ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 10
ถ้าคนอายุ ๒๐-๓๐-๔๐-๕๐-๖๐-๓๐-๘๐-๕๐ ปีกลืนลงไป (มัน)
ก็ (ไป) พักอยู่ในโอกาสที่เป็นเช่นหลุมคูถอันไม่ได้ล้างมา ๒๐-๓๐-
๔๐-๕๐-๖๐-๓๐-๘๐-๕๐ ปี ถ้าคนอายุ
๑๐๐ ปีกลืนลงไป (มัน)
ก็ (ไป) พักอยู่ในโอกาสที่เป็นเช่นหลุมคูถอันไม่ได้ล้างมา ๑๐๐ ปี "
[อปริปกุกโต - ปฏิกูลโดยยังไม่ย่อย]
(ความปฏิกูล) โดยยังไม่ย่อย เป็นอย่างไร ? ความปฏิกูล
โดยยังไม่ย่อย จึงเห็นลงอย่างนี้ว่า "ก็แลอาหารนี้นั้น ที่เข้าไปพัก
อยู่ในโอกาสอย่างนั้นแล้ว ยังไม่ย่อยเพียงใด ที่กลืนลงไปในวันนั้น
บ้าง ในวันวานบ้าง ในวันก่อนนั้นบ้าง ทั้งหมดด้วยกัน อันฝ้าเสมหะ
ปิดคลุมไว้ ก่อเป็นฟองเป็นต่อมขึ้น อันเกิดซึ่งความเป็นของน่าเกลียด
อย่างยิ่งตั้งอยู่ในที่มีประการดังกล่าวแล้วนั้นแหละอันเป็นที่มืดมิด ตลบ
ไปด้วยกลิ่นอายอับด้วยกลิ่นซากสัตว์ (ที่เป็นอาหาร) ต่าง ๆ มี
กลิ่นเหม็นน่าเกลียดนักอยู่เพียงนั้น เปรียบประดุจของไม่สะอาดต่าง ๆ
เช่นหญ้า ใบไม้ เสื่อขาด ๆ และซากงู ซากสุนัข (กระทั่ง)
๑. ข้อ นิธานโต นี้ ว่าโดยลำดับความก็น่าจะเป็นกระเพาะอาหาร แต่อธิบายที่ว่า
เหมือนหลุมคูถ ฟังดูเป็นลักษณะกระเพาะอุจจาระไปไม่สมกัน อาหารที่กลืนลงไปยัง
ไม่ย่อย ยังไม่เข้าลักษณะกระเพาะอุจจาระไปไม่สมกัน อาหารที่กลืนลงไปยัง
๒. นานรุณป....ปวนวิจริต ปาฐะนี้ถ้าไม่คลาดเคลื่อน ปวน ตรงนี้ก็มิได้หมายถึง
ป่า ปวน แปลว่า ลม ก็ได้ ในที่นี้จึงแปลเอาความว่ากลิ่นอาย ส่วน วิจริต เมื่อ
เข้ากับกลิ่น ก็ต้องแปลว่า ตลบ ว่า ฟัง ให้ประสบประสานกันไปเช่นนั้น