หน้าหนังสือทั้งหมด

ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในรัชกาลที่ 4, 5 และ 6
163
ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในรัชกาลที่ 4, 5 และ 6
…หัวทรง พระปรีชาปราดเปรื่องในทางพระศาสนามาก ทรงนิพนธ์หนังสือพระพุทธศาสนาหลายเรื่อง เช่น เทศนาเสือป่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร เป็นต้น ทรงอบรมสั่งสอนธรรมะข้าราชการ 154 DOU ประวัติ ศ า ส ต ร์ พระ พุ ท ธ ศ …
ในรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้สร้างวัดใหม่และจัดตั้งประเพณีมาฆบูชา ในรัชกาลที่ 5 สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทำการปฏิรูปการศึกษาและจัดตั้งโรงเรียนสำหรับราษฎร ที่วัดมหรรณพาราม แ
บทที่ 7: สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
238
บทที่ 7: สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
บทที่ 7 บทสรุป 7.1 สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา การเสด็จอุบัติขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อ 2,500 กว่าปีที่ผ่านมา เป็นเหตุการณ์ ที่ยิ่งใหญ่ของประวัติศาสตร์อินเดียและประวัติศาส…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงศาสนาในสังคมอินเดีย ผู้คนละทิ้งความเชื่อดั้งเดิมไปสู่พระพุ…
ความรู้วิทยาศาสตร์ในพระไตรปิฎก
16
ความรู้วิทยาศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…บเพิ่งได้แค่ 10-11% ของความกว้างของ 1 โลกธาตุขนาดใหญ่ที่มีกล่าวไว้พระไตรปิฎก เท่านั้น ยิ่งไปกว่านั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าโลกธาตุไม่ได้มีเพียงหนึ่งเดียวแต่มีเป็นหมื่น เป็นแสนโลกธาตุทีเดียว นี้คือความมหัศจ…
พระไตรปิฎกมีความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่น่าทึ่ง ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ค้นพบในภายหลัง เช่น โลกธาตุ และอะตอม นอกจากนี้ ยังแสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าทางการแพทย์ในสมัยพุทธกาล การผ่าตัดและวิธีการรักษาสุขภาพที่ใช้ก
หลักธรรมสำคัญในพระไตรปิฎก
80
หลักธรรมสำคัญในพระไตรปิฎก
…นิพพาน หมายถึง การดับกิเลสและกองทุกข์ทั้งปวง นิพพานเป็นเป้าหมายสูงสุดของ มนุษย์และสรรพสัตว์ทั้งหลาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสแบ่งนิพพานออกเป็น 2 ประการ คือ สอุปาทิเสสนิพพาน และ อนุปาทิเสสนิพพาน 1) สอุปาทิเสสนิพ…
พระเดชพระคุณพระภาวนาวิริยคุณ รองเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย ได้ให้ภาพรวมหลักธรรมในพระไตรปิฎก โดยทั้งหมดมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ปฏิบัติบรรลุนิพพาน เป้าหมายสูงสุดของมวลมนุษย์และสรรพสัตว์ หลักธรรมในพระไตรปิฎก
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
81
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
…ความพลั้งเผลอ ความไม่ประมาทเป็นหลักธรรมใหญ่ ซึ่งรวมธรรม ทั้งหมดในพระไตรปิฎกไว้ในข้อนี้เพียงข้อเดียว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในบทสูตรว่า รอยเท้าของสัตว์ทั้งหลาย ย่อมถึงความ ประชุมลงในรอยเท้าช้าง รอยเท้าช้าง …
