หน้าหนังสือทั้งหมด

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
238
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…รถ) มก. ๑๓/๘๙ ๑.๒ ธรรมตะขยาย ย่อมร้องบอกความปลอดภัย และความมั่นคงแก่ผู้อื่น ฉันใด ก็ภิญญาผู้ปรารถนาความเพียร ควรแสดงธรรม บอกนรก สวรรค์ นิพพานแก่ผู้อื่น ฉันนั้น มิลิน. ๔๕๒ ๑.๓ ธรรมดาเมฆ คือ ก้อนน้ำ เมื่อดาตลง…
บทความนี้กล่าวถึงการใช้บริการอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก เพื่อสอนความเพียรและความมั่นคงในทางธรรม โดยเน้นการแสดงธรรมให้ผู้อื่นรู้ถึงนรก สวรรค์ และนิพพาน พร้อมตัวอย่างการอธิษฐา…
อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก
242
อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก
…จากกระท่อมที่มีประตู ๔ พยายามวิ่งวนไปทางประตูอย. ขุ.เถร. (อรรถ) มค. ๕/๕๙ ๑.๔ จิตนี้ อนภิษุผู้ปรารถนาความเพียรยิ่งขึ้นจากกลีย คือ กามคุณ ๕ แล้วชี้ไปในวิปัสสนามัฑุฐานเพื่ออล่วงมาร ย่อมดั้นรุดปล่อยอันธพานเบียดเบี…
บทความนี้นำเสนออุปมาอุปมัยเกี่ยวกับการทำงานของจิตในทางธรรมจากพระไตรปิฎก โดยอธิบายถึงธรรมชาติของจิตที่ขาดสมาธิ เปรียบเทียบกับลิงในป่า การจับไม้ และร่างกระดูกที่เป็นที่อยู่ของจิต พร้อมกับการอธิบายถึงควา
ความสำรวมและการดูแลจิตใจ
244
ความสำรวมและการดูแลจิตใจ
…รวมอินทรีย์ 3.9 ผู้ตามเห็นอารมณ์ว่าไม่งาม สรรเสริญอินทรีย์ทั้งหลาย รับประทานในโภชนามีคราม และปราศจากความเพียรอยู่ ผู้นั้นและ มายอรมรราคาไม่ได้ เปรียบเหมือนภูเขาทิณ ลมรัครในไม่ได้ฉัน. ข.ร. (อรรถ) มก. 40/2 3.2…
บทความนี้สำรวจความสำคัญของการรักษาจิตใจและการมีสติในชีวิตประจำวัน โดยอ้างอิงถึงแนวทางจากพระบาลี ที่เน้นการสำรวมระวังเมื่อแสวงหาบิณฑบาต และการไม่เกี่ยวข้องกับกามรมณ์ เพื่อให้จิตผ่องใส และการมีสติในทุกข
การศึกษาบำเพ็ญเพียรในพระไตรปิฎก
245
การศึกษาบำเพ็ญเพียรในพระไตรปิฎก
… สง.ส. (ทั่วไป) มก. ๒๔/๒๐๑ ๓.๗ บุคคลผู้นั่งกล่าว เมื่อไม่ไม้ ย่อมต่อกลิ้มด้วยลิ้ม ฉันใด ภิกษุปัจจาความเพียรด้วยอินทรีย์ ฉันนั้น ขุ.เถร. (เณร) มก. ๕/๒๐ ๓.๘ ธรรมดาอย่อตะเบงสงสัยเสมอ ย่อมขวนขวายอยู่เสมอ ฉันใด…
…ิตประจำวัน ซึ่งมีการเปรียบเทียบธรรมแห่งการฝึกฝนเพื่อความเจริญแห่งจิตใจ เช่น การเปรียบเทียบภิกษุที่มีความเพียรเหมือนเต่าที่ปิดหัวในกระดองเพื่อรักษาตนให้หลีกเลี่ยงอันตราย พร้อมทั้งชี้ให้เห็นทางปฏิบัติที่ควรทำเพื…
โทษของการไม่สำรวมอินทรีย์ในพระไตรปิฎก
247
โทษของการไม่สำรวมอินทรีย์ในพระไตรปิฎก
…ถ) มก. ๒๘/๒๕๕ 4.2 ผัดตามเป็นอารมณ์ว่างาม ไม่สำรวมอินทรีย์ทั้งหลาย ไม่รู้ประมาณในโสณะ เกียรติคร้าน มีความเพียรเลาดร่วงอยู่ มาร้องรำลาความได้ เปรียบเหมือนต้นไม้ที่กำลังงั่ง เข็งแรงรมรางความได้ ฉะนั้น. ข.ว. (อรรถ…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับโทษของการไม่สำรวมอินทรีย์ โดยเปรียบเทียบข้อคิดผ่านภาพพจน์ที่แสดงถึงความว่างเปล่าของการกระทำที่ไม่ใช่การสำรวม และความเสี่ยงเมื่อไม่มีการควบคุมสัมผัสกับสิ่งเร้
