ดู : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 301 / 325

…ไปนรก เหมือนหญิงคาผู้บุคลจับไม่แน่นแล้วดึงมา ย่อมบาดมือมันแผลฉะนั้น อัง.ทุก. (อรรถ) มค. ๓๓/๒๐๒ ๗.๗ ดูมคถที่๒๑ ไม่ประมาณในธรรม ข้อ ๗.๑๙ - ๗.๓๒ ๑๐. อานิสงส์ของการละทาม ออกบวช ๑๐.๑ ภิกษุใดตัดราคาได้ขาดพร…

พระไตรปิฎกจัดทำอุปมาอุปไมยเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตในเส้นทางพระธรรม โดยเปรียบเทียบลักษณะต่างๆ เช่น พระเจ้าเถรทรงสละราชสมบัติ เปรียบเสมือนเครื่องชั่งที่ถูกทำลาย และความเพียรของภิกษุที่ควรประพฤติพรหมจรรย์

๒๕๙๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑๐.๖ คนเหล่านั้น อย่าได้เห็นเราเลย และเราอย่าได้เห็นคนเหล่านั้นเลย ดู่อนสารินตุร‍ เผยงเหมือนเนื้อที่เกิดในป่า เหมือนมนุษย์ทั้งหลายแล้วกิงหนีจากไปสูป่า จากชุ่มไปสูชุ่ม จา…

อุปมาจากพระไตรปิฎกแสดงถึงลักษณะของมนุษย์และการออกบวช โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น เนื้อในป่าและต้นไม้ที่ออกผล การเห็นธรรมและความเป็นอยู่ของนรชนนั้นเหมือนการเดินทางไปตามความต้องการของตนเอง การเปรียบเ

…ล. ขบ.ป. (อรรถ) มก. ๒๖/๕๘ ๑.๓ เราเห็นภาพทั้งหมดด้านล่างภาพเป็นต้น มีเฉพาะหน้าโดยความเป็นของน่ากลัว ดูเห็นช่างดูเล่นมา ดูเห็นเพชรเมตตือดาบมาเพื่อประหาร ดูเห็นสีเหลือง ยักษ์ รากษส สัตว์มีพิษร้ายอสรพิษ แล…

เนื้อหาเกี่ยวกับภาพต่างๆ ในพระไตรปิฎกที่เกี่ยวข้องกับความจริงและการเปลี่ยนแปลงของสัตว์ โดยภาพทั้งสามมีบทบาทสำคัญในการสื่อสารความหมายเกี่ยวกับชีวิต การเกิดและการตาย พร้อมบทวิเคราะห์ต่างๆ ที่มีในพระไตรป

๒๒๖ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก พึ่งหลาย ๗ ในสติดาวะนั่งหลาย ๙ ดูเจริญถูกลมชุ่มชิ้นในหามสมุทร และดูโคจรที่เทียบในเครื่องยนต์ ที่ม. (อรรถ) มก. ๑๓/๒๐๕ ๒.๒ กระแสน้ำแห่ง…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เช่น การเปรียบเทียบกระแสน้ำแห่งแม่น้ำกับการไม่เวียนไปมาของผู้ปฏิบัติธรรม และสภาวะที่ต้องหลีกเลี่ยงการจมอยู่ในอำนาจของมนุษย์หรืออมนุษย์. นอกจากนี้ยังมีการพูดถึ

๑๒๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ดูดก่อนภิทษักหลาย เมื่อภิทษเจริญภาวนาอยู่ฉันนั้นเหมือนกัน แม้จะไม่รู้อย่างนี้ว่า วันนี้อาจจะของเราสิ้น…

บทความนี้กล่าวถึงเนื้อหาจากพระไตรปิฎกโดยใช้การอุปมาอุปไมยเพื่อสื่อความหมายในการเจริญภาวนาและการเข้าถึงมรรคที่บริสุทธิ์ การเดินตามทางที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ชี้นำ และการเข้าถึงจิตวิญญาณที่สูงส่ง ผู้เข

