หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การว่าร้ายพระอริยะ
217
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การว่าร้ายพระอริยะ
…างคุณก็ตาม ในอาการสองอย่างนั้น ผู้กล่าวว่า "สมณ ธรรมของบุคคลเหล่านี้ไม่มี บุคคลเหล่านั้นไม่เป็นสมณ" ดังนี้ จึง ทราบว่า "ว่าร้ายด้วยอันติมวัตถุ" ผู้กล่าวคำ (ไม่จริง) เป็นต้นว่า "ฌานก็ดี วิโมกข์ก็ดี มรรคก็ดี …
เนื้อหาเกี่ยวกับการว่าร้ายพระอริยะในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการที่พระเถระและภิกษุหนุ่มว่าพระอริยะไม่เป็นสมณะ ซึ่งมีผลกระทบต่อความเข้าใจในสมณธรรม. เรื่องนี้อธิบายเกี่ยวกับการวินิจฉัยว่าผู้ที่ว่าร้ายนั้นมี
การเข้าใจกรรมภายในและกรรมภายนอกในวิสุทธิมรรค
244
การเข้าใจกรรมภายในและกรรมภายนอกในวิสุทธิมรรค
…รมณ์และพริธารมณ์นี้ คำใด กล่าวไว้ในโบราณอรรถกถาว่า "ยถากัมมูปคญาณเป็นทั้งอัชฌัตตา รมณ์และพริธารมณ์" ดังนี้ คำนั้นท่านกล่าวด้วยอธิบายว่า ยถา กัมมูปคญาณนั้น ในเวลาที่รู้ (กรรม) ภายใน (คือของตน) ตามกาล (กรรม) …
เนื้อหานี้อธิบายความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมทั้งภายในและภายนอกตามแนวทางของอัชฌัตตารมณ์และพหิทธารมณ์ในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะในอารมณ์ ๕ แห่งยถากัมมูปคญาณ ที่บัณฑิตควรทราบและเข้าใจความแตกต่างระหว่างการรู้กรรมขอ
การวิเคราะห์ประโยคในสมาคมและตำติชิด
40
การวิเคราะห์ประโยคในสมาคมและตำติชิด
…ระโยค - อธิบายบาใว้รายการ สมาคมและตำติชิด - หน้า 39 ปราชมมุกโกร นี้ จะต้องวิเคราะห์อย่างไรแรกก็ได้ ดังนี้ :- 1. ปราว ธรรมโม-ปราชมโม 2. ปราชมโม อวา ถูกี- ปราชมจกกี 3. ปวดติติ ปราชมมูกิกิ-ปราชมมูกิกิ เวลาแป…
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ประโยคในสมาคมและตำติชิด โดยนำเสนอวิธีการวิเคราะห์และแปลประโยคในลำดับที่เหมาะสม เช่น ปราว ธรรมโม-ปราชมโม เป็นต้น โดยใช้แนวทางซ้อนของที่ละสิ่งเพิ่อให้เข้าใจลักษณะของสมาธ้องได้อย
อธิบายบาใจการณี สมาสและตำัthิ
82
อธิบายบาใจการณี สมาสและตำัthิ
…อ ก. เช่น นก 2,500 ประกอบว่า อตุฤดูเลย สกุณานิ ทสหาสูส. หมู 4,500 ประกอบว่า อตุฤดูสม มูลกัน ทสหาสูส ดังนี้ เป็นตัวอย่าง ส่วนที่ 5 ทั้งกิ่ง หรือที่ 5 ทั้งกิ่ง ลอด ที่ 10 ทั้งกิ่ง ต้องใช้ปุรณสังขยา ต่อ กับ อต…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตีความและการใช้งานของอตุฤดูและการนับจำนวนในสังขยา แสดงตัวอย่างการใช้งานและความหมายของระดับจำนวนในทางการสื่อสาร เช่น ตัวอย่างที่กล่าวว่าคน 200 เพื่อแสดงจำนวนที่ถูกนับและการประยุกต์ใช
การศึกษาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์
86
การศึกษาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์
…เช่น ปณ์ตะ ลบ อะ เสีย คงแต่ ปนฺติญฺ คำอธิบาย ที่สุด คือ คุ ย ปัจจัยที่เหลือไว้นั้น อาทตามสถานที่ควร ดังนี้ : เอา เป็น เช่น แปลว่า ๑. ดุย จู ปนฺทิกจิ ความเป็นแห่งมันติ. ๒. ล…
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ที่อธิบายถึงการใช้คำต่างๆ และวิเคราะห์ความหมาย เช่น นิปกสฺูตและความเป็นแห่งการมีปัญญา รวมทั้งการใช้ดุลย์และการลบส่วนของคำเพื่อให้เข้าใจมากขึ้น โดยมีการเปรียบเทียบและยกตัวอย
