หน้าหนังสือทั้งหมด

หลักธรรมในการปกครองคน
145
หลักธรรมในการปกครองคน
…เครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจกัน ซึ่งเป็น หลักปฏิบัติที่ผู้ปกครองต้องมีเพื่อใช้ในการยึดเหนี่ยวน้ำใจประชาชน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ในกาลเมื่อเราเป็นพระราชาพระนามว่าเอกราช เรา อธิษฐานศีลอันบริสุทธิ์ยิ่ง ปกครองแผ่น…
หลักธรรมในการปกครองคนมี 2 ประเภท: ประเภทแรก คือ หลักในการยึดเหนี่ยวซึ่งประกอบด้วย สังคหวัตถุ 4 และ อคติ 4 เพื่อสร้างความสมัครสมานสามัคคี ซึ่งผู้ปกครองควรทำการให้ทาน เจรจาถ้อยคำที่น่ารัก ประพฤติตนให้เป
อคติและการปกครองในพระไตรปิฎก
146
อคติและการปกครองในพระไตรปิฎก
…ลว่า ลำเอียงเพราะหลง หรือ เพราะความไม่รู้ (4) ภยาคติ แปลว่า ลำเอียงเพราะกลัว ได้แก่ กลัวอิทธิพล ฯลฯ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย บุคคลใดละเมิดความชอบธรรม เพราะ ฉันทาคติ โทสาคติ โมหาคติ ภยาคติ ยศข…
… ได้แก่ ฉันทาคติ, โทสาคติ, โมหาคติ, และภยาคติ ซึ่งสามารถสร้างความแตกแยกและขัดขวางความสามัคคีในสังคม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าผู้ปกครองที่ใช้หลักการเหล่านี้จะรักษายศและเกียรติยศไว้ได้ โดยอ้างอิงตัวอย่างจาก “จ…
การประยุกต์ใช้หลักธรรมาธิปไตยในการปกครอง
149
การประยุกต์ใช้หลักธรรมาธิปไตยในการปกครอง
…งหลายยังสบายดีหรือ ยังพอเป็นอยู่ได้หรือ ไม่ลำบากด้วย บิณฑบาตหรือ”1 มีอีกตัวอย่างหนึ่งคือ ครั้งหนึ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จไปโปรดมนุษย์เข็ญใจคนหนึ่ง ในเมืองอาฬวี วันนั้นเขาเที่ยวหาโคที่หายไปตลอดวันเมื่อพบแล้…
การใช้หลักธรรมาธิปไตยในการปกครองของพระเจ้ามหาวิชิตราชเน้นพัฒนาเศรษฐกิจคู่ไปกับศีลธรรม เพื่อให้สังคมสงบสุข การจัดการเศรษฐกิจต้องควบคู่กับการพัฒนาจิตใจเพื่อให้เกิดความเจริญเติบโตอย่างยั่งยืน โดยใช้ตัวอย
การบูชายัญและการพัฒนาศีลธรรมในปกครองประเทศ
150
การบูชายัญและการพัฒนาศีลธรรมในปกครองประเทศ
…ื่องเกี่ยวกับการบูชามหายัญของ พระองค์ แต่ก็สะท้อนให้เห็นถึงรูปแบบการปกครองได้เป็นอย่างดี พระสูตรนี้ พระสัมมาสัม พุทธเจ้าตรัสให้กูฏทันตพราหมณ์ฟัง โดยครั้งหนึ่ง กฏทันตพราหมณ์ผู้ปกครองบ้านชื่อ “ขาณุมัต ประสงค์จะ…
เนื้อหานี้อ้างอิงจาก “กูฏทันตสูตร” สะท้อนถึงการปกครองที่มีคุณธรรม โดยมีการแนะนำจากพราหมณ์ปุโรหิตให้พระราชาช่วยเหลือคนยากจน เพื่อแก้ปัญหาโจรในอาณาจักร เพื่อที่จะสามารถบูชายัญได้อย่างถูกต้องและมีประโยชน
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
172
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…หมายแก่ประชาชนอย่างทั่วถึงและต่อเนื่องเช่นนี้ 3. พระวินัยทุกสิกขาบทเป็นพุทธบัญญัติทั้งสิ้น กล่าวคือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์ เดียวเท่านั้นที่บัญญัติขึ้น ส่วนพระสาวกเป็นผู้ศึกษาและปฏิบัติตามเท่านั้น ด้วยเหตุ…
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับนิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก โดยเน้นที่พระวินัย ซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ที่ควบคุมความประพฤติของพระภิกษุอย่างละเอียด ทั้งนี้พระวินัยจะมีการทบทวนทุก 15 วัน เพื่อให้ภิกษุทุกคนสามารถเข้าใจแ
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
