หน้าหนังสือทั้งหมด

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก
153
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก
1058 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก 2.2 ลาสังหลายมีความไม่มีโรคเป็นอย่างยิ่ง ทรัพย์มีความสงบโดยเป็นอย่างยิ่ง ฯตามีความคุ้มเคยเป็นอย่างยิ่ง พระนิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง ช.๕ (พฤหัส) มก. ๑๒/๑๑๙ 2.3 ถ้ามิจิตเสื
…หว่างบุคคล รวมถึงผลของกรรมที่เกิดจากการกระทำในชีวิต โดยทุกอย่างวนเวียนที่หลักธรรมในพระพุทธศาสนา ผ่านตัวอย่างต่างๆ ที่แสดงถึงการเอาใจใส่และความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนในสังคม ทั้งในด้านบวกและลบ เช่น การสร้างมิตรหร…
การฝึกผู้มีความเพียรเพื่อพ้นจากความชั่ว
166
การฝึกผู้มีความเพียรเพื่อพ้นจากความชั่ว
๙๙ อุบาสาไม่จากพระใดๆปฤฏิญาณ ความอดทนทะนงความขะมักเขม้น ความไม่ท้อถอย สติ และสมปชัญญะ ให้มีประมาณยิ่ง เพื่อความธรรมทิ้งหลายที่เป็นบาปอุศลเหล่านั้น ฉันนั้นเหมือนกัน. อัง. ทลก. (พุทธ) มก. ๓๘/๑๙๐ ๒.๖ ร
…นี้ยังกล่าวถึงการอบรมสติและสมาธิเพื่อให้ผู้อยู่ในศีลธรรมสามารถหลุดพ้นจากกามวิตกและอุปสรรคต่างๆ โดยยกตัวอย่างวิธีการและเปรียบเทียบเพื่อให้เห็นภาพชัดเจนและเข้าใจถึงธรรมะที่พระพุทธเจ้าได้สอน.
อานิสงส์ของการงดเวบาป
170
อานิสงส์ของการงดเวบาป
13 อุมาอุมาไม่จากพระไตรปิฎก พระนาคารเสนบทว่าบุคคลผู้รับบูชาแล้วทำบาปย่อมได้รับบาปมากว่าผู้รับบาปรรมแล้วจึงทำบาป ประดุจชายผู้รู้ไปจับเอาถึงแต๊ไหม้แดงอันร้อนแรง ย่อมร้อนทรุทรายมากว่าบุคคลผู้รู้ว่าแต่ก่อ
บทเรียนนี้พูดถึงอานิสงส์ของการงดทำบาป โดยยกตัวอย่างเปรียบเทียบต่าง ๆ เช่น การทำให้โลกสว่างสไวเหมือนพระจันทร์ในคืนที่มีหมอก โดยการงดทำบาปสามารถช่วยให้กุ…
อุปมานุภาพจากพระไตรปิฎก
174
อุปมานุภาพจากพระไตรปิฎก
13 อุปมานุภาพจากพระไตรปิฎก ๑. ความสำคัญของความไม่ประมาณในธรรม ๑.๑ พระตาคตอตรหันสมมาสัมพุทธเจ้า บันทึกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น ฉันใด ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กุลธรรมเหล่าใดเหล่านั้น เกียรติ
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับความไม่ประมาณในธรรมซึ่งมีความสำคัญในพระไตรปิฎก โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบความไม่ประมาณกับรอยเท้าต่างๆ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและระดับของความไม่ประมาณในกุล…
บทความเกี่ยวกับความแก่และความตายในพระไตรปิฎก
178
บทความเกี่ยวกับความแก่และความตายในพระไตรปิฎก
๑๗/๙๙ อุบาสูมิจากพระไตรปิฎก ๔.๒ ผู้มีปัญญาดี เมื่อชวนทั้งหลายปะมาแล้วไม่ประมาท เมื่อชวนทั้งหลายกลับแล้ว ตื่นอยู่โดยม าก ย่อมและบุคคลผู้มีปัญญามาทราบไปเสีย คงฉลาดมีเท่าเร็วฉะนั้นตัวหาว่างามมีไป ฉะนั้น
…ู้ถึงความจริงของชีวิต เช่น ความแก่ ความเจ็บ ความตาย ที่ทุกคนต้องประสบในชีวิต กล่าวถึงการเตือนสติผ่านตัวอย่างและคำสอนในพระไตรปิฎก โดยมีการเปรียบเทียบธรรมต่างๆ เช่น ดอกบัวและไม้เหล็กที่สะท้อนถึงความไม่จีรังของช…