บาลีไวยากรณ์และสมาธิ
89
บาลีไวยากรณ์และสมาธิ
…๓ คำศัพท์ และ ๓ คำศัพท์ ตลอด ถึงคำที่แจกตาม ๓ คำทธนั้นได้ด้วย ท่านแสดงวิจารณ์ไว้ ในคำอธิบายลงปกรณ์ ดังนี้ :- Α ปัจจัยฉนํ ๓ คำท์ ในวิภัณฑิตัง ๓ ดังนี้ ป. โอ ปกาโร ตา อ. ประการนั่น. ทู ตา ปกาโร ตา ซึ่งป…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งเป็นการอธิบายคำศัพท์และการใช้ตามหลักไวยากรณ์ ปรากฏคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นจริงในชีวิต โดยเฉพาะความเข้าใจในลักษณะของคำต่างๆ เช่น นามกิตฺก, กิริยาคิตฺ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมานและทัศน
91
อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมานและทัศน
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมานและทัศน - หน้าที่ 90 ที่ลงใน อิม ศัพท์ (นี้) ดังนี้ ป. อยู่ ปกาโร อติฏ อ. ประการนี้. ทุ. อิม ปการี อติฏ ตั้งประการนี้ ด. อิมา ปการน อติฏ ด้วยประการนี้.…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ในแบบต่างๆ โดยมีการนำเสนอหลักการการใช้และตัวอย่าง เช่น การใช้ประการต่างๆ ในการสื่อสาร รวมถึงการวิเคราะห์โดยละเอียดในโครงสร้างประโยคและความหมายของคำในแบบต่างๆ กา
การศึกษาเกี่ยวกับปัญญาในวิทยาธรรม
7
การศึกษาเกี่ยวกับปัญญาในวิทยาธรรม
ประโยค - วิทยาธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑ หน้า 7 [ปัญญา ๒] ในส่วนแห่งปัญญาที่เป็น ๒ อย่าง (เมื่ออธิบายดังนี้) (ในทุกข์ที่ ๑) ปัญญาเป็น ๒ อย่าง โดยเป็นโลภิคะ และโลภครัง ดังนี้คือ ปัญญาที่สัมปุญญด้วยโลภิมรรเป็น…
เนื้อหานี้กล่าวถึงปัญญาที่มีอยู่ ๒ ประเภทในวิทยาธรรม โดยจัดประเภทตามอารมณ์และธรรมชาติของปัญญา เช่น โลภิคปัญญา และโลภุตรปัญญา ซึ่งมีความสำคัญในการพิจารณาความทุกข์และการศึกษา. โดยปัญญาสามารถแบ่งออกได้ใน
วิทยาธีรมรรคแปล: อายยะและอุปะยะ
36
วิทยาธีรมรรคแปล: อายยะและอุปะยะ
…ปสุขอุปถะ (ความเดิมแห่งรูป) ก็อันนั้น รูปลสุขอุปถะอันใด รูปลสันติ (ความสิ้นเนื่องแห่งรูป) ก็อันนั้น ดังนี้ แมโอตรถกก็กล่าวว่า “ความกิดขึ้น ชื่อว่าอายยะ ความ เติบขึ้น ชื่อว่าปุปยะ ความเป็นไป ชื่อว่าสันตติ” แ…
บทความนี้พูดถึงแนวคิดเกี่ยวกับอายยะ (ความก่อขึ้น) และอุปะยะ (ความดับขึ้น) ในวิทยาธีรมรรค โดยอธิบายด้วยอุปมาที่ช่วยในการเข้าใจความหมายของแนวคิดเหล่านี้ ต้องอาศัยการสังเกตพฤติกรรมของน้ำในหลุม ซึ่งเป็นกา
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
46
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
…์" พึงทราบว่า (เรียกอย่างนั้น) เพราะ รวมธรรมชาติที่มีความรู้แจ้งเป็นลักษณะ สินทางอย่างเข้า ด้วยกัน" ดังนี้ บำเจ้ากล่าวไว้แล้ว ถามว่า "ธรรมชาตินั้นมีความรู้แจ้งเป็น ลักษณะชื่อวิญญาณเป็นไในน" ตอบว่า ธรรมชาติน…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงนามขันธ์ทั้ง ๔ โดยเฉพาะวิญญาณขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับความรู้แจ้ง และการรวมกันของธรรมชาติที่มีบทบาทแตกต่างกัน เมื่อวิญญาณขันธ์ประสบกับขันธ์นอกนั้นจะกลายเป็นสิ่งที่เข้าใจง่ายขึ้น การศึก
