หน้าหนังสือทั้งหมด

การทำความเข้าใจไตรสิกขาและพระไตรปิฎก
85
การทำความเข้าใจไตรสิกขาและพระไตรปิฎก
…กขา (สมาธิสิกขา) และปัญญาสิกขา ไตรสิกขาระดับต้นนี้เป็นไตรสิกขาในระดับ “รู้” หมายถึง รู้ว่าไตรสิกขามีอะไรบ้างเมื่อรู้แล้วก็ปฏิบัติตามหลักไตรสิกขานั้นเมื่อปฏิบัติแล้วก็จะเป็นเหตุให้เข้า ถึงไตรสิกขาระดับสูงต…
เนื้อหาเกี่ยวกับไตรสิกขาแบ่งออกเป็นระดับต้นและระดับสูง โดยระดับต่ำคือการเข้าใจว่ามีอะไรบ้างและปฏิบัติตาม จนถึงระดับสูงที่เห็นได้ด้วยตนเองว่ามีคุณสมบัติของศีลสมาธิปัญญา พระไตรปิฎกซึ่งมีหลั…
จักรแก้วและจักรวรรดิวัตรของผู้ปกครอง
98
จักรแก้วและจักรวรรดิวัตรของผู้ปกครอง
…่บุคคลเหล่านั้น อนึ่ง สมณพราหมณ์เหล่าใดประพฤติดี ลูกพึงเข้าไปหาตามกาลอันควรแล้วไต่ถามว่า “ท่านขอรับ อะไรเป็นกุศล อะไรเป็นอกุศล อะไรมีโทษ อะไรไม่มีโทษ” ครั้นลูกได้ฟังจากสมณ พราหมณ์เหล่านั้นแล้ว สิ่งใดเป็นอ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการให้คำแนะนำจากพระราชฤาษีแก่พระราชาองค์ใหม่เกี่ยวกับการปกครองตามธรรม โดยการรักษาศีล 5 และการให้ความเป็นธรรมแก่ประชาชน การปกครองยังส่งผลต่อการปรากฏของจักรแก้ว ซึ่งแสดงถึงชัยชนะและความเ
การสั่งสมบุญในเพศมนุษย์
128
การสั่งสมบุญในเพศมนุษย์
…ัวหนึ่ง จึงทรงทำการแย้มพระโอษฐ์ให้ปรากฏ พระอานนทเถระจึงทูลถามเหตุแห่ง การแย้มพระโอษฐ์ว่า “พระเจ้าข้าอะไรหนอแลเป็นเหตุ? อะไรเป็นปัจจัยแห่งการทำการแย้มให้ ปรากฏ” พระศาสดาตรัสกับพระอานนท์ว่า “อานนท์ เธอเห็นน…
การสั่งสมบุญสามารถทำได้ในเพศมนุษย์เท่านั้น เนื่องจากเป็นวิธีที่สะดวกในการสร้างบารมี แม้แต่พระโพธิสัตว์ก็ต้องจุติในโลกมนุษย์เพื่อบรรลุธรรม นอกจากนี้บทเรียนจากชีวิตของแม่ไก่ที่เคยเป็นลูกสุกรแสดงให้เห็นว
อายุศาสนาและการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
180
อายุศาสนาและการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
…งเป็นผู้ที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า” กล่าวคือ พระภิกษุทั้ง 500 รูปนั้นต่างก็เป็นพระอริย บุคคล จึงรู้ว่าอะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำ ไม่ทำในสิ่งที่ผิดพลาดให้เกิดความเสื่อมเสีย จึงยัง ไม่มีความจำเป็นต้องบัญญัติพระวิ…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอายุการดำรงอยู่ของพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างอายุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสามองค์และการบัญญัติคำสอนและวินัยที่ช่วยรักษาศาสนาให้ยั่งยืน ตัวอย่างที่นำเสนอ ได้แก่ ความสำคัญของการบั
บทบาทของพระอรหันต์ในพระไตรปิฎก
193
บทบาทของพระอรหันต์ในพระไตรปิฎก
…เรื่องนี้และ บัญญัติสิ่งที่พระพุทธองค์ไม่บัญญัติขึ้นบ้าง จนแตกเป็นนิกายต่าง ๆ ในภายหลังอันนี้คงช่วย อะไรไม่ได้ แต่อย่างน้อยๆ ภิกษุธรรมวาทีก็ยังมีอยู่มากและยังคงรักษาพระธรรมวินัยดั้งเดิม เอาไว้ได้ตราบกระทั…
