อรรถาธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 16

…้าพเจ้าจำกล่าวไว้ในอธิการนี้ ย่อมทำนานแห่งพระวิญญ์ ให้เป็นกระหน่กิ่ง เพราะเหตุนี้ จึงจ้างไม่กล่าว [อรรถาธิบายลักษณะแห่งอุปมา] ส่วนอุปมาที่ประสงค์เอาในอธิการนี้ โดยลักษณะเป็นต้น พิงทราบว่า "มีความมั่นคง (ความเป…

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาทางพระพุทธศาสนา โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับลักษณะต่างๆ ของอุปมาที่มีความเกี่ยวข้องกับธรรมในพระสูตร เช่น วิริยะ, สังฆาร, และความบริสุทธิ์ โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจและตีความธรรมอย

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 118 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 118 อิท อุปริ วุจจมาน ตตฺถ เทว อุเปกขาสหคตสนตีรณานิ เจวาตยาที่ สนธาย ปกขิตต์ ฯ สงฺคโห...คโหติ

ในเนื้อหานี้จะมีการกล่าวถึงหลักการและอรรถาธิบายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาในบทที่ 118 โดยเน้นถึงปฏิสนธิและภาวะต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตและความเ…

ประโยค - ตลอดสนิบาปสำหรับอรรถาธิบายพระวินัยมหาวรรค ตอน ๒ - หน้าที่ 282 สองบทว่า สกุลามัง วา วุฏฒิมัง วา มีความว่า ในโอกาส ตามที่กำหนดแ…

ในบทนี้กล่าวถึงการห้ามทำสักถกรรมด้วยของมีดและการบิรหัวไส้. การตัด เจาะ และการกรีดนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำ รวมถึงการใช้หนังก็เช่นกัน. นอกจากนี้ยังมีการชี้แนะเกี่ยวกับการดูแลเมื่อเกิดโรคและการใช้วัสดุ

…ัตตาแล้วออกโดยความเป็นอนัตตา ... โดยความ ไม่เที่ยง ... โดยความเป็นทุกข์ [อธิบายความแจ้งตามติ] อรรถาธิบายแห่งมติกนี้ว่าไง ? พระโยคาวาจารงรูปใน พระศาสนานี้ ที่แรกยึด ( คือ เริ่มวิสานา ) ในสังขารภายใน ( ขอ…

บทความนี้ว่าด้วยการพิจารณาอรูป วิญญาณ และอนิจจโต ซึ่งเป็นแนวทางในการปล่อยวางจากความยึดมั่นในทุกข์และอนัตตา ผ่านการเข้าใจหลักการทางจิตวิญญาณที่สำคัญในพระศาสนา สิ่งที่ได้จากการพิจารณานี้คือ ความไม่เที่ย

ประโยค(ค) - ปฐมสมันปาป่าสิกาเปล่า ภาค ๒ - หน้า 85 อรรถาธิบายสิกาขบวิงค์คัปปุมปราชญ์ บัดนี้ ข้าพเจ้าจักพรรณนาเรื่องความวิกลจริตแห่งสิกาขบทต่อไป ใน คำว่า "โย ปาน…

บทความนี้นำเสนออรรถาธิบายเกี่ยวกับสิกาขบวิงค์ ซึ่งเป็นหนึ่งในหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะการวิเคราะห์ความหมายของคำว่า 'โย …

…ขันธ์ทั้งหมดที่กรม กล่าวโดยปฏิญ ๑ ว่าไม่ปฏิญ เป็นธรรม ไพเราะ คำองคล้ว่าเป็นธรรมอันเราจำแนกดีแล้ว [ อรรถาธิบายว่า พระสงฆ์ ] ชื่อว่า พระสงฆ์ เพราะอรรถว่า รวมกันด้วยธรรมที่เที่ยมกัน คือ ทิฏฐิและศีล พระสงฆ์นั้นโด…

บทความนี้นำเสนอความหมายของพระสงฆ์ตามที่กล่าวในพระไตรปิฎก โดยอธิบายถึงความสำคัญของพระสงฆ์ที่รวมกันด้วยธรรมและศีล รวมถึงการทำหน้าที่ในการเผยแพร่คำสอนของพระพุทธเจ้า และการเป็นแหล่งที่พึ่งทางจิตใจสำหรับผู

ประโยค - คติสมัยนปาสิกา อรรถาธิบายพระวินัย มหาวรรค ตอน ๑ - หน้าที่ 137 ถ้าแม้ในเวลาถือแทบทมมีความริำพึงอย่างนี้ว่า "เราจำไม่บอก แก่ใค…

เนื้อหาเกี่ยวกับการถือเพศในพระวินัย โดยชี้ให้เห็นถึงความคิดและการกระทำของผู้ที่เข้ามาบวช รวมถึงกรณีของเณรสังกัสสักที่มีการแสดงออกถึงการบรรพชาของตนเอง โดยอธิบายถึงบทบาทและการยอมรับในชุมชนสงฆ์ ข้อความนี

