สัตว์ทั้งหลาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 18

…ได้ไหลมากระทบศีรษะของนายช่างหม้อแตกเป็นแผล สาหัส ช่างหม้อร้องคร่ำครวญว่า พืชทั้งหลายงอกงามบนแผ่นดิน สัตว์ทั้งหลายอยู่อาศัยบนแผ่นดิน แต่บัดนี้ แผ่นดินพังทับ ศีรษะเราแตก ภัยเกิดจากที่พึ่งอาศัยแล้ว” เมื่อพระโพธิสัตว์…

เรื่องราวบทนี้ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างพระราชาและประชาชน ในเวลาที่เกิดภัยและความไม่สงบซึ่งอาจเกิดจากผู้ที่น่าจะเป็นที่พึ่ง พระโพธิสัตว์ได้เล่าเรื่องของนายช่างหม้อที่ประสบอัศจรรย์ภายในน้ำท่วม ซึ่งนำมา

…็จในนาดี นี้เป็นผลแห่งการถวายที่นอน เราย่อม สําเร็จการนอนในอากาศ ย่อมทรงแผ่นดินนี้ไว้ เราเป็นใหญ่ใน สัตว์ทั้งหลาย นี้เป็นผลแห่งการถวายที่นอน

…ี่ข้าวกล้าผลิดอกออกผลในนาดี การนอนในอากาศย่อมประสบความสำเร็จ และการถวายที่นอนนี้จะทำให้เราเป็นใหญ่ในสัตว์ทั้งหลาย

Mær ๑) ด อ า น ส ง ส์ ถ ว า ย ม้ า อ า ชาไนย สัตว์ทั้งหลายไม่ควรที่สมณะใช้สอย เราควรแปลงเป็น สิ่งที่ใช้สอยได้ จึงให้ตีราคาม้าสินธพซึ่งมีกำลังวิ่งเร็วดังลม แล้…

บทความนี้กล่าวถึงการถวายม้าอาชาไนยต่อพระพุทธเจ้าซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความสามารถและการมีสิ่งที่มีคุณค่าในการใช้สอย โดยเฉพาะม้าที่มีความเร็วและงดงาม ทั้งนี้เพื่อแสดงความเคารพและสัญลักษณ์ในการดำเนินชีวิตป

… พระองค์ผู้มีจักษุทรงทราบความดำริของท่าน จึงทรงรับเอาม้าอาชาไนยไว้” เมื่อเราฟังอย่างนั้นก็คิดได้ว่า สัตว์ทั้งหลายไม่ควรที่ สมณะใช้สอย เราควรแปลงเป็นสิ่งที่ใช้สอยได้ จึงให้ตีราคา ม้าสินธพซึ่งมีกำลังวิ่งเร็วดังลม แล…

อานิสงส์จากการถวายม้าอาชาไนยมีประโยชน์มากมาย พระองค์ทรงทราบความดีและได้ผลบุญเป็นอันมาก เพราะการถวายม้าสามารถเปลี่ยนเป็นสิ่งที่ใช้ประโยชน์ได้ในทางพระศาสนา และเป็นการส่งเสริมให้บุคคลเข้าหาสมณะได้บ่อยครั

…อเสมอเหมือน เพราะทรงเป็นอัครบุคคลในโลก พร้อมทั้งเทวโลกฯ สมดังที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายที่ไม่มีเท้าก็ตาม มี ๒ เท้าก็ตาม มี ๔ เท้าก็ตาม มีประมาณ เพียงใด พระตถาคตเจ้า บัณฑิตกล่าวว่า เป็นยอด…

พระสัพพัญญุตญาณทรงความงามเลิศ ประกอบด้วยมรรคญาณอันสูงส่ง ทรงพระนามว่าสัมมาสัมพุทธะเพราะไม่มีผู้ใดเสมอเหมือน พระผู้มีพระภาคเจ้าได้แก่พระตถาคตเจ้าเป็นยอดแห่งสัตว์ทั้งหมด ท่านพระอนุรุทธาจารย์ได้สดุดีพระผ

