หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
376
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ทำความพากเพียรเพื่อตรัสรู้ความพิเศษแห่ง ปัจจัยนั้น ด้วยจินตามยญาณและภาวนายญาณ ฯ บัณฑิตพึงเห็นสันนิษ ฐานว่า แม้เมื่อความสามารถแห่งธรรมไม่มีแปลกกัน ปัจจัยแม้ที่ตรัสไว้ แล้วในหนหลัง พระองค์ก็ตรัสซ้ำอีกโดยปร…
เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธรรม ่การพั
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
379
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เจตนาแม้ทั้งหมดย้อมเป็นปัจจัยแก่นาม เจตนาที่สหรคตด้วยปฏิสนธิ ย่อมเป็นปัจจัยแก่รูปซึ่งมีกรรมเป็นสมุฏ ฐาน และเจตนาที่สหรคตด้วยจิตซึ่งยังรูปให้เกิดในปวัติกาล เป็น ปัจจัยแก่รูปที่มีจิตเป็นสมุฏฐาน (ด้วยอำนาจแ…
บทความนี้กล่าวถึงเจตนาที่เกิดพร้อมกัน รวมถึงอิทธิพลของเจตนาต่อรูปกายและกรรม รวมทั้งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างนามรูปและเจตนาในกระบวนการเกิดและการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ โดยสรุปเจตนาจะถูกมองว่าเป็นป
การปฏิสันถาร: ธรรมเนียมไทยในการต้อนรับแขก
52
การปฏิสันถาร: ธรรมเนียมไทยในการต้อนรับแขก
…ให้เจ้าของ เสียสัทธาและ มีข้อห้ามมิให้ทำยารักษาผู้อื่นผิด ๆ พลั้ง ๆ แต่ถ้าคนเหล่านั้น มายังอาวาสโดย ฐานเป็นแขกควรได้รับการปฏิสันถาร ภิกษุจะสงเคราะห์ด้วยโภชนาหารและสิ่งต่าง ๆ ที่ควร ปรารถนาหรือเขาเจ็บไข้จ…
…ุเองก็ต้องปฏิบัติภารกิจนี้เมื่อมีอาคันตุกะมาถึง โดยส่งเสริมให้เกิดความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และบริจาคตามฐาน
พระราชดำริเพื่อความเป็นอยู่ดีของประชาชน
179
พระราชดำริเพื่อความเป็นอยู่ดีของประชาชน
…ปลื้มยินดี เพิ่มความจงรักภักดีในประชาชนทั่วไป ทั้งสองพระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินกลับจาก การแปรพระราชฐานสู่กรุงเทพมหานครในวันที่ ๒ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๓๓ พระราชทานดำรัสแก่ลูกเสือชาวบ้านผู้ไปรับเสด็จ ฯ ให…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระราชดำริของสมเด็จพระราชสมภารและสมเด็จพระนางเจ้า ฯ ที่มุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในปี 2533 ผ่านพิธีต่าง ๆ และการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การถวายสัตย์ปฏิญาณและการถวายพระพร.
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
210
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
…แสดงให้รู้ให้เห็นได้ทั้งในเรื่องของมนุษย์ ทั้งในนรกสวรรค์ ตลอดถึงนิพพาน พระโพธิสัตว์ได้ทรงบำเพ็ญอธิษฐานบารมีมาโดยลำดับ เป็นบารมีสามัญ คือ รักษา อธิษฐานยิ่งกว่าคนที่รักและทรัพย์สิน เรียกว่า อธิษฐานบารมี เ…
…ามตั้งใจและการแสวงหาผู้รู้เพื่อเข้าใจในหลักธรรมเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญอธิษฐานบารมีเพื่อรักษาความตั้งใจในการดำรงค์พระพุทธศาสนา อธิษฐานบารมีมีหลายระดับตั้งแต่การรักษาสิ่งที่มีค่าจ…
บทบาทของพระกรุณาในพระพุทธศาสนา
213
บทบาทของพระกรุณาในพระพุทธศาสนา
…อกมาถึงความกรุณา และแม้กรุณานี้ก็ ยังเนื่องด้วยเมตตานั้นเองจะต้องมีเมตตาความมุ่งที่ปรารถนาดีเป็นพื้นฐาน ของจิตใจ กรุณา ความช่วยให้พ้นทุกข์ ซึ่งเป็นการแสดงออก และมีธรรมะหลายหมวดที่ต้องแสดงออกมา ด้วยอำนาจข…
…ช่น การให้ความช่วยเหลือและการเจรจาที่มีความปรารถนาดี. ในที่สุด แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างอธิษฐานะและอวิหิงสาหรือความไม่เบียดเบียนในทศพิธราชธรรม.
