อรรถาธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 8

…ับที่กล่าวแล้ว (ในตอน ต้นอิทธินิเทศ) เถิด ข้าพเจ้าจักพรรณนาแต่คำที่แปลกกันเท่านั้น ในอภิญญาทั้งปวง [อรรถาธิบายศัพท์บาลีทิพพโสต] ในบาลี (ทิพพโสต) นั้น พึงทราบอรรถาธิบาย ในคำว่า "ทิพฺพาย โสตธาตุยา - เพื่อโสตธาตุอ…

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายและการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิญญาและทิพพโสตธาตุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมุมมองของประสาทหูของเทวดาและความสำคัญของการบำเพ็ญเพียรในการเข้าถึงอภิญญา ผ่านการศึกษาในบาลีและคำอธิบายที่ละเอี

…าจกำหนด (แยก) ว่า นี่เสียงสังข์ นี่เสียงกลอง เป็นต้นได้เสียด้วยแล ทิพพโสตธาตุกถา จบ เจโตปริยญาณกถา [อรรถาธิบายศัพท์บาลีเจโตปริยญาณ] ในบทว่า "เจโตปริยญาณาย - เพื่อเจโตปริญาณ" นี้ ใน ในเจโตปริยญาณกถา มีอรรถาธิบาย…

ในบทนี้ได้อธิบายถึงการรับรู้เสียงต่าง ๆ ที่ตั้งอยู่ในพรหมโลก และการกำหนดแยกเสียงด้วยทิพพโสตธาตุ พร้อมทั้งการอธิบายเจโตปริยญาณ ซึ่งเป็นญาณที่สามารถกำหนดใจของผู้อื่นได้ โดยเน้นถึงความสำคัญในการเข้าใจจิต

… ราคะหรือ ฯลฯ หรือว่าเป็นจิตยังไม่พ้น" ด้วยประการฉะนี้แล เจโตปริยญาณกถา จบ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณกถา [อรรถาธิบายศัพท์บาลีในญาณนี้ ในปุพเพนิวาสานุสสติญาณกถา มีอรรถาธิบายว่า บทว่า "ปุพฺเพ- นิวาสานุสสติญาณาย - เพื่อ…

เนื้อหาวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับวิมุติทั้ง ๕ และเจโตปริญญาณ โดยสำรวจลักษณะของจิตในระดับต่างๆ เช่น จิตมีราคะและจิตยังไม่พ้น มีการพูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งช่วยให้นักปฏิบัติเข้าใจการเกิดและดับของ

…ี้เป็นอนิสตะ เพราะส่งภาร ๕ นั่น ย่อมเกิดในครัง แม้เมื่อเกิดแล้วก็เกิดร่วม กินไม่ (จิงชื่ออนิสตะ) [อรรถาธิบายส่งภาร ๓๖] [นิยตส่งภาร ๒๓] [๑ ผัสสะ] วิญญาณในบทเหล่านี้ สภาวธรรมโดย้อมถูกต้อง เหตุนี้

บทความนี้พูดถึงการจัดเรียงวิญญาณตามประเภทต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอุคุศลและการส่งผลของการกระทำ โดยเน้นไปที่การส่งภารที่สัมพันธ์กับสภาวธรรม ทั้งในความหมายของการส่งผลที่มีประสิทธิภาพตามหลักการของจิตวิญญาณ

…จฉาทิฏฐิ เหล่านี้เป็นเนื้อมามโดยรูปองตน สังขาร ๔ คือ ฉันทะ อธิโมกข์ อุทธัจจะ มนสิการ นี่เป็นอาวปะ [ อรรถาธิบายอุตุสังขังโลกมูลข้อ ] อรรถาธิบายในอุตุสังขังเหล่านี้ บัณฑิตพึงทรงดังต่อไปนี้ [ อภิฤกษะโบตัตปะ ] บุคค…

ในบทนี้พูดถึงอุตุสังขังที่เกี่ยวข้องกับสังขาร ๑๓ ประเภทในโลก พร้อมทั้งอธิบายถึงวิญญาณเดวที่ ๑ และแนวความคิดเกี่ยวกับความเป็นอายและความไม่อาย รวมถึงอภิฤกษะโบตัตปะ ซึ่งเป็นแนวคิดที่สื่อถึงความสงบและความ

