดยใช้เปรียบเทียบกับมัชฌิมายและม้าอาชาไนยสื่อความหมายถึงความมั่นคง ความซื่อสัตย์ ความสงบ และความอดทน การบำเพ็ญธรรมเพื่อความก้าวห

…รูปล เป็นต้นตามความเป็นจริง ๓. ยิงไม่ผิด คือ การรู้จุ๊กทุกข์ เป็นต้น อันเป็นหลักอริยัล ๔ ๔. ทำลายกองขนาดใหญ่ คือ การทำลายกองวิชาใหญได้ แต่มีความหมายต่างกัน คือ คุณสมบัติของนักอาชีพมีความหมายในทางโลก แต่…

บทความนี้นำเสนอการอุปมาจากพระไตรปิฏกเกี่ยวกับคุณสมบัติและการปฏิบัติของภิกษุในทางธรรม โดยให้อุปมาเป็นภาพลักษณ์ที่ชัดเจน เช่น การทำลายวิชา การปรารภความเพียรภิกษุ การมีศีล และการเจริญในอาจารคุณ ศีลคุณ วั

…้น ผลนี้สำหรับพรุ่งนี้ ก็เมื่อผลไม้หมด นกทั้งหลายมีความหวังว่าจะวางการป้องกันรักษาต้นไม้ มีโอกาวปีน ขน เล็บ หรือจะขอไปกินดีก็ไม่นั้น ไม่หย่งเย็นนี้ในนั้น นปราณจะไม่ได้คิด ก็ได้กล่าวไว้ ต้นไม้นั้น นปราณจ…

ข้อความนี้พูดถึงการถูกต้องในหน้าที่ของภิกษุ โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการอยู่อย่างมีคุณธรรมและหนทางในการก้าวเข้าสู่สกุล. พระพุทธเจ้าได้สอนให้ภิกษุระลึกถึงการทำหน้าที่ของตน โดยไม่แสวง

…กัน. สัง.สภา. (พุทธ) มก. ๒๘/๒๓ 4.5 ดูก่อนภิกษุหลาย ต้นโพธิ ต้นโท ต้นรำ หรือดอนมะเดื่อ เป็นต้นไม้งาม ขนาดเขื่อง ขนาดรุ่น ขนาดเล็ก บุญเอาขวานอันคมสัมผัสนั่น ตรงก็ไร ๆ ยางฟังไหลออก หรือภิญญาพลายปรากฏฤทูร พ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับโทษของการไม่สำรวมอินทรีย์ โดยเปรียบเทียบข้อคิดผ่านภาพพจน์ที่แสดงถึงความว่างเปล่าของการกระทำที่ไม่ใช่การสำรวม และความเสี่ยงเมื่อไม่มีการควบคุมสัมผัสกับสิ่งเร้

…าไปอยู่ใกล้เจียงของนายโคฯมาด นายโคฆาตผู้ลาด โยนกระดูกที่เชื่อชำแหละเนื้อออกหมด เบื้องแตเลือดไปยังสนุขนั้นแทกระดูกเบื้องแตเลือด จะบำบัดความเพลียเพราะหัวใจได้บ้างหรือ กามทั้งหลายเปรียบเหมือนกรดู มีข้อนขา …

บทความนี้นำเสนอการอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่อธิบายถึงความรุนแรงของราคะและโทษของการครองเรือน โดยใช้การเปรียบเทียบกับสัตว์และธรรมชาติ บรรยายถึงความยากลำบากในการละทิ้งความผูกพันอย่างการมีบุตรหรือภริยา แ

… มก. ๑๐/๑๔๕ ๕.๕ บุคคลมีเลาสงออกจากวัฏฏาม เหมือนไม้แห่งสนิท ไม่เปียกชุ่มด้วยเลาสงเหมือนในทีมเขาวางในขนบนกงนกงฟันกงน ม.ม. (อรรถ) มก. ๑๙/๑๓๖ ๕.๖ เราเรียบคอคนผู้ไม่มิดดอยในกงหลาย เหมือนน้ำไม่ติดอยู่ในใบ…

เอกสารนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่ชี้ให้เห็นถึงการมีปัญญาในการละทิ้งความทุกข์และแสวงหาความสุขในชีวิต โดยผ่านตัวอย่างเช่น การเปรียบเทียบชีวิตกับรองเท้าและความสามารถในการทำให้เราห่างจากทุกข์ นอก

