หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมหารา: วาสนายวิภาวะพระพุทธศาสนา
15
ธรรมหารา: วาสนายวิภาวะพระพุทธศาสนา
…จ ตะตุวาจารีฏฐูภกา โหติย วตติพุทโธ. ยถวา อิฑฺทํ ทุกนนติ โก ภิฏฺฐา ตถเมมิ อวิทตเมมิ อนุญฺญเมติ ฯ 13 อภิวิ.อ. 77/263 (ไทยมงฺร)
บทความนี้วิเคราะห์อิริยสัจและวินิจฉัยในพระพุทธศาสนาภายในปีที่ 6 ฉบับที่ 1 โดยการแสดงข้อความจากจารึกและการแปลภาษาบาลี เนื้อหาประกอบด้วยการวิเคราะห์ศัพท์และประเภทของธรรม โดยมีวินิจฉัยตามลำดับเพื่อความเข
ธรรมธารา: ความหมายของทุกข์และพระนิพพาน
17
ธรรมธารา: ความหมายของทุกข์และพระนิพพาน
…ยฝัน เป็นของจริงในสัจจะทั้ง 4 มีทุกข์เป็นต้นโดยไม่เปลกนว่ เป็นอรรถแห่งสัจจะ ด้วยประกาศนี้แล 15 15 อภิวิชอ 77/268-269 (ไทย.มมร)
บทความนี้สำรวจหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเน้นความเข้าใจเกี่ยวกับทุกข์ที่เป็นของแท้และพระนิพพานที่เป็นความสงบที่แท้จริง ทบทวนคำสอนเกี่ยวกับตันหาที่เป็นเหตุของทุกข์ และการแสดงออกของมรรคที่เป็นเครื่องนำมน
การศึกษาในคำภิรอิทธิธรรมหฤตุตกาย
14
การศึกษาในคำภิรอิทธิธรรมหฤตุตกาย
๓. ผู้จำนคำภิรอิทธิธรรมหประกณปะ (Prakaraṇapāda) 4. ผู้จำนคำภิรอิทธิธรรมหฤตุตกาย (Dhatukāya) แต่ในคำภิรอิทธิธรรมหฤตุตกาย (Abhidharmakośavkyakhya, ดั้งจากนี้ไปจะเรียกเป็นคำย่อคือ AKV) ฉบับสันตกถกกล่า
…์คำภิรออิทธิธรรมหฤตุตกาย (AKV) โดยสรุปการมีส่วนร่วมของพระอาจารย์ต่างๆ ที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาหลักการอภิธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะพระอาจารย์เช่น ปุรณะ (Pūrna) และการจัดประเภทของญาณในงานเขียน อย่างเช่น อภ…
Samayabhedoparacanacakra: คำแปลพร้อมเชิงอรรถวิเคราะห์
27
Samayabhedoparacanacakra: คำแปลพร้อมเชิงอรรถวิเคราะห์
…ูกช่วยเหลือโดยผู้อื่น” สำหรับทางฝ่าย มมร และ มมร ได้แปลศัพท์ “parūpahara” ดังนี้ มมร: ผู้นำมานำให้ (อภินิบุณอ. 80/456 แปล มมร) มจร: บุคคลอันนำเข้าไปให้ (อภ.ก. 37/249 แปล มจร) ประเด็นที่มีการแปลแตกต่างคื…
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับการแปลคำว่า 'ปฐมุณฐ' เป็นสถานที่ในแคว้นมคธ โดยอ้างอิงจากคำภีร์ถกาวัตถุและพจนานุกรมด้านพุทธศาสนา คำว่า 'upāhara' มีหลายความหมายเกี่ยวกับการนำมาหรือนำเข้า ซึ่งมี
ความเห็นเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าในคำภิทธก
21
ความเห็นเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าในคำภิทธก
…วังอาจจะไม่ตรงกับประเด็นนี้มาก เช่น ในคำภิทธกว่าตถุดฺ ถวด ที่กล่าวว่า Manussalokakathā(Kv: 559-560; อภิก.37/1733/592-1736/593). คำภิทธกว่าตุดฺอรฺถถา ได้อธิบายว่ ความเห็นนี้เป็นความเห็นของนิทานอุตตลกฺล (K…
บทความนี้ได้กล่าวถึงการวิเคราะห์ความเห็นเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าในคำภิทธก โดยชี้ให้เห็นถึงข้อความต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับพระผู้มีพระภาคเจ้า ทั้งการบังเกิดต่อโลก การทรงเจริญในโลกแต่ไม่ถูกโลกแปดเปื้อน ซึ่งอ้
ศึกษาคำว่า 'ฉวะ' ในพระพุทธศาสนา
18