ความเคารพในพระสงฆ์และการปฏิบัติตามธรรม
196
ความเคารพในพระสงฆ์และการปฏิบัติตามธรรม
๑๕๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๒.๓ ธรรมดาต้นหย่อมรีบสิ่งที่ดี และไม่มี ในมหาสมุทรได้ทั้งหมด ฉันใด ภิกษุผูปรารถนา ความเพียรควรจะรู้จักสิ่งที่เป็นกุศล และถูกต้อง มีโทษ ไมมีโทษ ควรเกี่ยวข้อง ไม่ควรเกี่ยวข
…ารเกี่ยวข้องกับสัทธรรม โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ ที่บ่งบอกถึงผลแห่งการเคารพและการปฏิบัติตามหลักธรรม ตัวอย่างเช่น การเสื่อมจากสัทธรรมเหมือนปลาในน้ำที่น้อยลง และการเจริญเติบโตในธรรมเปรียบเสมือนพิธีกรรมที่ดี การ…
การไม่โอ้อวดและการไม่ดูหมิ่นในพระพุทธศาสนา
202
การไม่โอ้อวดและการไม่ดูหมิ่นในพระพุทธศาสนา
๑. การไม่โอ้อวด ๓.๑ พระอัญอุรพิหลาย ย่อมไม่ประสงค์จะแข่งอุฏิพฺตคเฉกะกัน เหมือนบุรุษผู้ได้ชมทิพย์แล้ว ไม่บอุชมทิพย์อันตนรู้เฉพาะแล้ว ฉนั้น สัง.ส. (อรรถ) มฎ. ๒๕/๒๑ ๓.๒ ธรรมดาหมัอาเมื่อม่าน้ำเต็มอย่าไม่เ
บทความนี้เน้นความสำคัญของการไม่โอ้อวดและการไม่ดูหมิ่นในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระอัญอุรพิหลายและพระพุทธวจนะที่มีความหมายลึกซึ้งว่าบุคคลที่มีปัญญาจะไม่แสดงออกถึงความสูง…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
206
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๒๖ องค์ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 2.6 ผู้คนโดยส่วนตัวเป็นเครื่องบริหารร่างกาย และบิณฑบาตเป็นเครื่องบริหารท้อง จะไปที่ใดๆ ย่อมถือเอาบริหารไปได้หมด เหมือนมนุษย์จะบินไปที่ใด ย่อมมีแต่ปีกของตนเป็นภาระบินไ
…อุปไมยจากพระไตรปิฎกที่สอนให้เราตระหนักถึงการไม่นับถือในสิ่งที่เราหาได้มา และการใช้ชีวิตอย่างมีสติ ยกตัวอย่างจากธรรมชาติของสัตว์ต่าง ๆ เช่น ราชสีห์ และสุนัขจิ้งจอก สื่อถึงการไม่เลือกและไม่ขี้เกียจในการดำเนินชี…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
213
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
222 อุปมาอปมจากพระไตรปิฎก ๑.๒ ผู้มีปัญญา ๓ จำพวก ๑. บุคคลมีปัญญาดังม้อว่า คือ ขณะฟังธรรมหรือเมื่อเลิกฟังไม่สใจ เหมือนราณาดงลงไปบนหม้อว่า น้ำยอใสไม่ให้ขงอยู่ ๒. บุคคลมีปัญญาดังหน้าดำ คือ ขณะฟังธรรมก็ใ
…งการแสดงธรรมให้เห็นความสำคัญของการเรียนรู้และการมีสติขณะฟัง ทั้งยังมีคำเปรียบเทียบที่ชัดเจน โดยการยกตัวอย่างการหว่านพืชทั้งในตามและกลาง และข้อแสดงเกี่ยวกับมหาสมุทรซึ่งไม่สามารถรู้จักเต็มด้วยน้ำได้ เป็นต้น นี่…
ความสำคัญและประโยชน์ของการฟังธรรม
215
ความสำคัญและประโยชน์ของการฟังธรรม
๒. ความสำคัญของการฟังธรรม ๒.๑ ข้าพเจองค์ปธราณความเจริญของตนทางการศึกษา พวกสัตบุรุษผู้จงคบ ข้าพองค์ ข้าพองค์ไม่อ้อมด้วยสุภาษิต จดหมายสมุทรไรอ้อมด้วยแม่น้ำ ฉะนั้น ข.ช.า. (โพธิ) มก. ๒๘/๑๘ ๒.๒ ไฟที่