ในพระไตรปิฎกมีการกล่าวถึงพระอรหันต์ที่กระทำตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งมีผลกระทบต่อสาวกในอนาคต เช่น การทำอุโบสถที่พระมหากัปปินะไม่ต้องการทำ นอกจากนี้ยังมีข้อห้ามในการบัญญัติสิกขาบทที่อาจเกิดปัญห
เสียงสุรเสียงแห่งพระพุทธเจ้า
250
เสียงสุรเสียงแห่งพระพุทธเจ้า
…สุภาษิตนั้นถือเป็นหลักการพูด ขั้นพื้นฐานซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในวาจาสูตร 1) วาจาสุภาษิต คือ อะไร วาจาสุภาษิต หมายถึง คำพูดที่ผู้พูดได้กลั่นกรองไว้ดีแล้ว มิใช่สักแต่พูดอวัยวะในร่างกาย ของคนเรา ก็แป…
เนื้อหาพูดถึงคุณสมบัติของพระสุรเสียงของพระผู้มีพระภาคเจ้า ที่แสดงออกถึงความไพเราะและลึกซึ้ง ซึ่งได้รับการเปรียบเทียบกับเสียงของมหาพรหมและนกการเวก โดยเสียงเหล่านี้สร้างความฟังที่ตราตรึงใจให้กับสิ่งมีชี
วิบากกรรมและการแสดงธรรมในพระพุทธศาสนา
256
วิบากกรรมและการแสดงธรรมในพระพุทธศาสนา
…ัทไว้ว่า “อย่ากล่าวเท็จ แม้เพื่อให้ กันเล่น” และยังตรัสอีกว่า “คนที่กล่าวเท็จทั้งที่รู้ ไม่มีบาปกรรมอะไรที่เขาจะทำไม่ได้” เปรียบ เสมือนช้างศึกตัวที่สละได้แม้แต่ชีวิตเมื่อเข้าสู่สงคราม จึงไม่มีอะไรที่ช้างศ…
บทความนี้สำรวจวิบากกรรมของพระโพธิสัตว์ที่แม้จะมีบุญบารมี ยังเคยทำผิดพลาดเรื่องวจีกรรม และคำเตือนในการกล่าวคำเท็จ พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังได้ตรัสถึงหลักการในการแสดงธรรมแก่ผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งปร
การใช้สื่อการสอนในธรรมะของพระพุทธเจ้า
269
การใช้สื่อการสอนในธรรมะของพระพุทธเจ้า
…น่าภายในเธอทั้งหลาย ก็จักน้อมไปสู่นิพพาน เพราะสัมมาทิฏฐิย่อมน้อมไปสู่นิพพาน ภิกษุรูปหนึ่งทูลถามว่า “อะไรชื่อว่าฝั่งนี้ อะไรชื่อว่าฝั่งโน้น อะไรชื่อว่าการจมในท่าม กลาง อะไรชื่อว่าการเกยตื้น การถูกมนุษย์จับ…
บทความนี้นำเสนอการใช้สื่อการสอนในธรรมะของพระพุทธเจ้าผ่านตัวอย่างต่าง ๆ เช่น ขอนไม้ที่ลอยตามแม่น้ำ ด้วยการตั้งคำถามและการอธิบายความหมายของแต่ละสิ่ง โดยเชื่อมโยงกับแนวทางการพาไปสู่นิพพาน การเปรียบเทียบร
ความรู้ในพระไตรปิฎก
294
ความรู้ในพระไตรปิฎก
…เรียนรู้ต่าง ๆ ที่มีอยู่มากมาย หัวใจหลักของ สุตมยปัญญา คือ การจับประเด็น ให้ได้ว่า ผู้พูดๆ ถึงเรื่องอะไรบ้าง ประเด็นใหญ่คืออะไร ประเด็นย่อยมีอะไรบ้าง จับประเด็นให้ได้ว่า หนังสือที่อ่านกล่าวถึงเรื่อง อะไร
บทความนี้อธิบายถึงการแสวงหาความรู้ในพระไตรปิฎกซึ่งรวมถึงสามประเภทของปัญญาคือ สุตมยปัญญา, จินตามยปัญญา และ ภาวนามยปัญญา โดยเน้นความสำคัญของการฟัง การคิดและการฝึกฝน เพื่อนำไปสู่ความรู้ที่ลึกซึ้งและมีคุณ
การศึกษาเกี่ยวกับความฉลาดและกรรมในพระพุทธศาสนา
314
การศึกษาเกี่ยวกับความฉลาดและกรรมในพระพุทธศาสนา
