หน้าหนังสือทั้งหมด

พระวินัยแห่งพระองค์ท่าน มหาวร ตอนที่ ๑
93
พระวินัยแห่งพระองค์ท่าน มหาวร ตอนที่ ๑
…ก็ว่ า เป็นผู้มีก็ญิห์ทั้งหลายให้นิด. ข้อว่า น ติพพูญอนโก มีความว่า ไม่เป็นผู้มีก็ความพอใจ รุนแรง. บทว่า อุทเทส ได้แก่ ในการเรียนบาลี. บทว่า ปริปฉาย ได้แก่ ในการอธิบายคำ [แห่งบาลี]. บทว่า อสิสึด ไ…
เนื้อหานี้เน้นเรื่องการกระทำและปฏิบัติทางพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงความสำคัญของการทำงานร่วมกันและบทบาทของพระและสามเณรในการปฏิบัติตามพระวินัย มีการยกตัวอย่างความหมายของคำในบาลีและการอธิบายเกี่ยวกับควา…
เรื่องพระไลกูฎกัปณฺณะ
43
เรื่องพระไลกูฎกัปณฺณะ
…ั้น. ก็เลยอาสคนนั้นรงเครื่อง ประดับหูมิราคาโกฏิษยะนั้น. จึงเรียกว่า กุฏิฎฺฐนะ ความ ว่า โกฏิฎฺฐนะ บทว่า เอกสบูญ ได้แก่ การนอนของบุคคลผู้เดียว, ความว่า พรหมวรรษ ประกอบด้วยการเป็นที่ประกอบความเพียงเนื่…
ในเนื้อหาเรื่องพระไลกูฎกัปณฺณะนี้ กล่าวถึงความสำคัญของการฝึกฝนในเส้นทางธรรม โดยเฉพาะการสร้างความสงบจิตเป็นปัญญาที่นำมาซึ่งการรับรู้ในอันที่เกี่ยวข้องกับพระ. ความอธิบายของคำหลาย ๆ คำมีสาระในแง่ของวิถีช
คติสมุนปลาสติก อรรถกถาพระวินัย มหาวรรค ตอน 2
59
คติสมุนปลาสติก อรรถกถาพระวินัย มหาวรรค ตอน 2
…ปฏิหารหากทั้งหลายผู้ปรารถนา จะอาศัยได้." ก็กล่าว ปฐวาฏ ปฏุฏฐา อัญชนา มือจุไพรร์, ปฐว่านแล พึงถือเอ. บทว่า โภชยาคู่ ได้แก่ ยาคู่ที่งดเว้นให้เกิด. บทว่า ยทคุณ มีความว่า ทำจากดูให้เป็นต้น. หลายเวา สกลา เถ …
ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติในพระวินัย มหาวรรค ซึ่งให้ความสำคัญกับการถือโภชนและการปฏิบัติตามธรร…
ความหมายของประโยคในอรรถภาพระวินีมหาวรรค
62
ความหมายของประโยคในอรรถภาพระวินีมหาวรรค
ประโยค - ติดสม้นปาสภักธรรม อรรถภาพระวินีมหาวรรค ตอน ๒ - หน้าที่ 288 ที่เดียว ก็มาได้." บทว่า อนุญโพธิ มีความว่า เพราะไม่ครุษย์. บทว่า สนุราวดี มีความว่า แล่นไปแล้ว ด้วยอำนาจที่ออก จากพไปสู่…
ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับความหมายของบทต่าง ๆ ในอรรถภาพระวินีมหาวรรค โดยเฉพาะองค์ประกอบทางภาษาและความหมายเชิงลึกของคำว่า อนุญโพธิ, สนุราวดี…
อธิกรณ์พระวินัยมหาวรรค ตอนที่ ๒
178
อธิกรณ์พระวินัยมหาวรรค ตอนที่ ๒
ประโยค - ตตอนสัมปาป้าสำหรับ อธิกรณ์พระวินัยมหาวรรค ตอน ๒ - หน้า ที่ 403 บทว่า อาวิฉาน มีความว่า ช้างใหญ่ผันั้น ย่อมกินน้ำเจือคม ซึ่ง ช้างเหล่านี้ เมื่อลงดื่มก่อนลายเสียแล้ว …
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์คำอธิบายในพระวินัยมหาวรรคซึ่งอธิบายถึงคุณสมบัติของช้างที่เปรียบเทียบกับพระพุทธเ…
การตีความความมีและความไม่มี
220
การตีความความมีและความไม่มี