ทฤษฎีสงบระบับในวิทยาธิรรมภาค ๑
70
ทฤษฎีสงบระบับในวิทยาธิรรมภาค ๑
…งทราบว่า (เรียกอย่างนั้น) เพราะรวมธรรมชาติที่มีการประสม (เจตสิก) เป็นลักษณะ สิ่งทุกอย่างเข้าด้วยกัน ดังนี้ บัญญัติพิสดารในฉันนั้น (ต่อไป) ธรรมชาติที่มีการทำให้เป็นกลุ่มเป็นลักษณะ คือว่าธรรมชาติมีการประสมเป็…
บทความนี้พูดถึงทฤษฎีที่มีการประสมในธรรมชาติภายใต้แนวคิดสงบระบับ โดยอ้างอิงถึงพระธรรมคำสอนที่สอดคล้องเกี่ยวกับการประสมของสังขตะและคุณสมบัติของสงบระบับ ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดการมองเห็นธรรมชาติต่างๆ ได
วิถีธรรมรวมแปลก ๓ ตอนที่ ๑๐๙
110
วิถีธรรมรวมแปลก ๓ ตอนที่ ๑๐๙
…ู้เข้าสมบัติเป็นเวทนาละเอียด เวทนาเป็นไปกับอาสยะเป็นเวทนาหาย เวทนาอันหาอาสยะมีได้ เป็นเวทนาละเอียด" ดังนี้ และทุกเวทนาเป็นฉันใด แม้สุขเวทนาเป็นฉันนั้นเป็นเวทนาโดยชาติแต่ละรายละเอียดโดยส่วนเป็นอันฉันใด เพราะ…
บทความนี้พูดถึงเวทนาและการจำแนกประเภทต่างๆ ของเวทนาในผู้เข้าสมบัติ โดยเน้นความละเอียดและความแตกต่างในการประสบเวทนา ทั้งนี้รวมถึงการเปรียบเทียบระหว่างเวทนาอุกฤฎและอพยากฤฎ ซึ่งจะมีการพูดถึงอานุภาพและผลก
วิสุทธิมรรคแปลก ค ต ตอน ๑
121
วิสุทธิมรรคแปลก ค ต ตอน ๑
…รรมอันบุคคลทำไว้สังสมไว้ กายวิญญาณที่เป็นวิบาก จึงเกิดขึ้นเป็นวิญญาณที่ร่วมไป (คุณเคล้ามไป) กับทุกๆ ดังนี้ อีกหนึ่งหนึ่ง อุปาทานขันธ์หลายๆ นั้น เปรียบเหมือนคุก และการลงโทษ โทษ เจ้าหน้าที่ลงโทษ นักโทษ และเหม…
…ดยการใช้เปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น ข้าวและการปรุงอาหาร เพื่อให้เข้าใจถึงธรรมชาติของอุปาทานขันธ์ 5 ดังนี้ สิ่งที่ถูกเห็นในรูปแบบต่างๆ ถูกนำเสนอให้เห็นถึงผลกระทบและอาการที่เกิดจากกรรมทั้งในด้านดีและไม่ดี โด…
วิถีธรรมและการปฏิบัติธรรม
169
วิถีธรรมและการปฏิบัติธรรม
…กข์ร่อยที่ (ว่า) เป็นร่อยร่างที่ ๑ นั้นเสร็จแล้ว บัญญัติทุกข์ร่อที่อื่นเป็นร่อยร่างข้อ ๑ (ขึ้นใหม่) ดังนี้ นี้ไม่มีทางเป็นไปได้ ดังนี้เป็นต้น อีกอย่างหนึ่ง พระผู้มพระภาคเจ้เมื่อสนอบวัดดี (ความหมุนไป) ก็สนอบ…
เนื้อหานี้พูดถึงการเข้าใจในหลักการและวิธีการที่จะดับทุกข์ตามพระธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า โดยอธิบายถึงธรรมะและหลักการที่ควรเข้าใจเพื่อเข้าถึงนิพพาน จากหลักการที่ได้แก่การกำหนดรู้ปัญหาและการมีวิธีการปฏิ
วิชาธรรมะเบ่มภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้า 236
237
วิชาธรรมะเบ่มภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้า 236
…(คือความ อธิบายแห่งบาปนี้) ได้ (ไม่ผิด) และยกเรื่องอรรถนั้นแหละอธิบาย ไปโดยบรรยายอธิบื่นอีกก็ได้ (ดังนี้) จงควรทำอรรถสงวรณาได้ อย่างเถล โดยปกติ อรรถสงวรณาแห่งปิฎกสมุทธ ก็ทำอยูแล้ว ดังโปรดารชี้หลายกล่าวไ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเรียนรู้วิชาธรรมะ โดยเสนอธรรม ๔ ประการ คือ สติ สัตว์ ปฏิรูป และปัจจยาการ ซึ่งเป็นข้อที่หาได้ยาก และยากที่จะอธิบาย เรื่องการทำอรรถสงวรณาในปฏิจจสมุปบาทถูกนำเสนอ พร้อมกับการเน้นความสำค
