วจนะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 8

…งค์ แปลกแต่ ป. เอก เท่านั้น. เอก ศัพท์นี้ ถ้าเป็น สังขยา แจกอย่างนี้, ถ้าเป็น สัพพนาม แจก ได้ทั้ง ๒ วจนะ เหมือน ย ศัพท์ ที่จะกล่าวข้างหน้า [๑๖], แปลก จาก ย ศัพท์ บ้างเล็กน้อย ใน อิต, เอก, จ. ฉ. เอกิสสา ส.…

เนื้อหานี้พูดถึงการแจกเอก ศัพท์ในแบบต่าง ๆ ในบาลี รวมถึงรูปแบบและตัวอย่างการใช้ในประเภทของคำต่าง ๆ ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจการใช้คำและการประยุกต์ในภาษาได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับคำป

…คำที่กล่าวข้างต้นนั้น ประสงค์เอาแต่บทที่เป็นไปโดยมาก ถ้า จ๋ากำหนดให้ละเอียดแล้ว ต้องอาศัยปัจจัยด้วย วจนะ (๑๑๒) วิภัตตินั้น จัดเป็นวจนะ ๒ คือ เอกวจนะ ๑ พหุวจนะ ๑. เหมือนวิภัตตินาม ถ้าศัพท์นามที่เป็นประธานเ…

…รียนเข้าใจความหมายและการใช้คำในบริบทต่าง ๆ เช่น ตัวอย่างการใช้กิริยาในประโยค การแยกประเภทคำ เช่น เอกวจนะ และพหุวจนะ และความสำคัญของการเลือกใช้คำให้ถูกต้องในบริบท นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างการใช้งานที่ชัดเจนเพ…

…ยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 160 ธาตุ (๑๑๔) วิภัตติที่บอก กาล บท วจนะ บุรุษ เหล่านี้ สำหรับ ประกอบกับธาตุ คือกิริยาศัพท์ที่เป็นมูลราก, ธาตุนั้นท่านรวบรวม จัดได้เป็น 4 หม…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงวิภัตติที่บอกกาลบทวาจนะและบุรุษซึ่งประกอบด้วยธาตุที่เป็นมูลราก ธาตุแบ่งออกเป็น 4 หมวดตามประเภท โดยยกตัวอย่างธาตุต่างๆ เช่น ภู, ทุ, สี, มรุ, ปจุ และอิกฺขุ รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงรู

…ธาตุที่สำแดง มานี้ แต่พอเป็นตัวอย่างเล็กน้อย ธาตุ วาจก (๑๑๕) กิริยาศัพท์ที่ประกอบด้วยวิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ดังนี้ จัดเป็นวาจก คือ กล่าวบทที่เป็นประธานของกิริยา ๕ อย่าง คือ กัตตุวาจก ๑ กัมมวาจก ๑ ภาววา…

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ส่งเสริมความเข้าใจในวจีวิภาค โดยเฉพาะธาตุที่แบ่งออกเป็นสองประเภทคือ สกัมมธาตุ ซึ่งมีกรรมและ อกัมมธาตุ ที่ไม่มีกรรม เช่น ธาตุที่หมายดอกจันทน์จัดเป็น อกัมมธาตุ ขณะที่ อิกขุ ถ

…วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 168 กิริยาศัพท์ที่เป็นภาววาจกนี้ ต้องเป็นประถมบุรุษ เอกวจนะ อย่างเดียว, ส่วนตัวกัตตา จะเป็นพหุวจนะและบุรุษอื่นก็ได้ ไม่ห้าม [เหตุกัตตุวาจก] กิริยาศัพท์ใดกล่าวผ…

เนื้อหาที่เกี่ยวกับกิริยาศัพท์ในบริบทของบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะการใช้ภาววาจกและกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดความหมายของคำและการสร้างประโยค เช่น การใช้ประธานและกรรม รวมถึงตัวกัตตา ด้วยการยกตัวอย