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
255
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…่งดีแล้ว แต่ผิวหนังจะละเอียดตกลงร่างกาย จะมีคล้ำปรากฎจากความงาม ทำให้ผู้นั้นหมอง ฉันใด ก็ริบผู้รำราวความเพียรทั้งหลาย ก็ฉันนั้นเหมือนกัน แม้มแล้วโดยทางอากาศ เหะได้ด้วยกำลังฤทธิ์ ปรากฎแล้วในโลกเหมือนพระจันทร์ แ…
บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความเพียรและจิตใจในเรื่องการหลุดพ้นจากกามและความทุกข์ อุปมาถึงร่างกายและจิตใจที่ปรากฏความงามแต่แฝงไว้ด้วยความ…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
263
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ทำวิธีให้กลับเป็นปกติแล้ว จึงเกี่ยวข่าวสาลีอีก. อัง.นว. (อรรถ) มก. ๓๗/๖๑ ๕.๑๖ จีติอันนิภูกผู้ปรารภความเพียรยิ่งขึ้นจากอาลัย คือ กามคุณ ๕ แล้วชัดใน วิบาสนามีมุฏฐาน เพื่ออ่อนมาร ยอมอดิรณุดปลาทอันพราดเบียดขึ้นจ…
…ารใช้สำนวนอุปมาในพระไตรปิฎก เพื่อเปรียบเทียบการหลุดพ้นจากกามและการเข้าใจธรรม โดยเฉพาะการเพ่งพินิจและความเพียรในทางธรรม เพื่อการตรัสรู้ที่ถูกต้อง มีการเปรียบเทียบที่สื่อถึงความสำคัญของการลดความยึดติดกับวัตถุในโ…
การปฏิบัติธรรมเพื่อความสงบในจิตใจ
319
การปฏิบัติธรรมเพื่อความสงบในจิตใจ
๕.๑๐ ธรรมดาอากาศอํ่ามใจดี ไม่ข้อง ไม่ตั้ง ไม่พัวพันอยู่ในสิ่งใด ฉันใด ภิกษุผูปรารถนาความเพียรไม่ควรหยุดคอ้ง ไม่ควรรัดอยู่ ไม่ควรตั้งอยู่ ไม่ควรผูกพันอยู่ในกระลูก หมู่คณะ ลาอาวาส เครื่องกังวล ปั…
เนื้อหาในบทนี้สอนเกี่ยวกับการอบรมจิตใจเพื่อให้มีความเพียรและไม่ยึดติดในสิ่งต่างๆ โดยยกตัวอย่างเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น อากาศที่ไม่ตั้งอยู่ในที่ใด พร้อมทั้…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
270
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…. (พุทธ) มค. ๑๖/๒๓ ๘.๕ ธรรมดาใครอวยลาแกอที่เที่ยมอยู่ไปด้วยความสุขและความทุกข์ ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถ ความเพียรก็ครอประพฤติพรหมจรรย์ให้รีสิทธิ์บริบูรณ์ตลอดชีวิต แม้จะทุกข์สุขเพียงใดก็ตาม ฉะนั้น มิน. ๔๕๗ มีน. ๔๘…
…ธรรม โดยเปรียบเทียบลักษณะต่างๆ เช่น พระเจ้าเถรทรงสละราชสมบัติ เปรียบเสมือนเครื่องชั่งที่ถูกทำลาย และความเพียรของภิกษุที่ควรประพฤติพรหมจรรย์ไม่ว่าจะมีสุขหรือทุกข์ โดยมีการอุปมาอื่น ๆ เกี่ยวกับการข้ามโอฆะ การฝึก…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
292
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๒๔๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑. ความเพียรเพื่อบรรลุธรรมของพระโภธิสัตว์ ๑.๑ เมื่อเราสลนล้มอัสสาสะแปลสาสะ (ลมหายใจเข้า-ออก) ไว้งางปาก ทางจมูก แ…
บทความนี้นำเสนอการใช้อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เพื่อแสดงถึงความเพียรในการบรรลุธรรมของพระโภธิสัตว์ โดยใช้เปรียบเทียบลักษณะต่าง ๆ เช่น การควบคุมลมหายใจและการเปรียบเทียบกั…
