หน้าหนังสือทั้งหมด

อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
124
อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
…กษาวิปัสสนาภูมิลำดับต่อไป คือ อายตนะ 12 6.1 ความหมายของอายตนะ อายตนะ มีความหมาย 3 นัย คือ 1. อายตนะ หมายความว่า ธรรมที่มีสภาพคล้ายกับว่ามีความพยายามเพื่อยังผลของตน ให้เกิดขึ้น เช่น จักขายตนะกับรูป เป็นเหตุให้การ…
ในบทเรียนนี้นักศึกษาได้ศึกษาอายตนะ 12 ซึ่งมีความหมายหลายประการ โดยเฉพาะการทำให้จิตและเจตสิกกว้างขวางขึ้น อายตนะแบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก โดยมีตัวอย่างจากประสาทตากับสีในการทำให้เกิดการเห็น การกระ
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
224
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
10. กรรมภพเป็นปัจจัยให้เกิดชาติ หมายความว่า กรรมทำให้เกิดชาติ คือ ให้ขันธ์ ปรากฏขึ้นอย่างเดียวกับไร่นาที่ทำให้พืชงอกงามเป็นลำต้นขึ้นได้ ฉะนั้น …
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมภพเป็นปัจจัยให้เกิดชาติ โดยทำให้ประชาชนเข้าใจว่ากรรมเปรียบเหมือนไร่นาที่ทำให้พืชงอกงาม ถ้ากรรมดีผลจะนำไปสู่วิถีที่ดี ในขณะที่กรรมชั่วจะนำไปสู่สิ่งไม่ดี ชีวิตที่แตกต่างกันของมนุษย์น
ธรรมะเพื่อประชาชน
450
ธรรมะเพื่อประชาชน
…๔,๐๐๐ มหากัป บางท่านอาจจะรู้สึกเข้าใจยากกับคำว่า มีสัญญาก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่ คําว่า เนวสัญญา หมายความว่า ไม่มีสัญญา อย่างหยาบ นาสัญญา หมายความว่า มีสัญญาละเอียดประณีต รวมกันเป็นเนวสัญญานาสัญญายตนะ จึงหมาย…
เนื้อหาในส่วนนี้เกี่ยวกับการอธิบายว่ามีสัญญาก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่ และทำความเข้าใจเรื่องเนวสัญญาและนาสัญญา รวมถึงการเข้าถึงพระธรรมกายเพื่อให้เข้าใจความหมายของอรูปพรหมได้ชัดเจนมากขึ้น โดยเนื้อหาเน
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
41
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ริยา ๑๔ กลุ่มหน้า 4 นั้น โดยระคนกัน ๒ โดยเกิดร่วมกัน ๒ โดยระคนกัน ๒ คือ ราคโมห จริยา และโทสโมหจริยา หมายความว่า รักเจือหลงก็มี โกรธเจือหลงก็มี โดยเกิดร่วมกัน ๒ คือ ราคโทสะจริยา และราคโทสโมหจริยาหมายความว่า รักกั…
เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในกรรมฐานและจริยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ความสำคัญของการเข้าไปหากัลยาณมิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ
การวิเคราะห์สมุปสาทน์และเจตโสในวิสุทธิมรรค
166
การวิเคราะห์สมุปสาทน์และเจตโสในวิสุทธิมรรค
…โยชนา ( คำประกอบความ ) ในเอโกทิภาว ศัพท์นั้น ธรรมใดเป็นหนึ่งผุดขึ้น เหตุนั้น ธรรมนั้นจึงชื่อ เอโกทิ หมายความว่า เป็นเลิศ เป็นใหญ่ผุดขึ้น เพราะไม่ถูกวิตกวิจารขึ้น ครอบงำ แท้จริง คนผู้เป็นใหญ่ก็เรียกได้ว่าผู้เป็นห…
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของสมุปสาทน์ในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงการที่ศรัทธาและฌานเรียกว่า 'สัมปสาทนะ' อันเนื่องจากความใสผ่องของใจควบคู่ไปกับการวิเคราะห์เจตโสในอรรถวิกัป การแสดงถึงคุณลักษณะและความสำคัญของ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
