อรรถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 14 / 119

…ิต ย่อม เรียกว่า มหาปัญญา ผู้มีปัญญามาก ( มหาปุโรโฺโล) เป็นมหาบูรพ อิต ดั่ง อิต ดั่ง นี้ ๆ อติโต อ. อรรถว่า อนุตฺตโ อ. ความเป็นแห่งพระอรหันต์ นิฏฺฐิ นาม ชื่อลาวสำเร็จ ปุพพกิจาน แห่งบรรพชิต ท. อิฐสมิ สานใน…

บทความนี้พูดถึงความหมายและอรรถของพระบรมปฏิญญา โดยเฉพาะเกี่ยวกับความเป็นพระอรหันต์และความสำเร็จในทางธรรม โดยยกตัวอย่างถึงคุณลักษณะข…

…. อาชู กล่าวแล้ว คำ ถอนุ่ง ลุกส์ ซึ่งบุคคลนั้นว่า กิญ ญ์ เป็นภิกษุ (อดี) วันนี้ อดี งนี้ ๆ (อดี) อ. อรรถว่า หฤุตสูญโต ชื่อว่าเป็นผู้สำรวมแล้ว ด้วยมือ อาวุธ เพราะความไม่มี หฤุดีมานี อาทาราน วา แห่งอาราร ท.…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำรวมของภิกษุในพระธรรม โดยเฉพาะพระอิมาและคุณลักษณะที่เกี่ยวข้อง เช่น การไม่มุ่งทำผิด การสำรวมกายเรียบร้อย และการมีวาจาอ่อนโยน ในแต่ละกรณีถูกอธิบายด้วยคำหลักของพระธรรม เพื่อให้ผู้อ่

…วยปาก มนฺดกถณี ผู้เป็นปกิฎกกล่าวด้วยความรู้ อนุทฺธโต ผู้ไม่ฟุ่มเฟือยแล้ว ทีปิด ย่อมแสดง อตุฏฺ จ ซึ่งอรรถด้วย ธมม จ ซึ่งธรรมด้วย ภาสิต อ.ภยิต ตสฺสุ ภกฺญูโน ของภกุญฺนี้ มูขรี เปนคำไพเราะ (โคด) ย่อมเป็น อิติ…

เนื้อหาในชิ้นนี้มีการพูดถึงการปฏิบัติที่ดีในพระพุทธศาสนาซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเป็นคนที่ไม่ฟุ่มเฟือยและมีสติในการดำเนินชีวิต การอธิบายโดยการยกตัวอย่างต่างๆ ที่แสดงถึงธรรมะและการใช้ปากในการพูด

…้วยปราโมทย์ (หุตวา) เป็น กิริสิลิ จักกระทำ อนุต ซึ่งที่สุด ทุกบูรณ แห่งทุกข์ อิติ ดังนี้ ๑ (อุโท) อ.อรรถว่า (ปุคคลโต) อ.บุคลก โรโนโต มฺแม กระทำอยู่ มม์ ซึ่งกรรม เมตตามุขฐาน ในกรรมฐานอันประกอบ แล้วด้วยเมตต…

เนื้อหาพูดถึงพระธัมมะที่ไม่ตายและความสำคัญของการมีปัญญาในการเข้าถึงความจริงในพระศาสนา การคบหาสมาคมที่ดี และการปฏิบัติตนบนเส้นทางของธรรมะ ผู้มีเมตตาจะแสดงถึงคุณธรรมที่ประเสริฐในชีวิต.

…านสูด) ปรมสุขตาย เพราะความที่แห่ง พระนิพพานนั้น เป็นธรรมชาตินิสุขอย่างยิ่ง อิติด ดังนี้ฯ (อุตโฐ) อ. อรรถว่า ทิญฺ ดูก่อนภิญญา ตุว อ. เธอ สินิจิวา วิตแล้ว นทุเทนโท ที่อยู่ มิมุ วิจิตฺกถุกฺกะ ซึ่งนี้คือมิมาจ…

บทความนี้นำเสนอมุมมองในการเข้าใจคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับนิพพานและความเลื่อมใสในพุทธศาสนา โดยใช้ข้อความจากพระธัมมปัจจญา เพื่อถ่ายทอดความสำคัญของการเข้าถึงสภาวะสุขนิพพาน และการปฏิบัติตามคำสั่งสอนของ