…ับโคเดือนอยู่ในเต ม ฉะนั้น. ข.เณร (ทั่วไป) มก. ๓๕/๕๓ ๖.๑๖ เมื่อเราถูกโรคอย่างหนึ่งถูกต้อง ได้สวยเทขนานอย่างสาหัส อันทุกขเวทนา เมียบเขียนอยู่ ร่างกายนี้จะลบคุณของเวลาไว้วรรดเร็ว จุดดวงไมทั้งตาแทบแดดไว้…

บทความนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงอัตภาพที่วิจิตรและไม่แน่นอน คำสอนชี้ให้เห็นถึงความหลอกลวงของกายที่สวยงามและการมองโลกในแง่ที่ลึกซึ้งกว่า เน้นถึงอันตรายของการยึดติดกับร่างกายและการปล่อยวางเพื่อเข้าถึงพระนิ

… คำว่าพืนแล เป็นชื่อของกายอันประกอบด้วยมหาดรุป 9 นี้ มีมารดาบิดาเป็นแดนเกิด เจริญขึ้นด้วยข้าวสุก และขนมสุก มีความกระจัดกระจายเป็นธรรมดา กายนี้ มีปากแผลที่ยังไม่แตก 9 แห่ง สิ่งใดสิ่งหนึ่งยิ่งไหลออกจากปาก…

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปมัยที่มีอยู่ในพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงการเปรียบเทียบและความเข้าใจในเรื่องร่างกาย รวมถึงโอกาสที่เกี่ยวข้องในชีวิตและการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งมีอรรถรสจากการสังเกตและความเชื่อเกี่ยวกั

…ตลอดกับชน ซึ่งมีตระกูลรอดู ร่างกะดูก กอง กระดูกใหญ่เท่าฐูเขาปลายนี้ ถ้ากองกระดูกนั้น พึงเป็นของที่จะขนมา รวมกันได้ และกระดูกที่ได้สังสมไว้แล้ว ก็ไม่พังหมด ไป ข้ออื่นเพราะเหตุไร เพราะว่าสงสารกำหนดที่สุดเ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายเรื่องอุบัติเหตุจากพระไคริฎฐ โดยมีการกล่าวถึงการนับจำนวนเมล็ดพันธุ์ผักกาด รวมถึงการวิเคราะห์ชีวิตและการเกิด-ตายของมนุษย์ในทางพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างถึงสิ่งมีชีวิตที่มีอายุเ

…ารส่งสมแห่งองค์กระดูกในหีงของบุคคลหนึ่งว่า เสมอด้วยญาเขาวิปุละรุพร เมื่อทำแน่เดินชมพูทวีปให้เป็นก่อนขนาดเท่ามิลขุพุทธา ก็มาไม่เท่ากับจำนวนบิดาและบุตรหลาย นี้คือข้อความบาลีถึงสงสารอันยิ่งดวง. ขุ.เทร. (เ…

เนื้อหาแสดงถึงการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในสงสาร โดยเริ่มต้นจากการเปรียบเทียบกับการไหลของโลหิตในมหาสมุทร และการเกิดในฐานะโค แกะ เนื้อ ฯลฯ เป็นการแสดงให้เห็นถึงความทุกข์ที่สัตว์ทั้งหลายต้องเผชิญ สัตว์ใ

…้ว เพราะผลจากการตรัสรู้ธรรม. สังธิ. (พุทธ) มก. ๒๖/๓๐๗ ๓.๑๔ พระองค์ทรงเปรียบเทียบระหว่างดิน ๗ ก้อน ขนาดเท่ากับเมล็ดกระบวยแผ่นดินใหญ่ว่า ก้อนดินจำนวน ๗ ก้อน นั้น เปรียบเสมือนกับทุกข์ที่พระอริยสาวกที่ยงห…

…อธิบายความทุกข์ของพระอริยสาวกที่ยังหลงเหลืออยู่ กับความทุกข์ที่ถูกกำจัดไปแล้ว โดยยกตัวอย่างน้ำในสระ ขนาดใหญ่ และแม่น้ำที่รวมกัน การพูดถึงความทุกข์ในรูปแบบต่าง ๆ เป็นการให้เห็นภาพชัดเจนระหว่างภัยและทางออ…

