พระเจ้าข้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 25 / 34

ประโยค - พระบรมปิฎกฉบับแปล ภาค ๑ หน้า 87 ชื่ออภิธรรมว่า พระเจ้าข้า คำกล่าวว่า "อุบาสก ผู้ที่มาสัตว์เช่นท่าน จะชื่อว่าอภิธิ ไม่ใช่, ส่วนผู้ที่ตั้งอยู่ในความไม่เมียดเมี…

บทความนี้ได้แสดงถึงคำสอนในอภิธรรมที่กล่าวถึงการเป็นอภิธิ การตั้งอยู่ในความไม่เมียดเมียนสัตว์และการแสดงความเมตตาต่อผู้อื่น พระผู้พระภาคตรัสเรียกผู้ที่ตั้งอยู่ในแนวทางดังกล่าวว่า 'อภิธิ' โดยมีเหตุผลคือก

…นว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวกเจ้าไม่ไปสู้บ้าน เป็นที่เที่ยวภิกษาหรือ? ภิกษุเหล่านั้น ทูลรับว่า "อย่างนั้น พระเจ้าข้า" แล้วกราบทูลเรื่องนั้น พระศาสดาตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุนี้ ทำอัตตรายลาถอของพวกเจ้าในตอนที่เท่าน…

เนื้อหาดังกล่าวเล่าถึงความเดือดร้อนที่เกิดจากความไม่รู้จักกาลของภิกษุกลุ่มหนึ่ง ขณะที่พระศาสดาสอนเกี่ยวกับการทำอัตตรายลาถอและการมองเห็นผลของการกระทำในที่ชุมนุม ภิกษุที่หลับในระหว่างเดินจงกรมทำให้เกิดก

…ะ อานนทเถระถามถามเหตุแห่งการทรงยิ้มแย้ม จึงรัสว่า “อานนท เธอ เห็นพ่อค้ามีทรัพย์มากหรือ?” อานนท เห็น พระเจ้าข้า. พระศาสดา เขาไม่รู้อนดายแห่งวิธีของตน จึงได้จังจิตเพื่ออยู่ * พระมหานาค ป. ช. วัดนรมวิเวก แปล.

พระศาสดาทรงสอนเรื่องการมีทรัพย์และการเตรียมตัวตนก่อนความตาย ผ่านเรื่องราวของพ่อค้าที่มีทรัพย์มากแต่ไม่ทันระวังตัว เมื่อเกวียนผ้าถูกนำออกไปยังพระนคร แต่กลับต้องเผชิญกับปัญหาในฤดูฝนและน้ำที่ท่วมจนทำให้ไ

…กฉบับแปล ภาค ๓ - หน้า 139 เกิดภัย ๓ อย่าง เมื่อพระองค์เสด็จขึ้นไป ภัยเหล่านั้นก็สงบ เชิญเสด็จเริ่ม พระเจ้าข้า ข้าพระองค์ก็หลายจะไป" พระสาศดาพร งดับคำของชนเหล่านั้นแล้ว ทรงใคร่ครวญอยู่ ก็ทรงตรัสว่า "ใน เมืองไฟค…

…งนี้ พระศาสดาเสด็จขึ้นไปจนทำให้เกิดภัย ๓ อย่างซึ่งสงบลงเมื่อพระองค์เสด็จพระราชดำเนินไปยังเมืองไฟคลี พระเจ้าข้าโพธิสารจึงโปรดให้ทำการป่าวร้องและจัดเตรียมหนทางเพื่อการเสด็จของพระศาสดา โดยมีการเตรียมพื้นที่และสร้า…

…ืนแต่ผู้เดียว" ตอภูเขา ทั้งหลาย กราบทูลพระเจตนานั้นแต่พระถาคดว่า "พระเจตนะนี้ ชื่อว่า มีรูปอย่างนี้ พระเจ้าข้า." [ภิภูพึงเป็นผู้สงคราม] พระศาสดา ประทานสารภาพว่า "สาร สาร" ดังนี้แล้วทรง สั่งสอนว่า "ธรรมดาภิกูญ พ…

เนื้อหาเกี่ยวกับพระเจตนาเอกวิภีรอันเกี่ยวข้องกับคำสอนของพระศาสดาในพระเวฬุวัน ซึ่งส่งเสริมแนวทางการอยู่คนเดียวและการปฏิบัติธรรมอย่างเป็นเอกภาพ โดยพระองค์ทรงเน้นให้ภิกษุเรียนรู้การดำรงชีวิตอย่างสงบและเป