…้น (คือ ของปวัติเหตุ ได้แก่สมุทัยสัจ และของนิวัติเหตุ ได้แก่มรรคสัจ) มิใช่โดยประการอื่น เพราะฉะนั้น สัตว์ทั้งหลายจึงเข้าใจสัจจะได้ ฯ พรรณนาความปริเฉทที่ ๒ แห่งอภิธัมมัตถสังคหฎีกา ชื่อว่าอภิธัมมัตถวิภาวินี จบด้วยปร…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอำนาจแห่งความชอบในคำย่อและการเข้าใจขันธ์จากมุมมองของบัณฑิต. สัตว์ที่งมงายในนามและรูปสามารถรู้จักขันธ์และธาตุได้จากการแจกนามและรูปตามหลักอภิธัมมะแปล. บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่า

…ราะฉะนั้น ตัณหาจึงเป็น ปัจจัยแม้แก่ทิฏฐปาทานเป็นต้น ฉะนั้น อุปาทานจึงชื่อว่าเกิดจากปัจจัย คือตัณหาฯ สัตว์ทั้งหลายเฉพาะผู้ตั้งอยู่ในอุปาทาน ด้วยอำนาจแห่ง สัมประโยคและอนุสัย ตามสมควร ย่อมเป็นไปเพื่อการประมวลกรรม เพร…

เนื้อหาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างตัณหาและอุปาทาน โดยอธิบายว่าตัณหาคือปัจจัยที่นำไปสู่อุปาทานและสามารถส่งผลต่อการเกิดและการดับของชีวิต ซึ่งมีส่วนเชื่อมโยงกับชาติ ชรา และมรณะ ด้วย อธิบายความเข้าใจผิดเ

…ยตนะและจุตินั้น จึงมีได้ เพราะฉะนั้น แม้เมื่อไม่มีความแปลกกันโดยอรรถแห่งอุปสรรค ด้วยสามารถแห่งเวไนย สัตว์ทั้งหลาย ผู้จะตรัสรู้ได้โดยประการนั้น ๆ นั่นแล ฯ [อธิบายสหชาตปัจจัยและอัญญามัญญปัจจัย] ธรรมที่เป็นปัจจัยแก่ธ…

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับอธิบายถึงนิโรธและจุติจิต โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของธรรมที่มีความเกี่ยวข้องกันในการเกิดขึ้นของสิ่งต่างๆ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงสหชาตปัจจัยซึ่งแสดงถึงธรรมที่เกิดร่วมกัน และอัญญามัญ

…ะสบธรรม ๕ ประการนี้ เพราะปรารถนาและอ้อนวอนเท่านั้นแล้วไซร้ ใครจะ จึงเสื่อมจากอะไรเหล่า โดยอธิบายว่า สัตว์ทั้งหลายล้วนปรารถนา อายุ วรรณ สุข ยศ สวรรค์ เป็น ข้อประสงค์จะมีมีอายุ วรรณ สุข ยศ คือ อิสริยบริวารเสมอ ๆ คล้…

บทความนี้กล่าวถึงโอวาทที่สำคัญซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้ตรัสไว้แก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี โดยเน้นถึงธรรม 5 ประการที่มนุษย์ปรารถนา ได้แก่ อายุ วรรณ สุข ยศ และสวรรค์ ซึ่งกล่าวถึงว่าความปราร

…พเราะในเบื้องต้น ในท่ามกลาง ในที่สุด ประกาศศาสนาบริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง พร้อมทั้งอรรถ ทั้งพยัญชนะ สัตว์ทั้งหลายที่มีสัญชาติเป็นผู้มีธุลีในจักษุน้อย กล่าวคือมีกิเลสเบาบางมีอยู่ เพราะ ไม่เคยได้ยินได้ฟัง ย่อมเสื่อม…

บทความนี้กล่าวถึงพระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มุ่งหมายเพื่อประโยชน์แก่โลกและประชาชน โดยเน้นความสำคัญของพระพุทธศาสนาในการสร้างสันติสุขและการให้การอนุเคราะห์แก่สัตว์โลก รวมถึงการ

…ิกมรรคนั้นแล้วตรัสว่า ด้วยบรรยายนี้แลจึงรู้ว่า ความเป็นผู้มีกัลยาณมิตร เป็น พรหมจรรย์ทั้งมวลทีเดียว สัตว์ทั้งหลายได้เราตถาคตเป็นกัลยาณมิตรแล้ว ตนเป็นผู้มีชาติเป็น ธรรมดา ก็ย่อมพ้นจากชาติได้ เป็นผู้มีชราเป็นธรรมดา …