แนวทางการมีกรุณาและอธิษฐานะในพระราชธรรม
214
แนวทางการมีกรุณาและอธิษฐานะในพระราชธรรม
…ข์ และปฏิบัติการช่วยให้พ้นทุกข์ต่าง ๆ ให้ประสบความสุขต่าง ๆ ความกรุณานี้จะเป็นไปได้ก็ต้องอาศัยมีอธิษฐานะคือความตั้งใจมุ่งมั่นที่จะกรุณาซึ่งเป็นการไม่ เบียดเบียนหรือยกเอาอวิหิงสาขึ้นมาเป็นที่ตั้ง ก็ต้องมี…
เนื้อหาเกี่ยวกับความมุ่งมั่นในการมีกรุณาและการไม่เบียดเบียนในหลักพระราชธรรม ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการตั้งใจมุ่งมั่นเพื่อช่วยเหลือผู้อื่นและการปฏิบัติตามอวิหิงสา ซึ่งเป็นหลักการทางศาสนาและจริยธร
พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
236
พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
…มหาสังฆปริณายก ๒๔๐ พระบรมราชปณิธานที่ทรงตั้ง ไว้ที่ปรากฏเป็นพระปฐมบรมราชโองการจึงเป็นพระราชสัจจาธิษ ฐานและพระราชสัจจวาจาตามพระพุทธภาษิตที่ตรัสไว้ว่า “สัจจ์ เว อมตา วาจา คำสัตย์ จริงเป็นอมตวาจา วาจาที่ไม่…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร และความสำคัญของคำสัตย์จริงตามพระพุทธภาษิต อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และประชาชนไทย โดยยกตัวอย่างธรรมะอย่างเช่น มัททวะและตบะ คุณ เพื่อ
ปฏิรูปเทสวาโจ และความสำคัญของประเทศไทยในพระพุทธศาสนา
313
ปฏิรูปเทสวาโจ และความสำคัญของประเทศไทยในพระพุทธศาสนา
…ธศาสนิกหย่อนกำลัง ไม่อาจ ทานพวกถือศาสนาอื่น จึงต้องย้ายไปตั้งในประเทศอื่นที่รวมประเทศไทยเข้าไว้ด้วย ฐานะอยู่ได้จนทุกวันนี้ แลช่วยกันทำนุบำรุงให้เจริญทวียิ่งกว่าประเทศนั้น ๆ ซึ่งยังรักษา ประเทศไทยนี้เป็นป…
บทความนี้อภิปรายถึงความสำคัญของปฏิรูปเทสในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในบริบทของประเทศไทย ที่มีประวัติศาสตร์การรักษาอิสระภาพและความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้วิเคราะห์ถึงคุณค่าทาง
ความสำคัญของสติปัฏฐานในหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา
320
ความสำคัญของสติปัฏฐานในหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา
…ินดีแลความยิน ร้ายทั้งสองเสีย ดำรงสติสัมปชัญญะอยู่ ความที่ดำรงจิตให้สถิตอยู่ได้ด้วยสตินี้ เป็นสติปัฏฐานที่ ๒ อนึ่ง ศาสดาผู้กรุณาทรงแสดงธรรมเช่นนั้น ลางคราวเหล่าสาวกของศาสดานั้น พรักพร้อม กันคอยฟังด้วยดี …
บทความนี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับสติปัฏฐานและบทบาทในคำสอนของพระพุทธเจ้า ว่าด้วยการมีสติในการฟังและการประพฤติตามคำสอน รวมถึงการแนะนำการปกครองที…
ความหมายของกัตตุกัมยตาและฉันทะในพระพุทธศาสนา
372
ความหมายของกัตตุกัมยตาและฉันทะในพระพุทธศาสนา
… ในมหาสมุทร พยายามวายเพื่อจะเข้าถึงฝั่ง นางมณีเมขลามาช่วยให้รอดดังนี้นั้น ก็เพื่อจะแสดงโดยบุคคลาธิษ ฐาน ซึ่งคุณคือกัตตุกัมยตาฉันทะและวิริยะ คือความเพียร อย่างกล้าหาญ ว่าเป็นเครื่อง รอดจากอันตรายของบุคคล …
