ริยากิ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 9

…ระโยชน์แก่พระ ราชวงศ์เสวกราชบริพารแลทวยประชาราษฎร์ ตลอดถึงพระราชอาณาจักรด้วยสามารถทรงชักนำ ในอนวัชชจริยากิจจการาปณะ คือการให้กระทำกิจที่ปราศจาก โทษกอปรด้วยหิตานุหิตประโยชน์ อันเกื้อกูลแก่ตนแลชนทั้งหลายสงเคร…

พระสัปปุริสธรรมที่แสดงถึงความสำคัญของการรู้จักกาลและการบำเพ็ญกิจที่มีประโยชน์สำหรับประชาชน ถูกนำเสนอผ่านการปฏิบัติของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ การดำเนินงานของพระองค์ให้ประโยชน์ต่อสังคมและพระพุทธศาสนา รวม

…แก่พระราช วงศานุวงศ์เสวกามตย์ และทยวประชาราษฎร์ทั้งปวง ด้วยสามารถแนะนำให้ประกอบกิจ และ ชักชวนในกุศลจริยากิจจการประ สงเคราะห์เข้าใน รัฏฐาภิบาลโนบาย ซึ่งจะรับพระราชทานถวายวิสัชนาในวาระเป็นลำดับไป ในที่นี้จะพร…

เนื้อหานี้กล่าวถึงสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และการเคารพในพระธรรมอันทรงคุณค่าของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงตรัสรู้ที่อชปาลนิโครธและการเคารพในพระธรรมถูกกล่าวถึงว่าเป็นธรรมดาสำหรับพระพุทธเจ้าทั้

…ิเสสิตา ฯ สา จ ทานาทิวเสน พหุวิธตตา ปณาม...นิปผาฬิกาติ ปเทน วิเสส ตา ฯ กจจายเน ๆ กจจายนเถรสฺส ปณามกิริยากินิปผาฬิกา เจตนา กิริยาเจตนาติ ทฏฺฐพฺพา ฯ รตนตฺตยปณาโมติ ลิงฺคตฺโถ ๆ ที่ติ นิปาโต ๆ อตฺถโตติ เจตนาติ …

เนื้อหาว่าด้วยเจตนาและกุศลตามหลักอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา กำหนดให้ความสำคัญกับเจตนาที่ก่อให้เกิดผลดีและการกระทำที่ส่งผลข้างเคียง ในการศึกษาธรรม พระพุทธศาสนาได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของเจตนาในการกระทำ

…ฒิเต เจตนาปี ปณาโม นาม ตสฺมา ตนนิวตฺตนตฺถ์ กิริยาติ ปกขิตต์ ฯ ปณาโม จ โส กิริยา จาติ ปณามกิริยา ฯ กิริยากินิปผาฬิกาติ เอาตเก วุตฺเต กิริยาสามัญญ์ สมุภวุฒิ ตสฺมา ปณามาติ ปกขิตติ ฯ ปณาโม เอว กิริยา ปณามกิริยา…

ในบทนี้จะมีการอธิบายเกี่ยวกับการปณามรตนตฺตยที่มีความสำคัญต่อผู้ปฏิบัติศาสนา โดยกล่าวถึงเจตนาที่อยู่เบื้องหลังการกระทำดังกล่าว พร้อมระบุหลักการและคำนิยามที่สำคัญเกี่ยวกับการปณาม มีการชี้แจงความหมายและค

… เตสุ วุฑฒิติอาทินา รกาเร อุราเทเส คุรุนฺติปิ อตฺถิ เอว์ สติ สกกฎภาสาโต นย์ คเหตุวา คุรุนติ วุตต์ กิริยากิริยาปตฺติวิภาคเทสโก กิริยาติ เอตฺถ กิริยาติ ปทมิว ตามา คุรุนุติ วุฒิเต โทโส นตฺถิ ฯ ครุนุติ วจน์ คุร…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยอธิบายความสำคัญและบทบาทของครูในการสอนธรรมและการวิจัย พร้อมทั้งมีแนวคิดเกี่ยวกับการใช้วิชาในการพัฒนาการศึกษาทางด้านธรรม. ผู้เขียนสื่อสารถึงคุณค่าข

