หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค: การเจริญเทวตานุสสติ
318
วิสุทธิมรรค: การเจริญเทวตานุสสติ
…้ว ( ไป ) เกิดในภพนั้นๆ ศีลอย่างนั้น สุตะอย่างนั้นจาคะอย่างนั้น ปัญญาอย่างนั้น แม้ของเรา ก็มีอยู่ " ดังนี้ แต่ในพระสูตรตรัส (สองฝ่ายเสมอกัน ) ว่า " ดูกร มหานาม ในสมัยใด อริยสาวกระลึกถึงศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ …
บทความนี้สำรวจความหมายและวิธีการเจริญเทวตานุสสติ โดยเชื่อมโยงถึงคุณธรรมที่มีอยู่ในตัวเองและในเทวดา ที่จำเป็นต้องมีศรัทธากล้าในการทำความดี บทความยังกล่าวถึงความสำคัญของการตั้งเทวดาเป็นพยาน และการระลึกถ
การอธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
26
การอธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…แทน กตฺตา โดยปรารภมาก่อนก็ได้ เช่นว่า ข้าพเจ้าบำเพ็ญประโยชน์ ของตนแล้ว จึงจะบำเพ็ญประโยชน์ของผู้อื่นดังนี้ คำว่าของตน เป็น คำแทนชื่อของ กตฺตา ดุจ อมห ศัพท์ในสัพพนาม คือข้าพเจ้า ดังนี้. ข้อควรจําใน อตฺต ศัพท…
บทนี้กล่าวถึงการใช้ศัพท์บาลี 'อตฺต' และการวิเคราะห์ในบริบทต่าง ๆ โดยให้รายละเอียดว่า 'อตฺต' หมายถึง 'ของตน' และสามารถใช้งานได้ในหลายรูปแบบ เช่น เอกวจนะและพหุวจนะ พร้อมทั้งตัวอย่างการใช้ศัพท์ในประโยคต่
สัพพนามในบาลีไวยากรณ์
69
สัพพนามในบาลีไวยากรณ์
…ายดำ ไปหานาย ขาว นายดำถามนายขาวว่า ทำไมนายขาวไม่ไปเที่ยวบ้านนายดำ บ้าง เดี๋ยวนี้ที่บ้านนายดำสนุกมาก"ดังนี้ ขอให้ผู้ศึกษาสังเกตการ ใช้ถ้อยคำซ้ำซาก เช่นนั้น จะขัดหูผู้ฟัง ผู้อ่าน หรือไม่ ถ้าเป็นจริง อย่างที่ว…
สัพพนามถือเป็นส่วนหนึ่งของนามศัพท์ที่ใช้แทนคำนามทั้งสาธารณะและอสาธารณะ เพื่อเลี่ยงการซ้ำซ้อนในบทสนทนา สามารถใช้แทนคำที่พูดถึงแล้วเพื่อทำให้ประโยคกระชับและเข้าใจง่ายขึ้น อย่างเช่น 'นายดำ ไปหานายขาว' โด
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
3
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ารให้เป็นไป โดยแยบคายว่า "มรณ ภวิสฺสติ ชีวิตินทรีย์ อุปจฺฉิชชิสสติ ความตายจักมี ชีวิตินทรีย์จักขาด" ดังนี้ หรือว่า "มรณ มรณ์ ตาย ตาย" ดังนี้ก็ได้ เพราะเมื่อยังมนสิการให้เป็นไปโดยไม่แยบคาย ความโศกจะเกิดขึ้นใ…
บทความนี้เน้นถึงการพิจารณาเรื่องความตายด้วยสติ โดยให้ผู้ศึกษาได้ตรวจสอบว่า การมีสติในการรับรู้ถึงความตายจะช่วยลดความโศกเศร้าจากการมองเห็นการตายของบุคคลที่รักหรือเป็นเวร การมีสติส่งผลให้เกิดการยอมรับแล
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
43
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…เมื่อได้เหตุ อันควร เธอย่อมจะถึงความเป็นผู้อาจทำให้ประจักษ์ได้ในอภิญญา- สัจฉิกรณีธรรมนั้น ๆ โดยแท้" ดังนี้ พึงทราบว่า ชื่ออธิจิตต (สูตร) [สีติภาวสูตร] สูตรนี้ว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 …
ในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ กล่าวถึงการปฏิบัติธรรมของภิกษุที่มีอธิจิตต โดยมีธรรม ๖ ประการ ที่ช่วยในการเข้าถึงสีติภาวะอันยอดเยี่ยม จิตของภิกษุต้องถูกตั้งอย่างถูกต้องเพื่อห่างไกลจากอาสวะ และเพื่อให้สาม
การเปรียบเทียบของปฏิกูลและความน่ารังเกียจในวิสุทธิมรรค
47