…ก โดยเป็นการกระตุ้นให้นักปฏิบัติได้รับการเตือนสติและความรับผิดชอบต่อการเดินทางทางธรรม รวมถึงคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับความเสื่อมสลายของสังขารและการรักษาความไม่ประมาทให้มั่นคงในชีวิต
มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
83
มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
…มีความหมายเชื่อมโยงไปถึงอริยสัจอีก 3 ข้อที่เหลือด้วย เพราะธรรมทั้ง 4 ข้อ มีความเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสมรรคมีองค์ 8 ไว้ในธัมมจักกัปปวัตตนสูตร” ซึ่งเป็นพระ ปฐมเทศนาหรือเทศนาครั้งแรกของพระอง…
…ุทธิ์และครอบคลุมพระอภิธรรมปิฎก ที่เชื่อมโยงกับอริยสัจ 4 โดยเฉพาะมรรคมีองค์ 8 ซึ่งเป็นหนทางปฏิบัติที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนในธัมมจักกัปปวัตตนสูตรเพื่อดับทุกข์และบรรลุนิพพาน ประกอบด้วยข้อปฏิบัติ 8 ประการที่ช…
สัมมาสมาธิ และ ไตรสิกขา
84
สัมมาสมาธิ และ ไตรสิกขา
…ส่วนเป็นปกติ จนกระทั่งเกิดความสว่างขึ้นในใจที่ นำไปสู่การเห็นธรรมะที่เป็นธรรมชาติบริสุทธิ์อยู่ในตัว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในปริกขารสูตรว่า องค์แห่งมรรค 7 ประการคือ ตั้งแต่ สัมมาทิฏฐิถึงสัมมาสติ เป็นองค์ปร…
…ิเป็นการตั้งใจมั่นอยู่ในภาวนาตามหลักธรรม 7 ข้อ ซึ่งช่วยให้เกิดความสว่างในใจและเห็นธรรมะที่บริสุทธิ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสว่าการมีจิตเป็นหนึ่งเดียวเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งรวมถึงสัมมาทิฏฐาน, สัมมาสังกัปปะ, สัมมา…
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
87
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
…ม เป็นต้น ธรรมนิยามนี้ มีขอบเขตครอบคลุมกว้างขวางที่สุด กฎทั้ง 4 ข้อข้างต้นสรุปรวมลงใน ข้อสุดท้ายนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงค้นพบนิยาม หรือกฎธรรมชาติทั้ง 5 เหล่านี้ แต่พระองค์ตรัสสอนโดยเน้นเรื่องจิตตนิยาม กรรมน…
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง
ความสำคัญของการประพฤติในธรรม
88
ความสำคัญของการประพฤติในธรรม
…ฏิหาริย์ต่าง ๆ ได้ เช่น เดินบนน้ำได้ ดำดินได้ เหาะได้ เนรมิตวัตถุสิ่งของขึ้นจากที่ว่างๆ ได้ เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความประพฤติของมนุษย์ ว่ามีผลต่อสิ่งแวดล้อมไว้อย่าง ชัดเจนในธรรมิกสูตร 'ความว่า สมั…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ความประพฤติของมนุษย์ส่งผลต่อทุกสิ่งรอบตัวจากสมัยของพระราชาที่ตั้งอยู่ในธรรมหรือไม…
ประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติ
95
ประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติ
…และมนุษย์ในยุคแรก โลกและมนุษย์ในยุคกลาง และโลก และมนุษย์ในยุคสุดท้ายดังนี้ 1.) โลกและมนุษย์ในยุคแรก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า โลกที่เราอาศัยอยู่นี้จะไม่ตั้งอยู่ดังเดิมตลอดไป แต่จะมี การเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และพ…