…าจิ ในกาลไหน, บางคราว ปรชชุ ในวันอื่น อิทานิ ในกาลนี้, เดี๋ยวนี้ อปรชิช ในวันอื่นอีก ปัจจัยที่เป็นกิริยากิตก์ ๕ ตัว คือ ตเว ตุ๊ ตูน ตวา ควาน กับทั้งปัจจัยที่อาเทศออกจาก ตวา เป็น อัพยยะ แจกด้วยวิภัตติไม่ได้ …

…จีวิภาคที่ ๒ กล่าวถึงคำศัพท์และความหมายเช่น 'สพฺพทา', 'เอตรหิ', และอื่น ๆ ที่ใช้ในกาลต่าง ๆ รวมถึงกิริยากิตก์และการอาเทศออกจาก ตวา เป็น อัพยยะ. ข้อมูลนี้สามารถนำไปใช้ในการศึกษาและเข้าใจบาลีได้ดียิ่งขึ้น โดย…

…้องมีวจนะและ วิภัตติเช่นเดียวกัน ถ้าบทตั้งเป็นศัพท์กิริยา ประกอบด้วยกิริยา ประเภทไหน กิริยาอาขยาต กิริยากิตก์ หรือประกอบด้วยปัจจัยอะไร กาลอะไร วิภัตติอะไร เป็นต้น บทแก้จะต้องมีลักษณะเช่นเดียวกันกับ บทตั้งนั…

การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทยมีลักษณะเฉพาะในการจัดเรียงบท ตั้งโดยให้มีคำคุมตามด้วยบทแก้ ซึ่งบทแก้ต้องมีลักษณะตรงกับบทตั้ง และหากมีบทแก้หลายบทต้องใช้คำไขเหมาะสม เช่น 'คือได้แก่' พร้อมด้วยการจัดวางแ

…โยค (๒) กิริยาในประโยค ย ถ้าบทวิเสสนะเดิมเป็น ต อนุต มาน ปัจจัย ก็ให้เปลี่ยนเป็นกิริยาอาขยาต หรือ กิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ โดย รักษากาลไว้เหมือนเดิม ถ้าเป็นวิเสสนะธรรมดาๆ ก็ทำให้เป็นรูปวิกติ กัตตา แล้วใส่ก…

บทนี้สอนเกี่ยวกับการขยายกิริยาในภาษาไทยเป็นมคธ โดยอธิบายขั้นตอนการสร้างประโยคใหม่ การเพิ่มยเข้าประโยคแรกเพื่อการขยาย การเปลี่ยนกิริยาในประโยคให้เหมาะสม และแสดงตัวอย่างการใช้ โดยเฉพาะการขยายประธาน เพื่

…ตทา ออก ใส่คำว่า กาเล เข้ามาแทน (๒) กิริยาคุมพากย์ในประโยค ยทา ถ้าเป็นกิริยาอาขยาต ให้ เปลี่ยนเป็นกิริยากิตก์ ประกอบด้วย ๓ มาน ปัจจัย ตามเนื้อความว่า เป็นอดีต หรือปัจจุบัน ถ้าเปลี่ยนไม่ได้ ให้เปลี่ยนเป็นกิร…

หนังสือเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นคู่มือในการเรียนการสอนการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีอธิบายตัวอย่างประโยคและหลักกฎการแปลอย่างละเอียด เช่น การเปลี่ยนกิริยาและการใช้ประธานในประโยคต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีการเน้น

…ัยแทน โดยมีรูปเป็น ตฺตา ตาย ภาเวน โต (๒) กิริยาคุมพากย์ในประโยค ย ถ้าเป็นกิริยาอาขยาต ให้แปลง เป็นกิริยากิตก์ รักษากาลไว้ แต่วาจกต้องเปลี่ยนเป็นกัมมวาจก (เว้น ไว้แต่ประโยค ย เป็นอกัมมธาตุ) แล้วนำมาประกอบกับ…

