ความทุกข์และการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในสงสาร : หน้า 279/370

๒.๑๓ เธอทั้งหลายธรรรมตามที่เราแสดงอย่างนี้ ถูกต้องแล้ว โลหิตที่หลังไหลออกของพวกเธอ ผู้ทองเที่ยวไปชั่งก่อศรีษะ โดยอาจานนี้แหละมากกว่า ส่วนนี้ในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย เมื่อเธอทั้งหลายเกิดเป็นโค... แกะ... เน้อ... สุกร... ซึ่งถูกก่อศรีษะตลอดกาลนาน โลหิตที่หลังไหลออกนันแหละมากกว่า ส่วนในมหาสมุทรทั้ง ๕ ไม่มากกว่าเลย. ส่งิน.(พุทธ) มก. ๒/๕๓๗ ๒.๑๔ หมู่สัตว์ช่วยอนุสนุนเวียนไปในสาระเหมือนปลาที่ติดอยู่ในใช้. ขุ.เทร.(อรรถ) มก. ๒/๕๔ ๒.๑๕ เหยื่อทั้งหลายโฉนลง ชื่นเนื้อหลุดจากปากของเหยื่อด้วยตัวหนึ่ง ตกลงพื้นดิน และเหยื่อยอึกอวกพวกหนึ่งมาคาบเอาไว้ ฉันใด สัตว์ทั้งหลายผู้หมุนเวียนไปในสสาร ก็ฉันนั้น เคลื่อนจากกุศรรธรรมแล้วไปตายในรอ ครับ ขุ.เทร. (เทเร) มก. ๕/๑๒๑ ๒.๑๖ ที่สุดเบื้องต้นแห่งวิสุงสารไม่ปรากฏ อุปมาไอ้เขาจอจากแม่ไก่ แม่ไอออกจากไข่ ผลออกจากพิส พิษให้ผล. มิลิน. ๗๘ ๒.๑๗ สัตว์ทั้งหลายในสงสารที่อากระแสงสารดังไป ย่อมพบกับสิ่งที่เป็นที่รัก และสิ่งที่ไม่เป็นที่รัก เหมือนกันที่ไหลไปอย่อมพบกับสิ่งของสร้างก็ดี ไม่สะอาดก็ดี ดีดี ไม่ดีดี ฉันนั้น. มิลิน. ๒๓ ๒.๑๘ ขอพระองค์ทรงโปรดละลึกถึงการส่งสมแห่งองค์กระดูกในหีงของบุคคลหนึ่งว่า เสมอด้วยญาเขาวิปุละรุพร เมื่อทำแน่เดินชมพูทวีปให้เป็นก่อนขนาดเท่ามิลขุพุทธา ก็มาไม่เท่ากับจำนวนบิดาและบุตรหลาย นี้คือข้อความบาลีถึงสงสารอันยิ่งดวง. ขุ.เทร. (เทร) มก. ๕๕/๕๐๖ ๓. ความทุกข์ ๓.๑ สัตว์เมื่ออยู่ในสรรค์มารคเหมือนอยู่ในคุกา เมื่ออยู่นานก็ออกไปขอรึดี สัตว์ย่อมถึงทุกข์ เว้นชาติ (การเกิด) เล่า แล้ว แก่ทุกข์ร้ายแรงยิ่งนักก็ไม่มี เพราะชาตินี้ยังเป็นทุกข์ ด้วยประการฉะนี้. ขุ.ป. (อรรถ) มก. ๒๕/๑๒๑