หน้าหนังสือทั้งหมด

การพิจารณาความตายและอาการของชีวิตในพระวิสุทธิมรรค
18
การพิจารณาความตายและอาการของชีวิตในพระวิสุทธิมรรค
… หมายความว่า โดยไม่มีขีดคั่น จริงอยู่ ธรรม ๕ ประการนี้คือ ชีวิต พยาธิ กาล สถาน ที่ทอดร่าง และคติ ของสัตว์ทั้งหลายในชีวโลก ไม่มีนิมิต รู้ไม่ได้ ในธรรม ๕ ประการนั้น อันชีวิตชื่อว่าไม่มีนิมิต เพราะไม่มี กำหนดว่า จะพึ…
เนื้อหาในบทนี้อธิบายถึงความสำคัญของการรำลึกถึงความตายและลักษณะของชีวิตที่ไม่มีขีดจำกัด โดยกล่าวถึงธรรม 5 ประการที่เกี่ยวข้องกับชีวิตและการตาย รวมถึงความไม่แน่นอนของอายุและปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความตาย
การศึกษาเกี่ยวกับม้ามและพังผืดในร่างกาย
62
การศึกษาเกี่ยวกับม้ามและพังผืดในร่างกาย
…นตั้งอยู่ติดข้างบนของพื้นท้องทางซ้ายหัวใจ ซึ่งเมื่อมัน ออกมาข้างนอก เพราะถูกทำร้ายด้วยเครื่องประหาร สัตว์ทั้งหลาย ก็จะสิ้นชีวิต” โดยตัดตอน ม้ามกำหนดตัวด้วยส่วนของม้ามเอง นี่เป็น (สภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนของตนแห่…
เนื้อหานี้มีการวิเคราะห์ถึงพังผืดทั้งสองประเภทในร่างกายรวมถึงแนวทางในการตัดตอนและอธิบายลักษณะของม้าม ความสำคัญของม้ามในกระบวนการทางกายวิภาคถูกชี้แจงว่าเป็นอวัยวะที่สำคัญ สำหรับการทำงานภายในร่างกายและผ
น้ำดีและประเภทของมัน ในวิสุทธิมรรค
70
น้ำดีและประเภทของมัน ในวิสุทธิมรรค
…ู่ ดุจหยาดน้ำมัน (ที่ตกลงไปบนน้ำ) อาบแผ่ไปทั่วน้ำ ฉะนั้น ซึ่งเมื่อมันกำเริบ (เป็นโรคดีซ่าน) ดวงตาของสัตว์ทั้งหลาย จะเหลืองวิเวียนไป ตัวก็จะอักเสบเป็นผื่นคัน ที่ติดที่ ขังอยู่ในฝัก น้ำดี” ซึ่งคล้ายกับรังบวบใหญ่ อยู…
เนื้อหานี้อธิบายความหมายและประเภทของน้ำดีในหนังสือวิสุทธิมรรค โดยแยกน้ำดีออกเป็น 2 ประเภท คือ ดีติดที่และดีไม่ติดที่ ทั้งนี้ น้ำดีติดที่มีสีเขียวและน้ำดีไม่ติดที่มีสีเหลืองหม่น สภาวะของน้ำดีส่งผลต่อสภ
วิสุทธิมรรคแปล: น้ำตาและการเกิดน้ำตา
75
วิสุทธิมรรคแปล: น้ำตาและการเกิดน้ำตา
…น อยู่ในเบ้าตา แต่ว่ามันมิได้ขังอยู่ทุกเมื่อในบ้าตา ดังน้ำที่ขังอยู่ในฝัก น้ำดีฉะนั้นดอก ต่อเมื่อใด สัตว์ทั้งหลายเกิดความดีใจหัวเราะเสีย ใหญ่ เกิดความเสียใจร้องไห้คร่ำครวญ หรือว่ากินอาหารแสลง (ตา) อย่างนั้นเข้าไป”…
ในบทนี้มีการพูดถึงน้ำตา อสสุ ซึ่งหมายถึงน้ำที่ไหลออกจากดวงตา และมีรายละเอียดเกี่ยวกับสีและสัณฐานของน้ำตา การเกิดน้ำตาจากความรู้สึกต่างๆ เช่น ความดีใจหรือความเสียใจ พร้อมทั้งอธิบายลักษณะการอยู่ของน้ำตา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