การเปรียบเทียบของปฏิกูลและความน่ารังเกียจในวิสุทธิมรรค
…าม แม้เป็นของพึงใจ ก็จะเกลียดขึ้นมา บอกว่า "นี่มันปนผม นำมันไปเสีย" ผมทั้งหลายเป็นของปฏิกูลแม้โดยสี ดังนี้ อนึ่ง คนทั้งหลายกินอาหารกลางคืนอยู่ แม้นถูก (ใย) เปลือก รัก หรือเปลือกปออันมีสัณฐานดังผมเข้า ก็จะเก…
ในบทนี้กล่าวถึงความน่ารังเกียจของผมและสิ่งต่าง ๆ ที่มีลักษณะคล้ายผมในอาหาร รวมถึงกลิ่นของผมที่ไม่งดงาม การเปรียบเทียบระหว่างสีและสัณฐานของสิ่งของต่าง ๆ ที่ดูเหมือนจะไม่ปฏิกูล แต่กลับมีความน่ารังเกียจจ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
54
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ย่างนั้น แม้ที่ดึงรัดเท้าขวา ทาง ข้างหน้าเท้าก็ ๕ ทางข้างหลังที่ ๕ ที่ดึงรัดเท้าซ้ายเล่าก็อย่างนั้น ดังนี้ แล เอ็นใหญ่ ๖๐ เส้น อันได้ชื่อว่า สรีรธารกา (เอ็นดำรงร่าง) รึงรัดกายหยั่งลงไป (ตลอดร่าง) ซึ่งท่านเร…
เนื้อหาในบทนี้วิเคราะห์การตัดตอนโครงสร้างของร่างกาย โดยชี้ให้เห็นถึงส่วนต่างๆ ของเนื้อเยื่อและเอ็นที่ประกอบกันเป็นร่างกาย รวมทั้งการมีอยู่ของกระดูกที่ไม่ได้กล่าวถึง รวมถึงการวิเคราะห์วิธีการและชื่อนิย
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
103
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…วยทั้งจิตอันประกอบด้วยญาณ เพราะเหตุนั้น จึงตรัสว่า "เธอสำเหนียกว่า เราจัก----หายใจออก----หายใจเข้า" ดังนี้ จริงอยู่ สำหรับภิกษุลางรูป ต้นลมในกองลมหายใจออกก็ดี ใน กองลมหายใจเข้าก็ดี ที่แล่น (ออกเข้า) อยู่อย่…
เนื้อหาเกี่ยวกับการหายใจและการสำเหนียกของภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการรับรู้ลมหายใจออกและหายใจเข้าด้วยจิตที่ประกอบด้วยญาณ แสดงถึงความสำคัญในการฝึกอานาปานสติและการกำหนดลมที่ชัดเจนในแต่ละช่วง ซึ่งเป็น
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
177
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…้ว ทรงมีพระ ขันติคุณ อันใคร ๆ ในโลก (นี้) กับทั้งเทวโลกไม่มีเสมอเหมือน นั้นว่า เป็นพระศาสดา (ของตน) ดังนี้ [สอนตนนัยที่ ๖ - พิจารณาถึงความที่เคยเกี่ยวข้องกันในสังสารวัฏ] แต่ถ้าเมื่อเธอแม้พิจารณาถึงพระคุณ อั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงพระศาสดาและคุณอันน่าอัศจรรย์ของพระองค์ รวมถึงการพิจารณาความสัมพันธ์ท่ามกลางสังสารวัฏ และบทพระสูตรที่ชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของสัตว์กับบุคคลต่าง ๆ ว่าไม่มีใครที่เป็นมารดาหรือบิดาขอ
บทแปล วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑
203
บทแปล วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑
…วยโภคะก็ จริงอยู่ ถึงกระนั้น ใคร ๆ ก็มิได้สำคัญเห็นมันว่า "โจรผู้นี้เป็นผู้มีความ สุข มีโภคะมากหนอ" ดังนี้เลย ที่แท้คนเขากรุณามัน "คนน่าสงสาร ผู้นี้จักตายบัดเดี๋ยวนี้ละ เพราะมันวางเท้าข้างใด ๆ ลงไป (ก้าวเดิ…
เนื้อหานี้จัดการกับการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับคนที่มีความสุขแต่ทำบาป โดยใช้ตัวอย่างเปรียบเทียบกับราชบุรุษที่มีความกรุณาต่อโจร เพื่อเน้นถึงความสำคัญของกัลยาณกรรมที่ต้องทำเพื่อหลีกเลี่ยงทุกข์ในอนาคตแม้ใ
ประโยชน์ของพรหมวิหารในวิสุทธิมรรค