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 536 นวมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 537 น นุ โข อโหสิ อหมที่ตมทธานนฺติอาทีน คหณ์ ฯ อโห...กาย โสฬสวิธายาติ กงขายาติ วิเสสน์ ฯ โสฬส วิธ

…ฺจิกา และส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดในพระพุทธศาสนาเพิ่มเติม โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับคำศัพท์และอรรถาธิบายที่สำคัญ มีการดึงเอาแนวคิดจากบทนิพนธ์และความสัมพันธ์ระหว่างคำศัพท์ต่าง ๆ มาอธิบายเพื่อให้เข้าใจยิ่งข…

ประโยค - สมุนไพรสำหรับนาม นาม วิญญาณฤกษ์ อุดมโภชนา (ทุตโโยโก) - หน้าที่ 293 วิสาสสนัคส ทุทธ ตา เมณว ทวิสาสสนุภิกา ก ญาณภิ ฆ์- ฐานติ ปาทสุภ ปฏิภิญฺญา ภญฺ์ญ์ภิ ฆ์ วจิฏฺฐา วิจิฏฺฐา สนุฐานโด วิจิฏฺฐา เอส

บทนี้กล่าวถึงสมุนไพรและความสำคัญของวิญญาณในแง่มุมต่างๆ โดยเน้นที่บทอรรถาธิบายและการเชื่อมโยงระหว่างสมุนไพรและการแพทย์แผนโบราณ มีการพูดถึงอารมณ์และพลังงานที่มาจากสมุนไพร รวมถึงวิ…

…ภนิมิต นั่นเถาไม้ " ส่วนคำใดที่กล่าวว่า " ทำ---- ให้เป็นนิมิตร่วม ให้เป็นอารมณ์ ร่วม " คำนั้นก็ ( มีอรรถาธิบาย) รวมอยู่ในข้อ กำหนดนิมิตโดย รอบ ) นี้แล เพราะว่าเมื่อกำหนดดู (นิมิตโดยรอบ ) แล้วๆ เล่าๆ ก็ ชื่อว่าท…

ในข้อความนี้ได้พูดถึงการสังเกตและกำหนดลักษณะของวัตถุธรรมชาติ เช่น จอมปลวก ต้นไม้ และกอไม้ โดยใช้คำเทศน์อธิบายว่าดูอย่างไร ทั้งยังยกตัวอย่างการระบุว่าวัตถุใดเป็นอสุภนิมิตหรืออารมณ์ร่วม โดยมุ่งเน้นความส

…นัยว่า " บุคคลเป็นผู้เข้าถึง เป็นผู้ถึงพร้อมด้วยวิตกนี้ และด้วยวิจารนี้ " ดังนี้เป็นอาทิ ถึงกระนั้น อรรถาธิบายแม้ในวิภังคปาฐะนั้น บัณฑิตพึงเห็น (ว่า) เป็น อย่างเดียวกันนี้เอง [แก้อรรถบท วิเวกช์] บัณฑิตพึงทราบอร…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิตกและวิจารในบริบทของการปฏิบัติธรรมในวิสุทธิมรรค โดยใช้ภาพเปรียบเทียบกับช่างทำภาชนะ ศึกษาเพื่อเข้าถึงสภาพสงบ (วิเวก) ที่ปราศจากนิวรณ์และเชื่อมโยงกับสภาวะของฌานแล

… มนุไก, บรรดาพวกสัตว์มีสีสี่ ได้แก่ แมว ตัวเมีย, สัตว์วิจฉาณตัวเมียเหล่านี้ เป็นวัตถุแห่งปราชญ์." [อรรถาธิบายประเภทสัตว์ต่าง ๆ] บรรดาสัตว์มีมิเป็นต้นนั้น ทีมชาติ ต่างโดยประเภท มีมูลเหลือม และงงว่างค้อนเป็นต้นแ…

บทความนี้กล่าวถึงการกำหนดประเภ TIFF ของสัตว์ที่เป็นวัตถุแห่งปราชญ์ในบริบทของวิชาการ โดยเฉพาะประเภทของสัตว์ที่ใช้ในการศึกษาและอธิบาย เช่น สัตว์มีสองเท้า และสัตว์วิจฉาณตัวเมียที่มีความสำคัญในด้านการศึกษ

ประโยค - ประมวลปัญหาและถลายลักษณ์ไว้อรรถาธิบาย(สำหรับเปรียญธรรมดี) - หน้า 142 เป็นเอกวณะ และพวยจนอเหมือนกัน, ที่ต่างกัน คือ วณะในนาม นั้น เป็นเครื…

…้ยังมีการแบ่งประเภทของบรุษตามการแสดงออกที่เป็นทางการ การเรียนรู้และเข้าใจการใช้คำเหล่านี้จะช่วยพัฒนาอรรถาธิบายที่ถูกต้องในสังคม เมื่อพูดคุยกับผู้ที่มีอายุมากกว่า จะต้องระวังการเลือกใช้คำพูดเพื่อแสดงถึงความเคารพ…