78
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ิศ เบื้องบน โดยโอกาส มันอยู่เต็มโพรงจมูก แต่ว่ามันมิได้ขังอยู่ที่นั่น ทุกเมื่อดอก โดยที่แท้ เมื่อใด สัตว์ทั้งหลายร้องไห้ก็ดี เป็นผู้มีความ กำเริบแห่งธราตุ อันเกิดขึ้นด้วยอำนาจอาหารแสลง และฤดูสำแลงก็ดี เมื่อนั้น มั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงเรื่องน้ำมูกและการไขข้อภายในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการและอาการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับน้ำมูกในสถานการณ์ต่างๆ โดยอธิบายลักษณะของน้ำมูก สี และการเกิดขึ้นตามฤดูกาล รวมถึงการใช้น
การเจริญเมตตาในตน
155
การเจริญเมตตาในตน
…มภิทาว่า "เมตตาเจโตวิมุติที่แผ่ไปโดยไม่เจาะจง ด้วยอาการ ๕ คือ อะไรบ้าง ? คือ (ด้วยอาการปรารถนา) ว่า สัตว์ทั้งหลายทั้งปวง จง เป็นผุ้ไม่มีเวร ไม่มีความเบียดเบียน ไม่มีความทุกข์ มีความสุขบริหาร ตนไปเถิด ปาณะทั้งหลายท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญเมตตาที่ผู้คนควรมีต่อสัตว์ทั้งปวง โดยอธิบายความหมายและอาการของเมตตาที่เปิดเผยต่อกันและกัน รวมถึงการเจริญเมตตาในตนเองที่เชื่อมโยงกับความสุขและความเกษม. ในหลักพระพุทธศาสนาที่รา
ความหมายของสัตว์ในวิสุทธิมรรค
192
ความหมายของสัตว์ในวิสุทธิมรรค
…่นเป็น คำนามเท่านั้น ข้างพวกท่านผู้วิจารความ ประสงค์ความว่า ชื่อว่า สัตว์ เพราะประกอบด้วยสัตตะ ก็มี สัตว์ทั้งหลายชื่อว่า ปาณะ เพราะภาวะคือการหายใจ หมาย ความว่า เพราะมีความเป็นไปเนื่องด้วยลมหายใจออกหายใจเข้า ชื่อว่…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และตีความคำว่า 'สัตว์' ตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ โดยเฉพาะคำว่า สัตว์ ที่มีการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้อง เช่น เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ และการเข้าใจในมิติของการเกิดแ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
193
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ัยหนึ่ง อัตภาพ ก็คือขันธ์ ๕ นั่นเอง คำว่าอัตภาพนี้ ก็เป็นแต่คำที่หมายเอาขันธ์ ๕ บัญญัติขึ้นโดยสภาวะ สัตว์ทั้งหลายนับเนื่องอยู่ในอัตภาพนั้น เหตุนั้นจึงชื่อ อตฺตภาวปริยา ปนฺน คำ ปริยาปนฺน - นับเนื่อง หมายความว่ากำหน…
ในเนื้อหานี้ได้มีการวิเคราะห์คำว่าอัตภาพซึ่งหมายถึงขันธ์ ๕ และการทำความเข้าใจสัตว์ทั้งหลายในแง่มุมต่าง ๆ คำเหล่านี้ช่วยชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของคำในปรัชญาและการปฏิบัติในแนวทางแห่งการทำจิต…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่เมตตา