…เป็นกิริยาอาขยาต ปจ ธาตุ เป็นไปในความหุง, ณาเป และ ย ปัจจัย, อิ อาคม, เต วัตตมานาวิภัตติ บอก กาล บท วจนะ บุรุษ ดังก่อน, เป็นเหตุกัมมวาจก กล่าวกรรมผู้เหตุ คือบอกว่า เป็นกิริยาของ โอทโน ซึ่งเป็นของที่เขาใช้…

ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับกิริยาศัพท์ที่ใช้ในการทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทำและสิ่งที่ทำ โดยยกตัวอย่างจากบาลี เพื่อแสดงถึงหลักการในวจีวิภาค เช่น การใช้คำว่า 'ปาจาปิยเต' ที่เกี่ยวข้องกับการหุงข้า

…ี่สุด ยุ กิริยากิตก์ (๑๓๘) กิตก์ที่เป็นกิริยา เรียกว่ากิริยากิตก์, กิริยากิตก์นี้ ประกอบด้วยวิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก ปัจจัย, เหมือน อาขยาต ต่างแต่ไม่มีบทและบุรุษเท่านั้น

ในภาคที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค เราจะได้พบกับแนวคิดเกี่ยวกับกิตก์และอาขยาต โดยเฉพาะในเรื่องของการกำหนดความหมายและการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เช่น การทำ กรรม และการพรรณนา ที่อิงจากธาตุ หรือประเภทต่า

…ป็นต้นไม่มี เงาจะเกิดมีขึ้นได้อย่างไร อนึ่ง ยามนามนี้ ย่อมมีอำนาจบังคับให้คุณนาม และสัพพนาม มีลิงค์ วจนะ วิภัตติ เสมอกับตนซึ่งเป็นเจ้าของประโยค แต่นามนามนั้นอาจกลับเป็นคุณหรือกิริยาก็ได้ ในเมื่อนำไปประกอบ…

บทความนี้ได้อธิบายถึงบทบาทสำคัญของนามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยเน้นว่าการมีนามและคุณนามสามารถทำให้รู้ถึงลักษณะและคุณสมบัติได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงการใช้สัพพนามเพื่อแทนชื่อนามที่ได้กล่าวถึง ซึ่งช่วยในกา

…ย่อมไม่อาจยังประโยชน์ที่ต้องการให้สำเร็จได้ ต่อเมื่อได้ประดับด้วยเครื่องประกอบ คือพร้อมมูลด้วยลิงค์ วจนะ วิภัตติ แล้ว จึงเป็นการยังประโยชน์ให้สำเร็จด้วยดี ลิงค์ ธรรมดาสิ่งทั้งปวงย่อมมีเพศ คือเครื่องหมายปร…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับนามศัพท์ในภาษาบาลีและหน้าที่ของเครื่องประกอบที่สำคัญในการใช้ภาษา ผู้เรียนจะได้เห็นความสำคัญของลิงค์และการใช้คำในบริบทต่างๆ ของภาษา การรู้จักใช้เครื่องประกอบจะช่วยให้สามารถนำเสน

…ช่น โส เสฏฺฐี, เต เสฏฺฐี, เสฏฐี คจฺฉติ, เสฏฐี คอนติ เสฏฐี คโต, เสฏฐี คตา เป็นต้น ก็อาจทราบได้ว่าเป็นวจนะอะไร เพราะบทวิเสสนะก็ดี บทกิริยาอาขยาตหรือบทกิริยากิตก์ก็ดี ย่อมเป็น เหมือนเครื่องส่องวจนะให้ชัดเจน …

…ะอัพยยศัพท์ ซึ่งจัดแบ่งตามบทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ ที่มีบทบาทในการสื่อสารในประโยค วจนะมีหลากหลายประเภท รวมถึงทวิวจนะและเทววจนะ โดยทวิวจนะหมายถึงสิ่งที่มีจำนวน ๒ ส่วนเทววจนะเป็นศัพท์ที่สา…