…ช้างชาวโลกยอมกล่าวว่า เป็นยอดของรอยเท้าเหยี่อเหนือรอยเท้าช้าง เพราะรอยเท้าช้างเป็นรอยใหญ่ แม้ฉันใด ดู๋ก่อนท่านผู้เฉยทั้งหลาย กุศลธรรมเหยี่อใดเหล่านั้น กุศลธรรมเหยี่อทั้งหมด ย่อมส่งเคราะห์เข้าในอริยสัทธ…

บทความนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ผ่านการเปรียบเทียบการพัฒนาทางจิตใจและธรรมะ เช่น การเปรียบเทียบระหว่างรอยเท้าของสัตว์และการทำความดี โดยระบุให้เห็นถึงความสำคัญของสัมมาสังกัปปะและสัมมาวาจา การใช้

มงคลที่ ๙ ทำพระนิพานให้แจ้ง ภิญโญได้งิ้มพากเพียรอยู่ในพระพุทธศาสนา ภิญโญนันยังโลกนี้ให้สว่าง ดูจพระฉันท์ที่พันแล้วจากหมอกเมฆสว่างอยู่ ฉะนัน

…พระไตรปิฎก ก็เพราะโทษที่อาหารน้อยอย่างเดียว เปรียบเหมือนดวงตาแห่งเราเปราะกลุลกมลิกเข้าไปในกระบอกตา ดูประหนึ่งดวงดาวปรากฏในบ่ออันฉลึก ฉะนั้น ก็เพราะโทษอาหารน้อยอย่างเดียว หนังสือระเหงแห่งสงสารอยู่เหงื่อ…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความตั้งใจในการปฏิบัติธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการเปรียบเทียบที่ให้เห็นถึงโทษของอาหารน้อย ซึ่งสร้างอุปมาถึงการมีสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงการ

…ิดมีคนป้องร้ายเขาขึ้นที่สองข้างทาง เขาจึงเกิดความหวาดเสียว เพราะถูกคนป้องร้ายขึ้นเป็นเหตุ ฉันใด ดู ก่อนอุปมา ฉันนั้นเหมือนกันแล ความหวาดเสียวเกิดขึ้นแล้วแก่เรา ก็ความ หวาดเสียวเป็นเหตุ สมาธิของเรา…

อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกชี้ให้เห็นถึงผลกระทบของความหวาดเสียวและความเพียรต่อสมาธิ โดยแสดงถึงการเปรียบเทียบกับเรื่องราวที่เข้าใจง่าย เช่น การเดินทางไกลที่ต้องเผชิญกับความป้องกันรอบด้าน ซึ่งอุปมาเหล่านี้ส

…8 เมื่อได้แล ธรรมทั้งหลายปรากฎแก่พระหมอผู้มีเพียรเพ่งอยู่ เมื่อฉันพราหมณ์ย่อมกำจัดมารา และเสนาฎิได้ ดูพระอาทิตย์อยู่ท่ายทำอากาศให้สว่าง ฉะนั้น. วิ.อ (พุทธ) มก.6/14 4.9 ชนเหล่าใดเข้า ถึงสนาม ไม่ประกาะ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของความเพียรในการบรรลุธรรมของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากแนวพระธรรมที่สอนถึงการต่อสู้กับอุปสรรคและการพัฒนาใจให้สูงขึ้น ผ่านคำเทศนาและการเปรียบเทียบต่างๆ เช่น การ

…ดความมืด คือ อวิชชา ทำให้เกิดความสว่าง คือ ญาณ ฉะนั้นน. ข้ออธิษฐานพระพุทธโอวาทที่ทรงสอนพระราชลูว่า ดูก่อนอรหูล เธอจงอบรมจิตให้เสมอกับไฟ เพราะเมื่อเธออบรมจิตให้เสมอกับไฟได้แล้ว สิ่งที่ถูกต้องซึ่งเป็นที่…