…ป, ผู้นั่นก้าวล่วงความมีและความไม่มี มีประกายอย่างนั้น ๆโดยนัน่นั้น ตามสมควรแก่เหตุ ด้วยมรรคแม่ ๆ." บทว่า นานควรมูล มีความว่า ยอมไม่สามารถ, อธิบายว่า "การเห็นบุคคลนั้น แม้จตุพังค หลาย ๆ อัน บทว่า อหนมลิ…
…ลากหลาย ซึ่งเป็นสิ่งที่พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถึงความสัมพันธ์ระหว่างบุญและบาป, ความสุขและความทุกข์ และบทบาทของความมีในชีวิต นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงหลายบทความในการตีความคำศัพท์ทางปรัชญา รวมถึงคำอธิบายเพ…
ปัญญาของปลาทากาและบทสนทนากับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
123
ปัญญาของปลาทากาและบทสนทนากับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ประโยค - ปัญญาของปลาทากา อรรถถภาพพระวัน รับรองาว วันเสนา - หน้าที่ 837 [๕๓๓๓] ปฐมกาลสงเคราะห์วันนา บทความว่า เอกัส จีวร ถวามิมความว่า ท่านกระทำจิวร เวียงบำบังหนึ่ง, อธิบายว่า "หมู่ดุตราสังเสริมร้อย." บ…
บทความนี้สำรวจเรื่องปัญญาของปลาทากาและการสนทนาระหว่างพระอุบลิและพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับวินัยในพระ…
ปัจจัยแห่งธรรมในพระวินัย
180
ปัจจัยแห่งธรรมในพระวินัย
…กปอเจน นี้ ตรัสถึงภาวะแห่งธรรมทั้งหลายที่เกิดขึ้น ไม่ก่อนไม่หลัง เป็นปัจจัย ด้วยว่าก สาชาตปอเจน นี้ บทว่า ปุพพกรณสุข ได้แก่ ปุพพฤกษ์ มีการเกิดธีรเป็นต้น ด้วย บทว่า ปัจจุทธรสุข ได้แก่ การถอนไตรวิจมีสังฆภ…
…ีการนำเสนอเกี่ยวกับปัจจัยที่สำคัญในธรรมซึ่งเกี่ยวข้องกับพระวินัย โดยอธิบายภาวะแห่งธรรมที่เกิดขึ้นและบทบาทของปัจจัยในการส่งเสริมการเกิดของธรรม วิธีการที่พระผู้พระภาคได้ตรัสถึงพุทธองค์และความสำคัญของปัจจั…
ปัญญาอันสมดุลในพระวินัย
194
ปัญญาอันสมดุลในพระวินัย
ประโยค - ปัญญาอันสมดุล ปาลากา อรรถกถาพระวินัย ปริวาร วัดนา - หน้าที่ 907 บทว่า มโนมานาเสน มีความว่า ทำความเห็นแจ้งด้วยเท็จ ไว้ในใจ กล่าวคือคิดไว้ ได้แก่ แสดงอาบัติด้วยจิตเท่า…
เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของคำและบทในพระวินัยในพระไตรปิฎก โดยเน้นการแสดงอาบัติและความเข้าใจในแง่มุมต่างๆ ของภิญญ์ในแต่ละลัทธิ นอกจากนี้…
วิเคราะห์คำสอนและปรัชญาในสงฆภาค
201
วิเคราะห์คำสอนและปรัชญาในสงฆภาค
…อม แตก เพราะเหตุ ๕ วิจัยฉบับในว่า กุมมุน อุกฤษเสน โรหะรโต อนสาวนาเน สลากคาแน่นี้ พึงทราบดังนี้ :- บทว่า กุมมุ ได้แเก กรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง ในกรรม ๔ อย่าง มือโลงกรรมเป็นต้น บทว่า อุเทเสน ได้แเก อุเทสอย…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์คำสอนและปรัชญาในสงฆภาค ซึ่งกล่าวถึงความหมายของปัญญาและการประกาศเกี่ยวกับการแสดงความสูงส่งในสกุลและการตีความทางศาสนา รวมถึงการจัดการกับอารมณ์และทางจิตใจของผู้ประกาศเรื่องราว