…ปะ โถมะ เหล่านี้เป็น นิยะเทสะโดยรูปของตน สังขาร ๔ คือ เตันะ อริษา มังสริยะ กุฏุกจะ นี้เป็น อนิยตะ [อรรถาธิบายอุเบกขาสารคต โถมยุกลางข้อ] [โถสะ] พึงทราบอรรถในบทเหล่านี้ (ดังนี้) สัตว์ทั้งหลายย่อมประ- ทุจริตด้วยเ…

…งสังขารในความคิดปรัชญา. ทำความเข้าใจการประยุกต์ใช้ของอุเบกขาสารคตในชีวิตประจำวัน ผ่านการวิเคราะห์และอรรถาธิบายที่ลึกซึ้ง.

… กลุ่มวิญญาณนี้ เรียกว่า วิญญาณขันธ์ เพราะรวม รวมวิญญาณ (ที่แจงมา) นั้นเข้าด้วยกัน accordingly นี้ [อรรถาธิบายูปริภาค] ในบทบทนี้กล่าวนั้น ว่า ยกฺญฺญิจ-ทุกอย่าง เป็นคำ (มีความหมายว่า) คืออมตไม่มีเหลือ - บทวรุณ-ร…

…ำว่า 'ทุกอย่าง' และการใช้บททั้งสองในความหมายของการรวมกันของรูป เวทนา และสังขาร รวมถึงการวิเคราะห์และอรรถาธิบายให้เข้าใจชัดขึ้นในบริบทของศาสนา.

ประโยค - วิสถีมุทธบรรเลง ถลก ด ค ตอน ๑ - หน้า ที่ 234 อรรถาธิบายแห่งคำประพันธ์นี้ว่า คำว่า “ด้วยบทหนา” เป็นต้น ความว่า ความเป็นสัจจวตะ เป็นต้น ซึ่งแยกออกไปเป็นสัจจว…

บทความนี้วิเคราะห์คำประพันธ์ที่เกี่ยวข้องกับอำนาจปัจจัยและความเป็นอยู่ของธรรมอย่างละเอียด โดยมีการแยกประเภทต่าง ๆ เช่น สัจจวตะ อนุภาพ และวิสถีถวา ที่ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลในจักรวาลแ

…ริยาทนโต โดยคุมความดีไว้ได้ [กลาปฏิ-โดยเป็นกาลป] ใน ๗ ข้อนั้น ข้อว่า "กลาปฏิ-โดยเป็นกาลป" (พึงทราบ อรรถาธิบายดังนี้) ธรรมทั้งหลายมีสภะเป็นที่ ๕ (ชื่อกลาป) พิจารณาโดยกลาปออย่างไร ? ภิกขุในพระธรรมวินัยนี้ ย่อมพิ…

ข้อความในหน้าที่ 92 ของวิสุทธิมรรคเปลนี้กล่าวถึงธรรมาภูมิมีความสำคัญและการพิจารณาธรรมตามความเป็นจริง เช่น ความไม่เที่ยง ความทุกข์ และความอนัตตา ซึ่งเป็นพื้นฐานในการศึกษาพระธรรมวินัย การมองเห็นธรรมในแง

ประโยค - วิชาภัทรแปลภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ) - หน้าที่ 112 [อรรถาธิบายวิษณุวลปกิณกะ] [โอวาท] ในอุปิสตา ส ๑๐ นั้น ข้อว่า โอกาส ได้แก่ วิสณุวลก (แสงสว่างในวิสานา หรือแสงส…

บทความนี้นำเสนออรรถาธิบายวิษณุวลปกิณกะในส่วนของโอวาทที่อ้างถึงการเกิดโอกาสและแสงสว่างในวิสานา โดยการกล่าวถึงความบริสุทธิ์และก…

