หน้าหนังสือทั้งหมด

การปกครองพระราชอาณาจักรในบริบทของพระมหากษัตริย์
108
การปกครองพระราชอาณาจักรในบริบทของพระมหากษัตริย์
…ด็จพระสังฆราช(กิตฺติโสภณมหาเถระ) ๑๑๑ ។ อันองค์ รัฏฐาภิปาลโนบาย นั้น คืออุบายการปกครองพระราชอาณาจักร พระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุขของปวงชน เป็นธงชัยเฉลิมชาติ เมื่อทรงสมบูรณ์ด้วยสมบัติ อันเป็นเครื่องประดับ สำหรับท่า…
บทความนี้นำเสนออุบายการปกครองของพระมหากษัตริย์ผ่านเนื้อเรื่องในหังสชาดก โดยมีการถามตอบระหว่างพระยาหงส์โพธิสัตว์และพระเจ้ากรุงพาราณสีเกี่ยวกับการปก…
พระอริยวงศาคตญาณและสมบัติของพระมหากษัตริย์
109
พระอริยวงศาคตญาณและสมบัติของพระมหากษัตริย์
…ระมวลความแห่งคาถาทั้งหลายนั้น โดยใจความว่า โบราณบัณฑิตได้ ยกขัตติยสมบัติ 5 ประการ ขึ้นกราบทูลถวายแด่พระมหากษัตริย์ เพื่อได้ทรงพิจารณาทรงรักษา และทรงปฏิบัติ ก็ย่อมจะเป็นไปเพื่อความสุขสิริสวัสดิ์แก่พสกนิกรผู้อยู่ได้พ…
บทความนี้เสนอหลักการสำคัญในการปกครองของพระมหากษัตริย์ตามแนวพระอริยวงศาคตญาณ โดยเน้นถึงสมบัติ 5 ประการที่พระมหากษัตริย์ควรมี ได้แก่ อาโรคยสมบัติ ความปรีชา…
สมบัติของพระมหากษัตริย์
110
สมบัติของพระมหากษัตริย์
…ภณมหาเถระ) ๑๑๓ ๔. อภัยสมบัติ ความถึงพร้อมด้วยความไม่มีภัย คือปราศจากอริราชศัตรู อันจะมีมาแต่ ภายนอก พระมหากษัตริย์ทรงประกอบพระราโชบายระงับปัจจามิตรเสียด้วยพระเดชานุภาพหรือ ทรงผูกพันไว้ด้วยสัมพันธไมตรีเช่นนี้ พระราช…
เนื้อหาว่าด้วยสมบัติที่สำคัญของพระมหากษัตริย์ เช่น อภัยสมบัติ ทารสมบัติ และปุตตสมบัติ รวมถึงการอธิบายถึงเหตุและปัจจัยที่ส่งผลต่อการปกครองและความเ…
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
171
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
…บทูลให้ทรงวิจารณ์ทศพราชธรรมที่ทรงบำเพ็ญอยู่ว่า ทาน สีล ปริจจาค อกโกธ อวิหึสญฺจ อิจฺเจเต กุสโล ธมฺเม พระมหากษัตริย์ครั้งโบราณ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ฯ ตโต เต ชายเต ปีติ …
…10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ที่ทรงมีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน คำสอนเหล่านี้ก่อตั้งขึ้นเพื่อให้พระราชาใช้ในการปกครองประช…
ขันติราชธรรมและเมตตาต่อการปกครอง
191
ขันติราชธรรมและเมตตาต่อการปกครอง
พระมหากษัตริย์ทรงบำเพ็ญขันติราชธรรมเพื่อประชาชนในการปกครองบ้านเมืองและ กล่าวโดยเฉพาะข้อที่พระมหากษัตริยาธิราชเจ้าม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการปฏิบัติขันติราชธรรมของพระมหากษัตริย์ที่มีพระราชหฤทัยกล้าหาญและอดทน ต่ออารมณ์ของโลภะ โทสะ โมหะ เป็นตัวอย่างของการมีเมตตาในปฏิบัติการณ์ต่า…
แนวทางการมีกรุณาและอธิษฐานะในพระราชธรรม
214
แนวทางการมีกรุณาและอธิษฐานะในพระราชธรรม
…บียนคือความกรุณา ก็เป็นการปฏิบัติในข้ออธิษ ฐานะ หรืออธิษฐานะ ความตั้งใจมุ่งมั่นนั้นด้วย เพราะฉะนั้น พระมหากษัตริย์ ผู้ที่ทรงตั้งอยู่ใน ทศพิธราชธรรมข้อนี้ คือ อวิหิงสา ความไม่เบียดเบียนอันได้แก่ พระราชทานพระมหากรุณา…