มังคลิติกทีนี่นีแปล เล่ม ๑ หน้า ๒๗
27
มังคลิติกทีนี่นีแปล เล่ม ๑ หน้า ๒๗
…ทาน) ให้ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ทานบดี หมายความผู้ชื่นชม ในวาทว่า องฌฏฺฐ คือไม่ใช่เป็นผู้ปราศจากเณะ. บทว่า วิถรโก คือเป็นผู้ฉิ่งฉ้อโสมมัสด อันสัมปยูดด้วยญาณ สองบทว่า สหทูต ตา ความว่า ถึง ความเป็นผู้รวมกั…
เนื้อหาว่าด้วยการให้และความสำคัญของทานในพระพุทธศาสนา โดยพระผู้มีพระภาคตรัสถึงผลการทำบุญผ่านการทานซึ่งสร้างความเป็นสุขให้กับผู้ให้และผู้รับ นอกจากนี้ยังเน้นถึงคุณค่าของการทำกุศลที่สามารถให้ผลดีในการดำเ
ธรรมเทศนาเกี่ยวกับความสุขและทรัพย์สมบัติ
232
ธรรมเทศนาเกี่ยวกับความสุขและทรัพย์สมบัติ
…ตาม ย่อมเตือนร้อนในภายหลัง เหมือนนักลงทำลายหม้อแล้ว ย่อมเตือนร้อนใน ภายหลัง ฉะนั้น..." [๒๒๔] บรรดาบทเหล่านี้ ว่า สุพพบก์ ท์ คำว่า ซึ่งหม้ออันสามารถจะให้วัสดุกันปวง. บทว่า ภูมิ เป็นไวพจน์ ของหม้อ. บทว…
พระศาสดาได้ตรัสเกี่ยวกับการใช้ทรัพย์สมบัติและการมีปัญญาในการดำเนินชีวิต โดยยกตัวอย่างนักลงที่มีความรอบคอบในการใช้และรักษาทรัพย์สิน ว่าความสุขนั้นตราบใดที่เขามีการใช้จ่ายอย่างมีสติและประมาณ บุคคลมีปัญญ
ความยินดีและยินร้ายในอภิธรรม
151
ความยินดีและยินร้ายในอภิธรรม
…ในอภิธรรมและอนิญาธรรม แล้วตั้งอยู่, สองนางว่า ลาภ อลาภ ความว่า แม้ในการได้ แม้ในการไม่ได้ ป้อนไง. บทว่า ยสป ได้แก้ แม้นในบริวาร. บทว่า อายสป ได้แก้ แม้นในความมิบติแห่งบริวาร. บทว่า ปลายสาป ได้แก้ แม…
บทความนี้กล่าวถึงความยินดีและความยินร้ายในพระอรหันต์ซึ่งเป็นคู่กันในอภิธรรมและอนิญาธรรม. ประเด็นสำคัญท…
บทสนทนาระหว่างพระปุณณะและพระผู้มีพระภาค
182
บทสนทนาระหว่างพระปุณณะและพระผู้มีพระภาค
…กิด. [๔๐] อรรถกถาปุณณู นิเป็นวาสุตรนี้ว่า "บรรดาเหล่านั้น เทวะ อนุฎา ได้แก้ คำว่า คุร้าย คือลัชเดา. บทว่า สุข ได้แก้ กัปพล (กลั่แกล้ง). บทว่า อกโกโลสุตนิต ความว่า จักด้วยเรื่องสำหรับ คำว่า อย่าง. บทว่า …
บทสนทนานี้เน้นความสำคัญของศรัทธาในชีวิต โดยพระปุณณะมีสงสัยเกี่ยวกับการเกิดใหม่และการใช้ชีวิตตามคำสอนขอ…
การเข้าใจธรรมจากพระผู้มีพระภาค
206
การเข้าใจธรรมจากพระผู้มีพระภาค
…เป็นธรรมกระทำที่พึง" [๔๗๘] อรรถกถาสัตตสูตรนัน และอรรถกถาฝาละ ใน สังกิจสูตรว่า " บรรดาหลั่นนั้น บทว่า สุโมจิ ความว่า เป็นผู้น เขาพ่าว่า คือ พึงร่ำสอนได้โดยง่าย ขบทว่า ขโมก ควมว่า ถูกเขาว่าโดยคำห…
เนื้อหาพูดถึงคำสอนของพระผู้มีพระภาคในสูตรที่ ๓ ของทุติยวรรณะ เน้นความสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยระบุถึงวิธีการที่ภิกษุต้องปฏิบัติเพื่อเข้าใจและยอมรับธรรมอย่างถูกต้อง รวมถึงการไม่โกรธและสามารถรับฟังการสอ