…นว่า อ ยมีโต ปญฺญฺญาโต แต่หน้า อี อันชื่อ ป. เอาอ์ วิภัตติ เป็น & ได้. ข้อควรสังเกต การันต์ วิภัตติ วจนะ มีรูปเหมือนกันก็มี เช่น อิ อี อุ อู ในปุ๋ลิงค์และอิตถีลิงค์ต่างมีด้วยกัน หรือ อา อิ อุ ในนปัสกลิงค์…

…วรคำนึงถึงคือการมีกิริยากิตก์หรือคุณนามเพื่อการเข้าใจความหมายที่ถูกต้อง รวมถึงการแจกปฐมาวิภัตติในเอกวจนะที่มีรูปเหมือนกันที่แตกต่างกันในลิงค์ต่าง ๆ.

…่ เพราะศัพท์ เหล่านี้มีแบบแจกคงเดิม. อนึ่ง ในปุ๊ลิงค์ อิ อี อารันต์ ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ พหุวจนะ กับจตุตถีวิภัตติ และฉัฏฐีวิภัตติ เอกวจนะ มักมีรูป เหมือนกัน เช่น เสฏฐิโน เป็นต้น ข้อนี้ก็มีสิ่งควรส…

บทความนี้อธิบายถึงการสังเกตศัพท์ในบาลี ซึ่งประกอบด้วย คุณนาม สัพพนาม และกิริยา รวมถึงการจำแนกประเภทของวิภัตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกัน

…ข้าแต่ ตน คำแปลอายตนิบาตในบทอื่น อื่น ๆ จะไม่แปลไว้ ให้นักศึกษาจึง เทียบตามนี้. อตฺต ศัพท์นี้เป็นเอกวจนะอย่างเดียว เมื่อถึงคราวใช้เป็นพหุ วจนะ ต้องว่าซ้ำกันสองหน หรือเรียกศัพท์ไว้สองศัพท์ เช่นคำว่า อตฺตา …

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายคำบาลี 'อตฺต' ที่ใช้เป็นเอกวจนะและพหุวจนะ พร้อมตัวอย่างการใช้คำในโครงสร้างประโยคและการเปลี่ยนวิภัตติ. นักเรียนจะต้องเข้าใจการใช้คำซ…

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 24 วจนะในวิภัตติทั้ง ๓ หมวด เช่น เสหิ แปลว่า ของตน ได้ในคาถา ธรรมบทว่า เสหิ กมฺเมหิ ทุมเมโธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปป…

เอกสารนี้เป็นการวิเคราะห์เกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในเรื่องนามและอัพยยศัพท์ โดยเริ่มจากการอธิบายถึงการใช้วจนะในวิภัตติทั้ง ๓ หมวด ได้แก่ เสหิ, สก และ อตฺต รวมทั้งการเปรียบเทียบการใช้งานแต่ละคำในบริบทต่างๆ เอกส…

…เป็น พฺรหฺเมสุ เอา อะ เป็น เอ คน นิ สุ ไว้ อา. พฺรหฺเม เอา สิ อา. เอก- พฺรหฺมาโน เอา อะ กับ โย เป็น วจนะ เป็น อา อาโน. ข้อควรจำใน พฺรหฺม ศัพท์ คือ ๑. แม้ในศัพท์อื่น ๆ สฺมิ วิภัตติ ก็แปลงเป็น นิ ได้ เช่นคำ…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงหลักการของบาลีไวยากรณ์ที่เกี่ยวกับนามและอัพยยศัพท์ อธิบายการแปลงเสียงของพยางค์และตัวอักษรในคำต่างๆ รวมถึงตัวอย่างการใช้บาลีในประโยคเพื่อทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงคำในสถานการณ์ต

…- หน้าที่ 58 สังขยาที่ท่านจัดเป็นสัพพนามก็ดี คุณนามก็ดี มีลักษณะเหมือน วิเสสนะ คือถ้านามนามเป็นลิงค์วจนะวิภัตติอันใด สังขยาแผนกนี้ต้อง มีลิงค์ วจนะ วิภัตติ เหมือนนามนาม และเรียงไว้ข้างหน้านามนาม เช่น จตฺต…