184
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…" เพราะละสุขด้วย เพราะละทุกข์ ด้วย " นั้น คือเพราะละกายิกสุข และกายิกทุกข์ด้วย บทว่า " ก่อน เทียว " หมายความว่า การละนั้นแลได้มีมาก่อนแล้ว มิใช่เพิ่งมามีใน ขณะแห่งจตุตถฌาน คำว่า " เพราะโสมนัสและโทมนัสดับหายไป " …
ประโยคนี้วิเคราะห์ความหมายและสำคัญของการละสุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส ในจตุตถฌานปาฐะ โดยยกตัวอย่างถึงการที่สิ่งเหล่านี้ละไปในอุปจารขณะที่แตกต่างกัน ซึ่งแสดงถึงความเข้าใจในธรรมะที่ลึกซึ้งซึ่งต้องอาศัยการพั
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
275
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ประโยชน์โลกหน้า และ ประโยชน์อย่างยิ่ง (คือ พระนิพพาน ) ตามสมควร อีกนัยหนึ่ง พระนาม ว่า สตฺถา (นั้น) หมายความว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าเป็นสัตถวาหะ (ผู้นำหมู่ดุจนายกองเกวียน) อรรถาธิบายในข้อนี้บัณฑิตพึงทราบ ตามนัยแห่…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงมีพระนามว่าสัตถา (ศาสดา) เนื่องจากทรงสอนเวไนยสัตว์ให้เข้าถึงประโยชน์ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า โดยเปรียบเทียบถึงการนำของสัตถวาหะ (นายกองเกวียน) ที่นำหมู่เกวียนข้าม
การวิเคราะห์และการอธิบายธรรมในวิสุทธิมรรค
292
การวิเคราะห์และการอธิบายธรรมในวิสุทธิมรรค
…ธยธรรม ( ทำให้ศรัทธาเกิด) มีบทตื้น ชื่อว่า 1 สาตฺถะ เพราะมีอธิบายลึกซึ้ง ชื่อว่า สพฺยญฺชนะ เพราะ ๑. หมายความว่า พวกคนฉลาดๆ เชื่อยาก เพราะชอบใช้ปัญญาพิจารณาสอบ ธรรมนี้ ก็ปลูกความเลื่อมใสให้เกิดแก่คนพวกนี้ได้ เพรา…
บทวิเคราะห์นี้ครอบคลุมการศึกษาธรรมในวิสุทธิมรรค โดยแยกแยะความเป็นคุณลึกของสาตฺถะและสพฺยญฺชนะ ซึ่งส่งผลให้ผู้มีปัญญาและประชาชนทั่วไปเกิดความเลื่อมใสทั้งในด้านอรรถและเทสนา โดยอธิบายถึงความสำคัญของพยัญชน
การให้และการแบ่งในวิสุทธิมรรค
315
การให้และการแบ่งในวิสุทธิมรรค
…ค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 313 ในบทเหล่านั้น บทว่า มจฺเฉรมลปริยุฏฺฐิตาย (ถูกมลทินคือ ความตระหนี่กลุ้มรุม ) หมายความว่า ถูกมลทินคือความตระหนี่ ครอบงำ บทว่า ปชาย ( เมื่อประชาชน ) ความว่า สัตว์ทั้งหลาย ท่านเรียก ปชา โดยคว…
บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการให้และการแบ่งปันในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเอาชนะความตระหนี่ ซึ่งเป็นมลทินที่ขัดขวางความผ่องใสของจิต การที่สัตว์ทั้งหลายถูกมลทินครอบงำนั้น เป็นสาเหตุให้ไม่สามารถให้
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การบิณฑบาตและอุปมาของพระโยคี
40
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การบิณฑบาตและอุปมาของพระโยคี
…ด้ ที่แล้วสละเรือน ๒ หลังข้างหน้าเสีย การที่ในโกฏฐาส (ที่ปรากฏแต่) ๒ โกฏฐาสใด มหาฎีกาว่า เทว ภิกฺขา หมายความว่า เท่ากับภิกษาที่พึงได้ในเรือน ๒ หลัง สำหรับใน บ้านเมืองเรานี้ใช้ทัพพีตักภิกษาโดยมาก ใช้ถ้วย และขันก็…