…รตรัสรู้ธรรม และได้ธรรมจักษุ สังสน (พุทธ) มหา ๒๖๘๐๑ ๓.๗๖ พระพุทธองค์ทรงเปรียบเทียบก่อนหิน ๗ ก้อน ขนาดเท่าผีเสื้อผ้ากากับภูเขา หิมวันต์ตั้งว่าความทุกข์ที่พระอริยสาวกกล่าวได้แล้วนั้น เรียบเสมือนภูเขาทั…

บทนี้นำเสนอการเปรียบเทียบที่พระพุทธเจ้าใช้เพื่ออธิบายถึงความทุกข์ที่พระอริยสาวกสามารถกำจัดได้ ซึ่งมีน้อยเหมือนน้ำเพียงสองสามหยด เมื่อเปรียบกับน้ำในมหาสมุทร และความทุกข์ที่หลงเหลืออยู่นั้นเหมือนก้อนหิน

…อนให้ตกไป ฉันนั้น สัง.ส. (ทั่วไป) มก. ๒๕/๒๓ ๒.๒ สายพิณของเธอไม่ดังเกินไป ไม่หย่อนเกินไป ตั้งอยู่ในขนาดกลาง สมันนี้พิณของเธอ ย่อมมีเสียงไพบ เรา ฉันนั้นเหมือนกันแล ความเพียรที่รรฦกนรินไป ย่อมเป็นไปเพื่อ…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความตั้งใจในการปฏิบัติธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการเปรียบเทียบที่ให้เห็นถึงโทษของอาหารน้อย ซึ่งสร้างอุปมาถึงการมีสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงการ

…ญภิทิฏิและเทวทัตเพื่อคำตอบ เพื่อความอาวราก ฉันนั้นเหมือนกัน ว.จ. (พุทธ) มก. ๙/๒๘๑ ๓.๕ เปรียบเหมือนสุขนี้เท่านั้นที่เป็นมีเต็มในบุญ ดีปลาในนาม เมื่อเป็นเช่นนี้ มันก็ยิ่งร้ายกว่าสินหลายเท่าโดยแท้ ฉันใด พร…

เนื้อหานี้นำเสนอความเป็นมาของอารมณ์และการทำงานของจิตใจตามหลักพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการพัฒนาทางด้านจิตใจ การเข้าใจความทุกข์และการควบคุมอารมณ์ มีการเปรียบเทียบถึงสิ่งต่างๆ เช่น น้ำค้าง สถานการณ์ ความหวังแล

…ายไปในประสาทของมิคามาราในวิหารบพิตรนามปริกูลในหมู่เทวดาชั้นดาวดึงส์ ประกายหนึ่ง บุรุษที่กำลังเหยียดแขนที่ออกไป หรือจงแขนที่หยุดเข้ามา จะนั้น. ม.ม. (อรรถ) มก. ๑๙/๘๘ www.kalyanamitra.org

เนื้อหาในเอกสารนี้สำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับภัยและความกลัว พร้อมกับการพูดถึงอภิญญาและการแสดงฤทธิ์ที่ผู้มีญาณแสดงออกมา เช่น ความสามารถในการเหาะและการเดินทางผ่านอากาศได้ สะท้อนให้เห็นถึงความ

…นมานพ ภิกษุฉันนั้นและ ทำกายนี้และให้สดชื่นเอี่ยมอามซซาเช่นด้วยดี และสุขอันเกิดแต่เวคน ไม่ส่วนไหน ๆ แขนร่างกายของเธอทั้งตัววิติ และสุขอันเกิดแต่เวคนจะไม่ถูกต้อง ที่.ส. (เถร) มค. ๑๒/๒๒ ๔.๒ ภิกษุเข้าส…

บทเรียนจากพระไตรปิฎกนำเสนออุปมาที่แสดงถึงความมั่นคงของจิตในพระภิกษุ โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติและสภาพแวดล้อม เช่น ภูเขาศิลา ความไม่หวั่นไหว และการดื่มยาพิษ ภิกษุที่มีจิตเกษมอยู่ในภาวะสงบและไม่มีการขุ่น