อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก : หน้า 206/370

๒๖ องค์ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 2.6 ผู้คนโดยส่วนตัวเป็นเครื่องบริหารร่างกาย และบิณฑบาตเป็นเครื่องบริหารท้อง จะไปที่ใดๆ ย่อมถือเอาบริหารไปได้หมด เหมือนมนุษย์จะบินไปที่ใด ย่อมมีแต่ปีกของตนเป็นภาระบินไป ม.อ. (พุทธ) มก. ๒/๑๘ 2.7 ธรรมดาราชสีห์เวลาหาอาหารไม่ได้ก็ร้องอ้อนใจ และเมื่อได้อาหารแล้วไม่คิดอยู่กับอาหารนั้น ฉันใด กิเลสผู้ปรารภความเพียร เวลาหาอาหารไม่ได้ก็ไม่ควรติเตียนในส่อาหาร ควรฉันด้วยการพิจารณาเพื่อความหลุดพ้น ฉนั้น มีลิน. ๔๕๐ 2.8 ธรรมดาสุนัขจิ้งจอกเมื่อได้อาหารแล้วอ้อมไม่งอึ่ง ย่อมกินจนพอใจ ย่อมกินพอควรยิ่งกว่านี้ กิเลสผู้ปรารภความเพียรเมื่อได้ลาภแล้วก็ไม่ควรรีรัง ไม่ว่าจะชนิดไหน ควรฉันเพียงเพื่อประทังสังขาร ฉั้นนั้น ข้อนี้สมควรคําของพระมหากัสสปเจ้า ว่า เวลาออกจากที่พักไปบิณฑบาต แม้บูรพาโรคร้อนที่กำลังกินข้าว หยิบอาหารด้วยมือก็เป็นโรคร้อนมาใส่ตรบให้เรา เรานำไปฉันโดยไม่รังเกียจ มีลิน. ๔๕๔ 2.9 ธรรมดาสุขจิ้งจอกเมื่อได้อาหารแล้ว ย่อมไม่เลือกว่าเปล่าอย่างไร ฉันใด กิเลสผู้ปรารภความเพียรเมื่อได้อาหารแล้วก็ไม่เลือกว่าจะเปล่า แต่ดินาดฉันดี ฉันนั้น มีลิน. ๔๕๓ 2.10 ธรรมดาราชสีห์อย่อล้มเทียมอาหารเรือไป ได้อาหารที่ใดกินให้อิ่ม ณ ที่นั้น ไม่เลือกกินแต่เนื้อดี ฉันใด กิเลสผู้ปรารภความเพียรก็ควรเที่ยวบิณฑบาตตามลำดับตรูลที่พบ ไม่ควรเลือกตรูล และอาหาร ฉันนั้น มีลิน. ๔๕๙ 2.11 เสนาะ คือ โคนไม้จะปรากฏแก่เธอผู้ล้มโดนว… ด้วยการก้าวลงสุพ ผูนอน เปรียบเหมือนสิ่งจังกำของคุณหมอดีร้อน ของคุณหมอดีร้อนทำไว้แล้ว ปราศจากกลม เธอจึงร่มหา ปรัสวดี ๘ ประธานี และฉันเป็นผู้ใต้มความปรารถนา ได้โดยไม่ยาก ไม่ลำบากซึ่งขนาน ๘ นี้ อนิมิจฉยิ่ง เป็นเครื่องอยู่ในปัจจุบัน ในกาลนั้น ที่นอน ที่นั่งอันลาดด้วยหนาหัวน จับปรากฏแก่เธอผู้ล้มโดน... ด้วยการก้าวลงสุพ นั้นเปรียบเหมือนบัลลังค์ของคุณหมอดีร้อนของคุณหมอดีร้อน อันลาดด้วยผ้าขาวเชวชาวลาดด้วยขนแกะสีขาว ลาดด้วยผ้าสันฐาน เป็นอ่อนดอกไม้ มีเครื่องลาดอย่างดีทำด้วยหนังซะมด มีเครื่องลาดเพดานแดง มห่มข้างแดงสองข้าง ฯลฯ อัง.สัตตก. (พุทธ) มก. ๓๗๓/๔๕๙ www.kalyanamitra.org