…บในจิตใจ ทำให้เกิดความเข้าใจและความเป็นหนึ่งเดียวกันในกลุ่มคน อีกทั้งยังสร้างสัมพันธภาพที่ดีในสังคม ตัวอย่างการฟังธรรมในประเพณีต่างๆ ส่งผลให้ผู้ฟังพัฒนาทักษะการยอมรับความแตกต่างและร่วมมือกัน โดยเฉพาะในสังคมที…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
219
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๒๒๒ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๒.๒ เราจักอดกลั้นคำล่วงเกิน เหมือนช้างอดทนต่อกงกร ที่ตกล่ามในสงคราม ฉนั้น. ชู.ธ. (พุทธ) มก. ๓๓/๒๒๓ ๒.๓ ธรรมดาแผ่นดินย่อมอดกลั้นสิ่งทั้งปวง ที่เขาทั้งลง เลอะด่างบ้าง ไม่ล
…งคุณค่าของความอดทนซึ่งทำให้เกิดความกล้าและแข็งแรง ไม่ว่าจะเป็นในด้านการต่อสู้หรือชีวิตประจำวัน โดยยกตัวอย่างให้เห็นถึงความสำคัญของการอดทนในทุกสถานการณ์ที่มาพร้อมความกดดัน
การพัฒนาจิตใจและความสงบในธรรมะ
220
การพัฒนาจิตใจและความสงบในธรรมะ
๒๑๙ อุบาสมาไมใชจากพระใครจึงถูก ธรรมะ คือ ขันธ์ และโสธจะตั้งอยู่ในบุคคลใด บุคคลผู้นั้นบูชา ผมปัญญา มี ความประพฤติดีเงียบพระอริยะ แม้นชาติชำฉา ฉันนั้นเหมือนกัน สัง.สม. (ทฤษฎี) มก. ๒๕๖๑ ๔.๒ เหมือนอย่างว
…การโต้ตอบความโกรธเพื่อไม่ให้เกิดวงจรแห่งความไม่สงบในจิตใจ และสามารถเข้าถึงความสงบที่แท้จริงได้ โดยมีตัวอย่างการใช้ธรรมะในการฝึกจิต.
อุบามอุ้มมาจากพระไตรปิฏก
222
อุบามอุ้มมาจากพระไตรปิฏก
๒๒๒ อุบามอุ้มมาจากพระไตรปิฏก ๑. ความว่าง่าย ๑.๑ อันคนไขน้ำทั้งหลายย่อมไขน้ำ ช่างครั่งทั้งหลายย่อมตัดลูกคร ช่างตากทั้งหลายย่อมก้านไม้ ผู้สอนง่ายทั้งหลายย่อมฝึกตน. ขุ.ฐ. (อรรถ) มก. ๑๒/๑๕๐ ๑.๒ ธรรมดาโยม
บทความนี้กล่าวถึงความหมายของความว่าง่ายในพระไตรปิฏก โดยยกตัวอย่างความเพียรของโยมและการรับคำสอนจากพระอุปัชฌาย์ รวมถึงการยินดีรับคำสอนจากภิกษุหรือผู้อื่น เพื่อการฝึกฝน…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
230
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑. ภิกษุวรรคงาม คือ มีศีล สมาทานในศาลาขาว ๒. ภิกษุเข้มแข็ง คือ มีความเพียร ๓. ภิกษุมิชเชวา คือ รู้ทันถึงความเป็นจริงในอริยสัจ ๔ องค์ ๓ แห่งพ่อค้าที่ได
…ความสำคัญของการศึกษาและการปฏิบัติในธรรมซึ่งเป็นแนวทางสู่ความสำเร็จ และ บรรลุคุณในธรรม นอกจากนี้ยังยกตัวอย่างการซื้อขายที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิตร่วมกับหลักการอริยสัจ 4 และการมีสติในการปฏิบัติบริโภคที่ทำ…
การอุบาสนไหมสจากพระและบทบาทของภิกษุ
232
การอุบาสนไหมสจากพระและบทบาทของภิกษุ
๒๓๑ อุบาสนไมสจากพระใคร่ครวญ เลี้ยงชีพด้วยวิชาชาดดาวดุงฤทธิ์ เรียกว่า เบญหน้าฉัน เลี้ยงชีพด้วยการทำหน้าที่เป็นตัวแทนและผู้สื่อสาร เรียกว่า มองดูทีใหญ่ฉัน เลี้ยงชีพด้วยวิชาชาดอั่วยวะ เรียกว่า มองดูทีอ่
ข้อความนี้พูดถึงการถูกต้องในหน้าที่ของภิกษุ โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการอยู่อย่างมีคุณธรรมและหนทางในการก้าวเข้าสู่สกุล. พระพุทธเจ้าได้สอนใ…
อุบามาอุไมจากพระไตรปิฎก
234