194
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่เมตตา
…านี้โดยอาการใดอาการหนึ่งไปเถิด [อัปปนา ๕๒๘] ก็แลในเมตตาภาวนานี้ ภาวนาว่า "สพฺเพ สตฺตา อเวรา โหนตุ ขอสัตว์ทั้งหลายทั้งปวงจงเป็นผู้ไม่มีเวรเถิด" นี้ก็เป็นอัปปนา อันหนึ่งได้ ภาวนาว่า "(สพฺเพ สตฺตา) อพฺยาปชฺฌา ดหนฺตุ-…
ในการทำเมตตาภาวนา ผู้ปฏิบัติสามารถอธิษฐานให้สัตว์ทั้งหลายมีความสุขและปราศจากเวร โดยแบ่งเป็นคำอธิษฐาน ๕ ประการ เช่น ขอให้สัตว์ไม่มีเวร, ไม่มีความบีบคั้น, และไ…
ความรัก ความปรานี และการมองเห็นในวิสุทธิมรรค
211
ความรัก ความปรานี และการมองเห็นในวิสุทธิมรรค
…ยตัณหาไป) เป็นวิบัติ (คือวิปริตไป) แห่งเมตตานั่น กรุณา มีความเป็นไปโดยอาการ (คิด) เปลื้องทุกข์ (ของ สัตว์ทั้งหลาย) เป็นลักษณะ มีอันทนไม่ได้ต่อความทุกข์ของผู้อื่น เป็นรส มีความไม่เบียดเบียน (สัตว์) เป็นเครื่องปรากฏ…
บทนี้กล่าวถึงลักษณะของสิเนหา (ความรัก) ซึ่งภายใต้การตีความนั้นสามารถแปรไปเป็นวิบัติ (ทางลบ) ในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะความเมตตาและกรุณาที่ถูกหลอกลวงโดยราคาและความโศก. นอกจากนี้ยังมีการแก้ไขโดยไตร่ตรองถึงมิ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
220
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
… นั้น อนึ่ง เพราะเหตุที่เมตตากรุณามุทิตาอุเบกขานั่นทุกข้อ ย่อม เป็นไปในอารมณ์หาประมาณมิได้ จริงอยู่ สัตว์ทั้งหลายไม่มีประมาณ เป็นอารมณ์ของภาวนาเหล่านั้น เพราะแม้สำหรับเอกสัตว์ (สัตว์ผู้เดียว) ภาวนาเหล่านั้น ก็เป็น…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติโดยมุ่งความบันเทิงแห่งจิตในเมตตา การแสดงอาการที่เป็นกลางซึ่งเกี่ยวข้องกับการภาวนา เช่น หยุดยั้งความคิดและอุเบกขา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงลำดับของอัปปมัญญาทั้งสี่อย่างชัดเจน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
226
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่าอย่างนั้น แก้ว่า เพราะอัปปมัญญาเหล่านั่น เป็นอุปนิสัยแห่งวิโมกข์นั้น ๆ แท้จริง สัตว์ทั้งหลายย่อมเป็นสิ่ง ไม่ปฏิกูล (ไม่พึงเกลียด) สำหรับพระโยคาวจรผู้เป็นเมตตาวิหารี ทีนี้ เพราะคุ้นในสิ่งไม่ปฏิ…
บทนี้กล่าวถึงเนื้อความที่ว่าด้วยความเป็นสุภปรมาและวิโมกข์ในพระพุทธศาสนา โดยใช้บริบทจากหลิททวสนสูตร กล่าวถึงการที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงเมตตาและการพิจารณาอัปปมัญญาในสัญญาของพระโยคาวจร การนำจิตเข้าสู