…ตรินมุสธรรมของกันและกัน แก่พวก คู๋สุ์เพื่อประโยชน์แก่ท้องหรือ ?" เมื่อตรัสเหล่านั้นตรูถามว่า "ขอรับ พระเจ้าข้า" ดังนี้แล้ว ทรงคิดบำบัดเหล่านั้นโดยอนุภายใน แล้วตรัสพระกถากว่านี้ :- "ก่อนเหล่านั้นร้อนประหนึ่งไฟ ฟ…

เรื่องราวเกี่ยวกับพระศาสดาที่ทรงตรัสสอนแก่ภิกษุในวัดคุวามเกี่ยวกับการปฏิบัติที่ถูกต้อง โดยมีการเปรียบเทียบกับไฟร้อนเพื่อ เน้นให้เห็นความสำคัญของการมีศีลในการใช้ชีวิต ตรัสกระตุ้นให้พวกเขารู้จักรักษาศีล

…า รับสั่งให้เรียกภิญญามั่นแล้วตรัสถามว่า "เขาว่า เธอพูดอย่างนั้น จริงหรือ?" เมื่อภิญญันถามว่า "จริง พระเจ้าข้า" ทรงติเตียนภิญญามั่นแล้ว ตรัสว่า "บูรณะเปล่า เธออาจารอะไร ด้วย ยานี้ช่าง หรือยานอย่างอื่น ที่ฝึกแล้…

ในธรรมบทนี้ พระศาสดาได้ตรัสถึงภิญญาที่เคยเป็นนายครู ตั้งอยู่ในพระเวฬุวัน โดยมีกรณีศึกษาที่สอนถึงการฝึกซ้อมของคนดีและการเป็นผู้ที่สามารถไปสู่สถานที่ไม่เคยไปได้ นอกจากนี้จึงมีการเตือนให้ระมัดระวังในการใ

…ั้น พระศาสดาตรัสชะว่าเธอว่า "มาหาพิธิ พระองค์ ยังไม่ทันได้ทรงพักผ่อนเลย เสด็จกระมัง?" พระราชา "ถูกะ พระเจ้าข้า ตั้งแต่ตาคาที่บริโภคแล้ว หนอ ฉันมีผู้ข่มขาม" ลำดับนั้น พระศาสดา ตรัสทะว้เธอว่า "มหาพิธิ คนอริ- โคมา…

ในช่วงหนึ่งพระราชาสนิทโกลกได้เสด็จไปหาพระศาสดา แต่พบว่าตนเองสับสนและเหนื่อยเมื่อไม่สามารถพักผ่อนอย่างทั่วถึงได้ พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมเพื่อช่วยให้พระราชาสำเหนียกถึงความสำคัญของการมีสติและการลดละละจากส

…ด้ไปสู่พระราชสำนัก แม่นำพระราชา ทอดพระเนตรเห็นปลานั้น ฉันว่า "นั่น อะไร?" พวกเขาได้คราบพูดว่า "ปลา พระเจ้าข้า." พระราชาทอด พระเนตรเห็นปลาสีเหมือนทองคำ ทรงดำรว่า "พระศาสดาจักรง

เนื้อหาตั้งอยู่ในเรื่องราวของหัวหน้าชาวประมงที่รับข่าวการเกิดของทารก และมองว่าสายเหล่านั้นจะเป็นสายของบุตรตนเอง พวกเขาพบปลาใหญ่ในแม่น้ำอิรวดีซึ่งมีสีทอง และได้รับการยอมรับจากพระราชา เหตุการณ์นี้จึงสร้

…าสดา ตรัสละพระราชาว่า "มหาบพิตร พระนางบรมมารบวชหรือจะปริญพพน จิงฉร?" พระราชา โปรดให้พระนางบวชเด็ด พระเจ้าข้า, อย่าเลย ด้วยการปริณพพน. พระนางบรรพชาแล้ว ก็ได้เป็นสาวกผู้เลิศ ดังนี้แล. เรื่องพระนางเวมา จบ.

