หน้าหนังสือทั้งหมด

คณกโมคคัลลานสูตร: การศึกษาและการปฏิบัติ
244
คณกโมคคัลลานสูตร: การศึกษาและการปฏิบัติ
…งควรให้ทำในบังเหียน ต่อไปจึงให้ทำสิ่งที่ควรให้ทำยิ่งๆ ขึ้นไป ฉันใด ดูก่อนพราหมณ์ ฉันนั้นเหมือนกันแล ตถาคตได้บุรุษที่ควรฝึกแล้วเริ่มต้นย่อมแนะนำอย่างนี้ว่า คุณกโมคคัลลานสูตร, มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ มก. เ…
ในบทสนทนานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงความสำคัญของการศึกษาและการปฏิบัติตามลำดับซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในธรรมวินัย โดยใช้ตัวอย่างจากแต่ละวิชาชีพ เช่น การคำนวณ การใช้อาวุธ และการศึกษา โดยในท้ายที่สุดจ
ความสำเร็จในการเริ่มต้นและการเป็นกัลยาณมิตร
239
ความสำเร็จในการเริ่มต้นและการเป็นกัลยาณมิตร
…ยสําเร็จนิพพานอันมีความสำเร็จล่วง ส่วนบางพวกก็ไม่สำเร็จ ดูก่อนพราหมณ์ ในเรื่องนี้ เราจะทำอย่างไรได้ ตถาคตเป็นแต่ผู้บอก หนทาง...” จากพระพุทธดำรัสนี้ ย่อมแสดงว่าความสำเร็จของการฝึกฝนนั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับใคร …
บทความนี้เน้นถึงความสำเร็จในการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างการฝึกฝนเพื่อบรรลุพระนิพพานว่าขึ้นอยู่กับการปฏิบัติของพระภิกษุแต่ละรูป ไม่ใช่เพียงแค่การเรียนรู้ การเป็นกัลยาณมิตรกับผู้อื่นก็
การสอนธรรมะผ่านอุปกรณ์ธรรมชาติ
217
การสอนธรรมะผ่านอุปกรณ์ธรรมชาติ
…ากรณ์ทิฏฐิ 10 นั้น ฯลฯ แก่เราเพียงใด เราจักไม่ประพฤติพรหม จรรย์ในพระผู้มีพระภาคเจ้าเพียงนั้น ข้อนั้นตถาคตไม่พยากรณ์เลย โดยที่ แท้บุคคลนั้นพึงทำกาละไปฉันนั้น” 9.5.3 รู้จักใช้อุปกรณ์ในการสอน พระสัมมาสัมพุทธเ…
บทความนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการใช้สิ่งรอบตัวเป็นสื่อในการสอนธรรมะ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้านำอุปกรณ์จากธรรมชาติเพื่อสอนเรื่องความเห็นที่ไม่เป็นประโยชน์แก่การหลุดพ้นจากทุกข์ มีการอธิบายความเห็น 10 ประการ
การแสดงธรรมในพระพุทธศาสนา
215
การแสดงธรรมในพระพุทธศาสนา
…ลาย... โดยที่สุดแม้แก่คนขอทานและพรานนก ย่อมแสดงโดยเคารพ ไม่ แสดงโดยไม่เคารพ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะตถาคตเป็นผู้หนักในธรรม เคารพในธรรม” ด้วยบุญบารมีอันเต็มเปี่ยมที่พระพุทธองค์ทรงบำเพ็ญมา เพื่อปรารถนาความเป…
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการแสดงธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้ โดยเน้นการแสดงด้วยความเคารพต่อผู้ฟังทุกรูปแบบ ตั้งแต่ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา จนถึงปุถุชน รวมถึงลักษณะต่างๆ ในการแนะนำธรรมที่สามารถทำให้ผู้ฟ
วิธีการแสดงธรรมตามแบบฉบับพระพุทธเจ้า
214
วิธีการแสดงธรรมตามแบบฉบับพระพุทธเจ้า
…ทรงแสดงธรรมโดยเคารพ แม้แต่การแสดงธรรมแก่ ขอทาน ดังตรัสไว้ใน สีหสูตร” ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้ตถาคตจะแสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลาย ตถาคตย่อมแสดงโดยเคารพ ไม่แสดงโดยไม่เคารพ อุทายีสูตร, อังคุตตรนิกาย ปัญจกน…