212
ประโยชน์ของพรหมวิหารในวิสุทธิมรรค
…นผู้ถึงซึ่งความสุขก็ดี จักพ้นจากทุกข์ก็ดี จักไม่เสื่อมจากสมบัติที่ได้รับแล้วก็ดี ตามความพอใจของกรรม ดังนี้ เป็นเหตุใกล้ ความรำงับไปแห่งความยินร้ายและความยินดี (ด้วย อำนาจวิกขัมภนปหาน) เป็นสมบัติแห่งอุเบกขาน…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงพรหมวิหารทั้งสี่ ได้แก่ เมตตา, กรุณา, มุทิตา และอุเบกขา ที่ช่วยในการลดความพยาบาทและความยินดีได้ พร้อมยังอธิบายถึงความเฉยที่เกิดจากการทำกรรมดีและการเข้าถึงความสุขผ่านการวิปัสนา การเ
การเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา
223
การเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา
…งค์ได้ฟังธรรมไรเล่า จึงพึงเป็นผู้หลีกออก (จากหมู่) ไป ไม่ ประมาท ทำความเพียรเด็ดเดี่ยวอยู่ผู้เดียว" ดังนี้ ว่า "ก็อย่างนี้แหละ โมฆบุรุษบางพวกในโลกนี้เชิญเรา (ให้แสดงธรรม) เทียว แต่ครั้น เราแสดงธรรมแล้วก็ยัง…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงการฝึกสมาธิและการไม่ยึดติดในธรรม เพื่อให้ภิกษุสามารถบรรลุถึงพระอรหัตได้ การสนทนาทำนองนี้ทำให้เห็นถึงความสำคัญของการฝึกจิตให้มั่นคงและเกิดปัญญา รวมทั้
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
225
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…อเจริญทำให้มากอย่างนี้แล้ว เมื่อนั้น เธอพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า "เราจักเป็นผู้พิจารณาดูกายในกายอยู่” ดังนี้ เป็นต้นแล้ว จึงทรงยังภิกษุนั้นให้ถือเอา (พระธรรม) เทศนาด้วย ยอดคือพระอรหัตว่า "ดูกรภิกษุ เมื่อใดแล …
บทความนี้กล่าวถึงการพัฒนาสมาธิและการพิจารณากายในกายตามคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าซึ่งมีความสำคัญในการดำเนินชีวิตอย่างมีสติและเป็นสุข จากการที่ภิกษุได้เจริญสมาธิและมีความเข้าใจในอัปปมัญญา รวมถึงการจำแนกประ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - วิญญาณและอนันตะ
247
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - วิญญาณและอนันตะ
…น อย่างนี้ว่า "อนนฺโต อากาโส- อากาศเป็นอนันตะ" ดังนั้นนั่นแหละมาว่า "อนนต์ วิญญาณ วิญญาณเป็นอนันตะ" ดังนี้ อีกนัยหนึ่ง วิญญาณนั้นเป็นอนันตะ ด้วยอำนาจมนสิการ จริงอยู่ พระโยคาวจรนั้น เมื่อมนสิการถึงวิญญาณ ซึ่…
ในบทนี้พูดถึงการวิเคราะห์ความหมายของวิญญาณที่เชื่อมกับอากาศ โดยใช้หลักของมนสิการที่กล่าวถึงลักษณะของวิญญาณว่าเป็นอนันตะ ซึ่งไม่สามารถนับจำนวนได้และวิเคราะห์เพิ่มเติมเกี่ยวกับวิญญาณในทางพระพุทธศาสนา บท
การวิเคราะห์คำในวิสุทธิมรรค
252
การวิเคราะห์คำในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 251 เปล่า เปล่า' 'วิวิตต์ วิวิตต์ - ว่าง ว่าง" ดังนี้ (นั่นเอง) แม้คำ ใดที่กล่าวไว้ในวิภังค์ ว่า "คำว่า นตฺถิ กิญจิ คือทำวิญญาณนั้นแล ไม่ให้มี ให้ปราศไป …
ในเนื้อหานี้มีการวิเคราะห์คำว่า 'นตฺถิ กิญจิ' ซึ่งหมายถึงการทำให้วิญญาณไม่เหลืออยู่ และอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอากิญจัญญายตนะ ว่ามีอรรถที่กล่าวถึงการปราศไปแห่งวิญญาณ โดยในสภาวะนี้ไม่มีแม้แต่ความรู้สึ
การวิเคราะห์อากิญจัญญายตนะในวิสุทธิมรรค