ความสำคัญของพระอธิษฐานและการฟังธรรม
222
ความสำคัญของพระอธิษฐานและการฟังธรรม
…ี่เป็นเบล เล่ม ๕ หน้า ๒๒๒ แม้การเฝ้าพระอธิษฐานหลายด้วยจักอุ่นอุ่นเล่ม ใส ก็มีอุปการะ มากเหมือนกัน. บทว่า คือว่าความว่า การได้ชื่นด้วยหู เมื่อเขา กล่าวว่า พระอธิษฐานชื่อโนน อยู่ในจังหวัดแล้ว หรือในชนบท
เนื้อหานี้บรรยายถึงความสำคัญของการเข้าใกล้พระอธิษฐาน การฟังธรรม และการทำทาน การตั้งใจไปหาพระอธิษฐานเพื่อขอคำตอบและทำกิจกรรมต่างๆ ที่เน้นการนอบน้อมและการดึงดูดใจในความรู้และการปฏิบัติธรรม เช่น การระลึก
มังคลาดีกรีปนี้แปล เล่ม ๒: พระโลวาที และภิกษูปหนึ่ง
28
มังคลาดีกรีปนี้แปล เล่ม ๒: พระโลวาที และภิกษูปหนึ่ง
…ุก และผ้าที่ตดตามร้านตลาดนั้น ไม่มีคำบอก แม่ ๑๐๐ ชั้น ก็ครว คำนี้ทั้งหมด กล่าวไว้สำหรับภูมบุญอุอูย บทว่า ออภูภูมิ ได้แก่ ท่อนผ้า (ใหม่) ที่รีอ (ผ้าเก่า) แล้วนำเข้า บทว่า ตุนูนอ คือ ผ้าที่ชูด้วยด้าย. บท
บทความนี้พูดถึงคำและความหมายในพระไตรปิฎกโดยเฉพาะคำที่เกี่ยวกับจีวรกรรมของพระโลวาทีที่ได้ทำเพื่อภิกษุ โ…
การแปลความหมายและการอธิบายของพระราชทั่ง
259
การแปลความหมายและการอธิบายของพระราชทั่ง
…า อุปโยควน แปลว่า ในเวรรแห่งทุกข์วัดวิธีดี อรรถ คือว่า ววนะ เพราะวิราคะว่ามันขากว่า อื่นอย่างหนึ่ง (บทว่า อุปโยควน แปลว่า คำเมื่อ ทุตยาวัดติดอันพระองค์พึงตรัส.บทว่า ปจจตุ แปลว่า ปฐมาวัติ แปลว่า ปฐมาวัตถ…
ข้อความนี้กล่าวถึงการตีความอุปโยควนและการอธิบายความหมายของพระราชทั่งในบริบทของธรรมะ โดยมีการพูดถึงการพิจารณาเห็นชอบในความเป็นธรรมเครื่องสงเคราะห์ การสรรเสริญจากชาวโลก และการรั…
การอธิบายธรรมะและผลบุญ
295
การอธิบายธรรมะและผลบุญ
…เหล่านั้นทั้งหมด จงได้ โอกาสที่ชอบในความคิดของข้าพเจ้า" [แก้วรถู] นัยอันมาในอรรถถาถวว่า "บรรดาบทงเหล่านั้น บ่าว มม แปลว่า อันข้าขเจ้า บางกว่าถาก ยเญน วาจะมสนา ความว่า ุศคลรรมอย่างใด อย่างหนึ…
บทความนี้กล่าวถึงสัตว์ในโลกและความเชื่อในกรณีที่สัตว์เหล่านั้นได้รับผลบุญจากการกระทำของมนุษย์ รวมถึงอธ…
มังคลิคที่เป็นเปล - เล่ม ๒ หน้า ๓๔๓
343
มังคลิคที่เป็นเปล - เล่ม ๒ หน้า ๓๔๓
…คืน ก็ไม่ลุกนี้เป็นปกติ" สองทวา นิฐุ มุตตุน ความว่า ผู้มาก้วยน้ำมาจิอสุรา ตลอดกาลเป็นนิตย์. บทว่า โสจุนทา ความว่า ผู้เป็นนักเลงหญิงเป็นต้น. จริงอยู่ พระอรรถกถาจารย์กล่าวว่าไว้ในอภิธานแห่งจุดอธิบ…
…ดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้หญิงที่มีความผิดปกติในการเลือกคู่สมรส เนื้อหาอธิบายถึงความหมายของโสจุนทาและบทบาทที่ไม่ควรเป็นในสังคม รวมถึงการเข้าใจลักษณะเฉพาะของผู้ที่ชอบติดเหล้า