173
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…อื่น ๆ นั้นเป็นพุทธบัญญัติทั้งสิ้น กล่าว คือ เมื่อมีเหตุที่ไม่เหมาะสมจากการกระทำของพระภิกษุเกิดขึ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็จะทรง เรียกประชุมสงฆ์ สอบถามเรื่องราว ตำหนิผู้กระทำความผิด แจกแจงให้ทราบว่าการกระทำนั้น…
…ำให้พระภิกษุสามารถปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้อง แม้ต่างจากกฎหมายทางโลกที่ไม่ได้มีระบบการเรียนรู้เช่นนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติพระวินัยตามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเพื่อกำหนดพฤติกรรมที่เหมาะสมของพระภิกษุ และไม่มี…
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
176
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
…่มีอยู่ตามธรรมดาของมัน เราอาจจะแปลได้หลายอย่าง เช่น แปลว่า ธรรมชาติ กฎธรรมชาติ ความเป็นจริง เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมด้วย การเข้าถึงพระธรรมกายภายใน จึงได้รู้แจ้งความจริงต่าง ๆ ในธรรมชาติด้วยพระธร…
บทความนี้สำรวจความหมายของธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเข้าใจว่า ธรรมคือความจริงตามธรรมชาติที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้และเผยแพร่ให้แก่สังคม ผ่านการจัดตั้ง “สังฆะ” หรือชุมชนที่มีวินัยเป็นกรอบการประพฤติ…
วินัยในพระพุทธศาสนา
177
วินัยในพระพุทธศาสนา
…งมนุษย์จึงต้องตั้งอยู่บนฐานของ ธรรม คือตัวความจริงแท้ ธรรมจึงสูงสุดในโลก ธรรมสูงสุดในสังคมมนุษย์ แม้พระสัมมาสัม พุทธเจ้าเองก็ทรงเคารพธรรม ธรรมจึงเป็นฐานของวินัย และเป็นทั้งจุดหมายของวินัย ธรรมเป็นเรื่องของควา…
…ินัยในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่า ธรรมเป็นจริงแท้ที่สูงสุดในโลก และวินัยถูกบัญญัติขึ้นเพื่อสนับสนุนธรรม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แสดงธรรมและบัญญัติวินัย 227 ข้อสำหรับพระภิกษุ โดยหลักของวินัยไม่ได้มีแค่ข้อบังคับ แต่เ…
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
179
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
…ัมพุทธเจ้าเหล่านั้น คนมีอายุยืน มีกิเลสเบาบาง แค่ได้ฟังอริยสัจ 4 เพียงพระคาถาเดียว ย่อมบรรลุธรรมได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเหล่านั้นจึงไม่ทรงแสดงธรรมโดยพิสดาร จึงทำให้ พระธรรมคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าทั้งสามพระอ…
…บายถึงความสุขของการได้ยินธรรมคำสอน แม้ว่าจะมีความต่างในด้านสติปัญญา พระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสามพระองค์ ไม่ได้แสดงธรรมโดยละเอียด เนื่องจากสาวกในยุคนั้นมีปัญญาได้น้อย และกิเลสเบาบ…
อายุศาสนาและการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
180
อายุศาสนาและการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
…่ต่อไปได้ตราบเท่าที่พุทธบริษัทยังรัก การศึกษาและปฏิบัติธรรม 7.3.2 กาลเวลาแห่งการบัญญัติสิกขาบท เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสความสำคัญของสิกขาบทในฐานะที่จะทำให้พระพุทธ ศาสนามีอายุยืนนานแล้ว พระสารีบุตรได้กราบทู…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอายุการดำรงอยู่ของพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างอายุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสามองค์และการบัญญัติคำสอนและวินัยที่ช่วยรักษาศาสนาให้ยั่งยืน ตัวอย่างที่นำเสนอ ได้แก่…