บทพระคาถาเอตมิโย เอตมิวา วนฤติ ธีรา สื่อถึงความรู้ของบัณฑิตในการไม่ยึดติดกับทุกข์และมองไปในอนาคต พระนางเวมาได้รับการบวชตามการกล่าวของพระศาสดา ซึ่งเผยให้เห็นถึงความสำเร็จในภายหลัง การบรรพชาของพระนางนี้

…่อว่าความกลัว ไม่ได้มี หรือ ?" เมื่อท่านตอบว่า "คุณ ความกลัวไม่มีนี่เลย," จึงกราบทูลแต่พระศาสตดว่า "พระเจ้าข้า พระอุทกสนน์อุต่อว่า 'ผมไม่กลัว' เธอพูดไม่จริง ย่อมอวดคุณพิเศษ." พระศาสตดตรัสว่า "ภิญญังทั้งหลาย พวก…

ในเทศนา การต่อสู้ธรรม พระอุทกสนน์ได้แสดงถึงความกล้าหาญเมื่อถูกถามเกี่ยวกับความกลัวในการลงจากปลายไม้สูง ๖๐ ศอก โดยได้ตอบว่าไม่มีความกลัว นอกจากนี้ยังมีการอธิบายเกี่ยวกับอภิญญาและการตัดสังโยชน์อย่างลึกซ

…ธรรมกิฐิย ได้แก่อสัจ ๔ พันแล้ว แม้ทวาสกะ ทรงสตร์บธรรมะถาของพระศาสดา จงอาบังคม พระศาสดาแล้ว ทูล่ว่า "พระเจ้าข้า เพื่อประโยชน์อะไร พระองค์

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงโพชฌงค์ธรรม ๑๓ ประการและโลกุตตรธรรม ๔ ประการ โดยพระศาสดาได้ตรัสถึงความยินดีในบุญและความอิ่มใจที่เกิดจากการแสดงดีและการสอนพระธรรม ซึ่งส่งผลดีต่อจิตใจของผู้ปฏิบัติพระธรรม นอกจากน

…่างไรกำ ต้องแค่เนี่ยไป ขอพระองค์ได้โปรดตรัสสอบแก้กิขุ สงฆ์แล้วรับสั่งให้ ๆ ส่วนบุญแห่พาขาพระองค์ฉัน พระเจ้าข้า พระ ศาสดา ทรงสดับคำของท้าวเธอแล้ว รับสั่งให้กุสุมา-สัมบุติประชุมกัน แล้ว ตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ตั้…

ในบทนี้พระศาสดาได้ตรัสถึงความสำคัญของการฟังธรรมและการสมาทานบุญ โดยมีการจัดประชุมให้ภิกษุทั้งหลายมีส่วนร่วมในการถวายบุญให้แก่สัตว์ โดยเน้นที่การปฏิบัติธรรมอย่างถูกต้องและมีอุปนิสัยที่ดี เพื่อให้บุญที่ส

…นักพระศาสดา เมื่อพระศาสดา ตรัสว่า "ขอเชิญ มหานพิตร พระองค์เสด็จมาจากไหนหนอ ? แต่งวัน" จึงราบกุลว่า "พระเจ้าข้า คฤหบดีผู้เป็นเศรษฐี ในกรุงสวัสดีนี้ ทำกะละ เสียแล้ว, ข้าพระองค์นำทรัพย์สมบัติซึ่งไม่บูรณ์นั้น ไปถวา…

ในบทนี้พูดถึงเศรษฐีที่ไม่มีบุตรชื่ออุปตะคะตราสะและผลของการทำกฐินที่เขากระทำ หลังจากที่พระราชาได้ยินเรื่องนี้ ทรงสนใจในทรัพย์สมบัติที่เศรษฐีมอบให้กับสังฆกุล ซึ่งนำไปสู่การตั้งคำถามถึงกรรมของทรัพย์สมบัต

…งนี้อยู่ในยอดรายรบรมราม." [โกศอ่อนมาคนบุญมาปัญญา] พระราช ทรงดับพระสำหรับของพระศาสดาแล้วจึงรำพูดว่า "พระเจ้าข้า น่าครรย์ นี้เป็นกรรมอันหนัก, เศรษฐีนี้ เมื่อ โกศอชื่อว่ามีประมาณเท่านี้ มีอยู่ ไม่ใช่สอยด้วยตนเองเล…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงเศรษฐีที่ไม่สามารถใช้ทรัพย์สมบัติได้อย่างมีควาามสุขจากกรรมที่เขาทำในอดีต พระศาสดาได้สอนให้เข้าใจถึงพลังของบุญและกรรมโดยการยกตัวอย่างสัตว์บุญและคนที่มีปัญญา รวมถึงความแตกต่างระหว่าง

…ลาแปลงภาค ๙ หน้า ที่ 117 ภูเขาทั้งหลาย เห็นความประพฤติริเยอทางกายของท่าน จึงกราบทูลแต่พระศาสดาว่า "พระเจ้าข้า ภูมิผู้เป็นกับพระสันตะเกาะ พวกข้าพระองค์ไม่เคยเห็นเลย ก็การคณะน้อมมือ คณะน้อมเท้า หรือการปิดกายของภ…

ในบทนี้กล่าวถึงการประพฤติของภูมิผู้สูง และการตอบคำถามจากพระศาสดาเกี่ยวกับความสูงทางกายและจิตใจ โดยศาสดาอธิบายถึงคุณสมบัติของผู้ที่สามารถเป็นผู้สูงได้ รวมถึงความมั่นคงในจิตใจและการไม่มีอคติในตัวแทนล็อค

…งนั้น จึงมินิมพระศาสดา ถวายทานแก่มิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุขสิ้น ๓ วัน แล้วตั้งความปรารถนาว่า "พระเจ้าข้า แม้บำพระองค์พึงเป็นผู้สละว่ากุลทั้งหลายผู้มีพยาบัญ ในพระศาสนาของพระพุทธเจ้าหรือองค์หนึ่งในอนาคต." H…

เนื้อหาดังกล่าวนำเสนอเรื่องราวของสมุทรามเณรที่เกี่ยวข้องกับการถวายทานและการตั้งความปรารถนาของพระศาสดาในช่วงเวลาที่สำคัญ ความพิสาดในพระพุทธเจ้าและความเชื่อที่ว่า การบำเพ็ญกุศลสามารถนำไปสู่ความสำเร็จได้

…มพระศาสดแล้ว กาบทูลว่า "ขอแสดงพระองค์ ผู้เจริญ ได้ยินว่า "พระองค์ให้น้ำพระองค์นำมาจากสระอนันด หรือ? พระเจ้าข้า" พระศาสดา ตรัสว่า อย่างนั้น สมณะ. สมณสามเณรนั้น เอามือจับมือใหญ่ในหนึ่ง ซึ่งน้ำได้ตั้ง ๖๐ หม้อ ใบบร…

ในบทนี้เล่าถึงความเข้าใจผิดของสามเณรเกี่ยวกับพวงดอกไม้และน้ำในสระอนันดา เมื่อพระศาสดามีพระประสงค์จะล้างพระบาทด้วยน้ำจากสระ หมายถึงการแสดงออกของศรัทธาและการสนใจในคำสอนของพระองค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่

…"ภูฏฐ์ทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอสนทนากันด้วยเรื่องอะไรหนอ ?" เมื่อพวกเธอ กรุณาทูลว่า "ด้วยเรื่องชื่อว่า พระเจ้าข้า" ตรัสว่า "ภูฏฐ์ทั้งหลาย ในศาสนาของเรา บุคคลแม่เป็นเด็ก ปฏิบัติชอบแล้ว ย่อมได้สมบัติ เห็นปานนี้เหมือ…

ในบทนี้ พระศาสดาได้ตรัสถามเกี่ยวกับเรื่องที่พวกภูฏฐ์สนทนา เมื่อได้ยินคำตอบเกี่ยวกับชื่อ เขาจึงได้เสด็จมาแสดงธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติของเด็ก ๆ ที่มีความเพียรในศาสนา พระองค์ได้บอกว่าผู้ที่ยังหนุ่มและตั้ง

…สว่า "ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเธอยินดีว่าตะว่า เป็นพระอรหันต์อยู่หรือ" พวกภิกษุ พวกข้าพระองค์ไม่เยินดี พระเจ้าข้า. พระศาสดา เมื่อเป็นเช่นนั้น คำนี้ เป็นคำกล่าวด้วยความเลื่อมใสของมนุษย์ทั้งหลาย ภิกษุทั้งหลาย ไม่เ…

ในบทนี้ พระศาสดาตรัสถามภิกษุทั้งหลายเกี่ยวกับการกราบบังคมพระศาสดาและความอับอายที่เกิดจากความรู้สึกต่างๆ รวมถึงการกล่าวด้วยความเลื่อมใสในพระอรหันต์ ซึ่งพวกเขาไม่รู้สึกเยินดี จากนั้นพระองค์ก็ทรงให้คำแนะ