ประเภทของปิณฑปาติกภิกษุ : หน้า 144/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 140 ในวิหารก็ดี ย่อมควร โดยแท้แล นี่เป็นวิธี (ปฏิบัติ) แห่งปิณฑปาติก ภิกษุนั้น. က [ ประเภทแห่งปิณฑปาติกภิกษุ] ส่วนว่าโดยประเภท แม้ปิณฑปาติกภิกษุนี้ก็มี ๒ จำพวก ใน จำพวกนั้น ผู้ที่ถืออย่างอุกฤษฎ์ ย่อมรับภิกษาที่ทายกนำมา (ถวาย จากเรือน) ข้างหน้าก็ได้ (จากเรือน) ข้างหลังก็ได้ ยืนที่ประตู บ้านหนึ่ง แม้เมื่อคน (บ้านอื่น ๆ มาขอ) รับบาตรก็ให้ รับภิกษา ที่เขานำมาถวายในเวลากลับก็ได้ แต่ (เลิกบิณฑบาต) นั่งลงแล้ว ย่อมไม่รับภิกษา (อีก) ในวันนั้น ผู้ถืออย่างกลาง แม้นั่งลงแล้ว ยังรับ (อีก) ในวันนั้น แต่ไม่รับ (นิมนต์) เพื่อฉันในวันพรุ่ง ผู้ถืออย่างเพลา ย่อมรับ (นิมนต์) เพื่อฉันในวันพรุ่งก็ได้ ในวัน ต่อไปก็ได้ ปิณฑปาติภิกษุทั้ง ๒ ประเภทนั้น ย่อมไม่ได้ความสุข ในการอยู่โดยเสรี ผู้ถืออย่างอุกฤษฏ์เท่านั้นจึงได้ (ดัง) มีเรื่องเล่าว่า ในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง มี (การแสดงธรรมกถาว่าด้วย) อริยวงศ์ ปิณฑ ปาติกภิกษุผู้ถืออย่างอุกฤษฎ์ กล่าวกะปิณฑปาติกภิกษุทั้ง ๒ ประเภทว่า 'อาวุโส เรามาไปฟังธรรมกันเถิด" ในภิกษุ ๒ รูปนั้น รูปหนึ่งกล่าวว่า 'ท่านผู้เจริญ ข้าพเจ้า (ติดขัดด้วย) คน ๆ หนึ่งนิมนต์ให้นั่ง (คอย)' อีกรูปหนึ่งกล่าวว่า "ท่านผู้เจริญ แม้ข้าพเจ้าก็ได้รับนิมนต์เพื่อฉันภิกษา (คือ วิหาเร ปกกฏตามปี) จึงน่าจะสันนิษฐานว่า ภัตรที่ทางการสงฆ์ จัดแจกให้โดยสลาก ไม่นับเป็นสังฆภัตรและสลากภัตร เพราะไม่ใช่ภัตรที่ชาวบ้านถวาย จึงควรแก่ภิกษุปิณฑปาติกะ ? ปฏิกุมเน ลางมติว่า ที่โรงฉัน หอฉัน *