วิทยาธรรมเถก กล า ด ตอน ๑
340
วิทยาธรรมเถก กล า ด ตอน ๑
…ินทรีย์รูป ๑ กี่แสนามรูปนั้น อันทำให้เป็นเอกะแว่า "นามด้วย รูปด้วย ฯลฯ" นามและรูปด้วย ชื่อว่านามรูป ดังนี้ พึง ทราบว่า ย่อมเป็นปัจจัยแห่งสพายนะอันทำให้เป็นเอกษะแม่กัน ดังนี้ว่า "ฉัฏฐญาณะ (อายตนะที่ ๖) ด้วย …
เนื้อหานี้กล่าวถึงความเกี่ยวข้องระหว่างนามรูปกับสพายนะในบริบทของวิทยาธรรมเถก โดยชี้ให้เห็นว่าทั้งนามและรูปทำหน้าที่เป็นปัจจัยร่วมกันในการสร้างความเป็นเอกะ สำหรับอายตนะที่ 6 ซึ่งมีความสำคัญในการเข้าใจธ
ความเข้าใจในธรรมและอุปนิสัย
349
ความเข้าใจในธรรมและอุปนิสัย
…ารกล่าวถึงความเป็นไปแห่งสิ่งที่เป็นอุปนิสัย อาจารย์เหล่านั้นย่อมปรารถนาอว๋า สายตนะ ภายในมีอุปนิสัยในดังนี้กัน กับอัญญาณนะ โดยทำอภินิหาโลสรวมปกปกผสมว่า "อัญญาณนะในอรูปภาพโดยท่านของสายตนะ ฉานุญาณนะปัจจัยจากผู…
เนื้อหาในบทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างธรรมและอุปนิสัย โดยมีการอธิบายว่าธรรมมาจากสายตนะและอัญญาณะเป็นปัจจัยในการสัมผัส และอ้างถึงการเรียนรู้ผ่านคำสอนของอาจารย์ที่เข้าใจธรรมในลักษณะที่ส
วิถีธรรมรอบภาค ๑ ตอนที่ 372
373
วิถีธรรมรอบภาค ๑ ตอนที่ 372
…มอย่างที่เดียว เพราะฉะนั้น อาจารย์สังเหล่ากล่าวว่าใด ว่า “รูปภาพอุปภาพอ่อนมิได้เพราะสลัพพสุปภาพนาน” ดังนี้ คำนี้ จึง ดังนี้ จึง · ตโต มิใช้ร่วมกัน ย ยสูส แต่เทนความทั้งประโยคนัน
บทนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอุปทานปัจจยาและเหตุการณ์ที่เกิดจากการเลือกและไม่เลือกสิ่งต่าง ๆ โดยระบุว่าทุกสิ่งเป็นปัจจัยต่อกัน และทำให้เกิดความเข้าใจในหลักธรรมที่สลับซับซ้อน ทั้งนี้ เราควรพิจารณาภาพและควา
กามุปทานและอัตตวภาพในวิถีธรรม
376
กามุปทานและอัตตวภาพในวิถีธรรม
…อนที่ 375 กามุปทานเป็นปัจจัยแห่งรูปภาพอุปภาพอันมีแตกต่างกัน (หลายประเภท) พร้อมทั้งภาพที่อยู่ในก็ได้ดังนี้ [ทิวภาพทานเป็นปัจจัยแห่งพังสาม] บุคคลถือผู้เห็นไปว่า "อันอัตตานี" เมื่อกล้ามวาวรง-สมมติ หรืออุปภาพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับกามุปทานซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญแห่งรูปภาพอุปภาพที่แตกต่างกัน เน้นการสำรวจความเห็นที่เกี่ยวข้องกับอัตตานีและกรรมที่เกิดจากการมองเห็นนั้น การเข้าใจกระบวนการนี้ช่วยให้บุคคลสามารถเข้าถึงความสุ
อวิชชาและการเกิดขึ้นแห่งทุกข์
381
อวิชชาและการเกิดขึ้นแห่งทุกข์
…อีกปรการหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า "ความเกิดขึ้นแห่งวิทวาสอ่อนมีเพราะความเกิดขึ้นแห่งอาสวะ" ดังนี้ ก็ธรรมทั้งหลายมากมีโลกเป็นต้นนั้นก็ย่อมมีเพราะความเกิดนั้นแห่งอาสวะ ข้อนี้มีอย่างไร ? อันดับแรกในกร…
เนื้อหาในบทนี้พิจารณาถึงอวิชชาที่เป็นต้นเหตุแห่งความทุกข์ในชีวิต โดยเหตุผลจากพื้นฐานการเข้าถึงธรรมะและคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ว่าด้วยการเกิดขึ้นของวิทวาสที่เกิดจากอาสวะ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสัมพันธ