อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก : หน้า 240/370

1239 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 1. ท่านได้รับรสแล้ว จึงแสดงธรรมแก่สาวกทั้งหลายว่า นี้เพื่อประโยชน์ของท่านทั้งหลาย เพื่อความสุขของท่านทั้งหลาย สากเหล่านั้น ย่อมไม่ตั้งใจฟัง ไม่เฝ้าพึง ไม่เข้าใจจิต เพื่อความรู้ทั่ว และหลากเสียงประพฤติภายนอกคำสอนของศาสดา เหมือนบุคคลตัดเครื่องจองจำเก่าได้แล้ว สร้างเครื่องจองจำอย่างอื่นขึ้นใหม่ ที่ส.ส. (พุทธ) มก. ๑๒/๒๕๐ 2. การตอบคำถาม 2.1 พระธรรมมินาเรได้รับสัชชาติคำถามแล้ว เหมือนตอบด้านบัวด้วยศรสวรรครีบเหมือนปล่อยอยู่ในอลวนในใส เหมือนบรุษทีตกเข้าไปในป่าดงร้าย เหมือนยักทำผิดต่อท้วงวสวัตนั้น ข.แคร (อรรถ) มก. ๕/๓๓ 2.2 เมื่อด่ารวมอยู่ในวสสาแห่งปัญญาเครื่องแตกนากแก้ปัญหาอยู่ เหมือนรับของที่เขาใส่เหมือนแก้เงื่อนบ่วงข้างหนึ่ง เหมือนทางงามในทรา เหมือนและตื่นด้วยปลายตาบ. มม. (อรรถ) มก. ๑๙/๔๓๘ 2.3 เมื่อวิสาขะได้รับการแก้จะแส้งจะสิ้นแล้ว ก็ทราบว่าพระเถรียินดี เพราะว่าผู้ที่สรัสไม่ยินดีในพระพุทธศาสนานั้น ไม่สามารถจะแก้ปัญหาที่ท่านแล้วถามเราได้ เหมือนเอาแหนะแนมทอฉนม หกเส้นนรัยออกจากเชิงเขาในรุก. ม.มุ. (อรรถ) มก. ๑๙/๓๙๙ 2.4 บุคคลบางคนบันลือสันหาแล้ว ไม่อาจที่จะตอบคำชถามได้ ในการบันลือของตน พึงทนการเสียดสรไม่ได้เงิน ย่อมเป็นเหมือนลิงที่ติดตั๊ด ฉะนั้น ผ่านพลิงที่เผาไหม้สำหรับช่วงทองใช้เผาโลหะที่ไม่บริสุทธิ์ ฉันใด บุคคลนั้นก็เป็นเหมือนผ่านพลิงที่เผาไหม้ ฉันนั้น บุคคลบางคนน้อมถูกถามในการบันลือสันหา ย่อมสามารถที่จะตอบได้ ทั้งทนต่อการเสียดสรได้ ย่อมงามยิ่ง เหมือนทองคำบริสุทธิ์ของช่างทอง ฉะนั้น ที่ปา. (พุทธ) มก. ๑๕/๒๓๗ 2.5 ข้าแต่พระนาถเสน พระผู้เป็นเจ้าได้กระทำปัญหาที่ยมาน ให้มีสติไม่รู้ตาย ให้เป็นของควรฟังด้วยอุปมาเหตุการณ์หลายอย่าง เหมือนพ่อครัว หรือ ลูกมือของพ่อครัวผู้ลำดา ได้เนื้อมาเพียงก่อนเดียว ก็ตกแต่งอาหารได้อย่างถ้วยพระราชา ฉันนั้น มิลิน. ๑๒๓๗