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
186
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
…ิกขา บทแก่ภิกษุทั้งหลาย โดยมีวัตถุประสงค์ 10 ประการ คือ (1) เพื่อความรับว่าดีแห่งสงฆ์ หมายถึง การที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงชี้แจงให้คณะ สงฆ์มองเห็นโทษแห่งความประพฤตินั้น ๆ ให้เห็นความจำเป็นและยอมรับสิกขาบทที่พ…
…วามนี้ชี้แจงถึงโทษของความเป็นคนเลี้ยงยากและเกียจคร้าน รวมถึงคุณประโยชน์ของการมีความเป็นคนเลี้ยงง่าย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์ 10 ประการ เช่น เพื่อความรับว่าดีแห่งสงฆ์และเพื่อ…
การประชุมระดมความคิดและความสำคัญของธรรมวินัยในพุทธศาสนา
192
การประชุมระดมความคิดและความสำคัญของธรรมวินัยในพุทธศาสนา
…รณฐ์แตกกันหลังจากนิคัณฐนาฏบุตรผู้เป็นเจ้าลัทธิถึงแก่กรรม ในครั้งนั้นพระอานนท์ได้ กราบทูลเรื่องนี้แด่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า นิคัณฐนาฏบุตรถึงแก่กรรมแล้ว..... พวกนิครณฐ์ก็แตกกัน เกิดแยกเป็นสองพวก ฯลฯ โดยเหตุที่ธ…
…มแตกแยกหลังการสอนของเจ้าลัทธิ ซึ่งเป็นตัวอย่างที่ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการมีธรรมวินัยที่ชัดเจนจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์เป็นผู้ประกาศธรรมวินัยที่สมบูรณ์ การเข้าถึงความจริงภายในจึงต้องอิงกับคำสอนที่ถูกต…
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
194
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
7.9 การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าบัญญัติสิกขาบทหลัก ๆ สำหรับพระภิกษุไว้ 227 ข้อ ซึ่งถือว่ามาก อยู่พอสมควร จำเป็นที่พระภิกษ…
การประชุมทบทวนสิกขาบทถูกกำหนดโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ให้มีการฟังสวดพระปาฏิโมกข์ทุกกึ่งเดือน เพื่อตรวจสอบศีลและสร้างความสามัคคีในสงฆ์ การฟังสว…
การเรียนรู้กฎหมายสำหรับประชาชน
195
การเรียนรู้กฎหมายสำหรับประชาชน
…และการแก้ไขอาบัติ และกิจจาธิกรณ์ : กิจที่สงฆ์พึงทำ 7.10.1 วิวาทาธิกรณ์ : วิวาทกันเรื่องพระธรรมวินัย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงวิวาทาธิกรณ์ว่า เป็นเรื่องที่ภิกษุทั้งหลายวิวาทกันด้วย เรื่องธรรมวินัย 9 ประการนี้…
บทความนี้กล่าวถึงความจำเป็นที่ประชาชนควรต้องรู้กฎหมาย แม้จะมีการศึกษา แต่ยังมีความรู้ที่จำกัดในเรื่องนี้ รัฐบาลไม่ค่อยให้การศึกษาในด้านกฎหมายแก่ประชาชน และประชาชนต้องรับผิดชอบในการหาความรู้เอง การเปรี
ความเกิดขึ้นของอาบัติและวิวาทในสงฆ์
196
ความเกิดขึ้นของอาบัติและวิวาทในสงฆ์
…พื่อความกลัดกลุ้มใจ เป็นต้น มูลเหตุหรือสาเหตุในระดับรากเหง้าที่ทำให้เกิดวิวาทาธิกรณ์เหล่านี้ขึ้นนั้นพระสัมมา สัมพุทธเจ้าตรัสว่าคือ กิเลส ทั้ง 3 ตระกูล คือ โลภ โกรธ หลง อันแสดงออกมาในรูปของความ มักโกรธ ความลบห…
เนื้อหาเกี่ยวกับอาบัติในพระพุทธศาสนารวบรวมไว้ในอาบัติเบา อาบัติหนัก และอาบัติที่มีส่วนเหลือ การวิวาทในสงฆ์นั้นเกิดจากกิเลสทั้ง 3 ตระกูลคือ โลภ โกรธ หลง และมีสาเหตุจากจิตที่ไม่โลภไม่โกรธไม่หลง อนุวาทาธ