เนื้อหาเกี่ยวกับความมุ่งมั่นในการมีกรุณาและการไม่เบียดเบียนในหลักพระราชธรรม ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการตั้งใจมุ่งมั่นเพื่อช่วยเหลือผู้อื่นและการปฏิบัติตามอวิหิงสา ซึ่งเป็นหลักการทางศาสนาและจริยธร
บทบาทของพระมหากษัตริย์ในการพัฒนาประเทศ
235
บทบาทของพระมหากษัตริย์ในการพัฒนาประเทศ
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๒๓๙ “การช่วยเหลือประชาชนเป็นหน้าที่ของสถาบัน พระมหากษัตริย์ต้องทรงทำประจำ อยู่แล้ว อนึ่ง ช่วยเหลือคนที่ตกทุกข์ได้ยากนั้น ก็สอดคล้องกับคำสอนพระพุทธศาสนาด้วย ผู้…
เนื้อหาเน้นย้ำบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการพัฒนาประเทศ โดยระบุว่าการช่วยเหลือประชาชนเป็นหน้าที่สำคัญซึ่งสอดคล้องกับคำสอนพระพุทธศาสนา นอกจา…
พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
236
พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
…ภาษิตที่ตรัสไว้ว่า “สัจจ์ เว อมตา วาจา คำสัตย์ จริงเป็นอมตวาจา วาจาที่ไม่ตาย” ทำให้สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์พร้อมทั้ง ประชาชนชาวไทย สถิตมั่นสถาพร ด้วยมีธรรมดังทรงมีพระราชดำรัสประกาศในพระปฐมบรม ราชโองการนั้นเป…
…ชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร และความสำคัญของคำสัตย์จริงตามพระพุทธภาษิต อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และประชาชนไทย โดยยกตัวอย่างธรรมะอย่างเช่น มัททวะและตบะ คุณ เพื่อสร้างความกินดีอยู่ดีของประชาชนและส่ง…
สี่สังคหวัตถุและการพัฒนารัฐสมบัติ
250
สี่สังคหวัตถุและการพัฒนารัฐสมบัติ
…นพิเศษ จากราษฎรสามัญ เพื่อมีอำนาจในราชกิจนั้น ๆ อันมีเป็นหน้าที่การ บำรุงราชยุราชจึงเป็นราชกรณียะของพระมหากษัตริย์เจ้า ชื่อว่า ปุริสเมธ์ อีกประการหนึ่ง พณิชกรรม การค้าขาย ย่อมเป็นสิ่งที่มุ่งหมายอันสำคัญของประเทศส่ว…
…รพัฒนารัฐสมบัติที่สำคัญ โดยเน้นที่เกษตรกรรม การค้า และการสนับสนุนประชาชนเพื่อสร้างความสามัคคีในชาติ พระมหากษัตริย์มีบทบาทในการบำรุงรักษาป้องกันโจรภัยและสร้างความมั่งคั่งของประเทศ โดยให้การสนับสนุนทางการเงินและทรัพย…
ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
251
ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
…า โรคคล คือสถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัย ราวกับไม่ต้อง ลงลิ่มประตูเรือน ในจักรพรรดิวัตรจำแนกประเภทชนที่พระมหากษัตริย์จะพึงทรงทำนุบำรุงไว้เป็น เหล่า ๆ คืออันโตชน คนภายในราชสำนัก พลกายกองเสนา พระราชวงศานุวงศ์ ๑ ๑ ๑ กษัต…
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการสงเคราะห์ประชาชนโดยพระมหากษัตริย์ และบทบาทของสามัคคีธรรมในการสร้างความมั่นคงให้แก่พระราชอาณาจักร การมีพระมหากรุณาธิคุณในชีวิตประชาชนช…
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระคุณพิเศษส่วนอัตตสมบัติ
254
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระคุณพิเศษส่วนอัตตสมบัติ