…่งมหา นิพพานอันเป็นอมตะ (โหตุ) ย่อมเป็น อิด ดังคั้น (ปาสุต) แห่ง บทว่า อมติ อดิ ดังนี้ ๆ (อุดโถ) อ. อรรถว่า อย่ำ ธมโม อ. ธรรมนี้ อาท เป็น เบื้องต้น (โหติ) ย่อมเป็น คือว่า อิทธิ ปีปาโมชฺ อ. ปีติและ ปราโมทย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการให้ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมะและความสำคัญของการเข้าถึงมหานิพพาน โดยยกตัวอย่างจากการสอนของพระศาสดา ในการแสดงธรรมที่เป็นเบื้องต้น โดยมีการเชื่อมโยงระหว่างสิ่งที่กล่าวถึงกับชีวิตของผู้

…าพระปฏิสนธิ (สุดารา) อันพระศาสดา กิตติ ครัสแล้ว (ปเทน) ด้วยวว่า ปฏิสนธิสุข อิติ ดังนี้ ฯ อุตโต อ. อรรถว่า ตว อ. เธอ วฑฒวา จงแจ้งแล้ว อุปปฏิสนเหตุ ยึ่งหลายผู้ไม่สมควร ท. วิสาสถานมณเฑด ผุ้มีการ งานอันสะ…

บทความนี้กล่าวถึงการพัฒนาตนผ่านอาชีพที่บริสุทธิ์และความสนุกสุขจากการทำงาน หมายถึงการมีชีวิตแบบที่มีความหมายและประโยชน์ต่อผู้อื่น โดยอิงหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตอันดี พร้อมกับย

… สมมติอา ย่อมลงนั่นเทียว โต ตา โต วัตถูโต เพราะวัตถุนั้นนั้น อิติ ดังนี้ ๆ (อุโฑ) อ. อรรถว่า ชินาวาสพราหมณ์โณ อ. พราหมณ์ผู้เป็น พระชินาสพ ชานนโติ รู้อว่า อห อ. เรา อสมุ ย่อมเป็น…

เนื้อหาพูดถึงพระธัมมปท๎ธอและความสำคัญของคำสอนในพระพุทธศาสนา รวมถึงบทบาทและอานิสงส์ของพราหมณ์ในบริบทนี้ โดยเชื่อมโยงกับความรู้และความเข้าใจในคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งเน้นถึงความสัมพันธ์ระหว่างมนต์และการ

…ุคคลนั้น ฉินาดล ผู้ มีอาสะสินแล้ว อารณุต ผู้เป็นพระอรหันต์ พราหมณ์ว่าเป็นพรหมณ์ ดีจี ตั้งนี้ๆ อโท ฉ อรรถว่า โย ปุคคลใด ชนาดติ ย่อมรู้ จิตดี จึ่งการฉวัสช่วย ปกิณรี ป ชึ่งการปฏิสันถาร สตทาน แห่งสัตว์ ท. สุข…

เนื้อหาเกี่ยวกับคำสอนในพระธรรมปฐกถา ยอห์วจึงมีการพูดถึงการเข้าใจจิตและความสำคัญของการปฏิบัติธรรมเพื่อนำไปสู่การรู้แจ้งในธรรมชาติที่แท้จริง นอกจากนี้ยังได้มีการกล่าวถึงบุคคลที่เป็นอรหันต์และความแตกต่าง

…มุพุทธ อันประกอบร่วมแล้วด้วยปฏิมะ (ปนุทเทน) อันบันติทิต ลผฤทธิ ย่อมได้ อิมสมิ ปาในบทนี้ ๆ (อดโถ) อ. อรรถว่า สมุนคตา มาตามพร้อมแล้ว เทน จิตตเดน ด้วยจิตนัน ปมาณามินา เป็นธรรมชาติิงก่อนโดยปกติ หยว่า เป็น (อิ…

ในเนื้อหาได้ระบุถึงธรรมชาติของจิตและความสำคัญของการมีธรรมะในการศึกษา. นอกจากนี้ ยังกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและธรรมในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงบทบาทของอาจารย์และการประยุกต์ใช้หลักธรรมในการพั