ศึกษาคำว่า 'ฉวะ' ในพระพุทธศาสนา
…yā evaṁ’adhippāyaṁ atikkamituṁ. (MNd: 64^1– [คำว่า] พิงกาว่างความเห็น (ทิฏฐิ) ของตนได้อย่างไรเล่า? [อภิธานวา] เดียวนี้เหล่านั้น มีความเห็นอย่างนี้ มีความพอใจ อย่างนี้ มีความชอบใจอย่างนี้ มีลักษณะอย่างนี้…
บทความนี้ศึกษาความหมายของคำว่า 'ฉวะ' รวมทั้งคำที่เกี่ยวข้องอื่นๆ ในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยข้อความนี้อ้างถึงคำต่างๆ ที่ปรากฏใน 'สุดตนบาต' และ 'นิทเทส' เพื่ออธิบายลักษณะต่างๆ ของความเห็นและอัธยาศัยในสา
ธรรมธาร วรรณวรรณวิจารณ์พระพุทธศาสนา: การตั้งครรภ์ในบริบทพุทธศาสนา
24
ธรรมธาร วรรณวรรณวิจารณ์พระพุทธศาสนา: การตั้งครรภ์ในบริบทพุทธศาสนา
ธรรมธาร วรรณวรรณวิจารณ์พระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 11) ปี 2563 5. อภิปรายผลการวิจัย ผู้วิจัยมีความเห็นว่า เหตุแห่งการตั้งครรภ์บางรูปแบบซึ่งเป็นข้อมูลที่ปรากฏในคัมภีร์ทา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิจัยในเชิงพุทธศาสนาเกี่ยวกับการตั้งครรภ์ ในแต่ละยุคและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากสภาพร่างกายของมนุษย์ในสมัยพุทธกาลถึงปัจจุบัน โดยระบุถึงความสามารถทางการแพทย์และเทคโนโลยีในปัจจุบัน
พระศาสดาและการรวบรวมคำสอนในพระพุทธศาสนา
27
พระศาสดาและการรวบรวมคำสอนในพระพุทธศาสนา
…าเขาลำเนาไพรอย่างยิ่งวอด เช่น การเดินในป่าเขาอย่างต่อเนื่อง งดการกินเพื่อเป้าหมายในการบรรลุธรรม 45 อภิเษก (アーナンダ) เป็นพระภาค (ลูกหูลูกน้อง) ของเจ้าชายสิทธัตถะ และเป็น 1 ใน 10 มหาสาวกของพระศากยุมุข (ผู้เ…
เนื้อหานี้สำรวจการรวบรวมคำสอนของพระศากยุมุนีในสมัยที่การบันทึกยังไม่แพร่หลาย โดยพระอานนท์ที่เป็นผู้ทรงจำคำสอนมากที่สุด เมื่อพระศากยุมุนีทรงดับชนปิ่น พระอานนท์จึงได้นำเสนอคำสอนต่อพระสาวก 500 รูป เพื่อใ
การพัฒนาพระพุทธศาสนาจากแนวคิดสำคัญ
11
การพัฒนาพระพุทธศาสนาจากแนวคิดสำคัญ
…マは、いかにしてブッダとなったのか (พระสมณโคดมเป็นพระพุทธเจ้าได้อย่างไร ?) โดย NHK Publishing) นอกจากนี้ ยังมี้คั่ม "อภิธรรมโกคา" (Abhidharmakośa)11 แก้ขึ้นหลังจาก "มหาสังมิวิณัยปิฎก" นานับหลายตวรรษ ซึ่งเป็นคัมภีร์เงื่อน…
…าวถึงการพัฒนาในพระพุทธศาสนาที่เกิดจากแนวคิดแบ่งนิยามและการเปลี่ยนแปลงสู่มหายาน นอกจากนี้ยังอธิบายถึงอภิธรรมโกคาและคัมภีร์ที่สำคัญในอดีตที่มีผลต่อหลักคำสอน การแบ่งประเภทของสังคมในพระศาสนา และการรักษาเนื้อ…
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
22
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
…ั ประกอบด้วยองค์ 5 ย่อมเป็นผู้เข้าถึงอบาย ตกนรกมหากใหม่อยู่ ตลอดกัลป์ ไม่มีศรัษะเหลือได้ องค์ 5 คือ อภิญญาใน ธรรมวินัย 1) แสดงอรรถว่าเป็นธรรม 2) แสดงธรรมว่าเป็น อธรรม 3) แสดงอวินัยว่าเป็นวินัย 4) แสดงวิน…
บทความนี้กล่าวถึงประเด็นสำคัญในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับศีลของพระภิกษุและผลของการบิดเบือนหลักธรรม โดยมีการอ้างอิงถึงพระไตรปิฎกที่ระบุว่า ภิกษุผู้ยุยงให้เกิดความแตกแยกในสงฆ์จะต้องถูกลงโทษในนรกตลอดกัลป์ การ
การศึกษาเกี่ยวกับไตรภูมิ-พระมาลัย และพระพุทธศาสนา