…นั้นไว้ ปัญญาในการพิจารณาอารมณ์แล้วความเห็น (แต่) ความแตกดับ ชื่อว่า วิปุสนาญ ดังนี้ [อธิบายยาบาลี] อรรถาธิบายในบทสั้นนี้ พึงทราบบดังนี้คำว่า "อารมุนฺม" ปฏิสงฺขา-พิจารณาอารมณ์" ความว่า พิจารณาแล้ว คือรู้แล้ว ไ…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับปัญญาวิสนาม ซึ่งคือการเห็นแจ้งและการพิจารณาอารมณ์ที่นำไปสู่ความเข้าใจที่ลึกซึ้งในชีวิต ในการพิจารณาอารมณ์และการฝึกปัญญา ช่วยในการหลีกเลี่ยงความแตกดับและการเสื่อมของจิตใจ โ

…ัตตาแล้วออกโดยความเป็นอนัตตา ... โดยความ ไม่เที่ยง ... โดยความเป็นทุกข์ [อธิบายความแจ้งตามติ] อรรถาธิบายแห่งมติกนี้ว่าไง ? พระโยคาวาจารงรูปใน พระศาสนานี้ ที่แรกยึด ( คือ เริ่มวิสานา ) ในสังขารภายใน ( ขอ…

บทความนี้ว่าด้วยการพิจารณาอรูป วิญญาณ และอนิจจโต ซึ่งเป็นแนวทางในการปล่อยวางจากความยึดมั่นในทุกข์และอนัตตา ผ่านการเข้าใจหลักการทางจิตวิญญาณที่สำคัญในพระศาสนา สิ่งที่ได้จากการพิจารณานี้คือ ความไม่เที่ย

…พระทุพพธานนี้คือ ธัมมสัมคถิ วิวิักห์ ชาดก ปุคคลาบัญญัติ ถาวัตถุ ยมก ปฏิฐาน ชื่ออมตธรรมปิฎก. [อรรถาธิบายคำว่าวนิยะ] ในพระวินัย พระสูตร และพระอภิธรรมนัน พระวินัย พระวินัย อันบันฑิตผู้อรรถแห่งพระวินัย ทั้ง…

ข้อความนี้กล่าวถึงการรวบรวมพระสูตรจากนิกายต่าง ๆ รวมถึงพระวินัย พระสูตร และพระอภิธรรม โดยมีการอธิบายคำว่า 'วินัย' ในแง่มุมต่าง ๆ เช่น วินัยที่มีประโยชน์และมีการฝึกกายและวาจา เพื่อความเข้าใจในหลักธรรม

…่า "วินัย" เพราะมีนิย ต่าง ๆ เพราะมีนิยพิเศษ และเพราะฝึกกายและวาจา ด้วยเหตุนี้ เพื่อความเป็นผู้ลาดในอรรถาธิบายคำแห่งวันนี้ ข้าพเจ้าจึงกล่าว คำาประพันธ์นี้ไว้ว่า "พระวินัยนี้ อันบรรดาผู้รู้วรณแห่งพระวินัย ทั้งหล…

บทความนี้กล่าวถึงการฝึกกายและวาจาภายใต้พระวินัย ซึ่งเป็นแนวทางในการพัฒนาจิตใจและการปฏิบัติธรรมอย่างถูกต้อง โดยยกตัวอย่างพระวินัยและพระสูตรที่อธิบายถึงประโยชน์ในการปฏิบัติทั้งต่อกายและจิตใจ เพื่อส่งเสร

…ดีแล้ว เพราะผลักประโยชน์ เพราะหลังประโยชน์ เพราะป้องกันด้วยดี และเพราะ มีส่วนเสมอด้วยด้าย ดังนี้. [อรรถาธิบายคำว่าอธิทธรรม] ส่วนพระอธิทธรรมนอทธิ ด้วยเหตุที่ธรรมทั้งหลาย ที่มีความเจริญ ที่มี ความกำหนดหมาย ที่บ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับพระสูตรในพระพุทธศาสนา ซึ่งสื่อถึงความสำคัญของพระสูตรที่เปรียบเสมือนเส้นด้ายที่เชื่อมโยงการศึกษาและการบำเพ็ญเพียรในศาสนา เรียนรู้วิธีการรักษาความรู้และประโยชน์จากพระธรรมที่เปรีย