…ร้างของประโยค เพื่อให้เข้าใจการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ เช่น การแปลงกิริยาอาขยาตเป็นกิริยากิตก์ และการเปลี่ยนบทประธานในรูปต่าง ๆ ให้เหมาะสมกับประโยคที่ต้องการแสดงความหมายที่ถูกต้อง การใช้ตัวอย…

…์อยู่ ให้เปลี่ยนกิริยานั้นเป็น กิริยาซึ่งเป็นบทวิเสสนะของ ต หรือ เป็นอัพภันตรกิริยา โดยประกอบ เป็นกิริยากิตก์ด้วย ต อนุต มาน ปัจจัย ตัวใดตัวหนึ่ง ตามกาลเดิม ของกิริยาคุมพากย์ ซึ่งเปลี่ยนมานั้น ส่วนรูปวาจกจะ…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ มีแนวทางสำหรับการแปลที่ถูกต้อง รวมถึงการเปลี่ยนคำกิริยาตามบทวิเสสนะ และแนวทางการเรียงลำดับคำในประโยคเพื่อให้สอดคล้องกับหลักการของภาษา มคธ หนังสือนี้มีตัวอย่างการแปลจากภ

…วหนึ่งใน ๑๐ ตัว แล้วแต่ว่ากิริยานั้นจะอยู่ใน หมวดธาตุอะไร (ปริยเต เป็น ปจติ) (๔) ถ้ากิริยานั้นเป็นกิริยากิตก์ ต ปัจจัย อาจเปลี่ยนเป็นกิริยา อาขยาตในรูปอดีตกาลได้ แม้จะเพิ่ม อ อาคม เข้ามาด้วยก็ได้ไม่ผิด ตัวอ…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ นี้ นำเสนอหลักการที่สำคัญในการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมุ่งเน้นที่การเข้าใจและใช้รูปแบบของกิริยาและอนภิหิตกัตตา เพื่อให้สามารถแปลงประโยคได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ. ในบทนี้

…ห้เป็นกิริยาในประโยคกัมม. อาขยาต เช่น ถ้าเป็นกิริยา ก็ต้องลง ย ปัจจัย และลง อิ อาคมหน้า ย ถ้าเป็น กิริยากิตก์ ก็เป็น ต ปัจจัยเป็นต้น ตัวอย่างเช่น ความไทย : ศิษย์ศึกษาศิลปะอยู่ กัตตุ : สิสโส สิปป์ สิกฺขติ ฯ …

…แต่การแปลปัจจุบันกาลไปจนถึงอดีตกาล รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ที่ถูกต้องในรูปกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาเกี่ยวกับการใช้ภาษามคธในการประสานกับภาษาไทย สามารถเข้ามาศึกษาได้ที่เว็บไซต์…

…ะ ตติยาวิภัตติ) ตามข้อ (5) นั้น มีวิเสสนะอยู่ด้วย หากเป็นวิเสสนะนามให้เรียงไว้หน้า หากเป็น วิเสสนะกิริยากิตก์ ให้เรียงไว้หลังกรณะนั้น เช่น ความไทย : เป็น จะประโยชน์อะไรสำหรับฉัน ด้วยคุณ ซึ่งหนีไป แล้วหรือมา…

บทความนี้นำเสนอความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย โดยอธิบายตัวอย่างในการใช้คำในแต่ละสถานการณ์ รวมถึงการสร้างประโยคที่มีความหมายชัดเจนและถูกต้อง นักศึกษาภาษาไทยสามารถใช้เป็นแนวทางในการเขียนและพูดได้อย่างม

…ยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบทั้ง ๔ อย่าง ถ้าเป็นศัพท์กิริยากิตก์ ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงของกิตก์ มี วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบ ถ้าประกอบศัพท์มีเค…

บทความนี้พูดถึงแนวทางการปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่…

…เขียนมุ่ง เน้นว่าสิ่งที่ถูกทำนั้นสำคัญที่สุด จึงเน้นไว้เป็นประธาน ส่วนมากจะใช้ ในประโยคเลขในและใช้กิริยากิตก์คุมพากย์ จำง่ายๆ ว่า “ประโยคใดเน้นที่สิ่งที่ถูกทำ ประโยคนั้นเป็น กัมมวาจก” ตัวอย่างเช่น ๑) ตาต มย…