…จากสังขยาที่ถูกจัดเป็นสัพพนามหรือคุณนาม รวมถึงตัวอย่างการใช้งานและการเรียงลำดับโดยใช้ฉัฏฐีวิภัตติพหุวจนะ เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการนับที่คล้ายคลึงกับภาษาไทย เช่น หน่วย สิบ ร้อย โดยคำนึงถึงลักษณะทางไวยากรณ์ท…

…งแบบแจกและวิธี เปลี่ยนวิภัตติไว้อีก ให้ผู้ศึกษาจึงดูในแบบบาลีไวยากรณ์เถิด เอก ๑ เอก สังขยาอันเป็นเอกวจนะอย่างเดียว ท่านนิยมใช้เป็น ๒ คือเป็นปกติสังขยาอย่าง ๑ เป็นสัพพนามอย่าง ๑ ที่เป็นปกติสังขยา แจกตามแบบ…

เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการใช้ศัพท์สังขยาในภาษาบาลี รวมไปถึงการแจกและวิธีเปลี่ยนวิภัตติ โดยเน้นที่ศัพท์เอกและศัพท์ทวิ เปรียบเทียบการใช้คำในรูปแบบต่างๆ ตามมาตรฐานของบาลีไวยากรณ์ผู้ศึกษาจะได้เรียนรู้กา

…จักรู้ ที่การแจกวิภัตติของศัพท์นั้น นว สังขยาแจกตามแบบ ปญฺจ และ เป็นเครื่องนับจำนวนนามนาม และเป็นพหุวจนะอย่างเดียว ส่วน นว ที่เป็นคุณนามนั้น เป็นเครื่องแสดงลักษณะของนามนาม มี ลิงค์ วจนะ วิภัตติ เหมือนนามน…

เนื้อหานี้เป็นการอธิบายบาลีไวยากรณ์ โดยเน้นที่การแจกวิภัตติของศัพท์ที่มีความหมายแตกต่างกัน เช่น นว ที่มีนัยทั้งเป็นสังขยาและเป็นคุณนาม การเข้าใจบทบาทของนามในบาลีช่วยให้เข้าใจลักษณะและการใช้งานของศัพท์

…ว่าเรา, อมหาก แห่งเราทั้งหลาย, เป็นต้น ไม่เหมือน ต ศัพท์ที่เป็นสัพพนามด้วยกัน ซึ่งจะต้องให้มี ลิงค์ วจนะ วิภัตติ ตรงกันกับตัว นามนาม ที่ออกซึ่งถึง และเป็นปุริสสัพพนาม ก็ แปลคล้าย ๆ กับ ตุมห อมุห เช่น โส อ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้และการแปลนามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยเฉพาะความสำคัญของคำที่ใช้ในการสนทนา และการใช้สัพพนามในบริบทที่เหมาะสม รวมถึงการเคารพในภาษาเมื่อพูดกับผู้ที่มีอายุมากกว่า เช่น ก

…น (จิต), นั่ง (นิสีทนุต) เป็นต้น. วิเสสนะทั้ง ๓ ประเภทนี้ เมื่อนำไปประกอบกับนามนามบทใด ต้องมี ลิงค์ วจนะ วิภัตติ เหมือนนามนามบทนั้น จึงเห็นตัวอย่าง ดังต่อไปนี้ ๑. ธมฺมปทฎฐกถา ๒/๒๑๘.

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้ไวยากรณ์บาลีโดยเน้นที่นามและอัพยยศัพท์ เพื่อแสดงถึงการกำหนดแน่นอนของนาม การสร้างวิเสสนะ และการแจกวิภัตติในประโยค การใช้กิริยาในบทที่มีการเคลื่อนไหว เช่น การเดิน ยืน แ