…ย " แปลว่า ในสมบั้น ข้าพเจ้าจักพรรณนาวรรคแห่งบานเหล่านี้ว่า " พุทธโธ ภคว" ดังนี้ เป็นต้นข้างหน้า [ อรรถาธิบายว่าว่า เวภาญฝาย วิรติ ] ก็พึงทราบว่านัจฉัยในว่า " เวภญาย" นี้ ตั้งต่อไปนี้ :- ว่า " เวภาญาย" นี้ เป็…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับความหมายของคำว่า 'ตุมป์ สมย' และการอธิบายถึงความสำคัญของเมืองเวภญาย รวมถึงการประกอบด้วยธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงธรรมเครื่องอยู่ และอธิษฐานในการประทับนั่งและการเคลื่อนไหวของพระ

…กล่าวว่า " องค์ พระผู้นั้น เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระตรัสรู้ธรรมทั้งปวง โดยชอบและด้วยพระองค์เอง." [อรรถาธิบายพุทธคุณว่า วิชชาธรรมสมฺปนฺโน] องค์ พระผู้นั้นพระภาคนั้น ชื่อว่าผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและธรรนะ เพราะทรง…

เนื้อหานี้พูดถึงพระพุทธเจ้าที่ตรัสรู้และองค์ประกอบที่สำคัญเกี่ยวกับวิชชาและธรรนะ การประยุกต์บทธรรมศาสนาและความเข้าใจในองค์แห่งปฏิจจสมุปบาท ซึ่งเป็นหัวใจของคำสอนในพระพุทธศาสนา บทความแสดงถึงความสำคัญของ

ประโยค - ปฐมสัมผัสท่านภาสท่านแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 199 วิบัติ ท่านให้เดือนร้อนเป็นต้นจะนั่นไม่. [ อรรถาธิบายพระพุทธคุณว่า สุกโต ] * สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่า สุกโต เพราะภาวะ ที่ทรงดำเนินไปมาก เพรา…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายพระพุทธคุณของสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าที่ทรงพระนามว่า สุกโต ซึ่งมีเหตุผลจากการดำเนินไปในทางที่ดี พระองค์เสด็จไปยังสถานที่อันประเสริฐ และไม่กลับมาหาเหล่าใส่สรร ด้วยการเสด็จไป

…บารณอวาจานั้น" พระผู้มีพระภาค นั้น บัญฑิตพิพาทรงว่า สุดโต แม้พระตรัสพระจอมกล่าวด้วยประกาศ ฉะนั้น. [อรรถาธิบายบทพระ you'dว่า โลกวิทย์] อันนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้า ชื่อว่า โลกวิทย์ เพราะพระองค์ทรงรู้แจ้งโลก โดยประ…

ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับพระผู้มีพระภาคเจ้าที่ทรงรู้แจ้งโลกอย่างลึกซึ้ง และพระองค์ทรงเสนอพระธรรมที่สำคัญเกี่ยวกับการเกิดและดับแห่งโลก รวมถึงการเข้าใจความทุกข์อย่างแท้จริงว่าเป็นสิ่งที่ไม่สามารถบรรล

…ึงที่สุดแห่งโลก อยู่ยอดพรหมวรรษ เป็น ผู้สูง รู้ที่สุดแห่งโลกแล้ว ย่อมไม่ปราณา โลกนี้และโลกอื่น: " [อรรถาธิบายโลก 3] อีกอย่างหนึ่ง โลกมี 3 คือสังขารโลก (โลกคือสังขาร) สัตวโลก (โลกคือมนุษย์สัตว์) โอกาสโลก (โลกคื…

ในบทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับโลกทั้งสามประเภท ได้แก่ สังขารโลกซึ่งเป็นการดำรงอยู่ของสรรพสัตว์, สัตวโลกที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์และสัตว์, และโอกาสโลกที่เป็นแผ่นดิน ทุกชนิดของโลกมีความหมายในการดำรงอ