ความสำคัญของความเพียรในพระพุทธศาสนา : หน้า 293/370

๒๒๒ อุปมูลูปมาจากพระไตรปิฎก ก็เพราะโทษที่อาหารน้อยอย่างเดียว เปรียบเหมือนดวงตาแห่งเราเปราะกลุลกมลิกเข้าไปในกระบอกตา ดูประหนึ่งดวงดาวปรากฏในบ่ออันฉลึก ฉะนั้น ก็เพราะโทษอาหารน้อยอย่างเดียว หนังสือระเหงแห่งสงสารอยู่เหงื่อแห้งไป ประห่นังผลิ้นาตาม ที่คุณคลาดดำาแต่งลด ถูกลม และแดดก็เหือดแห้งไป ฉะนั้น ที.สี. (พุทธ) มก. ๑๒/๑๔๕ ๒. ความเพียร ๒.๑ นกที่เปือนฝูงมาสลัดลสู่ ก็เปื้อนให้ตกไป ฉันใด ภิกษุผู่มความเพียร มีสติ ย่อมลำลือฉูรี คือ กิเลสที่เปื้อนให้ตกไป ฉันนั้น สัง.ส. (ทั่วไป) มก. ๒๕/๒๓ ๒.๒ สายพิณของเธอไม่ดังเกินไป ไม่หย่อนเกินไป ตั้งอยู่ในขนาดกลาง สมันนี้พิณของเธอ ย่อมมีเสียงไพบ เรา ฉันนั้นเหมือนกันแล ความเพียรที่รรฦกนรินไป ย่อมเป็นไปเพื่อความฟังชัน ความเพียรที่หย่อนเกินไป ย่อมเป็นไปเพื่อความเกียจคร้าน ดูอ่อนไส คอเหตุุน่แหละ เธอจงตั้งความเพียรให้สมาเสมอ จงตั้งจิรให้ลมาเสมอ อัง.สัก. (พุทธ) มก. ๓๗/๓๗๗ ๒.๓ บุคคลใดจำลังความหลับ ตื่นอยู่ เหมือนมาดลลลลเสียให้คุณตนทั้งหลายจงมีความเพียร มีความสดใส เหมือนมาดูถูกเขาด้วยแล้วมีความบาบัน ฉะนั้น ขุ.ร. (ทั่วไป) มก. ๑๒/๖๖ ๒.๔ ภิกษุใดยังกพเพียรอยู่ในพระพุทธศาสนา ภิกษุผู้น้อยยังโลภนี้ให้สว่าง ดูพระฉันที่พ้นแล้วจากหมอเมษาลง อยู่ ฉะนั้น ขุ.ร. (ทั่วไป) มก. ๔๕/๘๐ ๒.๕ ท่านทั้งหลาย จงยินดีความไม่ประมาท จงดูรักษาจิตของตน จงถอนตัวขึ้นจากหล่ม ประหนึ่งช่างทองลงในเบื้องตม ถอนตนขึ้นได้ ฉะนั้น ขุ.ร. (ทั่วไป) มก. ๓/๒๔ ๒.๖ อำนาจการปรารภความเพียรอย่างนี้ ของภิกษุผู้นี้ให้เกิดต่อเดินในดอนเดิมให้ถึงตอนยิ่ที. ที่เกิดในดอนยินไปให้ถึงตอนนั่ง ที่เกิดในตอนนั่งไม่ให้ลงตอนนอน ข่มไว้ด้วยพลังความเพียรไม่ให้เสีรระแซงในอธิษฐานบ่นั้น เหมือนคนเอาไม้ลักขณะดังเท่าแพะงูเห่าไว้ และเหมือนอาดพทีมากรยื่นคอดรุก ฉะนั้น ขุ.อ็อ (อรรถ) มก. ๔๕/๕๐