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
229
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ปอีกว่า อัปปมัญญา ทั้งปวงนั่นเป็นภาวนาที่ทำกัลยาณธรรมทั้งสิ้น มีทางเป็นต้นให้บริบูรณ์ แท้จริง พระมหาสัตว์ทั้งหลายผู้มีจิตเป็นไปสม่ำเสมอ โดยความเป็นผู้มี อัชฌาสัยในอันทำประโยชน์เกื้อกูลในสัตว์ทั้งหลาย โดยความที่ทนไ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงคุณความดีและการบำเพ็ญบารมีของพระมหาสัตว์ที่มีจิตใจเมตตาต่อสัตว์ทั้งหลาย โดยการให้ทาน การรักษาศีล การประพฤติตนซึ่งเป็นเครื่องมือในการสร้างความสุขและความมั่นคงให้กับสัตว์ทั้…
วิสุทธิมรรค: ฤทธิ์และความสำเร็จในพระพุทธศาสนา
99
วิสุทธิมรรค: ฤทธิ์และความสำเร็จในพระพุทธศาสนา
…จ (คือ เกิดผล) เป็นแท้ เพราะ ความตั้งในปรารถนาแห่งผู้มีศีล เป็นกิริยาอันสะอาด" ๒ ดังนี้ อิกนัยหนึ่ง สัตว์ทั้งหลายย่อมสำเร็จ (คือเจริญ) ด้วยคุณชาตินั่น เหตุนั้น คุณชายนั้น จึงชื่อว่า ฤทธิ์ มีอธิบายว่า คำว่า อิชฌนฺต…
ในบทความนี้จะกล่าวถึงคำว่า 'ฤทธิ์' ซึ่งหมายถึงความสำเร็จและการบรรลุผลในธรรมะ ตามที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค ภาค ๒ โดยการอธิบายแสดงให้เห็นว่า ฤทธิ์นั้นสัมพันธ์กับอุปายสัมปทา ซึ่งเป็นการถึงพร้อมแห่งอุบายที่ก่
ประวัติศาสตร์ของการเกิดสู่โลกใหม่
196
ประวัติศาสตร์ของการเกิดสู่โลกใหม่
… - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 196 [อาภัสสรพรหมลงมาเกิดและกินง้วนดินเป็นอาหาร] ก็ในกาลนั้น สัตว์ทั้งหลายผู้เกิดอยู่แต่แรก"ในอาภัสสรพรหมโลก จุติจากอาภัสสรพรหมโลกนั้น เพราะสิ้นอายุบ้าง เพราะสิ้นบุญบ้าง (มา)…
ในกาลนั้น สัตว์ที่เกิดในอาภัสสรพรหมโลกจุติลงมาเกิดในโลกมนุษย์เมื่อสิ้นอายุและบุญ พวกเขาเกิดเป็นพรหมสัตว์ที่มีแสงในตัว แต่เมื่อแสงนั้นหายไป ความมืดก็เกิดขึ้น ทำให้เกิดความกลัว กับการเกิดของดวงอาทิตย์ที
การเกิดขึ้นของข้าวสาลีและความเป็นชายหญิงในวิสุทธิมรรค
199
การเกิดขึ้นของข้าวสาลีและความเป็นชายหญิงในวิสุทธิมรรค
…้น เองแหละ มันก็เป็นข้างสวย เช่นดังดอกมะลิ (ตูม) ทีเดียว กิจด้วย แกงหรือกับก็ตาม หามีแก่ข้าวนั้นไม่ สัตว์ทั้งหลายใคร่จะกินข้าวมีรส (อย่าง) ใด ๆ มันก็เป็นข้าวมีรส (อย่าง) นั้น ๆ เอง [เกิดบุตรกรีส ทวาร และเมถุน] เมื…
เนื้อหาพูดถึงการปรากฏตัวของข้าวสาลีที่ไม่ต้องหุงด้วยไฟฟืน และการเกิดขึ้นของบุตรชายและหญิง พร้อมการเข้าใจเกี่ยวกับคุณสมบัติของอาหารต่างๆ เช่น ง้วนดินและเครือดิน ที่บรรยายถึงรสชาติและคุณค่าเชิงโภชนาการ