40
การศึกษาเกี่ยวกับไตรภูมิ-พระมาลัย และพระพุทธศาสนา
…รรมธาร วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 11) ปี 2563 ถ้าเหตุใดนาคาราช อภิพุทธนาคาราช เอารูปนาคาราชและวิบัติข- หนนาคาราช โดยหากมีการศึกษาเนื้อหาเหล่านี้กับคัมภีร์สำคัญทาง พระ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของไตรภูมิ-พระมาลัย ในการศึกษาและเชื่อมโยงกับคัมภีร์สำคัญทางพระพุทธศาสนา โดยเน้นการวิเคราะห์เนื้อหาที่สามารถเข้าถึงได้ซึ่งจะช่วยให้ความเข้าใจในพระพุทธศาสนาเป็นไปอย่างครอบคลุม
การศึกษานิพนธ์ชี้แนวทางการพัฒนาจิตในสังคมไทย
16
การศึกษานิพนธ์ชี้แนวทางการพัฒนาจิตในสังคมไทย
…วิธีการในการพัฒนาจิต ในคัมภีร์วิริยธรรม กล่าวถึงแนวทางการปฏิบัติวิธีสํานวนไว้เป็นระบบโดยขั้นตอน คือ อภิยายนตเล่าเรียนและสอบถามในธรรมที่เป็นฐานของวิปัสสนา อยู่ 6 ประการ คือ ขั้นที่ 5 อายุตนะ 12 ธาตุ 18 อิ…
บทความนี้ศึกษากระบวนการพัฒนาจิตในมุมมองของกระทิง 5 ด้าน ตามแนวทางการปฏิบัติที่ระบุในคัมภีร์วิริยธรรม โดยนำเสนอวิธีการต่างๆ เพื่อส่งเสริมการบรรลุสภาวะจิตที่ดียิ่งขึ้น ผ่านการใช้ภาวนาและนิมิตเป็นเครื่อง
ธรรมมารา: ผลการศึกษาและปัญหาที่พบ
20
ธรรมมารา: ผลการศึกษาและปัญหาที่พบ
… สูตร” หรือ “สิงคาลสูตร” ในพระสูตรต้นปริมาณ ๒ และต่อด้วยเนื้อความส่วนต้นของพระสูตรที่ 141 กล่าวคือ “อภิปรายสูตร” หรือ “อุปมาสุต” (Apramāda-sūtra or Upamā-sūtra 善 經) ซึ่งตรงกับ “อัปปามสูตร” 29 คัมภีร์เที…
เอกสารนี้วิเคราะห์ผลการศึกษาและเปรียบเทียบความสัมพันธ์ของคัมภีร์โบราณกับ 'มัยมอคมฉับแปลจีนโบราณ' โดยมีเนื้อหาสำคัญที่เกี่ยวข้องกับพระสูตรต่างๆ เช่น ศิขาลสูตรและอุปมาสุต นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงปัญหาท
การวิจัยเชิงคณะกรรมาธิการในพระพุทธศาสนา
5
การวิจัยเชิงคณะกรรมาธิการในพระพุทธศาสนา
…้วยภาษาสันสกฤต จีนโบราณ 3 ---------------------------------------------------------------------- 3 อภิราม (2544: 11-13) ได้กำหนดเกณฑ์ในการจำแนกและประเภทของการวิจัยออกเป็นรูปแบบต่าง ๆ ไว้กล่าวว่า "การจำแ…
การวิจัยเชิงคณะกรรมาธิการในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็น 2 รูปแบบใหญ่ คือ การวิจัยพื้นฐานที่มุ่งหาความรู้ใหม่ และการวิจัยประยุกต์ที่มุ่งใช้ความรู้ในการแก้ปัญหา นอกจากนี้ยังมีการศึกษาวิจัยเชิงคัมภีร์ซึ่งอาศัยแห
ธรรมาภาว วาสาร์ วิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559
18
ธรรมาภาว วาสาร์ วิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559
…จากคัมภีร์คู่ตัณฑ์ รวม 3 คัมภีร์ได้แก่ 1. ขุททกนิกรม ปฏิสสัมภิทามรรค Patīs 2.7 Dharmacakka-kathā (อภิสันติปัจจิยะ) เป็นเนื้อหานำมาจาก “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” ในสังยุตตนิกาย (A1) 2. พระอุปิธรรมปูรณนิ…
…การศึกษาและแปลเนื้อหาจากคัมภีร์พระพุทธศาสนาหลายเล่ม รวมถึงเนื้อหาจาก “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” ซึ่งมีการอภิปรายถึงหลักการและแนวทางปฏิบัติทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญ เช่น การเว้นห่างจากหนทางสุดโต่ง การปฏิบัติตามห…