ความเพียรในพระพุทธศาสนา
294
ความเพียรในพระพุทธศาสนา
๒๗๙ อุบมาตุไม่จากพระไตรปิฎก ๒.๗ บุคคลเมื่อกระทำความเพียร แม้จะตายก็ถือว่า ไม่เป็นหนีใหม่มาดี เทวดา และบิดามารดา องค์บุคคลเมื่อทำอย่างลูกผู้ชาย ย่อมไม่เดือดร…
บทความนี้เกี่ยวกับความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงคุณค่าของความเพียร เช่น การกระทำความเพียรไม่ว่าจ…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
295
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
25 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 2.14 ไก่ย้อมตื่นแต่เช้า ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถนาความเพียรก็ยึดตื่นแต่เช้าทำความสะอาดวัดน้ำดื่ม น้ำใช้ระหว่างกาย สวดมนต์บทธรรมอีกครั้ง ฉันนั้น มิสิล. ๒๓ …
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความเพียรในการปฏิบัติธรรมของภิกษุ เช่น การตื่นแต่เช้าเพื่อดูแลวัด การฝึกสติ และการมีความมุ่งมั่นในอำนาจอรหันต…
อุบาสนาไม่จจากพระไตรปิฎก
298
อุบาสนาไม่จจากพระไตรปิฎก
…ะไตรปิฎก ๓.๑ ธรรมดากระแตเมื่อพบคัตกุ่ยอ่อนพอกหางขึ้นให้เนน้อยเพื่อออกสู้กัตต ถ้าใด ภิกษุ ผู้ปรารถนาความเพียรก็นั้น เมื่อเกิดคัตกุ่ย คือ กิเลสขึ้นก็พองหาง คือ สติปัฏฐานให้เนน้อยขึ้นกันกลาง กิเลสทั้งปวงด้วยหาง …
…รียนจากพระสุปบุณณกเถระ และพระอนุรุทธเถระ ที่เน้นถึงความสำคัญของสมาธิและการรักษาความตั้งมั่นในใจเพื่อความเพียรในการปฏิบัติธรรม. กล่าวถึงอุปมาอุปมัยเพื่อทำความเข้าใจธรรมชาติของการปฏิบัติธรรมอย่างชัดเจน เช่น การด…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
299
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…นไหว เมื่อสมาธิเกลื่อนไหวแล้ว แสงสว่าง และการเห็นรูปจึง หายไปได้ ม.อ. (พุทธ) มก. ๒๓/๑๒ ๓.๘ ความเพียรที่อ่อนโยนเกินไปแล เกิดขึ้นแล้วแก่เรา ก็ความเพียรที่อ่อนโยนเกินไปเป็น เหตุ สมาธิของเราจริงเคลื่อนไ…
อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกชี้ให้เห็นถึงผลกระทบของความหวาดเสียวและความเพียรต่อสมาธิ โดยแสดงถึงการเปรียบเทียบกับเรื่องราวที่เข้าใจง่าย เช่น การเดินทางไกลที่ต้องเผชิญกับความป้อง…
มูลอุปไมยและธรรมจากพระไตรปิฎก
301
มูลอุปไมยและธรรมจากพระไตรปิฎก
…มกลิ้งไปได้ยาก สัง.ม. (พุทธ) มก. 60/55 3.22 ธรรมดาแมวย่อมแสวงหาอาหารในที่ใกล้ๆ ฉันใด ภิกษุผู้อร่อยความเพียรก็ควรพิจารณาซึ่งความตั้งมั่น และความเสื่อมไปในอุปาทานขั้นหนึ่ง 5 นี้ว่า ความตั้งมั่น และเสื่อมไปแห่ง…
ข้อความนี้อภิปรายถึงคำสอนในพระไตรปิฎกที่ใช้การอุปมาเปรียบเทียบเพื่ออธิบายพฤติกรรมและธรรมชาติของจิต และการปฏิบัติของภิกษุ ผู้ที่มีความตั้งมั่นในธรรม และไม่ควรให้ความสนใจสิ่งที่อยู่ไกล ควรซึ่งปัจจุบันขอ
พระธรรมคำสอนเกี่ยวกับความรักและการเป็นพึ่งพาของสัตว์
318
พระธรรมคำสอนเกี่ยวกับความรักและการเป็นพึ่งพาของสัตว์