เนื้อหาในพระไตรปิฎกได้ยกตัวอย่างอุปมาอุปไมยต่างๆ เช่น ดอกบัวที่ลอยขึ้นจากน้ำ แสดงถึงการยกตนขึ้นจากความต่ำต้อยด้วยความเพียร การดับอวิชชาเหมือนกับการก่อไฟให้เกิดแสงสว่าง และเปรียบเปรยความเพียรของภิกษุด้

…ป็นของใหม่อยู่เป็นนิยามแต่เพียงอย่างเดียว ยังปรากฏไม่มีสาระหาเป็นได้ จุดหยาดน้ำค้างในเวลาอารมณ์ขึ้น ดูดฟองน้ำ ดูจรดซึดในน้ำด้วยไม้ ดูเม็ดฝักกกบนปลายเหล็กแหลม ดูลูกฟ้ามแลบ และดูดดวงดาว พ่ายแดด ความฝัน แล…

เนื้อหานี้นำเสนอความเป็นมาของอารมณ์และการทำงานของจิตใจตามหลักพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการพัฒนาทางด้านจิตใจ การเข้าใจความทุกข์และการควบคุมอารมณ์ มีการเปรียบเทียบถึงสิ่งต่างๆ เช่น น้ำค้าง สถานการณ์ ความหวังแล

…วแห้งเพราะเหตุ ๒ อย่าง คือ เพราะปรารภอนาถอารมณ์ที่ยังไม่มาถึง และความเศร้าโศกถึงอารมณ์ที่ล่วงไปแล้ว ดูไม้เขียวสด ถูกถอนทิ้งไว้ที่แดดฉะนั้น ขช. (โพธิ) มก. ๑๓/๑๓ ๓. โทษของความโศก ๓.๑ ความโศกย่อมแท Hemin…

เนื้อหาในพระไตรปิฏกได้ชี้ให้เห็นถึงเหตุและความโทษของความโศก โดยการใช้การเปรียบเปรยต่างๆ เพื่อให้เข้าใจถึงความรู้สึกของสรรพสัตว์และผลกระทบที่เกิดจากความเศร้าโศก ทั้งในด้านจิตใจและสภาพแวดล้อม เช่น การเป

…รพ ข้าพเจ้า คิดว่า จะลูกขึ้นมากินหญ้าสักวัน ส่วนอวัยวะของคุณปู่ไม่ปรากฏ แต่คุณพ่อมาร้องไห้ร้องที่กระดูกที่บรรุในสกูดิน จะไม่เป็นคนโง่ ไปหรือ บิดาได้ฟังจึงคลายความโศก. ช.ปค. (โภ) มก. ๔๙/๗๖ ๕. ผู้ไม่เศร…

เนื้อหาพูดถึงการใช้ภาพเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกเพื่ออธิบายความเศร้าโศกของคนที่สูญเสียสิ่งที่รักและการยอมรับความเป็นจริงของชีวิต เช่น เด็กที่ร้องไห้ขอพระจันทร์ การพบเห็นโศกเศร้า และการไม่เศร้าโศกเมื่อบรร

…ุข อุปมาอุปไมยจากพระใคร่ครวญ ๕.๔ หม่อฉันปราศจากความรักในพระองค์แล้ว ความรักนั้นประสานกันอีกไม่ได้ ดูจงช้างอันติดขาดแล้วด้วยเลยนะนั้น บูชา (ทั่วไป) มก. ๕๗/๔๕๕ ๕.๕ ฝนก็กือเอาหย่อมของตนในเป็อกดอนรินรัญ…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของความรักในพระองค์และความเป็นที่พึ่งของพระพุทธเจ้า โดยใช้เปรียบเปรยที่เข้าใจง่าย เช่น สัตว์ที่ไม่ถือว่าที่อยู่นั้นเป็นของตน ความไม่ยึดติดต่อชีวิตและความตายในทางที่ถูกต้อง สื่