ประโยค - คำฉันพระอิ่มมปทุธรฏก ยกศัพท์แปล ภาค ๑ หน้า ที่ 65 (อุตโธ) อ.อรรถว่า ยะ เกิ้ ชนา อ. ชน ท. เหล่าใดเหล่า- หนึ่ง เทวา วา คือ อ. เทวดา ท. หรือ มนุษา วา คือ หรือว่า อ. มน…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับความโกรธในธรรมพระ โดยระบุว่าประเภทของคำที่กล่าวถึงกรรมและการกระทำอย่างมีกิเลส และความสัมพันธ์ระหว่างคำแสดงออกถึงอารมณ์"ความโกรธ" โดยอ้างอิงจากพระไตรปิฎก พร้อมเสนอแน

…มุห์รูปยกศีรษะแปล ภาค ๑ หน้า ที่ 70 วาม หิ เวรน อิติติ นี้เป็นต้นๆ น อิติติ นี้เป็นต้นๆ (อุตโก) อ. อรรถว่า ปน เหมือนอย่างว่า อสูจีโน อ. ของ ไม่สะอาด ท. เขาพากัน มีน้ำลายเป็นต้น ตามนั้น โอ้ว- มานา อันบุค…

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของคำว่าเวรและอเวรในแง่ของธรรมะ โดยอธิบายถึงการล้างความไม่สะอาดของจิตใจและการเข้าถึงความสงบที่เกิดจากการไม่มีเวร และการพิจารณาในใจอย่างแยบคาย ซึ่งนำไปสู่วิถีแห่งการเป็นพระพุทธเ

…ยมบุคคล เอกูป ผู้มีรูป อย่างนี้ วดเดต ยอมให้เป็นไป วาส ในอาณา อดุตโน ของตน อิติ ดังนี้ ๆ (อุตโต) อ. อรรถว่า ปสูนภู ผู้เห็นอยู่ อสูส สุ อามมณสู ในอารมณ์ ท. อันไม่งาม ทสส. ๑๐ นา อสูส อามมณ ซึ่งอามมณ อันไม่ง…

ในเอกสารนี้กล่าวถึงคําในพระธรรมที่ระบุถึงการเข้าใจและเผชิญกับอารมณ์ที่ไม่งาม โดยสนับสนุนให้ตั้งอยู่ในความเป็นจริงและมีสติกรุณาโดยการใคร่ครวญในสิ่งที่เกิดขึ้นในใจ พร้อมทั้งการเสนอให้มีการตั้งหลักในคุณง

…กระทำแล้ว อิติ ดังนี้ คต ไปแล้ว ทุกข์ดี สุกดดี ตบปิติ ย่อมเดือดร้อน ภูโย ยิ่ง อิติ ดังนี้ (ตุโต) อ. อรรถว่า ตบปิติ ย่อมเดือดร้อน อิฐ โลกในโลกนี้ โทมนุษสมมตเตน การเตน ด้วยเหตุสำว่าความโทมนัส กุมุทปปุน ด้วย…

เนื้อหาภายในพระคาถานี้อธิบายถึงผลกระทบจากการกระทำบาปของบุคคล โดยระบุว่าบาปเป็นสาเหตุของความทุกข์ทั้งในชีวิตนี้และชีวิตหน้า ผู้กระทำบาปโดยปกติจะต้องประสบกับความเดือดร้อนและผลแห่งกรรมที่ก่อขึ้น ข้อความย

…ณ ของคนนั้น (อิต) ดังนี้ (คาถาปาฏิหสูฏ) แห่งบท แห่งพระคาถว่า อุปมา มู ละนิติ อิต ดังนี้ ฯ (อุโฑ) อ. อรรถว่า เต ปุณฺฑิตา อ. บัณฑิต ท. หล่านั้น ปิ มนุษฎา บินเทิงอยู่ อุปมา ในความไม่ประมาณ เอ่อ อย่างนี้ ดี อ…

บทความนี้กล่าวถึงความไม่ประมาณในพระพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงคาถาและหลักธรรมที่เกี่ยวข้อง การสำรวจอุปมามีความสำคัญต่อการเข้าใจในธรรมของพระพุทธเจ้า และกระบวนการสนับสนุนวิปัสสนาและการเติบโตทางจิตวิญญา