…ิศาสตร์โลกและมนุษยชาติซึ่งแบ่งออกเป็นสามยุค ได้แก่ ยุคแรก ยุคกลาง และยุคสุดท้าย โดยเน้นที่ยุคแรกซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าโลกมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และพินาศ ตามสัจธรรมของธรรมชาติ ก่อนหน้าที่จะมีการปรากฏขึ…
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
97
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
…อกจากเรือนมาบวชเป็นบรรพชิต ด้วยประสงค์ว่า เราจักเป็นสมณะ คำว่า สมณะ จึงเกิดขึ้นตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติไว้ใน อัคคัญญสูตรเพียงเท่านี้ ซึ่งที่กล่าวมานี้…
เนื้อหาในอัคคัญญสูตรพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากล่าวถึงการอุบัติขึ้นของมนุษย์ในยุคแรก และการลดลงของอายุขัยเมื่อมีการทำอกุศลกรรม รวมถึงรา…
ความสำคัญของใจในศาสนาพุทธ
107
ความสำคัญของใจในศาสนาพุทธ
…ก จะเกิดมาในมนุษย์โลก ก็ต้องเกิดที่ศูนย์นั้น จะไปนิพพานก็ต้องเข้า ศูนย์นั้นไปเหมือนกัน แบบเดียวกัน” พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอรหันต์ทั้งหลายในอดีตก็ นำใจมารวมหยุดอยู่ในตำแหน่งนี้แหละจึงสามารถตรัสรู้ธรรมได้ 5.…
เรื่องราวเกี่ยวกับการยึดมั่นในศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื่อฝึกสมาธิและบรรลุถึงนิพพาน โดยมีความสําคัญของใจที่เป็นศูนย์กลางการบังคับบัญชาความคิด คำพูด และการกระทำ ตามที่หลวงปู่วัดปากน้ำได้กล่าวไว้ว่า ใจเป็
การคบคนและการปฏิบัติในห้องนอน
120
การคบคนและการปฏิบัติในห้องนอน
…นที่สุดเราก็จะทำสิ่งที่ไม่ดีนั้นเป็นประจำด้วย นั่นหมายถึงเราติดนิสัยที่ไม่ดีจากทิศทั้ง 6 นั้นมาแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสสอนว่า “บุคคลคบคนเช่นใดย่อมเป็นเหมือนคนเช่นนั้น” ด้วยเหตุนี้จึงควรคบแต่คนดีและหลีก…
บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการคบคนดีและหลีกเลี่ยงคนที่ไม่ดี โดยเฉพาะในกรณีที่เป็นผู้มีพระคุณ เช่น บิดามารดา สามารถช่วยกันทำบุญและฟังธรรมเพื่อลดนิสัยไม่ดี นอกจากนี้ยังมีวิธีการใช้ห้องนอนที่ถูกต้องเพื่อพั
ความสำคัญของเป้าหมายชีวิต
124
ความสำคัญของเป้าหมายชีวิต
…างไร้จุดหมายอยู่กลางทะเล ซึ่งถูกคลื่นลูกนั้นลูกนี้ซัดไปมาให้เคว้งคว้างอยู่และ พังคว่ำจมไปตามกาลเวลา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอริยสาวกทั้งหลายเป็นต้นบุญต้นแบบในการดำเนิน ชีวิตให้แก่เราทั้งหลายได้เป็นอย่างดี จุ…
เป้าหมายชีวิตมีความสำคัญเพราะมันเป็นจุดหมายในการดำเนินชีวิตที่ทำให้เรามีทิศทางชัดเจน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือแบบอย่างในการสร้างเป้าหมายที่สูงส่ง เพื่อพาตนเองและผู้อื่นออกจากความทุกข์ การไม่มีเป้า…
การตั้งเป้าหมายในชีวิต
125
การตั้งเป้าหมายในชีวิต
แม้ระยะเวลาการสร้างบารมีเพื่อเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ดี เพื่อเป็นพระอริยสาวก ก็ดีจะต้องใช้เวลานานมาก แต่ไม่สามารถเทียบกันได้กับระยะเวลาที่สู…
การสร้างบารมีเพื่อเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอริยสาวกนั้นต้องใช้เวลานาน แต่ระยะเวลาในการดำเนินชีวิตโดยไร้เป้าหมายมักจะนานกว่าเมื…
อมนุษย์และการเกิดใหม่ในพระศาสนา
127
อมนุษย์และการเกิดใหม่ในพระศาสนา
