ปฐวี : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 14 / 17

…กกขงฬ แปลว่า กระด้าง บทว่า บริคต์ แปลว่า หยาบ ในสองบทนั้น บทที่หนึ่งบอกลักษณะ บทที่สองบอกอาการ เพราะปฐวีธาตุนั้นมีลักษณะแข้นเข็ง มีอาการหยาบ เพราะฉะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า "กกฺขฬ บริคต์"- บทว่า อุปาทินฺนํ แป…

…นตน นอกจากนี้ยังมีการอธิบาย ถ้อยคำที่เฉพาะเจาะจงในกลุ่มผู้หญิงในโลก รวมถึงการอธิบายลักษณะและอาการของปฐวีธาตุ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาเพื่อความเข้าใจในคำสอนของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการแยกแยะความเข้าใจใน…

…ในอาการ 4 นั้น เจริญโดยสสัมภารสังเขปอย่างไร ? ภิกษุ ในพระศาสนานี้กำหนดเอาอาการแขนแข็งในโกฏฐาส ๒๐ ว่าปฐวีธาตุ กำหนดเอาอาการซึมซาบ อันเป็นความเหลวกล่าวคือเป็นน้ำในโกฏฐาส ๑๒ ว่า อาโปธาตุ กำหนดเอาความร้อนอันเ…

ในบริบทของพระศาสนา ภิกษุได้กำหนดและจำแนกธาตุตามอาการต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ โดยใช้หลักการสลักขณและสสัมภาร ซึ่งทั้งสองวิธีนี้เป็นเครื่องมือในก…

…รทั้งหลายมีผมเป็นอาทิอย่างละ ๕ ส่วน โดยประการมีสีเป็นต้นแล้ว ในที่สุดพึงยังมนสิการให้เป็นไป ดังนี้ [ปฐวีโกฏฐาส] เกสา-ผมทั้งหลาย ว่า "อันผมทั้งหลายนี้ เกิดที่หนังหุ้มกระโหลกศีรษะ ใน หนังหุ้มกระโหลกศีรษะกับ…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคพูดถึงการเจริญกรรมฐานแบบสสัมภารวิภัติ ซึ่งภิกษุต้องทำอุคคหโกศลและมนสิการโกศล โดยเน้นที่กายคตาสติกรรมฐาน นิเทศถึงอาการต่างๆ ของมนสิการส่วนต่างๆ เช่น ผมซึ่งมีการตั้งจิตไว้ในปฏิกูลและ

…ิภัติ) นั้นแล มา กำหนดดูลักษณะที่แข้นเข็งในผมว่า ธาตุดิน จึงกำหนดดูลักษณะที่ อธิบายตามนัยมหาฎีกาว่า ปฐวีโกฏฐาสมีผมเป็นต้น เป็นสิ่งที่มีรูปร่างต่างกันเป็น ส่วน ๆ ธาตุอื่นมีอาโปรธาตุเป็นต้น ที่มีอยู่ในโกฏฐา…

เนื้อหาฉบับนี้ว่าด้วยการกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ตามหลักอนุญาตในวิสุทธิมรรค โดยจำแนกธาตุลม ธาตุดิน ธาตุน้ำ และธาตุไฟ ผ่านการพิจารณาในโกฏฐาส และการเกิดอุปจารสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยให้ผู้ปฏิบัติได้เรี

…ร โดยความแห่ง คำ พึงมนสิการโดยความแห่งคำตอบที่แปลกกันและเสมอกันอย่างนี้ (โดยแปลกกัน) ว่า ธาตุชื่อว่าปฐวี เพราะความเป็นของหยาบ ชื่อ ว่าอาโป เพราะไหลไปได้ หรือเพราะเอิบอาบไปได้ หรือเพราะ (ทำ ให้) ชุ่มชื้น ช…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายธาตุต่าง ๆ เช่น ปฐวี, อาโป, เตโช และวาโย ที่ถูกจัดกลุ่มตามคุณลักษณะและคุณสมบัติในบริบทของทุกข์และการตีความทางปรัชญา พระโ…