…รมดาช้างอ่อนมินนอนเปี่อนในที่แห่งเดียว เที่ยวหากินในที่เดียว ไม่พักนอนในที่นั้น ฉันใด กิฏูผู้ปรารถนาความเพียรจะไม่ครว่นอนเป็ยอันเดียว คือ ไม่ควรห่วงใยในที่เที่ยวในถบยถ ถ้าได้เห็นที่ชอบใจ คือ ปะรำ โคนต้นไม้ ถ้า…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของความรักในพระองค์และความเป็นที่พึ่งของพระพุทธเจ้า โดยใช้เปรียบเปรยที่เข้าใจง่าย เช่น สัตว์ที่ไม่ถือว่าที่อยู่นั้นเป็นของตน ความไม่ยึดติดต่อชีวิตและความตายในทางที่ถูกต้อง สื่
อุปมาเปรียบเทียบจากพระไตรปิฎก
303
อุปมาเปรียบเทียบจากพระไตรปิฎก
…สู่พุทธา ฉันนั้นเหมือนกัน สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๒๔ ๔.๑๖ ธรรมดาพายุ่มเที่ยวไปในอากาศ ฉันใด ภิกษุอรรถความเพียรกวรให้เที่ยวไปในโลกธรรม ฉันนั้น มิน. ๔๘ ๔.๑๗ ธรรมดาพิชัญมีเพียงเล็กน้อย เมื่อเขาปล่อยหว่านลงในที่น…
…มกลมกลืนของหลักธรรมและการปฏิบัติที่เหมาะสม ที่จะนำไปสู่นิพพาน นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของความเพียรและการฝึกประพฤติที่มีผลในการเข้าถึงความรู้ทางธรรมและความสว่างภายใน.
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
304
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ด้จากภาพคือ: ธาตุ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๑๘ ธรรมดาดอกบัวย่อมลอยขึ้นพื้นน้ำ ฉะนี้ ภิกษุผู้ปรารภความเพียรก็ควรยกตนขึ้นพันโลก แล้วอยู่ในฌานธรรมนั้นน. มิสิน. ๑๙๙ ๔.๑๙ ธรรมดาผรานเม็ดหย่อนดิ่งปลาขึ้นมาต้วยเห…
…ตรปิฎกได้ยกตัวอย่างอุปมาอุปไมยต่างๆ เช่น ดอกบัวที่ลอยขึ้นจากน้ำ แสดงถึงการยกตนขึ้นจากความต่ำต้อยด้วยความเพียร การดับอวิชชาเหมือนกับการก่อไฟให้เกิดแสงสว่าง และเปรียบเปรยความเพียรของภิกษุด้วยเรื่องของนายพรานที่เ…
อุบามูปมุจากพระไตรปิฎก
309
อุบามูปมุจากพระไตรปิฎก
…ยูน ผู้คงที่. ข.ธ. (พุทธ) มก. ๑๒/๑๓๗ ๑๕ ธรรมดาแผ่นดินย่อมปราศจากความยินดี ยินร้าย ฉันใด ก็ผลู้ปรารภความเพียรก็ปราศจากความยินดี ยินร้าย มีโจทย์กันแน่แน่นเสมอกับแผ่นดิน ฉันนั้น. มิสิล. ๔๖๓ ๑๖ ธรรมดาไฟย่อมไม่มี…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาในพระไตรปิฎกที่เน้นการเข้าใจธรรมชาติของการดำรงอยู่และการปฏิบัติธรรม ทั้งยังมีการเปรียบเทียบกับการดำรงอยู่ของสิ่งต่างๆ เช่น แผ่นดินและไฟ ว่ามีความไม่แน่นอน การอดทนต่อความชั่ว
บทเรียนจากพระไตรปิฎก
310
บทเรียนจากพระไตรปิฎก
…จ. (ทั่วไป) มก. ๒๗/๒๔๙ ๒.๓ ธรรมดาอากาศอ่อนเป็นท้องไปของยาอี ฉบับ สฎ. สัตว์มีใจ ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถนาความเพียรก็ครอบลอยใจในส่งการทั้งหลายทั้งปวงว่า เป็นอันฉัน ทุกข์ อันตา ฉนั้นนั้น มิลิน ๔๕๙ ๒.๔ อนิจจสัญญาที่บุ…
เนื้อหานี้นำเสนอความเป็นมาของอารมณ์และการทำงานของจิตใจตามหลักพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการพัฒนาทางด้านจิตใจ การเข้าใจความทุกข์และการควบคุมอารมณ์ มีการเปรียบเทียบถึงสิ่งต่างๆ เช่น น้ำค้าง สถานการณ์ ความหวังแล