การพิจารณาเกี่ยวกับสิลาขบเทน้อยและเสียวัตร
27
การพิจารณาเกี่ยวกับสิลาขบเทน้อยและเสียวัตร
…พระนี้ปฏิบกายวากกวา กับในคัมภีรปฏมก์ 26 Vin IV: 28815-35 27 ความคิดเห็นของพระเถระทุกกลุ่มตรงกันว่า อภิทธิสมณก็เป็นสิลาขบเทล้ยน้อยเหมือนเสียวัตร แต่ภิทธิสมณก็เป็นวรีในกรรมนิทิในใหํงสมมก็มาเป็นสิลาขบ ทโดย…
…ศาสนา และยังมีการอ้างอิงจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่ยืนยันถึงแนวทางในการปฏิบัติของพระสงฆ์แต่ละกลุ่ม เช่น อภิทธิสมณและคำสอนในคัมภีรต่างๆ ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของสิลาขบเทน้อยที่ทุกกลุ่มเห็นตรงกันว่าเป็นสิ่งที่เห…
วิวัฒนาการของอันตรภาคในพระพุทธศาสนา
6
วิวัฒนาการของอันตรภาคในพระพุทธศาสนา
…้ คำว่า “antarabhava” (อันตรภาณะ หรือ อันตรภาพ) หรือ “ภาพในระหว่างความตาย (มรณภาพ) กับการเกิดใหม่ (อภิฏภ) ” ขึ้นมา เพื่ออธิบายถึงความเชื่อมโยงของสัตว์ กรรม และผลกรรมของสัตว์นั้น ระหว่างภูก่อนตายและภูก่อ…
บทความนี้พูดถึงการปฏิรูปของพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับคำว่า “atman” และ “atta” ที่เกี่ยวข้องกับกรรมและการเกิดใหม่ พร้อมวิเคราะห์ความหมายของอันตรภาคระหว่างมรณภาพและการเกิดใหม่ ตามความเชื่อในพระพุทธศาสนา โดยอ
อภิธรรมโกศจัฏฐะและอภิธรรมมนยานุสรา
15
อภิธรรมโกศจัฏฐะและอภิธรรมมนยานุสรา
…มรับมิเรื่องนี้ถือว่าเป็นคัมภีร์ที่มีความสำคัญในการศึกษามติธรรมอย่างมาก (3) Abhidharmakosabhāsya (อภิธรรมโกศจัฏฐะ, AKBh) รวบรวมโดยท่านวสุพันธุ ถึงแม้ว่าจะเป็นคัมภีร์ที่รวมรวมและสรุปมติธรรมของนิกายสรว…
ฝ่ายที่ยอมรับมิเรื่องนี้ถือว่าเป็นคัมภีร์ที่มีความสำคัญในการศึกษามติธรรมอย่างมาก เช่น อภิธรรมโกศจัฏฐะรวบรวมโดยท่านวสุพันธุซึ่งมีการแสดงความเห็นที่เกี่ยวข้องกับนิกายสรวาสติวิทยาและเสตรานติกะ…
อันตรภาพและอันตราปรินิพพาย์ในพระพุทธศาสนา
20
อันตรภาพและอันตราปรินิพพาย์ในพระพุทธศาสนา
…าธรรมและอจรณากรที่บันทึกเรื่องอันตรภาพของหลายนิกาย ปรากฏเนื้อหาตรงกันว่าฝ่ายที่สนับสนุนอันตรภาพ 36 อภิฏ. อ. 81/1198/102 (ไทย.มมร) 37 ยกวั้นคำว่า “中有” ที่ปรากฏในโศตรสูตร (+報法經, T.1.236b14-16) ในการสมาคมข…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับคำว่า 'อันตรภาพ' และ 'อันตราปรินิพพาย์' ในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในมุมมองของคำศัพท์ในพระสูตรที่พบว่าไม่ปรากฏในนิยายฝ่ายบาลี แต่อาจพบในภาษาจีนและนิกายนั้นๆ รับรู
คำสอนเกี่ยวกับอันตรภาพในพระพุทธศาสนา
22
คำสอนเกี่ยวกับอันตรภาพในพระพุทธศาสนา
124 ธรรมาภาว วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมวาระที่ 13) ปี 2564 (3) อภิธรรมยายนุสาระ41 又聖教説有中有故, 諸契經言: “有有七種. 即五趣有,業有,中有.”41 อีกประกาศหนึ่ง คำสอนอัน เป็นประเสริฐกล่าวว่าม…
บทความนี้มีการกล่าวถึงคำสอนที่สำคัญในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับ 'อันตราพ' หรือช่วงเวลาระหว่างมรณภาพจนถึงการเกิดใหม่ โดยสามารถแบ่งออกเป็น 7 ประเภท หรือ 5 ภพ และการอธิบายความหมายของคำว่า 'antara' และ 'bhava'