สิ่งมีชีวิตที่กล่าวมาข้างต้นนี้คืออดีตมนุษย์ทั้งสิ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าสิ่งมี ชีวิตเหล่านี้คือ “อมนุษย์” หมายถึง ไม่ใช่มนุษย์ อมนุษย์ที่อยู่ในสุคติภูมิคื…
บทความนี้กล่าวถึงแนวความคิดเกี่ยวกับอมนุษย์ในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่าอมนุษย์ที่อยู่ในสุคติภูมิ ได้แก่ เทวดาและพรหม ส่วนในทุคติภูมิต่างๆ เช่น เปรต สัตว์นรก และสัตว์ดิรัจฉานคือผลจากการทำอกุศลกรรมในชีวิตม
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎก
137
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎก
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็เหมือนกัน ทรงดำรงอยู่ในธรรม เป็นพระธรรมราชา... ทรง สักการะ เคารพ นอบน้อมธรรม... มีธรรมเ…
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎกแสดงให้เห็นว่าการมีธรรมเป็นเจ้าของหลักการในการปกครองไม่ว่าจะในระบอบใด โดยเฉพาะการปกครองโดยกษัตริย์และคณะบุคคล ที่สำคัญคือการดำรงอยู่ตามธรรมเพื่อความสุขและความถูกต้องในสังคม. การ
การปกครองตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา
138
การปกครองตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา
อปริหานิยธรรม ทศพิธราชธรรม และจักรวรรดิวัตร ฯลฯ ก็สามารถประยุกต์ใช้ในการปกครองได้ ทุกระบอบ นอกจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะสอนหลักธรรมสำหรับการปกครองแล้ว พระองค์ยัง ทรงสอนให้กษัตริย์และผู้ปกครองแคว้นต่างๆ บรรลุ…
…ี้สำรวจการนำหลักธรรมคือตัวอย่างอปริหานิยธรรมและทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปกครองและการบริหารคณะสงฆ์ตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนไว้ การบริหารจัดการคณะสงฆ์เกิดขึ้นใหม่ในพระพุทธศาสนาแต่ต้องมีความเป็นระเบียบเรียบร้…
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
139
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
…์ และ ระบอบที่ปกครองโดยคณะบุคคล 6.6.1 หลักธรรมในการปกครองตน ลำดับขั้นของการปกครองในพระพุทธศาสนานั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนให้ ปกครองตนก่อนเมื่อปกครองตนเองได้แล้วจึงค่อยปกครองคนอื่น ปกครองหมู่คณะ หรือ ปกคร…
ในพระพุทธศาสนา การปกครองมีความสำคัญสูง โดยแบ่งออกเป็นหลักธรรมในการปกครองตนและการปกครองคน หลักธรรมในการปกครองตนคือการปฏิบัติเพื่อสร้างแบบอย่างที่ดี ส่วนการปกครองคนคือการใช้หลักธรรมเพื่อความเรียบร้อยและ
อปริหานิยธรรมในพระพุทธศาสนา
143
อปริหานิยธรรมในพระพุทธศาสนา
… ต่างกันเพียงบางข้อ ตามภาวะของเพศคฤหัสถ์และบรรพชิต ในที่นี้จะกล่าวถึงเฉพาะธรรมสำหรับคฤหัสถ์เท่านั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสอปริหานิยธรรมสำหรับคฤหัสถ์แก่เจ้าลิจฉวี ผู้ปกครอง แคว้นวัชชี ณ สารินททเจดีย์ ใกล้กรุง…
…ให้ไม่เสื่อม 7 ประการ ซึ่งมีความสำคัญในชีวิตของคฤหัสถ์ เพื่อส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองและสามัคคี โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสในที่ประชุมสัมมนาของคณะผู้ปกครองแคว้นวัชชี โดยการปฏิบัติดังนี้คือ การประชุมบ่อย ๆ …