อธิบายอาปัตตาธิกรณ์และความหมายของอาบัติในพระไตรปิฎก
197
อธิบายอาปัตตาธิกรณ์และความหมายของอาบัติในพระไตรปิฎก
ส่วนมูลเหตุแห่งอนุวาทาธิกรณ์อีก 2 ประการ คือ ร่างกาย และวาจา พระสัมมาสัม พุทธเจ้าตรัสว่า ภิกษุบางรูปเป็นผู้มีผิวพรรณน่ารังเกียจ ไม่น่าดู มีรูปร่างเล็ก มีอาพาธมาก เป็น คน…
…ย และ otros formas de aabati นอกจากนี้ยังอธิบายลักษณะและความสำคัญของการปฏิบัติตามสิกขาบท ที่กำหนดโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อความเป็นระเบียบในชีวิตของพระภิกษุ นอกจากนั้นยังมีตัวอย่างในการวินิจฉัยน้ำหนักของอาบ…
การระงับอธิกรณ์ในพระวินัย
200
การระงับอธิกรณ์ในพระวินัย
…นวนมากในที่นี้จะยกมาเพียง 1 ตัวอย่าง คือ การระงับวิวาทาธิกรณ์คือการวิวาทกันเรื่องพระธรรมวินัยดังนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าวิวาทาธิกรณ์ระงับด้วยสมถะ 2 คือ สัมมุขาวินัยและเยฮุยย สิกา ในบางกรณีอาศัยสัมมุขาวิ…
…ตเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยป้องกันการแตกแยกในหมู่สงฆ์ อธิบายการระงับอธิกรณ์ด้วยอธิกรณสมถะ พร้อมตัวอย่างจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สุดท้ายชี้ให้เห็นถึงการพิจารณาธรรมเนติในงานนี้ว่าเป็นวิธีการตัดสินที่นำไปสู่ความสงบสุขใน…
การระงับอธิกรณ์ตามพระธรรมวินัย
201
การระงับอธิกรณ์ตามพระธรรมวินัย
…กรณ์นี้เกิด ขึ้นแล้วอย่างนี้ ขอโอกาส ท่านทั้งหลายจงระงับอธิกรณ์นี้โดยธรรมวินัย ส่วนภิกษุเจ้าถิ่นนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้หลักไว้ว่าหากมีคณะสงฆ์จากวัดอื่นมาขอให้ ช่วยระงับอธิกรณ์ ภิกษุเจ้าถิ่นจะต้องมีความรอบค…
บทความนี้นำเสนอแนวทางการระงับอธิกรณ์ในชุมชนสงฆ์ โดยยึดหลักการตามพระธรรมวินัย ว่าด้วยการจัดการอธิกรณ์ที่เกิดขึ้นในอาวาส และการทำงานร่วมกันระหว่างภิกษุในวัดเจ้าถิ่นและผู้มาใหม่ เพื่อให้เกิดการปรองดองและ
วิธีระงับอธิกรณ์ที่มีเสียงเซ็งแซ่
202
วิธีระงับอธิกรณ์ที่มีเสียงเซ็งแซ่
…ิกรณ์ไม่ได้ และในระหว่างวินิจฉัยอธิกรณ์นั้นอยู่มีเสียงเซ็งแซ่เกิดขึ้น จน จับใจความคำพูดต่างๆ ไม่ได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ใช้ “อุพพาฬิกวิธี” เข้าช่วยระงับอธิกรณ์ นั้น โดยเบื้องต้นให้สงฆ์สมมติภิกษุผู้ประกอบด้ว…
ในกรณีที่ไม่สามารถระงับอธิกรณ์ได้ พร้อมกับมีเสียงเซ็งแซ่ที่ทำให้ไม่สามารถจับใจความคำพูดได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแนะนำให้ใช้วิธีการเรียกว่า 'อุพพาฬิกวิธี' โดยการตั้งผู้มีองค์คุณ 10 ประการขึ้นมาเป็นตัวแท…
หลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา
213
หลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา
…ได้ชั่ว - เชื่อว่าสัตว์มีกรรมเป็นของตน คือเชื่อว่ากรรมดีกรรมชั่วย่อมติดตามผู้ทำนั้นตลอดไป - เชื่อว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีจริง และเชื่อในพระปัญญาตรัสรู้ของพระองค์ 2) ศีล หมายถึง การรักษากาย วาจา ให้เรียบร้อยเป…
บทความนี้กล่าวถึงหลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา ได้แก่ ศรัทธา, ศีล, หิริ, โอตตัปปะ, สุตะ, จาคะ และปัญญา เพื่อเสริมสร้างความเชื่อที่ถูกต้อง การปฏิบัติศีล และการปล่อยวางอารมณ์ที่ไม่ดี นอกจากนี้ยังมีการ