…น สมุฏฐาน โกฏฐานสั้นเป็น (ทสธรรมกลาป) กลุ่มแห่งธรรม ๑๐ กับ ชีวิตนทรีย์และภาวะบ้าง แต่ก็คงนับว่า เป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ โดย อำนาจแห่งลักษณะที่เด่น พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยกลาปดังกล่าว มาฉะนี้ [โดย (ย่อยให้)…

…ร้างความสมมติในคำว่า "ผม" และการทำงานของธาตุทั้ง ๔ ในสรีระมนุษย์ โดยเน้นเรื่องการทำงานร่วมกันระหว่างปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ ที่สนับสนุนการดำรงอยู่ของชีวิตมนุษย์ ทำให้เข้าใจถึงพื้นฐานของชีวิ…

…มอ้วน สูงต่ำ ล่ำสัน บอบบาง เป็นอาทิ ส่วนอาโปธาตุที่ถึงความเป็นของเหลว มีอาการซึมซาบในสรีระ นี้ อาศัยปฐวีธาตุอยู่ เตโชธาตุช่วยรักษาไว้ วาโยธาตุช่วยพะยุงไว้ จึงไม่หยุดไม่ไหลออกมา (เสียหมด) มันได้หยุดไม่ไหลอ…

ในเนื้อหานี้ กล่าวถึงการอธิบายลักษณะต่าง ๆ ของสรีระที่ถูกกำหนดโดยธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี, อาโป, เตโช และ วาโย ซึ่งมีส่วนสำคัญต่อความแข็งแรงและสุขภาพของร่างกาย โดยธาตุแต่ละอย่างจะมีบทบาทในก…

…ำเริบขึ้น ประการหนึ่ง ร่างกายถูกงูกัฏฐมุข (ปากไม้ ?) กัดเอาแล้ว ย่อมแข็งกระด้างไป ร่างกายนั้น เพราะ ปฐวีธาตุกำเริบ ก็ย่อมแข็งกระด้าง ดังที่แข็ง กระด้าง) ในเพราะงูกัฏฐมุขฉะนั้น ๑. คำว่า เอก - หนึ่ง หมายควา…

บทความนี้กล่าวถึงความมีวิการใหญ่ตามหลักของวิสุทธิมรรค โดยนำเสนอปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อโลกถูกทำลายด้วยธาตุต่างๆ เช่น ไฟ น้ำ และลม ที่จะส่งผลกระทบต่อร่างกายและธาตุต่างๆ นอกจากนี้ยังมีคำอธิบายเกี่ยวกั

…การใหญ่ ๆ ดังนี้ เพราะเหตุนั้น จึงได้ชื่อ มหาภูต ๆ นัยที่ ๒ ใช้ในอรรถอาธารณะ แต่นำไปสัมพันธ์เข้ากับ ปฐวีธาตุปปโกเป็น เป็น... โกเปเนว เรียงเป็นความว่า ร่างกายแม้ถูกงูกัฏฐมุขกัดก็แข็งกระด้างไป เพราะ ปฐวีธาต…

…่ถูกงูกัดจะได้รับผลกระทบที่แตกต่างกันตามธาตุที่เกี่ยวข้อง ผ่านการใช้ตัวอย่างเพื่อแสดงถึงความสำคัญของปฐวีธาตุและธาตุอื่น ๆ รวมถึงการใช้คำศัพท์ในอรรถอาธารณะโดยสัมพันธ์กับการปฏิบัติในพุทธธรรม ในที่สุด เป็นกา…

…ภาค ๒ ตอน ๒ - แหละ) เป็นปัจจัย โดยเป็นที่ตั้งแห่งมหาภูต ๓ (นั้น) - หน้าที่ 72 อาโปธาตุ อันตั้งอยู่ในปฐวีธาตุ เตโชธาตุช่วยรักษาไว้ วาโย ธาตุช่วยพะยุงไว้ (นั่นแหละ) เป็นปัจจัย โดยเป็นเครื่องยึดให้ติดกัน แห่…

เนื้อหานี้กล่าวถึงธาตุทั้ง ๔ และบทบาทของมหาภูต ๓ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะการช่วยยึดและรักษาของธาตุต่างๆ โดยไม่มีความคิดคำนึงว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของธาตุ แสดงถึงความเชื่อมโยงกันระหว่างธาตุเพื่อทำให้ร่างกายค

** ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - - หน้าที่ 73 นอกนี้ ก็หารู้ว่า "ปฐวีธาตุเป็นที่ตั้งแห่งเราทั้งหลาย จึงเป็นปัจจัย (ของเราทั้งหลาย) " ดังนี้ไม่ นัยในธาตุทั้งปวงก็ดุจนัยนี…

เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกปัจจัยของธาตุต่างๆ โดยเน้นที่กรรมนั้นเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อธาตุ รวมถึงบทบาทของจิต อาหาร และฤดูในการเกิดขึ้นของธาตุแต่ละชนิด การอ้างอิงถึงบทความทางพระพุทธศาสนาในเรื

…ยกัน) บ้าง ที่มีสิ่งอื่นมีกรรมเป็นต้นเป็น สมุฏฐานบ้าง (ก็ได้) ในมหาภูตที่มีกรรมเป็นสมุฏฐานเหล่านั้น ปฐวีธาตุที่มีกรรมเป็น * ชนกปัจจัย เป็นปัจจัยโดยทำให้เกิด อุปนิสสยปัจจัย เป็นปัจจัยโดยเป็นพื้นฐาน ปัจฉาชา…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงบทบาทของอาหาร ธาตุ และสาเหตุหลักที่ส่งผลต่อการเกิดของมหาภูตต่างๆ ทั้งในแง่ของกรรม จิต และฤดู พิจารณาถึงลักษณะของปัจจัยที่เข้ามามีบทบาทในการเกิดและการดำรงอยู่ของธาตุ ซึ่งล้วนมีเค

…าศัยธาตุที่ ๑ ที่ ๔ (๑) ธาตุที่ ๑ ที่ 4 อาศัยธาตุที่ ๒ ที่ ๓ (๑) จึง (กลาย) เป็น ๖๑ ในธาตุเหล่านั้น ปฐวีธาตุเป็นปัจจัยแห่งการยัน ในเวลสก้าว และถอยเป็นต้น ปฐวีธาตุนั้นแหละ อันอาโปธาตุช่วยแล้วก็เป็นปัจจัย แ…

…โยคาวจร ในแต่ละธาตุอธิบายถึงปัจจัยที่สนับสนุนฟังก์ชันต่าง ๆ อย่างละเอียด โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวี ธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ, และวาโยธาตุ รวมถึงการใช้อำนาจญาณในการกำหนดธาตุเพื่อให้เกิดอาการสมาธิ ช่วย…

…ังนี้ [ทบทวนลำดับนิเทศที่ว่ามาแล้ว] ที่ ๑ สีลนิเทศ ที่ ๒ ธุดงคนิเทศ ที่ ๓ กัมมฐานคหณนิเทศ အ ที่ ๔ ๔ ปฐวีกสิณนิเทศ ที่ ๕ เสสกสินิเทศ ที่ ๖ อสุภนิเทศ

บทความนี้นกล่าวถึงอานิสงส์แห่งการเจริญสมาธิ 5 ประการ รวมถึงทิฏฐธรรมสุขวิหาร การเจริญสมาธิช่วยชำระมลทินและกิเลสได้ การศึกษาวิสุทธิมรรคเป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาปัญญา และได้เรียงลำดับนิเทศเกี่ยวกับสม

…เข้า) ไม่ข้ามกสิณ แต่ข้ามฌาน โดยทำให้เป็น เอกันตริยะ (ข้ามฌานถัดไปเสีย ๑) อย่างนี้ คือ เข้าปฐมฌานใน ปฐวีกสิณแล้วเข้าตติยฌานในปฐวีกสิณนั้นแหละ ต่อนั้น เพิกปฐวีกสิณ นั้นเสีย (เข้า) อากาสานัญจายตนะ แล้ว ต่อน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าฌานในวิสุทธิมรรค ซึ่งครอบคลุมการเข้าอย่างย้อนลำดับและการข้ามฌาน รวมถึงคำอธิบายเกี่ยวกับฌานปฏิโลมและฌานานุโลมปฏิโลม โดยมุ่งเน้นที่วิธีการเข้าฌานตั้งแต่ปฐมฌานไปจนถึงเนวสัญญานาสั

…รรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 91 [เข้าเลื่อนอารมณ์] เข้าแต่ฌานเดียวในทุกกสิณอย่างนี้ คือ เข้าปฐมฌานในปฐวีกสิณ แล้ว (เข้า) ปฐมฌานนั่นแหละ ในอาโปกสิณ ฯลฯ (เข้า) ปฐมฌาน นั้นเอง ในโอทาตกสิณ ดังนี้ ชื่อว่า อารั…

บทความนี้ว่าด้วยเกี่ยวกับวิธีการเลื่อนอารมณ์ในฌานทั้งหลาย ผ่านการเข้าไปในปฐมฌานในกสิณต่าง ๆ เช่น ปฐวีกสิณ, อาโปกสิณ และอื่น ๆ รวมทั้งการกำหนดดูองค์ของฌานแต่ละประเภท บทความนี้จะช่วยเผยแพร่แนวทางการฝึกปฏ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 142 บนหรือข้างล่างสิ่งที่นิรมิตก่อนนั้น [ปฐวีอุมมุชฺชนิมุมชฺชปาฏิหาริย์ - ผุดขึ้นและดำลงในแผ่นดินก็ได้ ในปาฏิหาริย์ข้อว่า "ปฐวิยาปิ อุมมุชฺชนิมมุ…

บทความนี้พูดถึงการผุดขึ้นและดำลงในแผ่นดินซึ่งเป็นปาฏิหาริย์ที่สามารถเกิดขึ้นได้โดยการใช้ฤทธิ์ของภิกษุที่มีอาโปกสิณสมาบัติ ต้องทำบริกรรมกำหนดพื้นที่และอธิษฐานให้แผ่นดินกลายเป็นน้ำ โดยจะมีการพูดถึงความแ

ประโยค ~ วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้าที่ 20 [ภาพรูป] ในรูป ๒ อย่างนั้น ภูตรูปมี ๕๗ คือ ปฐวีวรรณะ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ลักษณะ รส (คือกิริยา) ปัจจัยฐาน (คือผล) ของธาตุ นี้ ได้กล่าวไว้แล้ว…

บทนี้กล่าวถึงภูตรูปที่ประกอบด้วย ๕๗ รูปและอุปาทายรูปซึ่งมีจำนวน ๒๕ รูป ทั้งนี้ได้มีการอธิบายลักษณะต่าง ๆ ของอุปาทายรูป รวมถึงคุณสมบัติของตาและการทำงานของมันในแง่มุมของปรัชญาและวิทยาศาสตร์ รวมถึงความไม

…ธรรมนี้ชื่อปัจจัย (แปลว่าวรรณะเป็นที่ อาศัยไปแห่งผล) ศัพท์ว่า "ปฐวร - อาศัย" หมายความว่าไม่เว้น ไม่ ปฐวีส ศัพท์ว่า "เอธ - ไป" หมายความว่าเกิดขึ้นและเป็นไป อีก . มหาฤทธิ์งานสังกุฎ สื่่ว่าอิทธิในอวิชชาในธรร…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงอิทธิพลของธรรมชาติที่ส่งผลต่อสัตว์ในสงสาร โดยมุ่งเน้นไปที่ธรรมชาติที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับบริบทของบัญญัติธรรม เช่น อวิชา ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการปิดบังและการสืบค้นทางจิตและอารมณ์ของวิ

…ย่างไร ? [อุณหธรรมปรากฏทางผัสสะ] อันดับแรก เมื่อพระโหยวารวิญญาณรูปหนึ่งกำหนดดวงทั้งหลาย โดยย่อว่า "ปฐวีธาตุ มีความแข็งเป็นแผ่นเป็นลักษณะ" ดังนี้เป็นต้นอยู่ อุณหธรรมที่ลงมาเฉพาะหน้าที่แรก ชื่อผัสสะ ย่อมปร…

…กฏของสัมผัส, เวทนา, สัญญา และเจตสัญญาผ่านการกำหนดรูปขององค์ประกอบต่างๆ โดยมีคำอธิบายที่เกี่ยวข้องกับปฐวีธาตุ การสัมผัส การหยั่งรู้ และคำอธิบายที่ผสมวรรณกรรมเพื่อเน้นความเข้าใจในกระบวนการของความรู้และประสบ…