อุบามาอุไมจากพระไตรปิฎก
๒๒๓๓ อุบามาอุไมจากพระไตรปิฎก ๕๗ เปรียบภิกษาชาวชงบ้านหรือออยู่ในบ้าน ถุมบุคคลล่าวว่าภิกษุปิ เป็นหนามของชาวบ้าน เหมือนกับบุคคลที่มีผลพวงทั้งตัว เข้าไปในเขาหญ้า ถูกตัดขาดเต็มตัว สงสผา. (พุทธ) มค. ๒๔/๙๗
…าะสม รวมถึงการวิจารณ์ถึงความผิดของภิกษุ พร้อมทั้งตั้งคำถามเกี่ยวกับการลงโทษบุคคลที่ประพฤติผิด การใช้ตัวอย่างจากธรรมชาติและพฤติกรรมในการชี้ให้เห็นถึงผลกระทบที่เกิดจากการกระทำเหล่านั้น โดยสอทำให้เกิดมุมมองที่แต…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
238
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๒๕๗ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ภาพประกอบเป็นภาพแสดงให้เห็นช้างและสิงโตในป่า ๑. ผู้แสดงธรรม ๑.๑ เราจักกล่าวให้แจ่มชัด ประหนึ่งยกพระฉัตรพันดวง พระอาทิตย์พันดวงขึ้น ประหนึ่งตามประทีปป่านี้พันดวงที่ส่อง
…เพื่อสอนความเพียรและความมั่นคงในทางธรรม โดยเน้นการแสดงธรรมให้ผู้อื่นรู้ถึงนรก สวรรค์ และนิพพาน พร้อมตัวอย่างการอธิษฐานที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุ เป็นต้น. เนื้อหายกตัวอย่างเปรียบเทียบช้างและสิงโตในธรรมและจริยธรร…
อุปมายุเพราะพระไตรปิฎก
239
อุปมายุเพราะพระไตรปิฎก
๒๓๙ อุปมายุเพราะพระไตรปิฎก ๑.๔ พอพระเจ้ามิสินห์ได้แลเห็นพระนาคเสนแต่ไกลเท่านั้น ก็ทรงสะดุ้งตกพระทัยยังหนักหนา อุปมาพฤฒิช่างถูกห้อมล้อมด้วยอาบ และขอ เหมือนกับนาฏครูหรือม่อไว้ เหมือนสูบจ้งถูงเหลือมอ้อม
…าคเสน มีการอุปมาพฤติกรรมและศาสนธรรมเปรียบเปรยถึงการแสดงธรรม การฟังและความตั้งใจของสาว ฯลฯ ได้มีการยกตัวอย่างที่เข้าใจง่าย เพื่อแสดงความเข้าใจในธรรมะ. นอกจากนี้ยังมีการใช้การเปรียบเทียบ เช่น สีหมคราชและการแสดง…
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
240
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
1239 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 1. ท่านได้รับรสแล้ว จึงแสดงธรรมแก่สาวกทั้งหลายว่า นี้เพื่อประโยชน์ของท่านทั้งหลาย เพื่อความสุขของท่านทั้งหลาย สากเหล่านั้น ย่อมไม่ตั้งใจฟัง ไม่เฝ้าพึง ไม่เข้าใจจิต
…ะไตรปิฎกที่ช่วยให้สาวกเข้าใจคำสอนของพระพุทธเจ้า และการตอบคำถามที่มีรูปแบบเปรียบเทียบต่างๆ โดยมีการยกตัวอย่างที่แสดงถึงการแยกแยะและการฟังเพื่อความรู้ที่ถูกต้อง และเมื่อบุคคลได้รับการแก้ไขปัญหาในด้านต่างๆ ย่อมแ…
การฝึกจิตในพระไตรปิฎก
243
การฝึกจิตในพระไตรปิฎก
๒๓๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๒. การฝึกจิต ๒.๑ ไม่นานนท์ บันทึกกล่าวว่า เลิกกว่ากุมารชิดทุกชนิด เพราะเป็นของอ่อน และควรแก่การงาน นั้นใจ เราย่อมไม่เล็งเห็นธรรมอื่นแม้อย่างหนึ่งที่อบรมแล้ว กระทำให้มากแล
…ไตรปิฎก โดยเริ่มตั้งแต่วิธีการควบคุมและอบรมจิตใจให้เข้มแข็ง ไม่ให้ติดจมอยู่ในอารมณ์ต่างๆ รวมถึงการยกตัวอย่างการฝึกจิตที่เปรียบเสมือนการฝึกสัตว์ เช่น ช้างหรือม้า การฝึกนี้มีความสำคัญในการพัฒนามรรคทั้งห้าคือ ศร…