…ย คถภิษฺฐาแปล ภาค ๒ หน้าที่ ๕๓ (ปทุวายสูด) แห่งหมวดสองแห่งบทว่า ต มาจิโน อติ ดั่งนี้ (อุฏโฐ) อ. อรรถว่า ปวตตกิจกาโลภิฏฺฐวิริยา ผู้มีความเพียรอัน เป็นไปในกายและเป็นไปในจิตอันเป็นไปแล้ว สตฺติ ติดต่อ ป…

ในส่วนนี้ของคำติพระธัมมปุฎนฺฐโยได้อธิบายถึงการมีความเพียรในกายและจิต เพื่อบรรลุความเป็นอารหันต์ มุ่งเน้นถึงความสำคัญของความพยายามและการเข้าถึงผลสำเร็จ ถ้อยคำในบทนี้เน้นถึงการบรรลุและไม่หยุดยั้งต่อการป

…ห้เนอมล่วงไปสเตยแล้ว ปามทน ด้วยความประมาณ (อิติ) ดังนี้ (ปกสูล) แหนงว่าวมา ปามทิ อิติดังฯ (อุตโต) อ.อรรถว่า ตุม เหอ อ. ท่าน ท. มา อนุญเชน จงอย่าตามประกอบ คือว่า มา จินตยิดู อย่าคิดแล้ว คือว่า มา ปฏิภาคิต …

เนื้อหาเกี่ยวกับพระคาถาและข้อคิดเกี่ยวกับการรักษาความประมาณในการดำรงชีวิตและการไม่หนีห่างจากการตระหนักรู้ตนเอง มีชื่อเสียงว่า 'มา อนุญเชน' ซึ่งกำหนดให้พิจารณาความสุขที่แท้จริงอยู่ในใจและความสามารถในกา

ประโยค ๒ - คำฉัทรพระมังษ์ติ อุตตะโก ตกพี่นแปล ภาค ๒ หน้า 82 (อุดโถ) อ. อรรถว่า สินรวชานิโว วิยะวะ อ. ม้า สินธพรและม้าชนไายใน สินธโช ตัวมีเขาชวีอันเร็ว (หิตวา) เลแล้ว ทุพพลสูส …

ในข้อความนี้กล่าวถึงการศึกษาและการตีความของคำฉัทรพระมังษ์ติอุตตะโก โดยเน้นถึงความสำคัญของปัญญาและการประกอบสร้างบุคคลให้มีคุณธรรมเข้าถึงการบรรลุธรรม การวิเคราะห์ความหมายของคำต่างๆ ในพระไตรปิฎกเพื่อสร้า

…็นพระราชา เทวโลกาน แห่งเทพโลก ท. ทวินู ๒ (อิต) ดังนี้ (ปาฏิส) แห่งว่า มามา อิติ ดังนี้ ฯ (อุตโณ) อ. อรรถว่า ปาณิติยา อ. บัณฑิต ท. พุทธาโโย มีพระพุทธเจ้าเป็นต้น โอเมนตุ ย่อมชมเชย คือว่า อุฒนบดดี อธิษฐาน อุ…

เนื้อหาบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของความไม่ประมาทในชีวิตและคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเน้นการสรรเสริญพระบัณฑิตที่มีความรอบคอบและทำให้ผู้คนเข้าใจถึงคุณค่าแห่งความไม่ประมาท ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาจิตใจและวิธีการใช้

…นันเทียว (อิติปิ) ดังนี้ (คาถาปาฏิโมกข์)แห่งบานแห่งพระอาคาว่า อุสุโก โตรน อิติ ดังนี้ ฯ (อิติ โณ) อ.อรรถว่า มณโณ วิ ราวา อ. ปลา (อิด) ดังนี้ (ปกสุก) แห่งบงว่า วารีโช อิติ ดังนี้ ฯ (อิติ โณ) อ.อรรถว่า (เกว…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการปฏิรูปพระธรรมที่สำคัญ โดยมีการเน้นย้ำถึงความสำคัญของศรัทธาและการปฏิบัติธรรมที่นำไปสู่การแก้ไขปัญหาในจิตใจ โดยวงการศึกษาศาสตร์ถือว่าการปฏิรูปดังกล่าวเป็นการสร้างกลไกที่ส่งเสริมให้ผ