ในบทนี้กล่าวถึงการบิณฑบาตของภิกษุที่อาศัยหมู่บ้านต่างๆ โดยใช้การเปรียบเทียบกับการทำบริกรรมของพระโยคี การรับภิกษาในเรือนหลังต่างๆ เป็นการสื่อความหมายถึงการพัฒนาทางจิตใจ ซึ่งเปรียบเหมือนการละทิ้งความคิด
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การเข้าใจจิตและเวทนา
136
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การเข้าใจจิตและเวทนา
…งไร ? แก้ว่า ภิกษุเข้าฌาน ๒ ที่มีปีติ (เป็นองค์) เธอยังจิตให้บันเทิงให้ปลื้มด้วยปีติ อันเป็นสัม- ๑. หมายความว่า แก้ความนัยเดียวกัน ต่างกันแต่ที่นั่นเป็นกายสังขาร ที่นี่เป็นจิตตสังขารเท่านั้น ๒. อรรถาธิบายว่า ใน …
ในบทนี้กล่าวถึงการตีความศ evolvingค่าเวทนาและจิตตสังขารในพระพุทธศาสนา โดยแสดงการประกอบกันของสัญญาและเวทนา ผ่านการใช้งานจิตในฌานต่างๆ ทั้งนี้สรุปได้ว่าความสุขและปีติจากการเข้าฌานนั้นสัมพันธ์กับการฝึกจิ
วิสุทธิมรรค: ความรู้เกี่ยวกับพรหมวิหาร
209
วิสุทธิมรรค: ความรู้เกี่ยวกับพรหมวิหาร
…ถ] ก็ในเมตตากรุณามุทิตาอุเบกขานี้ บัณฑิตพึงทราบวินิจฉัยโดย อรรถก่อน (ดังต่อไปนี้) ธรรมชาติใดย่อมรัก หมายความว่ามีเยื่อใย เหตุนั้น ธรรมชาติ นั้นจึงชื่อว่าเมตตา (แปลว่าธรรมชาติผู้รัก) นัยหนึ่ง ธรรมชาตินั่น มีอยู่ใ…
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับพรหมวิหาร โดยเฉพาะเมตตาและกรุณา ซึ่งบรรยายถึงธรรมชาติแห่งความรักและความเห็นใจที่มีต่อผู้อื่น ในการทำความเข้าใจธรรมชาติของเมตตา ไม่ว่าจะเป็นความรักของบุคคลที่
วิสุทธิมรรคแปล: อิทธิปาฐะและการนำจิต
98
วิสุทธิมรรคแปล: อิทธิปาฐะและการนำจิต
…งความเป็นวสี ชื่อว่า ควรแก่การ เพราะเข้าถึงความเป็นบาทแห่งอิทธิ ชื่อว่า ตั้งอยู่ ถึงความไม่หวั่นไหว หมายความว่า ตั้งอยู่อย่างที่เป็นสิ่ง ถึงความไม่หวั่นไหว" เพราะเข้าถึงความเป็นจิตประณีต ด้วยความ เต็มเปี่ยมแห่งภ…
การศึกษาความหมายของอิทธิในบริบทของจิตอ่อนและการตั้งอยู่ นำเสนอว่าจิตที่เต็มเปี่ยมด้วยการฝึกฝนสามารถนำไปสู่ความเป็นอิทธิ โดยการทำให้เกิดความไม่หวั่นไหวและความประณีตในภาวนา ทั้งนี้ได้มีการอ้างถึงบาลีสูต
การอธิบายลำไส้และการใช้จำนวนในภาษาไทย
81
การอธิบายลำไส้และการใช้จำนวนในภาษาไทย
… ๒ หมื่น ๑๕,๐๐๐ ๕๐ ๒๐๐ อีก ๕๐๐ ๒,๐๐๐ ๕,๐๐๐ ๒๐,๐๐๐ ๒๐๐ พูดตามจำนวนภาษาต้องว่า ๒,๐๐๐ ทั้งสิ้น หมายความว่า ๒๐,๐๐๐ ๑๐๐ ๑,๐๐๐ ๓ กับครึ่งจำนวน ดังนี้เป็นต้น ต้องใช้คำว่า อุตุ ซึ่ง ๑๐,๐๐๐ แปลว่า ๒ ทั้งสิ่…
เนื้อหานี้อธิบายถึงวิธีการใช้จำนวนในภาษาไทย รวมถึงตัวอย่างการแสดงจำนวนและการใช้คำที่เกี่ยวข้องกับจำนวน เช่น อุตุ และสหสุข นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคัญของการเข้าใจจำนวนในการสื่อสารและการเรียนรู้ภาษาอย่า
อธิบายบาใจการณี สมาสและตำัthิ
82
อธิบายบาใจการณี สมาสและตำัthิ
… ยังขาดอยู่ท่ีตัวของ เศษ จะครบเป็น ๑-๔ ร้อย ๆ ๆ โกฐิ ถ้าจะครบ 1 ใช้ อตุฤดูย เรียกว่าที่ 3 ทั้งกิ่ง หมายความว่า 2 กับครั้ง เช่น 2,500 ถ้าจะครบ 4 ใช้ อตุฤดูทด จะงเเล้วที่ 4 ทั้งกิ่ง หมายความว่า 1 กับครั้ง เช่น 3…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตีความและการใช้งานของอตุฤดูและการนับจำนวนในสังขยา แสดงตัวอย่างการใช้งานและความหมายของระดับจำนวนในทางการสื่อสาร เช่น ตัวอย่างที่กล่าวว่าคน 200 เพื่อแสดงจำนวนที่ถูกนับและการประยุกต์ใช
วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗
138
วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗
ประโยค - วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗ อึ่ง โลกียธาตุทั้งหลายมันอันสัตว์ทั้งหลายทรงไว้ หมายความว่า (ยึด) ถือไว้ ดูด ภาระ (ของหนัก) อันคนทั้งหลายผู้บูชา พระ คือ (แก่นหาม) ไป จะนั่น อึ่ง โลกียธาตุเป็…
บทนี้สำรวจการศึกษาธรรมะโดยเฉพาะในบริบทของโลกียธาตุที่สัตว์ทั้งหลายถือไว้ โดยชี้ให้เห็นว่าทุกสิ่งล้วนมีเหตุผลและความหมายภายในตามการดำรงอยู่และอำนาจแห่งธรรมชาติ โดยเชื่อมโยงไปยังแนวคิดเรื่องสัจและการรู้
วิถีธรรมรเปล ภาค 3 ตอนที่ 379
380
วิถีธรรมรเปล ภาค 3 ตอนที่ 379
…ราศจาก บุคคลผู้สร้างและบุคคลผู้สวย (ผล) อย่างไร ว่างเปล่าโดยสุขฌาน 12 ประการอย่างไร" ดังนี้ไซร้ ๑. หมายความว่า อโลนิสัยในอย่างนี้ เป็นได้ อันหนึ่งเท่านั้น ซึ่งเป็นยอด มหาภูมิ อาวุธนิสัยปัจจัยเป็นปัจจามหาปทุท คื…
ข้อความนี้อธิบายถึงอวิชชาในพระพุทธศาสนา โดยพระผู้พระภาคเจ้าตรัสถึงปัจจัยที่ส่งผลต่ออวิชชา และความสัมพันธ์ระหว่างโลกกับอวิชชา ในภาวจรที่บัณฑิตควรเข้าใจ การทำความเข้าใจในความหมายของอวิชชากับสิทธิ์ถือว่า
การเห็นสัจจะผ่านความไม่เที่ยง
132
การเห็นสัจจะผ่านความไม่เที่ยง
…นุสํานาญ) ด้วย ทั้ง ๒ อย่าง " ดังนี้ ก็แก่ว่า " อนุปลาสติ-อ่อนตามเห็น" ในข้อนี้ ได้แก่เห็นเนื่อง ไป หมายความว่า เห็นเนื่อง ๆ ด้วยอาการหลายอย่าง เพราะเหตุนี้นั้น ท่านจึงกล่าวไว้ว่า "คำว่าตามเห็น (นั่น) คือตามเห็น…
บทความนี้กล่าวถึงการเห็นสัจจะผ่านความไม่เที่ยง โดยนำเสนอความหมายของการเห็นที่ถูกต้องตามหลักธรรม การเข้าใจว่าทุกสิ่งมีความไม่เที่ยงและเป็นทุกข์ พระโคตรวารูปได้อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างสิ่งที่เป็นสุขแ
อธิบายลำไรวากรณ์
16
อธิบายลำไรวากรณ์
…ิงเสมอว่า สัตว์ทั่วไปย่อมกลัวตายด้วยกันหมด จึงต้องใช้ปัจจุบันกาล. อดีตกาล แปลว่า "กาลที่เป็นไปแล้ว" หมายความว่า เกิดขึ้นสำเร็จแล้วในเวลาเบื้องหลัง ก่อนหน้าที่พูดกล่าวถึง กาล นี้แสดงให้ทราบถึงความเป็นไปของเรื่องร…
เนื้อหานี้กล่าวถึงแนวคิดพื้นฐานของกาลในภาษไทย โดยแยกแยะระหว่างปัจจุบัน อดีต และอนาคต ซึ่งแต่ละกาลจะมีบทบาทในการสื่อสารถึงเวลาและอารมณ์ของการกระทำ เช่น การใช้กริยาในปัจจุบันเพื่อแสดงความจริงที่ยังคงมีอ
การอธิบายลำไวยากรณ์ในปรัสซบทและอัตโนบท
22
การอธิบายลำไวยากรณ์ในปรัสซบทและอัตโนบท
…ท ในวิภัตติั้ง ๙ หมวดนั้น แบ่งเป็น ๒ บท คือ :- ปรัสซบท บทเพื่อฉันอีก ๑ อัตโนบท บทเพื่อฉัน ๑ ปรัสซบท หมายความว่า คำศัพท์กราที่ประกอบด้วยวิภัตติใน บทนี้ เป็นกรุยของประธานที่ส่งผลของการกระทำไปได้๔แก่ผู้อื่น คือ ผู้…
ในบทนี้ได้มีการแบ่งลำไวยากรณ์ออกเป็น ๒ บท ได้แก่ ปรัสซบท และ อัตโนบท โดยปรัสซบทคือการใช้คำที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่มีผู้อื่นเป็นผู้รับผลจากการกระทำ ส่วนอัตโนบทคือการใช้คำที่ส่งผลโดยตรงต่อประธาน ไม่