บทเรียนเกี่ยวกับวิธีการแสดงธรรมตามพระบรมศาสดาที่เรียกร้องความพร้อมทั้งทางจิตใจและความรู้ของผู้สอน โดยเน้นความสำคัญของการเตรียมตัว การแสดงธรรมด้วยความเคารพ และไม่มองข้ามความสำคัญในการปรับเนื้อหาให้เหมา
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
211
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
…างนี้เราเองก็ไม่เคยเห็น ชนทั้งหลายเห็นจะกล่าวตู่พระศาสดา ด้วยคำไม่จริง” แล้วก็ มิใส่ใจถึงเสียงของพระตถาคต มัวแต่ประทับยืนทอดพระเนตรดูหญิงนั้น พระศาสดาทรงทราบถึงความที่พระนางมีมานะจัดในรูปนั้น จึงทรงแสดงการ…
พระนางเขมาเทวีเป็นพระอัครมเหสีของพระเจ้าพิมพิสาร ผู้มีพระรูปงดงามน่าเลื่อมใส เมื่อได้รับฟังธรรมจากพระศาสดา จึงเกิดความตระหนักถึงความไม่จีรังของความงาม เมื่อตระหนักถึงธรรมนี้ พระนางจึงบรรลุเป็นพระโสดาบ
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
171
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ก็บุคคลจะชื่อว่าเป็นผู้ ปรารภความเพียรด้วยเหตุประมาณเท่าไร พระพุทธเจ้าข้า (พระตถาคต) : โมคคัลลานะ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเป็นผู้ปรารภความ เพียรด้วยตั้งสัตยาธิษฐานว่า จะเหลืออยู่แต่หน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา อธิบายโดยพระมหาโมคคัลลานะ ซึ่งวิจารณ์ว่าความเพียรนั้นสำคัญอย่างไร และมีข้อแนะนำในการร่วมสมาธิที่เหมาะสม โดยการตั้งสัตยาธิษฐานเพื่อมีความตั้งใจแน่วแน่ แม
การประกอบความเพียรในพระภิกษุ
170
การประกอบความเพียรในพระภิกษุ
…ษุต้องประกอบด้วยคุณสมบัติของผู้มีความเพียร 5 ประการ คือ 1. มีความศรัทธาเชื่อในปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระตถาคต 2. มีสุขภาพแข็งแรง ไฟธาตุสำหรับย่อยอาหารสม่ำเสมอพอเหมาะแก่การทำความเพียร 3. ไม่โอ้อวด ไม่มีมายา เป็…
การประกอบความเพียรหรือการเจริญสมาธิภาวนาเกี่ยวข้องกับความขยันของพระภิกษุ แม้ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม พระภิกษุต้องรักษาคุณสมบัติในการมีความศรัทธา มีสุขภาพดี และไม่โอ้อวดตนเอง การปรารภความเพียรอย่างจร
แนวทางการเรียนรู้ธรรมะตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
168
แนวทางการเรียนรู้ธรรมะตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…าเนื้อความแห่งธรรมที่ทรงจำไว้ 8. ต้องรู้อรรถรู้ธรรมแล้วปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เมื่อนั้นธรรมเทศนาของตถาคต ย่อมแจ่มแจ้ง หาริตเถรคาถา, ขุททกนิกาย เถรคาถา, มก. เล่ม 51 ข้อ 321 หน้า 319 เรียบเรียงจาก ปุณณิยสูต…
ในการเรียนรู้ธรรมะนั้น การฟังจากครูบาอาจารย์เป็นสิ่งสำคัญ พระภิกษุต้องมีศรัทธา เข้าใกล้ครู สอบถาม และฟังธรรม เพื่อที่จะพิจารณาและปฏิบัติตามหลักคำสอนที่ถูกต้อง การปฏิบัติตามแนวทางเหล่านี้จะนำไปสู่ความเ
การฝึกอบรมด้วยปัจจัย 4 เพื่อละอาสวะ
138
การฝึกอบรมด้วยปัจจัย 4 เพื่อละอาสวะ
…วามคับแค้นเหล่านั้น ย่อมไม่มีแก่ภิกษุผู้ พิจารณาเสพอยู่อย่างนี้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อาสวะเหล่านี้เราตถาคตกล่าวว่า จะพึงละได้เพราะ การพิจารณาเสพ” ดังนั้น วิธีการนำปัจจัย 4 มาใช้ฝึกอบรมเพื่อขจัดกิเลสอาสวะในใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาเสพปัจจัย 4 อย่างมีสติ เพื่อช่วยลดปัญหาทางจิตใจและสร้างสมาธิให้มั่นคง พระภิกษุต้องใช้ปัจจัย 4 อย่างเหมาะสมไม่ให้ติดอารมณ์กับปัจจัยเพื่อที่จะทำให้สามารถฝึกปฏิบัติธรรมได้ดีขึ้น