…โฐ ชาติวาเทน ไม่มีใครคัดค้านติเตียนได้ ด้วยกล่าวถึงพระ ชาติ แลได้เสด็จเถลิงถวัลยรามไหศวรรยสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์เจ้าปฐพีมณฑล ต้องด้วย ลักษณะในพรหมภาษิตนิพนธ์ว่า ขตฺติโย เสฏฺโฐ ชเนตสฺม เย โคตฺตปฏิสาริโน พระมหากษัต…
…ฐานที่สำคัญในการดำเนินชีวิตและการปฏิบัติธรรม นอกจากนี้ยังเน้นถึงลักษณะพิเศษในการเป็นผู้นำที่ดีในฐานะพระมหากษัตริย์
พระราชประสานวิธีการปกครองประชาชน
262
พระราชประสานวิธีการปกครองประชาชน
…อาหนามบ่ง ใช้ในข้อความเฉพาะเจาะจง อันจะต้องแก้ ด้วยอาการเช่นเดียวกัน กับที่เป็นเหตุเกิด เพราะฉะนั้น พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระปัญญาอันล้ำเลิศ จึงประกอบพระราโชบายหากำลังไว้ให้ บริบูรณ์ทุกประการ. สมเด็จ ฯ เจ้าทรงจัดธรรม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารจัดการและพระราชวิธีการปกครองของพระมหากษัตริย์ที่มุ่งหวังให้ประชาชนมีความสงบสุข โดยการใช้ทั้งการกำราบและการส่งเสริมให้ประชาชนมีการศึกษาเพื่อป้องกั…
คุณสมบัติของผู้ตั้งตนไว้ชอบ
265
คุณสมบัติของผู้ตั้งตนไว้ชอบ
…การให้เหมาะมุ่ง ทำการงานให้เป็นประโยชน์ทั้งแก่ตนเองแลครอบครัวทั้งแก่เพื่อนบ้าน ทั้งแก่ชาติ ศาสนา แล พระมหากษัตริย์ และข้อสำคัญคือไม่ใฝ่สูงให้เกินศักดิ์ ผู้ที่ตั้งตนอยู่เช่นนี้ เรียกว่าตั้งตนไว้ชอบ ในทางธรรม กล่าวโด…
บทความนี้อ้างถึงพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่เน้นความสำคัญของการตั้งตนไว้ชอบ ซึ่งหมายถึงการประกอบอาชีพให้เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ทั้งในด้านศีลธรรมและสังคมรอบข้าง โดยการทำกิจกรรมที่ดีและมีคุ
พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
271
พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…อย่างไร ปวงข้าราชการจึงจะรู้สึกต่อหน้าที่ แลทำราชการโดยความซื่อสัตย์ สุจริต จงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ แลมีเมตตากรุณาในราษฎร์ ทำอย่างไร ประชาชนนิกรจึงจะจงรักแลนิยมในพระองค์ผู้ทรงปกครอง ด้วยอุบาย อย่างไร…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เกี่ยวกับการป้องกันและรักษาความเจริญของพระราชอาณาจักร โดยมีแนวทางในการจัดการปัญหาภายในและภายนอก เช่น การระงับจลาจลและโจรภัย การดูแลความเป็นอยู่
พระไตรปิฎกและความสำคัญในการดำรงพระศาสนา
290
พระไตรปิฎกและความสำคัญในการดำรงพระศาสนา
…เก่าให้ บริบูรณ์ดีขึ้นนี้ ชื่อว่าได้สังคายนาพระธรรมวินัยของพระศาสนา อันเป็นเครื่องเชิดชูพระบารมีของ พระมหากษัตริย์เจ้า นับเข้าในการดำรงวงศ์พระสัทธรรมประการหนึ่ง แม้ในฝ่ายอาณาจักร การ ดำรงวงวงศ์สกุลย่อมเป็นหลักสำคัญ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างพระไตรปิฎกที่พระเจ้าพี่ยาเธอกรมพระจันบุรีนฤนาถ ทรงจัดการพิมพ์ ซึ่งมีการบริจาคจากพระบรมวงศานุวงค์และประชาชน เพื่อเทิดพระบารมีและส่งเสริมพระศาสนา การสืบทอดพระธรรมวินัยของพระศาสนา
พระกรณียกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
299
พระกรณียกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…นระส่ำระสาย จัก ได้ตั้งใจขวนขวายประกอบการหาเลี้ยงชีพตามวิสัย นับเข้าในธรรมิการักขา อันพระราชธุระของ พระมหากษัตริย์เจ้า ประการหนึ่ง สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงเจริญพระราชไมตรีกับนานาประเทศย่อมนับ ถือสัญญาซึ่งท…
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ทรงตั้งใจสวามิภักดิ์ในการทำให้ประสบความสำเร็จในพระกรณียกิจ ซึ่งมีประโยชน์แก่ประชาชน โดยการลงพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการปฏิรูป พระราชบัญญัติสหกรณ์อุดหนุน และการดูแลพระราชสัญญ
การบำรุงรัฐสมบัติและความสงบในสังคม
309
การบำรุงรัฐสมบัติและความสงบในสังคม
…นี้เรียกว่า สมมาปาส์ ทรงรู้จักผูก คล้องใจคนประการหนึ่ง, วาจาย่อมเป็นเครื่องส่ออัธยาศัยของบุคคล เมื่อพระมหากษัตริย์กะชน ทั้งหลาย ด้วยพระวาจาอภิปรายอ่อนหวานทรงทำพระราชปฏิสันถารทักทายโปรยปรายทั่วไป ทรงพระเมตตาอารี แต่…
ข้อความนี้เกี่ยวกับการบำรุงรัฐสมบัติผ่านการดำเนินการด้านเกษตรกรรมและพาณิชยกรรม พระมหากษัตริย์มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนราษฎร์ให้มีความสามารถเลี้ยงชีพ ส่งผลให้ประเทศสงบและเจริญรุ่งเรือง การพูดจาแ…
พระราชาจากพระพุทธโฆษาจารย์
310
พระราชาจากพระพุทธโฆษาจารย์
…โรคคล คือสถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัย ราวกับไม่ต้องลงลิ่ม ประตูเรือน ใน จักรพรรดิวัจร จำแนกประเภทชนที่พระมหากษัตริย์จะพึงทำนุบำรุงไว้เป็นเหล่า ๆ คือ อันโตชน คนภายในราชสำนัก ๑ พลกาย กองเสนา ๑ กษัตริย์เจ้าพระนครอื่น ๑ …
บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ที่ทรงช่วยเหลือประชาชนในช่วงที่ประสบปัญหาทางการเกษตรและธรรมชาติ เช่น การจัดซื้อข้าวส่งไปช่วยเหลือประ…
คำถวายพระพรแด่สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า
366
คำถวายพระพรแด่สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) สมประสงค์ ดำรงพระองค์อยู่โดยสวัสดี พระคุณนี้จัดเป็นมงคลวิเศษเป็นที่ ธรรม ๒ ประการคือ ธิติ ตาทิตา ๑ ๑ ๒. ๓๗๑ เป็นคุณสมบัติอันล้ำเลิศ ให้เกิดวุฒิสิริสวัสดิ์ แก่ท่
…าตรพระราชสมภารพรพระองค์ ให้อยู่ในเกษมสุขตลอดพระชนมายุ และปกครองแผ่นดินให้อยู่ดีมีสุขไม่มีภัยอันตราย พระมหากษัตริย์ทรงมีพระปัญญาจักษุที่แจ่มใส และพาทุกชนพ้นจากทุกข์ยาก
วิกฤติธรรมชาติภาค ๓ ตอน ๒
205
วิกฤติธรรมชาติภาค ๓ ตอน ๒
…ะพฤติ) พรหมจรรย์ในพระผู้พระภาคเจ้า เพื่อ ปฏิบาทาญาณสติวิสุทธิ์หรือ" วุฒิฐานคามิวิสันดาสงบสะอาด อัน พระมหากษัตริย์ทรงยิ่งไว้โดยมากหลาย อย่าง ดังกล่าวมานี้ บุคคลผู้มีชาติ บัณฑิต ปรารถนาจะออกจากกะละมัง คือ สงสารทุกอย…
ในการนำเสนอครั้งนี้เกี่ยวกับวิกฤติธรรมชาติในภาคที่สาม ตอนที่สอง ซึ่งแสดงถึงความสำคัญของปริติธิปัญญาและวิปัสสนา โดยมีการอ้างอิงถึง สูตรต่างๆ ที่ช่วยเสริมสร้างความบริสุทธิ์และการปฏิบัติธรรมกรรมในพระพุทธ