254
การวิเคราะห์อากิญจัญญายตนะในวิสุทธิมรรค
…ที่อาศัยอยู่ ดุจ (คำว่า) เทวายตนะ ของเทวดาทั้งหลาย เพราะอากิญจะนั้นเป็นอารมณ์ของ อรูปฌานที่ ๓ ด้วย" ดังนี้ ตามนัยแรกนั่นแล อีกนัยหนึ่ง อารมณ์ชื่อ อากิญจัญญายตนะ เพราะอรรถวิเคราะห์ว่า "อากิญจะด้วย อากิญจะ นั…
ในเนื้อหานี้ อธิบายถึงการวิเคราะห์อากิญจัญญายตนะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับฌานและอารมณ์ที่มีบทบาทสำคัญในการเข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะ พระโยคาวจรต้องก้าวล่วงทั้งสองอย่างเพื่อให้เข้าถึงได้ ด้วยการไม่ให้ความคิดไป
การเข้าฌานในวิสุทธิมรรค
89
การเข้าฌานในวิสุทธิมรรค
…[เข้าทั้งตามลำดับทั้งย้อนลำดับฌาน การเข้า (ฌาน) แล้ว ๆ เล่า ๆ โดย (เข้า) ทั้งตามลำดับ ทั้งย้อนลำดับ ดังนี้ คือ (เข้า) ตั้งแต่ปฐมฌานไปจนถึงเนวสัญญานา สัญญายตนะ และ (เข้า) ตั้งแต่เนวสัญญานาสัญญายตนะเข้ามาจนถึ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าฌานในวิสุทธิมรรค ซึ่งครอบคลุมการเข้าอย่างย้อนลำดับและการข้ามฌาน รวมถึงคำอธิบายเกี่ยวกับฌานปฏิโลมและฌานานุโลมปฏิโลม โดยมุ่งเน้นที่วิธีการเข้าฌานตั้งแต่ปฐมฌานไปจนถึงเนวสัญญานาสั
การเข้าปฐมฌานและการข้ามกสิณ
90
การเข้าปฐมฌานและการข้ามกสิณ
… ตอน ๒ - หน้าที่ 90 | เข้าปฐมฌานนั่นแหละอีก ในเตโชกสิณ ต่อนั้น ในนีลกสิณ แล้วต่อนั้น ในโลหิตกสิณ... ดังนี้ ชื่อว่า กสิณุกกันตกะ (ข้ามกสิณ) [เข้าข้ามทั้งฌานทั้งกสิณ] การ (เข้า) ข้ามทั้งฌานทั้งกสิณ โดยนัยนี้ …
บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการการเข้าปฐมฌานซึ่งเริ่มจากการเข้าปฐวีกสิณและเลื่อนไปยังเตโชกสิณ รวมถึงการข้ามกสิณต่าง ๆ ด้วยการควบคุมจิตใจ เพื่อให้เกิดสมาธิและอ่านเข้าใจความหมายของฌานต่าง ๆ ให้ดีขึ้น สู่การ
วิสุทธิมรรค: ฤทธิ์และความสำเร็จในพระพุทธศาสนา
99
วิสุทธิมรรค: ฤทธิ์และความสำเร็จในพระพุทธศาสนา
…หบดีนี้แล เป็นผู้มีศีล มีธรรมอันงาม ถ้าปรารถนาว่า "ในอนาคตกาล ขอเราจึงได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์เถิด" ดังนี้ ความปรารถนาของเธอจักสำเร็จ (คือ เกิดผล) เป็นแท้ เพราะ ความตั้งในปรารถนาแห่งผู้มีศีล เป็นกิริยาอันสะ…
ในบทความนี้จะกล่าวถึงคำว่า 'ฤทธิ์' ซึ่งหมายถึงความสำเร็จและการบรรลุผลในธรรมะ ตามที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค ภาค ๒ โดยการอธิบายแสดงให้เห็นว่า ฤทธิ์นั้นสัมพันธ์กับอุปายสัมปทา ซึ่งเป็นการถึงพร้อมแห่งอุบายที่ก่
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
213
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
…้น จึงว่า "(ญาณ) จักษุนั้นจัดว่าหมด จด เพราะเป็นเหตุแห่งทิฏฐิวิสุทธิ์ ด้วยการเห็นทั้งจุติและอุปบาต" ดังนี้ (ญาณ) จักษุนั้น บัณฑิตพึงทราบว่า ล่วงจักษุของมนุษย์ เพราะเห็นรูปได้เลยอุปจารของมนุษย์ไป หรือชื่อว่า…
ในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ มีการพูดถึงความเห็นที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลได้ล่วงไปจากความเห็นที่ผิด โดยเฉพาะเกี่ยวกับการจุติและอุปบาตของสัตว์ ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยจักษุของมนุษย์ แม้ด้วยทิพยจักษุ การ