การพัฒนาตนเองตามหลักธรรม 6 ประการ
116
การพัฒนาตนเองตามหลักธรรม 6 ประการ
…บพระภิกษุ การมีศรัทธา หมายถึงการมีความเชื่อมั่นในปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เรียกว่า ตถาคตโพธิสัทธา คือ เชื่อมั่นว่าสิ่งที่พระองค์สั่งสอนทั้งหมดดีจริง และเป็นสิ่งที่พระภิกษุต้องปฏิบัติตาม ดั…
การพัฒนาตนเองผ่านการฝึกอบรมตามหลักธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา, ศีล, สุตะ, จาคะ, ปัญญา, และปฏิภาณ ช่วยให้บุคคลมีความบริสุทธิ์และเติบโตทางจิตใจ การประเมินคุณธรรมในตนเองเป็นกุญแจสำคัญในการเดินทางสู่นิพพา
ศรัทธาในพระพุทธศาสนาและการบรรลุธรรม
107
ศรัทธาในพระพุทธศาสนาและการบรรลุธรรม
…ะองค์มาปฏิบัติแล้วได้ผลดีจริง คือ ปฏิบัติแล้วสามารถหมดกิเลสตาม พระองค์ไปได้จริง ในบรรดาศรัทธาทั้ง 4 ตถาคตโพธิสัทธามีความสำคัญที่สุด เพราะความเชื่ออื่นๆ นั้น อาศัยความ เชื่อในปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพ…
เนื้อหาเน้นความสำคัญของศรัทธาในพระพุทธศาสนาและตัวอย่างผ่านชีวิตของพระสารีบุตรเถระ ซึ่งเป็นการสอนให้ทุกคนเข้าใจว่าศรัทธานั้นเป็นต้นทางการทำความดี การบรรลุธรรมต้องเริ่มจากความเชื่อในพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
การประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา
106
การประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา
…กัมมัสสกตาสัทธา ความเชื่อว่าสัตว์มีกรรมเป็นของตัว ใครทำกรรมใดไว้ ย่อมเป็นผู้ได้รับผล ของกรรมนั้น 4. ตถาคตโพธิสัทธา ความเชื่อในปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งหมายความถึง 1) เชื่อว่าพระพุทธเจ้ามี…
บทความนี้นำเสนอการประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา โดยเน้นการใช้ธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา และปฏิภาณ ซึ่งจำเป็นในการวัดคุณธรรม และการบรรลุอรหัตผลของพระลกุณฏกภัททิยะที่มีการสังเกตและประ
ข้อปฏิบัติเมื่อเข้าพบพระภิกษุสงฆ์
96
ข้อปฏิบัติเมื่อเข้าพบพระภิกษุสงฆ์
“ทั้งท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ทั้งวิสาขามหาอุบาสิกาย่อมไปสู่ที่อุปัฏฐากพระตถาคตเจ้า วันละ 2 ครั้ง เป็นประจำ และเมื่อไปไม่เคยมีมือเปล่าไป ด้วยคิดเกรงว่า “ภิกษุหนุ่มและสามเณร จักแลด…
เนื้อหานี้กล่าวถึงมารยาทและวิธีการเข้าพบพระภิกษุสงฆ์ที่ถูกต้องและเหมาะสม โดยเริ่มจากการสอบถามความพร้อมของพระภิกษุ, การกราบท่าน, การนั่งอย่างสงบ ไม่ส่งเสียงรบกวน และการเตรียมสิ่งของที่จำเป็นในการบูชา เ
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนา
203
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนา
…“พระผู้มีพระภาคเจ้าบรรทมเป็นสุขอยู่หรือ พระพุทธเจ้าข้า?” ซึ่งพระองค์ตรัสตอบไปว่า “อย่างนั้น เจ้าชาย ตถาคตนอนเป็นสุข บรรดาคนที่นอนเป็นสุขในโลก ตถาคตเป็นคนหนึ่ง” นั่นเพราะพระองค์มีใจที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสุ…