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
201
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
…ไล่ได้ โดยถูกต้อง อนึ่ง เราทั้งหลายจักเพิ่มให้ ซึ่งส่วนแห่งข้าวสาลีแก่สัตว์ ผู้นั้น " ดังนี้ ก็แล ในสัตว์ทั้งหลาย ที่ทำความตกลงกันอย่างนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นี้แหละ เป็นพระโพธิ์สัตว์ในกัปนี้ก่อน สมัยนั้น ทร…
ในยุคสมัยที่การลักทรัพย์และการพูดเท็จเกิดขึ้น สัตว์ทั้งหลายจึงได้รวมตัวกันเพื่อเลือกผู้ที่ควรได้รับการตำหนิ และเป็นผู้นำ ซึ่งพระโพธิสัตว์ในกัปนี้ได้ถูกเลือกให้…
วิชาธรรมวิเคราะห์: โอชาต่างๆ และรูปแบบในชีวิต
38
วิชาธรรมวิเคราะห์: โอชาต่างๆ และรูปแบบในชีวิต
ประโยค - วิชาธรรมวิเคราะห์ ภาค ๑ ตอน ๑ หน้า ที่ 37 สัตว์ทั้งหลายยังชีวิตให้เป็นไปได้ด้วยโอชาใด คำว่า กวังการาหารนี้ เป็นชื่อแห่งโอชานั้นแล รูปที่มาจในสมัยนี้เอง [อุ…
ในวิชาธรรมวิเคราะห์ เนื้อหานี้นำเสนอความสำคัญของโอชาที่ยังชีวิตสัตว์ให้มีการดำเนินไปได้ โดยได้กล่าวถึงคำว่า 'กวังการาหาร' ซึ่งเป็นชื่อของโอชาและคำบาลีที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาและการเรียนรู้ในด้านต่างๆ แส
วิภาคีธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑
59
วิภาคีธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…ุจฉานะ สันติรนะ โวภัทพนะ ชนะ ตารัมมะนะ และจติ ถามว่า เป็นอย่างไร ? [๓. ปฏิสันธิ] แกว่า ก็ในกลาดใด สัตว์ทั้งหลายเกิดใน (กำเนิด) เทวตา และ มนุษย์ ด้วยอานุภาพแห่งกามาวจรอรุก ๘ ในกลาดนั้น วิภาคี ด คง คือ สาเหตุถูกกา…
บทรวมเกี่ยวกับวิญญาณและกรรม ซึ่งระบุถึงจำนวนและชนิดของวิญญาณ รวมถึงการเกิดขึ้นในกลาดต่าง ๆ โดยมีการกล่าวถึงอำนาจของกรรมและอิทธิพลที่ทำให้เกิดวิบากในชีวิตสัตว์ตามคุณลักษณะต่าง ๆ คำอธิบายเหล่านี้อยู่บนพ
โลกะและธรรมชาติในวิทยาธีรมรรค
78
โลกะและธรรมชาติในวิทยาธีรมรรค
…ลัว จุดแพ้พย ฉะนั้น กีแลธรรม ๒ ประการนี้ บันฑิตพึงเห็นว่า เป็นโลกปลวกธรรม [๑๑.๕๕๕ อโณะ อโทสะ อโมหา] สัตว์ทั้งหลายไม่โลภด้วยธรรมนันเป็นเหตุ ธรรมนันจึงชื่อโลกะ (แปลว่าธรรมเป็นเหตุไม่โลภ) นั้นหนึ่ง ธรรมใด ไม่โลกอยู่เ…
เนื้อหานี้นำเสนอธรรมชาติของโลกะและความไม่โลภตามที่แสดงในวิทยาธีรมรรค โดยอธิบายถึงแง่มุมต่างๆ ของอโลทะและความไม่ติดข้องในอารมณ์ต่างๆ ทำให้เข้าใจหลักธรรมเชิงลึกในทางพระพุทธศาสนา และเสนอให้มีความตระหนักถ