ในปีพ.ศ. ๒๔๘๗ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เสนอแนวคิดสองประการเกี่ยวกับธรรมะ คือ กัตตุกัมยตา และฉันทะ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับความพอใจและการทำความดี การมีฉันทะสามารถนำไปสู่การเจริญในบุญและความสุข หรือกล่าว
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
4
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…น ด้วย วิเศษ ด้วย เหตุนั้น ชื่อสัตว์วิเศษ က ๒ ๔ ๕ ๖ ක วิเสสโนภยบท. สีตญ จ ต สมฏฐญ จา ติ สิตตสมฏฐ์ [ ฐาน ๒๓ ๔ ๕๖ ៨ ที) นั้น เย็น ด้วย เกลี้ยง ด้วย เหตุนั้น ชื่อว่าทั้งเย็นทั้งเกลี้ยง ៨ ๓ ๒ ๔ ๕ ๖ อีก ๓ สมา…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และการฝึกฝนในศาสตร์บาลี โดยเฉพาะการวางโครงสร้าง อวธารณบุพพบท และการสร้างสมาส พร้อมทั้งอภิปรายถึงลักษณะของประธานในประโยคต่างๆ เพื่อป้องกันการผิดพลาดในการสร้างเนื้อความ ร่วมกั
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
22
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…ุพพิหิ พหุพพิหิ ในอรรถแห่ง บทอื่นทั้งหลาย " ถ้าถือมั่นตามแบบนี้แล้ว กัมมธารยะ บางอย่าง มี สีตสมฏฐิ [ฐาน ที่] ทั้งเย็นทั้งเกลี้ยง, กุสลสงชาติ กมุม กรรม [อันบัณฑิต ] นับพร้อมว่ากุศล. เป็นต้น และตัปปุริสะบา…
เนื้อหาพูดถึงการวิเคราะห์ศัพท์ในบาลี โดยเฉพาะการเปรียบเทียบกากสูโร และสีหสูโร พร้อมอธิบายความเป็นปฐมพหุพพิหิ รวมถึงความแตกต่างของศัพทในบริบทต่าง ๆ ที่อาจจะเป็นปัญหาหรือมีการตีความที่หลากหลายในศาสตร์ขอ
กัมมธารยะและภาษาในบาลี
26
กัมมธารยะและภาษาในบาลี
…ภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 131 ทงเยนทงเกลียง ทั้งเย็นทั้งเกลี้ย สีตสมฏฺฐา ภูมิ แผ่นดิน " สีตสมฏฺฐิ ฐานํ ที่ ตัปปุริสะ คามคโต ปุริโส บุรุษ ไปแล้วสู่บ้าน คามคตา อิตถี หญิง คามค กุล ตระกูล พหุพพิหิ รุฬหลโต…
…ะการระบุคำศัพท์ที่สำคัญจากบริบทต่างๆ เช่น การอธิบายสถานที่และประเภทบุคคลในบาลี ประกอบด้วยความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับสมาสและตัทธิต ที่สำคัญของการศึกษาภาษาบาลีในศาสนาและวรรณกรรมไทย สามารถนำไปใช้ในการศึกษาหรือส…
บาลีไวยกรณ์: ตัทธิตและสามัญญูตัทธิต
30
บาลีไวยกรณ์: ตัทธิตและสามัญญูตัทธิต
…ัญญูตัทธิต แบ่งออกไปอีกเป็น ๑๓ อย่าง คือ โคตตตาธิต, ตรายาทิตท, ราคาทิต, ชาคาทิตท, ชาตาทิตท, สมุหตท, ฐานตท, พหุลตท, เสฏฺฐิตา, เทสฺสตฺถิตท, ปกติตา, สังขยาต ปูรณตฑุ, วิภาคตท. ในคัมภีร์ศัพทศาสตร์ทั้งหลาย ท่า…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงตัทธิตในบาลีไวยกรณ์ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยเกื้อกูลแก่เนื้อความ โดยเฉพาะในส่วนของสามัญญูตัทธิตที่มีการแบ่งออกเป็น 13 ประเภท ได้แก่ โคตตตาธิต ตรายาทิต ราคาทิต และอื่นๆ ข้อมูลเหล่าน
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
40
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
…าขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 189 [ภาวสาธนะ] ศัพท์บอกกิริยา คือ ความทำของผู้ทำ เป็นต้นว่า คมน์ ความ ไป, ฐาน ความยืน, นิสชชา ความนั่ง, สยน ความนอน, ชื่อ ว่าภาวสาธนะ เป็นภาวรูปอย่างเดียว แปลว่า "ความ--," ก็ได้…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการศึกษาความหมายของศัพท์ในภาษาบาลีที่สำคัญ เช่น ภาวสาธนะ, กรณสาธนะ, สัมปทานสาธนะ และ อปาทานสาะนะ โดยอธิบายถึงการแสดงสถานะของผู้ทำและเครื่องมือต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีความสำคั
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
14
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ติ ฯ เตเนวาฬ โส วต ภิกฺขเว ภิกขุ อภิสมาจาริก ธมฺม อปริปูเรตวา อาทิพฺรหฺมจริยก ธมฺม ปริปูเรสสติ เนติ ฐาน วิชฺชตีติ ฯ เอว อภิสมาจาริก อาทิพรหมจริยกวเสน ทุวิธี ฯ ตติยทุก ๆ ปาณาติปาตาที่ห เวรมณีมตต์ วิรติสีส…
บทความนี้พูดถึงการปฏิบัติตามวิสุทธิมรรคซึ่งเป็นหลักคำสอนทางพุทธศาสนา โดยจะเน้นไปที่การเข้าใจในตัวตนและการควบคุมจิตใจ การใช้ระเบียบในชีวิตประจำวันเพื่อให้เกิดความสุขตลอดจนการตั้งวิชาความรู้และการระมัดร
วิสุทธิมคฺคสฺส: การศึกษาเชิงลึก
32
วิสุทธิมคฺคสฺส: การศึกษาเชิงลึก
…ยาบถสงขาติ กุหนวตฺถุ อิเธก โจ ปาปิจโฉ อิจฉาปกโต สมภาวนาธิปปาโย เอว ม ชโน สมภาเวสสตีติ คมน์ สณฺฐเปติ ฐาน นิสชช์ สยน สฐเปติ ปณิธาย คนติ ปณิธาย ติฏฐิติ ปณิธาย นิสีทติ ปณิธาย เสยย์ กปเปติ สมาหิโต วิย คนติ สม…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาและปฏิบัติตามวิสุทธิมคฺคสฺสซึ่งเน้นการเข้าใจด้านความว่างและการปฏิบัติทางจิตวิญญาณในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่การพัฒนาจิตใจผ่านการสำรวจและประยุกต์แนวคิดที่นำเสนอในคัมภีร์ ความพย
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
84
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ฺถ คนฺตพฺพ์ฯ ยตฺถ กิญจิ ลภติ * ปหาย คนต์ น วฏฺฏติฯ อิมินา จ ภิกขุนา กาลตร์ ปวิสิตพ ન เอว์ หิ อผาสุกฏฐาน ปหาย อญฺญตฺถ คน สกฺขิสสติ ฯ สเจ ปนสฺส วิหาเร ทานํ เทนตา อนุตรามคฺเค วา อาคจฺฉนฺตา มนุสสา ปตต์ เหตุว…
เนื้อหาเกี่ยวกับหลักการและการปฏิบัติในวิสุทธิมคฺค ทั้งการเข้าใจในเรื่องของปิณฺฑปาติกงฺเค และการปฏิบัติตามกฎของธรรมในสังคม โดยได้กล่าวถึงความสำคัญของกรรมและการปรับจิตใจ เมื่อผู้ปฏิบัติต้องเผชิญกับเหตุก
วิสุทธิมคฺคสฺส และการศึกษาแห่งชีวิตที่มีคุณค่า
92
วิสุทธิมคฺคสฺส และการศึกษาแห่งชีวิตที่มีคุณค่า
…ติ ฯ ตตฺถ อุกกฏโฐ ยถารุจิต รุกข์ เหตุวา ปฏิชคุคาเป ลภติ ปาเทน ปณฺณสกู๊ อปเนตวา วสิตพฺพ์ฯ มชฺฌิโม ติ ฐาน สมฺปตฺเตหิเยว ปฏิชคุคาเป ลภติฯ มุทเกน อารามิกสมณุทเทเส ปกโกสิตวา โสธาเปตวา ๑. กเรยยาติ ภวิตพฺพ์ ฯ ๒…
วิสุทธิมคฺคสฺส เป็นแนวคิดเกี่ยวกับการสร้างชีวิตที่มีความสุขและสันติ โดยอธิบายถึงการดำเนินชีวิตที่มุ่งหวังให้เกิดปวิเวกและสงบสุขในใจ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการฝึกสมาธิและจิตตานุภาพในการทำความเข้าใจตน