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนาเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์ใด พระพุทธเจ้าทรงสอนว่าแม้ในขณะที่มีความยากลำบากทางกาย จิตใจของผู้ปฏิบัติยังสามารถเต็มไปด้วยความสุขได้ และทุกคนต้องตระหนัก
บทความเกี่ยวกับศีล 5 และผลของการดื่มสุรา
118
บทความเกี่ยวกับศีล 5 และผลของการดื่มสุรา
…ำดับนั้น พระพุทธองค์รับสั่งถามภิกษุทั้งหลายว่า “ดูก่อน ภิกษุทั้งหลาย สาคตะมีความเคารพ มีความยำเกรงในตถาคตมิใช่หรือ” ภิกษุทั้งหลายจึงกราบทูลว่า “เป็นดังรับสั่ง พระพุทธเจ้าข้า” “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บัดนี้สาค…
บทความนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่พระสาคตเถระล้มเหลวจากการดื่มสุรา ถึงแม้เคยเป็นที่เคารพแต่การกระทำนี้ส่งผลให้ความประพฤติเสื่อมทราม เรื่องนี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของศีล 5 โดยเฉพาะข้อที่ 5 ที่เกี่ยวกับการไ
การสนทนาและการฟังธรรม
91
การสนทนาและการฟังธรรม
…ังที่พระองค์ตรัสว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความมีปรากฏแห่งบุคคล 3 หาได้ยากในโลก บุคคล 3 คือใคร คือ พระตถาคต อรหันตสัมมาสัมพุทธะ 1 บุคคลผู้แสดงธรรม วินัย ที่ตถาคตประกาศแล้ว 1 บุคคลผู้กตัญญูกตเวที 1 ความมีปราก…
เรื่องราวของการสนทนาและการถามตอบปัญหาธรรมะระหว่างพระเถระและพระเขมกะ ซึ่งทำให้ทั้งสองฝ่ายบรรลุเป็นพระอรหันต์ จุดสำคัญคือการให้ธรรมะเป็นทานที่ยิ่งใหญ่กว่าทานอื่น ๆ ทั้งนี้ยังมีการอธิบายถึงความยากลำบากใน
การให้ทานที่ส่งผลบุญ
75
การให้ทานที่ส่งผลบุญ
…ะสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ปสาทสูตร ว่า “สงฆ์ทั้งหลายก็ดี คณะทั้งหลายก็ดี มีประมาณเท่าใด สงฆ์สาวกของตถาคต ปราชญ์กล่าวว่าเป็นยอดแห่งสงฆ์ แห่งคณะทั้งปวงนั้น สงฆ์สาวกของตถาคตคือใคร คือคู่แห่งบุรุษ 4 บุรุษ บุค…
การให้ทานมีความสำคัญมากในพระพุทธศาสนา โดยมีเจตนา 3 ระยะ คือ ก่อนให้ ก็ดีใจ, ขณะให้ มีกำลังใจดี, และหลังจากให้ มีความปีติเบิกบาน หากมีเจตนาบริสุทธิ์จะส่งผลอานิสงส์ให้มากขึ้น การให้ทานแก่ผู้มีศีลเป็นทาท
อานิสงส์การให้ทานและอสัปปุริสทาน
59
อานิสงส์การให้ทานและอสัปปุริสทาน
…นของเธอจึงมีผลไม่มาก ทานที่บุคคลให้แล้วในเขตใดมีผลมาก ควรพิจารณาให้ในเขตนั้น การให้ ด้วย พิจารณา พระตถาคตสรรเสริญ ทานที่ให้แล้วในทักขิไณยบุคคล ย่อมมีผลมาก เหมือนพืชที่บุคคลหว่านลงในนาดี ฉะนั้น” จากเรื่องนี…
อินทกเทพบุตรแสดงให้เห็นว่าการถวายทานแก่องค์พระอรหันต์มีผลมากกว่าการทำทานทั่วไป การพิจารณาก่อนการให้ทานทำให้มีผลมากขึ้น เช่นเดียวกับการหว่านพืชในนาดี ขณะที่การให้ทานที่ไม่ได้คุณภาพจะส่งผลอานิสงส์น้อย โ
การให้ทานที่บริบูรณ์
57
การให้ทานที่บริบูรณ์
…่ประพฤติสิกขาวินัยเคร่งครัดก่อน แล้วจึงให้ ดังพระบาลีว่า วิเจยฺย ทานํ สุคตปปสต การให้ด้วยพิจารณา พระตถาคตเจ้าทรงสรรเสริญ เป็นต้น ในข้อนี้ จึงเห็นตัวอย่างจากเรื่องดังต่อไปนี้ 2 ทานสูตร, อังคุตตรนิกาย ฉักกนิ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการให้ทานที่มีความบริบูรณ์ โดยเน้นถึงความสำคัญของการรักษาจิตเจตนาให้บริสุทธิ์และความบริสุทธิ์ของผู้ให้และผู้รับก่อนที่จะให้ทาน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนว่า การให้ทานในผู้ที่มีศีลธรร