วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗ : หน้า 138/405

ประโยค - วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗ อึ่ง โลกียธาตุทั้งหลายมันอันสัตว์ทั้งหลายทรงไว้ หมายความว่า (ยึด) ถือไว้ ดูด ภาระ (ของหนัก) อันคนทั้งหลายผู้บูชา พระ คือ (แก่นหาม) ไป จะนั่น อึ่ง โลกียธาตุเป็นแต่ทุกวิบัติ (ทุกข์แท้แห่งทุกข์) เท่านั้น เพราะไม่เป็นไปในอำนาจ (ของใคร) อึ่ง สัฏฐทุกข์ อันสัตว์ทั้งหลายตาม (ยึด) ถือไว้ ก็ด้วย ชาตุทั้งหลายมันเป็นเหตุ อึ่ง สัฏฐทุกข์นั้นเป็นเหตุ อึ่ง สัตว์ทั้งนั้นที่ถูกจับไว้แล้วอย่างนั้น สัตว์ทั้งหลายก็ทรงไว้ หมายความว่า ตั้งไว้ในธาตุทั้งหลายนันแล ในธรรมทั้งหลายมีจิตๆเป็นดัง ธรรมแต่ละข้อทรงเรียกว่าสัจ ก็ด้วยคำนำแห่งความหมาย มีความหมายว่า วิภัต-- ดั่งนี้ วิญญาณ-อันสัตว์ทั้งไว้ เป็นดัง ตามความที่เป็นได้ ตั้งกล่าวมานั้น อีกนัยหนึ่ง ธาตุนี้หาเหมือนอัปดาของพวกเดียวียังซึ่งมิได้อยู่ โดยสภาวะไม่ แต่ธาตุนี้ ได้ชื่อว่าสัจ Because of the state of oneself อึ่ง เสลาวะ (ชั้นหิน) ทั้งหลายมีราดาและโมไนยา เป็นดัง อันวิจิต (แปลก ๆ) ในโลก ก็เรียกว่าสัจ ฉันใด แม้ ธาตุทั้งหลายนี้ ก็เหมือนอธาตุทั้งหลายนัน เพราะมันก็เป็นออระแห่ง ความรู้และสิ่งที่ควรรู้ด้วยวิจิตร ฉันนั้นแล หรือเปรียบเหมือนสมญาว่า ธาตุ ย่อมมีได้ในโภคทรัพย์ทั้งหลายอันกำหนดลักษณะต่างกันและกัน เช่น รสและโลหิตเป็นฉันนั้น ซึ่งเป็นออระแห่งกลุ่ม กล่าวคือสัจ ฉันใด สมญาว่าธาตุ ก็พึงทราบ (ว่าได้) แม้ในออระทั้งหลายแห่งอัปภาพ