มังคลิติกทีนี่นีแปล เล่ม ๑ หน้า ๒๗ : หน้า 27/265

ประโยค ๕ - มังคลิติกทีนี่นีแปล เล่ม ๑ หน้า ๒๗ ของอย่างใดอย่างหนึ่ง ย่อมให้ของอร่อยแก่ชนเหล่านี้ ผู้บำชือว่า เป็นนาย เป็นหัวหน้า เป็นเจ้า (แห่งทาน) ให้ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ทานบดี หมายความผู้ชื่นชม ในวาทว่า องฌฏฺฐ คือไม่ใช่เป็นผู้ปราศจากเณะ. บทว่า วิถรโก คือเป็นผู้ฉิ่งฉ้อโสมมัสด อันสัมปยูดด้วยญาณ สองบทว่า สหทูต ตา ความว่า ถึง ความเป็นผู้รวมกัน คือความเป็นพวกเดียวกัน. บทว่า กตาวกาลา ความว่า ชื่อว่าผู้มีโอกาสสนทนาทำแล้ว เพราะเป็นผู้ทำกรรมเป็นหญิงมิ โอกาสในนั่นวันนั้น. และเพราะกรรมเป็นเป็นกุศลอย่างเดียว ฯนั่น พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ผู้มีกุศลอันทำแล้ว' บทว่า โมทเร แปลว่า ย่อมบันเทิง คือเบิกบาน, บทว่า อริสุตฺต ความว่า ของ ตกตาก ผู้นั้นนหาไม่อาลัยแล้ว. บทว่า ตกโณ ได้แก่ผู้ถึงลักษณะ แห่งผู้ถึงที่." [๒] ก็ทิสทิสุดตรัสนว่า 'นาวา สนททิสฺธิ ความว่า ชื่อว่า อนุคคลพึงเห็น เพราะเป็นผลอันไม่เป็นไปในสัมปรายภพ คือ อัน บุคคลพึงสวยเอง เป็นของประจำตัวของเป็นไปในภิฑุ-ธรรม หลายบทว่า สาหท กตนุ สุภามุตฺเกนวา ติฏฺฐิต คำว่า ทายกย่อม (ไม่) หยุคอู้อยู่ด้วยเหตุเพียงความชื่ออย่างนี้ว่า เป็นต้นชื่อว่าทาน ยังประโยชน์ให้สำเร็จ เป็นของดี อนึ่งบททั้งหลาย มีพระพุทธเจ้าเป็นต้นสรสรณ์ฯ: ทำายว่า ย ทาน เทติ ความว่า บุคคลให้ธรรมใดแก่ผู้อื่น. หลายบทว่า ตุตส อภิสิท คุฏฺเฐ เทติ ความว่า ทายกครองบำบความโลภเสียดายชื่อว่าเป็นเจ้าแห่งทาน