…าวขึ้นสู่ความดี ความงาม และการพ้นจากทุกข์ เมื่อมีกัลยาณมิตรที่ดีและถือปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า สัตว์ทั้งหลายจึงสามารถพ้นจากทุกข์และธรรมชาติของชีวิตได้

…ันนั้นได้ไม่ ศีลที่บุคคลรักษาดีแล้วเป็นอริยศีลนี้ มีความ เย็นยิ่งนัก ย่อมระงับความเร่าร้อนอันใด ของ สัตว์ทั้งหลายในโลกนี้ได้ ลมเจือฝนก็ระงับ ความเร่าร้อนอันนั้นไม่ได้ และแม้ไม้แก่นจันทน์แดง ก็ระงับไม่ได้ สร้อยคอมุ…

บทความนี้เจาะลึกถึงความสำคัญของศีลในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่า ศีลเป็นสิ่งที่ช่วยชำระมลทินและสามารถนำพาไปสู่สวรรค์และนิพพาน บทความยังพูดถึงอานิสงส์ที่ทำให้ศีลมีความสัมพัทธ์กับธรรมชาติ น้ำและสิ่งต่าง ๆ ใน

…ึกซึ้งได้ ๑ ไม่ชักชวน (ผู้อื่น) ในที่อันไม่ควร ๑ เป็นอาทิ ก็เพราะพระพุทธพจน์ว่า ดูกรอานนท์ จริงอยู่ สัตว์ทั้งหลาย ผู้มีความเกิดเป็นธรรมดา อาศัยเราเป็นกัลยาณมิตรแล้ว ย่อม พ้นจากความเกิดได้ ดังนี้เป็นต้น พระสัมมาสัม…

ในบทความนี้ พบกับคำอธิบายเกี่ยวกับกัลยาณมิตร ผู้ที่เป็นมิตรที่ดีและมีคุณสมบัติในการช่วยเหลือผู้อื่น โดยอิงตามพระพุทธพจน์ กัลยาณมิตรเป็นผู้ที่มีคุณธรรม และเมื่อมีกรรมฐานในสำนักที่ถูกต้อง ตามแนวทางของพร

…ายมีอะไรเป็นต้นเหตุนั้น แท้จริง ใน อุสสทกิตตนะ (ตอนว่าด้วยความหนาในวิปากกถา ) ท่านกล่าว คำนี้ไว้ว่า สัตว์ทั้งหลายเหล่านี้ โดยนิยามแห่งเหตุในปางก่อน ย่อม เป็นผู้หนาด้วยโลภะก็มี หนาด้วยโทสะก็มี หนาด้วยโมหะก็มี มาก ด…

ในบทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ตามความเห็นของอรรถกถาจารย์เกี่ยวกับจริยาของสัตว์และเหตุที่ส่งผลต่อพฤติกรรม เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งส่งผลต่อกายและจิตใจของบุคคลในขณะที่ทำกรรม ทั้งนี้มีการแบ่งประเภทของบุ

…( คือ สโต สมฺปชาโน) นี้พระผู้มีพระภาค เจ้าตรัสไว้แต่ในตติยฌานนี้ เพื่อแสดงอรรถพิเศษนี้อีกว่า ถึงแม้ สัตว์ทั้งหลายยินดีนักในความสุข และสุข ( ในตติยฌาน) นี้เล่าก็เป็ * หมายความว่า เสื่อมลงเป็นทุติยฌานไป (?)

เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคในตติยฌานที่เน้นบทบาทของสติสัมปชัญญะในกระบวนการทางจิต ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเดินทางในฌานได้อย่างละเอียดและลึกซึ้ง การเรียนรู้เกี่ยวกับประสบการณ์ในฌานต้นๆ และตติยฌาน รวม

…ลายแต่โดยปรมัตถ์แล้ว ชื่อว่าแห่งที่ควรแก่ความน่าใคร่ในสรีระนี้ แม้สักนิดหนึ่งก็ไม่มี จริง อย่างนั้น สัตว์ทั้งหลายย่อมไม่ปรากฏแม้แต่จะแตะต้องด้วยมือ ย่อมสะอิดสะเอียนเกลียดชังซึ่งโกฏฐาส (แห่งร่างกาย) ในบรรดา โกฏฐาสท…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงความน่าเกลียดของร่างกายที่ถูกปกปิดด้วยอาภรณ์และความงามที่สร้างขึ้นมา การสำรวจในเชิงลึกถึงคุณค่าที่มักจะถูกมองข้าม เน้นให้เห็นถึงความหลงผิดและความจริงในสภาพของร่างกายที่ถูกเบี่ยงเบน

…ี่เป็นอันเกษม ( ปลอดภัย ) ฉันใด พระ ผู้มีพระภาคเจ้าก็ฉันนั้นนั่นแล ทรงเป็นสัตถา คือเป็นสัตถวาหะ ยัง สัตว์ทั้งหลายให้ข้ามภพกันดาร ให้ข้ามชาติกันดาร"... ดังนี้เป็นอาทิ คำว่า เทวมนุสฺสานํ ความว่าของเทวดาทั้งหลายด้วย …

…ที่นำหมู่เกวียนข้ามความยากลำบากไปสู่พื้นที่ที่ปลอดภัย พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ทำเช่นเดียวกันโดยเป็นผู้นำสัตว์ทั้งหลายให้ข้ามภพและชาติต่าง ๆ ไปสู่พระนิพพาน อรรถธรรมที่กล่าวนั้นยังยืนยันว่าท่านเป็นพระศาสดาของสัตว์ทุกชนิ…

… ส่วนคำว่า ภควา นี้ เป็นคำเรียกพระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ผู้วิเศษ โดยพระคุณ ( ทั้งหลาย ) ผู้อุดมกว่า ( สัตว์ทั้งหลาย ) และผู้เป็นครู ด้วยความเคารพ เพราะเหตุนั้น ท่านโบราณจารย์ทั้งหลายจึงกล่าวไว้ว่า " คำว่า ภควา เป็นค…

บทนี้อธิบายความหมายของชื่อ 'พุทโธ' ซึ่งหมายถึงผู้ที่ตรัสรู้สัจจะและนำสัตว์ให้รู้ ส่วนคำว่า 'ภควา' เป็นคำเรียกพระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้มีพระคุณสูงสุด เป็นครูผู้สั่งสอนจากอุดมการณ์ต่างๆ คำว่า 'ภควา' มีการย

…ความตระหนี่กลุ้มรุม ) หมายความว่า ถูกมลทินคือความตระหนี่ ครอบงำ บทว่า ปชาย ( เมื่อประชาชน ) ความว่า สัตว์ทั้งหลาย ท่านเรียก ปชา โดยความที่ได้กำเนิดมา (ตามกรรมของตน) เพราะ ฉะนั้น ในข้อนี้จึงมีเนื้อความ (ดัง) นี้ว่า…

…นในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเอาชนะความตระหนี่ ซึ่งเป็นมลทินที่ขัดขวางความผ่องใสของจิต การที่สัตว์ทั้งหลายถูกมลทินครอบงำนั้น เป็นสาเหตุให้ไม่สามารถให้สิ่งดีๆ แก่ผู้อื่นได้ ในทางกลับกัน การมีจิตที่บริสุทธิ์ …

…จ้าจึงตรัส (๓ คาถาแรก และพระโพธิสัตว์กล่าวคาถาที่ ๔) ว่า วันและคืนล่วงไป ชีวิตใกล้ดับเข้าไป อายุของ สัตว์ทั้งหลาย (ค่อย) สินไป ดังนี้แห่งลำน้ำน้อย (ค่อย) แห้งไปฉะนั้น ภัยแต่ความตาย ย่อมมีเป็นเที่ยงแท้แก่สัตว์ ทั้ง…

ในพระพุทธศาสนา วิสุทธิมรรคชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรู้จักความตายที่ใกล้เข้ามาในชีวิตเรา เหมือนกับน้ำที่เหือดหายไปในฤดูร้อน หรือผลไม้ที่สุกแล้ว ซึ่งมีความไม่ถาวร ความตายเป็นเรื่องที่ไม่อาจหลีกหนีได้