…โดยเฉพาะการใช้คำสั่งใน การสอน แต่ภิษุนี้ อุบาสา หรืออุบาสิกาสามารถใช้คำพูดที่ดีในการเตือนสติเทคนิคในอรรถาธิบายที่กล่าวว่า “ท่านเจ้าขา พระเถระในปัจจุบันได้บำเพ็ญวัตรเช่นนี้ ๆ มา” โดยจะต้องไม่เอามาตรฐานการปฏิบัติ…

บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับการสอนของภิษุในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการใช้คำว่า vacanapatha ที่มีความหมายตรงกันในหลายภาษา มาพิจารณาทั้งความสามารถในการเป็นครูและความเหมาะสมในการสอนของมรวาและภิษุ ซึ่งผู้

…การรวบรวมตำราเก่าแก่และบทนิพนธ์ของ พระจักรพรรดิเวนวิ่ง ปฐมราชวงศ์โจว และโจวคุง แต่ขงจื้อเป็นผู้เขียนอรรถาธิบายในบั้นปลายแห่งชีวิตของเขา 2. ซูจิง : คัมภีร์ประวัติศาสตร์ กล่าวถึงเหตุการณ์และรัฐศาสตร์ย้อนหลังไปตั้…

คัมภีร์ห้าชนิดที่สำคัญในปรัชญาขงจื้อประกอบไปด้วย อี้จิง หรือคัมภีร์แห่งความเปลี่ยนแปลงที่สอนเรื่องจักรวาลวิทยา ซูจิง ที่บันทึกเหตุการณ์และรัฐศาสตร์ตั้งแต่ราชวงศ์ถังถึงจิ้น ซือจิง ซึ่งรวบรวมบทกวีเก่าแก

ประโยค - คติสำนวนสําหรับภิก อรรถาธิบายพระวินัยมหาวรรค ตอน ๑ หน้าที่ 196 [อพัทธสีมา] พระผู้มีพระภาค ครั้งทรงแสดงสมานสงวนและความเป็นผู้มีอิ…

บทนี้นำเสนอต้นตำรับของคติสำนวนที่พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับสีมาและอิสรเสรี ซึ่งเป็นหลักการสำคัญในการประพฤติปฏิบัติของภิกขุในพระพุทธศาสนา ทั้งยังอธิบายถึงการกำหนดพื้นที่สมา รวมถึงความหมายของคำว่า คาม

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 336 กามจฺฉนฺทาทโย ปญฺจ ฯ วิสุทธิมคฺเค ปรามาโสติ ตสฺส ตสฺส ธมฺมสฺส สภาว์ อติกกลุ่ม ปรโต อภูตสภาว์ อามสนากาเรน ปวตฺตนโต มิจฉาทิฏฐิยา เอต

บทนี้พิจารณาหลักการและอรรถาธิบายเกี่ยวกับกามราคะและการเกิดของอารมณ์ที่เกิดขึ้นจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น อุปาทานและความเข้าใจผิด โดยมีการอ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 68 ฉะนั้น" ดังนี้นัยหนึ่ง อีกนัยหนึ่ง จึงทราบอรรถาธิบายในข้อนี้ว่า "เวทนาใดที่ท่านเรียกว่าเวทนาเก่า เพราะอาศัยการบริโภคของอันไม่ เป็นสัปปายะและบริโภคเกินปร…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคนี้พูดถึงแนวทางในการเข้าใจเวทนาเก่าและใหม่ การใช้การบริโภคอย่างถูกต้องเพื่อกำจัดเวทนาเก่า การเสริมสร้างสุขภาพด้วยการเลือกสรรอาหารที่เป็นประโยชน์ ซึ่งเป็นแนวทางในการดำรงชีวิตที่มีคว

ประโยค (ค) - ปฐมสมัยบำาสักกะเกล่า มาต ๓ - หน้า ๙๐ [ฐานะ ๕ และ ๖ พร้อมทั้งอรรถาธิบาย] ในอนัตติกัปประโยคนัน :- ผู้พิจารณาที่ลาด พิสูจน์สวนฐานะ ๕ ประการ คือ วัตถุ กาล โอกาส อายุ และอร…

บทความนี้นำเสนอการพิจารณาฐานะ 5 ประการในบริบทของประโยคในปฐมสมัยบำาสักกะเกล่า โดยอธิบายการพิสูจน์วัตถุ กาล โอกาส อายุ และอริยบถที่เกี่ยวข้องกับการสั่งแน่นอนว่าต้องมีเหตุและปัจจัยที่เกี่ยวข้องและจำเป็นส

… ผู้เลื่อนไปนรก ไม่น่าโมทนาเลย มหาฎีกาก็ที่จะไม่โมทนาเหมือนกัน จึงไม่ช่วยขยายความอะไรเลย กลับไปนำเอาอรรถาธิบายของอาจารย์ทางนิรุติศาสตร์มากกล่าวไว้แทน ว่า ทางนิรุติแก้ว่า "ชื่อว่า บุคคล เพราะเพิ่มจำนวน และเพราะเ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และตีความคำว่า 'สัตว์' ตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ โดยเฉพาะคำว่า สัตว์ ที่มีการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้อง เช่น เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ และการเข้าใจในมิติของการเกิดแ