…วาส เครื่องกังวล ปัจจัย และก็ใส่แต่พวก ฉันนั้น ข้อนี้สัมภาษพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนพระราหุลไว้ว่า ดูก่อนราหุล อากาศอ่อนใม่ตั้งอยู่ในที่ใดได้ ฉันใด เธอจงอบรมจิตใจให้สมอากาศ ฉันนั้น เพราะเมื่อเธออบรมจิต…

เนื้อหาในบทนี้สอนเกี่ยวกับการอบรมจิตใจเพื่อให้มีความเพียรและไม่ยึดติดในสิ่งต่างๆ โดยยกตัวอย่างเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น อากาศที่ไม่ตั้งอยู่ในที่ใด พร้อมทั้งการสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้พระราหุลเข้

…น ฉะนั้น ม.ม. (อรรถ) มก. ๑๗/๑๓๙ ๒.๒ เนื้อหรือสุกรที่ถูกคล้องบ่วงไว้ไม่รูู้ายจะแก้วง ดัณไปๆ มาๆ กระดูกบ่วงนั้น ย่อม ทำตรงที่ผูกดีเข้าแน่ใจ ฉันใด เราก็นัน เมื่อก่อนถูกบ่วงก็สมนึง ไม่รูู้ายที่จะจะแก้ ดัณ…

เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก โดยใช้เหมือนเปรียบในการอธิบายธรรมชาติต่าง ๆ ที่สามารถเห็นได้ในชีวิตประจำวัน อาทิ การเปรียบเทียบการติดบ่วงด้วยกิเลสที่อยู่ในจิตใจ การเข้าถึงทุกข์ และการรั

…คคลเปรียบด้วยอสรพิษ (สัตว์มีพิษที่เขี้ยว) ๔ จำพวกนี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ๔ จำพวกเป็นไฉน คือ บุคคลดูอสรพิษ มีพิษแหลน พิษไม่ร้าย คือ คนที่โกรธเร่งๆ แต่ความโกรธอยู่ไม่นัน ๔ มีพิษร้าย พิษไม่แหลน …

เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความโกรธในพระไตรปิฎก โดยแบ่งประเภทของคนที่มีความโกรธออกเป็นสี่ประเภท คล้ายกับอสรพิษ เช่น คนที่โกรธรวดเร็วแต่โกรธไม่นาน และคนที่โกรธช้าแต่โกรธนาน นอกจากนี้ยังมีการเปร

…พยายามสมควรและผู้นำทางไปสูบบ้าน บรูบางคนผู้นำทางไกล พิงเห็นเขา บรูนั้นพิงเข้าไปด้วยความกรุณาความเอ็นดู ความอนุเคราะห์ในเขาว่า โอ คนๆ นี้พึงได้อาหารที่สบาย เกลือที่สบาย ผู้พยายามสมควรและผู้นำทางไปสูบ้าน …

เนื้อหานี้เน้นถึงความสำคัญของการมีความประพฤติที่บริสุทธิ์ทั้งทางกายและทางวาจา ซึ่งนำไปสู่ความสงบใจและการลดความโกรธ ผู้ที่มีใจใสสะอาดจะได้สัมผัสกับความสุขในชีวิตและเข้าถึงความเลื่อนใส การฝึกจิตในพระพุท

…สุข ๒.๓ เจตปริยายาณ (กำหนดใจคนอื่นได้) ๒.๓.๑ เปรียบเหมือนหญิงสาวชายหนุ่มที่ชอบการแต่งตัว เมื่อส่องดูร่างหน้าของตนในกระจกอริสัทสะอาด หรือในชะนาน้ำอุ่น หน้าผี โกะจะรู้ว่าหน้าไม่ไฝ หรือหน้าไม่มีไฟก็จะรู้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอัญเชิญในพุทธศาสนาและความสามารถในการเข้าใจจิตใจของผู้อื่น ภายใต้เจตปริยายาณและบุพเพนิวาสานุสรติ โดยละเอียดเกี่ยวกับการกำหนดจิตใจและการระลึกชาติของบุคคล รวมถึงความสามารถในการรู้อุบาส