การวิเคราะห์ประโยคในสมาคมและตำติชิด : หน้า 40/94

ประโยค - อธิบายบาใว้รายการ สมาคมและตำติชิด - หน้า 39 ปราชมมุกโกร นี้ จะต้องวิเคราะห์อย่างไรแรกก็ได้ ดังนี้ :- 1. ปราว ธรรมโม-ปราชมโม 2. ปราชมโม อวา ถูกี- ปราชมจกกี 3. ปวดติติ ปราชมมูกิกิ-ปราชมมูกิกิ เวลาแปล ต้องย้อนลำดับไปอย่างวิธีที่หนึ่ง. เพราะฉนั้น วิธีตั้งวิเคราะห์และแปลสมาท้อง ต้องแล้วแต่เนื้อความเป็นเงื่อนไข โดยมากตามที่กล่าวมาแล้วทั้ง 2 วิธี ก็พอเป็นเครื่องนำทางให้นักศึกษาเข้าใจโดยอยู่ เท่านั้น. บางสมาคมสมาชิกที่เป็นประธานอยู่หน้า บางสมาคมสมาชิกที่เป็นประธานอยู่หลัง เอาแน่นอนไม่ได้ แล้วแต่ความนิยมของภาษา บัดนี้จิแสดงลักษณะต่าง ๆ ของสมาธ้อง พร้อมทั้งดู, มาประกอบด้วย ดังนี้:- ก. อย่างวิธีที่ซ้อนของที่ละสิ่งลําดับขึ้นไป เวลาดูต้องยกแต่บ่อนลงมาดังใด การตั้งวิเคราะห์แบบนี้ก็เหมือนกัน คือดังไปตามลำดับ เวลาแปลต้องย้อนลำดับมาเช่น :- ๑. มหา ปภูทิริยะ=มหาปภูทิริยะ ปภูทิริยะ ใหญ่ ชื่อมหาปภูทิริยะ ว. บุพพ. คัมม ๒. มหาปภูทิริยสูตร กรุณ=มหาปภูทิริยรถ (อ่าน ที่) เป็นที่ทำมาหาปภูทิริย, อนุธีติปรกุจสะ ๓. มหาปภูทิริยรถ จาน=มหาปภูทิริยรถุณฺฐาน ที่เป็นที่ทำซึ่งมาหาปภูทิริยรี่ เป็น. ว. บุพพ. กัมม. มีฎีกติปรกุจสะ และ ว. บุพพ. กัมม. เป็นท้อง।