คู่มือเล่มนี้มุ่งเน้นการสอนการใช้กัมมวาจก ซึ่งเป็นศัพท์ที่ใช้ในกรณีที่ต้องการเน้นสิ่งที่ถูกทำของประโยค โดยมีการยกตัวอย่างประโยคต่างๆ ที่ช่วยอธิบายแนวคิดนี้ให้เข้าใจง่ายขึ้น เช่น การเน้นเทศนาหรือสิ่งที

…แปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ (๕) ในประโยคเลขนอก หรือ ประโยคเดินเรื่อง นิยมใช้กิริยา อาขยาตคุมพากย์มากกว่ากิริยากิตก์ และส่วนมากจะใช้วิภัตติหมวด อัชชัตตนี (5) ในประโยคเลขใน ที่เป็นอดีตกาล นิยมใช้กิริยากิตก์ คุมพากย…

บทนี้กล่าวถึงการใช้กาลในภาษามคธโดยการเน้นถึงความสำคัญของการเลือกใช้กิริยา เช่น อาขยาตคุมพากย์และกิริยากิตก์ และความสำคัญของการสังเกตกาลในสำนวนไทย เนื่องจากการใช้กาลผิดอาจทำให้เสียอรรถรสภาษา นักศึกษาจำเป็น…

…ทุฏจสส ทุสสติ มิใช่ อปปทุฏฐ์ ทุสสติ สำนวนอื่นๆ พึงสังเกตและค้นคว้าด้วยตัวเองต่อไป (๓) ตัวประธานของกิริยากิตก์ที่เข้าสมาส ๑ นามนามหรือ คุณนามที่เข้ากับศัพท์ภาวสาธนะ ๑ เข้ากับภาวศัพท์หรือภาวปัจจัย ๑ ต้องมีรูป…

บทเรียนในเนื้อหานี้เน้นการเข้าใจหลักการไวยากรณ์และการใช้วิภัตติในภาษาไทย เช่น การใช้รูปวิภัตติที่ถูกต้องตามความหมายและการสังเกตการใช้ในประโยคต่างๆ เนื้อหาเกี่ยวข้องกับการประยุกต์ใช้ในการเขียนและพูด เพ

… จ.ภริยา จ ธิตา จ. ตถา ปลายิตฺวา ฯเปฯ ปตฺเถนตา โกสมุนี ปฏิบัชชีส ฯ (๒/๒๗) แต่ในกรณีอย่างนี้ ถ้าใช้กิริยากิตก์เป็นกิริยาคุมพากย์ นิยม คงรูปกิริยานั้นเป็นเอกพจน์ไว้และให้มีลิงค์อนุวัตรตามบทประธานที่อยู่ ใกล้ช…

…เกี่ยวข้อง โดยเน้นให้กิริยาหรือวิกติกัตตานั้นสามารถเป็นพหูพจน์ได้ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงกรณีเมื่อใช้กิริยากิตก์ว่าให้คงรูปเอกพจน์และลิงค์อนุวัตรตามบทประธานที่ใกล้สุด การเรียงบทขยายหลายศัพท์หรือควบพากย์มีหลากห…

…อที่มีอักษร “อ” นำหน้า เช่น อกาส อโหสิ อาคาฉติ เป็นต้น นิยมสนธิกับ กิริยานั้นเลย หรือเมื่อมาคู่กับกิริยากิตก์ที่ขึ้นต้นด้วยสระ หากไม่แปลง เป็น อน ก็นิยมสนธิเข้าด้วยกัน เช่น : น อโหสิ เป็น นาโหสิ : : น อาคาฉ…

บทความนี้อธิบายถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการนำ น มาใช้กับกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ รวมถึงเทคนิคการเรียงประโยคเพื่อเน้นการปฏิเสธ การจัดเรียงคำที่ถูกต้องสามารถช่วยในการสื่อสารความหม…