ข้อความต้นฉบับในหน้า
๒๒๕
อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก
๑. คุณสมบัติของกิริยาที่ดี
๑.๑ พระสัมมนสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงคุณสมบัติของมัชฌิมาย ซึ่งเป็นพื้นฐานของพระราชาเปรียบเทียบกับคุณสมบัติของกิริยา ๔ ประการ ได้แก่ ความซื่อสัตย์ ความมั่นใจ ความอดทน และความสงบรื่น
อัง. จุตกุก (พุทธ) มก. ๑๕/๑๐๒
๑.๒ พระสัมมนสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงลักษณะของมัชฌิมาย เปรียบเทียบกับลักษณะของบุรุษอาชาไนย ๕ ประการ ได้แก่ ม้าอาชาไนยพอเห็นรปูงกรีก้าวหน้า สำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนย ที่พูดได้ยินว่ามีคนประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงยิ่งขึ้น
ม้าอาชาไนยที่ไม่กลัวงามภูมิ แต่พอภูมิภาคแทนที่ขุมขน ก็หวาดหวั่นสำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนย ที่เห็นคนประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ ก็คละใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงบ้างขึ้น
ม้าอาชาไนยที่ไม่กลัวงามภูมิ และถูกแทนด้วยภูมิที่ขุมขน แต่พอถูกแทนด้วยภูมิถึงผิวหนังก็หวามหวั่น สำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนยที่มีอำนาจประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ ทุกข์หรือดายกลัดใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงขึ้น
ม้าอาชาไนยที่ไม่กลัวงามภูมิ และถูกแทนด้วยภูมิที่ขุมขน แต่พอถูกแทนด้วยภูมิถึงผิวหนัง ก็หวาดหวั่นสำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนย ที่เห็นคนประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ ก็คละใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงขึ้น
ม้าอาชาไนยที่ไม่กลัวงามภูมิ และถูกแทนด้วยภูมิที่ขุมขน แต่พอถูกแทนด้วยภูมิถึงผิวหนัง ก็หวาดหวั่นสำนึกว่า เขาจะให้ทำงานอะไร เปรียบเหมือนบุรุษอาชาไนย ที่เห็นคนประสบทุกข์หรือดายกลัดใจ ก็คละใจ สำนึกตัว มุ่งบำเพ็ญธรรมให้สูงขึ้น
www.kalyanamitra.org