การอธิบายพุทธคุณและความหมายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า : หน้า 112/270

โลกวิทู อนุตฺตโร ปุริสทมุมสารถี สตฺถา เทวมนุสสานํ พุทโธ ภควา” ซึ่งเราท่องจนจำได้ขึ้นใจนั้นมี ความหมายว่าอย่างไรบ้าง 1) อธิบายพุทธคุณบทว่า อรห์ คำว่า อรห์ ก็คือ พระอรหันต์ หมายถึง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นพระอรหันต์ คำว่า อรห์ แปลได้ 2 นัย คือ แปลว่า “ไกล” และ แปลว่า “ควร” นัยแรกคือ ไกล หมายถึง ไกลจากกิเลส กล่าวคือ พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นเป็นผู้ไกล คือ ทรงดำรงอยู่ในพระคุณอันไกลแสนไกลจากกิเลส ซึ่งตรงข้ามกับปุถุชนที่ยังอยู่ใกล้ชิดกับกิเลส นัยที่สองคือ ควร หมายถึง เป็นผู้ควรแก่ปัจจัย 4 และ เป็นผู้ควรได้รับการเทิดทูนบูชาไว้ เหนือสิ่งใดทั้งหมด ควรยึดมั่นพระองค์ท่านเป็นแบบอย่างแล้วตั้งใจปฏิบัติตามพระองค์ 2) อธิบายพุทธคุณบทว่า สมฺมาสมฺพุทฺโธ คำว่า สมฺมาสมฺพุทฺโธ ก็คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า คำว่า สมฺมาสมฺพุทฺโธ แปลว่า ตรัสรู้ธรรมทั้งปวงโดยชอบ และ ด้วยพระองค์เอง คือ ไม่มีใครสอน หรือนัยหนึ่งว่า ตรัสรู้เองโดยถูกต้อง คำสอนคือพระธรรมนั้นมาจากพระรัตนตรัยในตัวของพระพุทธองค์เอง ไม่ได้มีใครที่ไหน มาดลบันดาลให้รู้ ส่วนในศาสนาเทวนิยมนั้นคำสอนหรือความรู้มาจากพระเจ้า ศาสดาเป็นเพียงสื่อกลาง ในการถ่ายทอดความรู้มาสู่ศาสนิก เช่น พระเยซูกล่าวว่า “เรารู้จักพระเจ้า เพราะเรามาจากพระองค์ และ พระองค์ทรงใช้เรามา... คำสอนของเราไม่ใช่ของเราเอง แต่เป็นของพระองค์ผู้ใช้เรามา” มุฮัมหมัดก็ได้ รับคำสอนคือเทวโองการจากพระอัลเลาะห์ใน 3 ทางคือ การดลบันดาลใจให้ทราบ พระองค์มาเข้าฝัน หรือ ส่งเทวทูตมาบอก ในศาสนายูดายบันทึกไว้ว่า โมเสสพาชาวยิวออกจากอียิปต์ข้ามทะเลแดงเพื่อไปสู่ คานาอันหรืออิสราเอลในปัจจุบัน เมื่อข้ามทะเลแดงแล้วได้เดินทางไปอีก 3 เดือนแต่ยังไม่ถึงคานาอัน ทำให้ พวกยิวท้อแท้กระด้างกระเดื่องไม่เชื่อฟังโมเสส และแตกความสามัคคีกัน โมเสสเห็นว่าขืนปล่อยไว้ เหตุการณ์จะลุกลามไปใหญ่ จึงขึ้นไปอยู่บนภูเขาซีไนยถึง 40 วัน เมื่อกลับลงมาโมเสสบอกชาวยิวว่า ตนได้ ขึ้นไปพบกับพระเจ้า ๆ สั่งให้นำคำสั่งสอนของพระองค์มาให้ชาวยิวทุกคนปฏิบัติ ใครจะขัดขืนไม่ได้ นั่นคือ 1 2 วัตถุปมสุตติ สุตฺตนฺตปิฏเก มชฺฌิมนิกายสฺส มูลปณฺณาสก์ ภาษาบาลี ฉบับสยามรัฐ เล่ม 12 ข้อ 95 หน้า 67-67. * ปฐมสมันตปาสาทิกาแปล พุทธคุณกถา อรรถกถาพระวินัยปิฎก, มก.เล่ม 1 หน้า 185, 3 พระภาวนาวิริยคุณ (2551), พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ, หน้า 35, 43 เวรัญชกัณฑวรรณนา อรรถกถาพระวินัยปิฎก, มก. เล่ม 1 หน้า 191. 4 รศ.ฟื้น ดอกบัว (2539), ศาสนาเปรียบเทียบ, หน้า 70. 5 รศ.ฟื้น ดอกบัว (2539), ศาสนาเปรียบเทียบ, หน้า 205 102 DOU บ ท ที่ 5 พ ร ะ พุ ท ธ : พ ร ะ สัมมา สัมพุทธเจ้า