… อธิบายไม่ได้ คือ ทำไมเด็กคนนี้จึงสมควรเป็นคนพิการ ทั้ง ๆ ที่มีเด็กอีกมากมายเกิดมามี ร่างกายสมบูรณ์ อะไรคือสิ่งที่กำหนดให้เด็กคนนี้สมควรเป็นคนพิการ วิทยาศาสตร์อธิบายตรงนี้ไม่ได้เพราะไม่อาจไปถึงต้นเหตุที่แ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาเกี่ยวกับความฉลาดในมุมมองของพระพุทธศาสนาและวิทยาศาสตร์ โดยเน้นว่าความฉลาดไม่ได้เกิดจากสมองเพียงอย่างเดียว แต่ยังเกี่ยวข้องกับบาปกรรมในอดีตที่ส่งผลต่อการเกิดเป็นคนพิการหรือไม่
วิธีการศึกษาด้วยตนเองในวิชาจักรวาลวิทยา
8
วิธีการศึกษาด้วยตนเองในวิชาจักรวาลวิทยา
…เอกสารการสอน ก่อนศึกษาเนื้อหาในแต่ละบท ขอให้ศึกษาแผนการสอนประจำบท ว่าในบทนั้นๆ มีกี่ตอน มีหัวเรื่อง อะไรบ้าง ศึกษาแนวคิดและวัตถุประสงค์ แล้วจึงศึกษารายละเอียดต่อไป เมื่ออ่านรายละเอียดของแต่ละเรื่องในแต่ละ…
การศึกษาในวิชาจักรวาลวิทยา นักเรียนควรศึกษาวันละ 1 ชั่วโมงเพื่อจบบทภายใน 1-2 สัปดาห์ โดยเริ่มจากการทำแบบฝึกหัดก่อนเรียนเพื่อวัดความรู้และหลังเรียนเพื่อประเมินผลตนเอง แนวทางการศึกษาเอกสารควรศึกษาจากแผน
ศัพท์สำคัญในจักรวาลวิทยา
15
ศัพท์สำคัญในจักรวาลวิทยา
…ึกษาเข้าใจสับสนได้ เพราะศัพท์บางคำมีความหมายกว้างกว่าที่นักศึกษาจะ เข้าใจได้ 1.1.1 จักรวาลวิทยา คือ อะไร คำว่า จักรวาลวิทยา ตรงกับคำในภาษาอังกฤษว่า Cosmology ประกอบด้วยศัพท์ 2 คำ คือ คำว่า จักรวาล ซึ่งพจน…
บทความนี้นำเสนอความหมายของศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับวิชาจักรวาลวิทยา โดยชี้แจงถึงศัพท์ต่างๆ อาทิ คำว่า จักรวาลวิทยา ที่แปลว่า ความรู้เกี่ยวกับโลกและบริเวณรอบๆ รวมถึงความหมายเชิงพุทธศาสตร์ที่ว่าด้วยการเกิดข
การเข้าใจเกี่ยวกับโลกและจักรวาล
17
การเข้าใจเกี่ยวกับโลกและจักรวาล
… เมื่อ นักศึกษาทราบความหมายของโลกอย่างนี้แล้ว นักศึกษาก็จะไม่สับสนอีกต่อไป 1.1.3 โลกนี้ โลกหน้า คือ อะไร ศัพท์ที่นักศึกษาต้องทำความเข้าใจกันต่อไป คือ คำว่า โลกนี้ โลกหน้า เพื่อไม่ให้เกิดความสับสน เมื่อพบค…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของโลกในหลายมิติ และการศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยยังมีการแยกแยะความแตกต่างระหว่างโลกนี้และโลกหน้า ซึ่งมีความสำคัญในพระไตรปิฎก ทำให้ผู้อ่านเข้าใจว่าพระพุท
ความเชื่อเรื่องโลกนี้และโลกหน้า
19
ความเชื่อเรื่องโลกนี้และโลกหน้า
…ข้ามชาติอีก โลกหน้ามีจริง เป็นการยืนยันว่า ตายแล้วต้องเกิด ตราบใดที่ยังไม่หมดกิเลส ส่วนจะเกิดมาเป็น อะไรนั้นอีกเรื่องหนึ่ง เรามีวิธีพิจารณาว่าโลกนี้ โลกหน้ามีจริงหรือไม่ ดังนี้ กรณีที่ 1 เชื่อว่า โลกนี้ โ…
บทความนี้พูดถึงความเชื่อเรื่องโลกนี้และโลกหน้าตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยชี้ให้เห็นว่าความเชื่อที่โลกนี้และโลกหน้าไม่มีนั้นเป็นมิจฉาทิฏฐิ นอกจากนี้ยังเสนอวิธีการพิจารณาจากตรรกศาสตร์เพื่อยืนยันก
จักรวาลวิทยาในพุทธศาสนา
24
จักรวาลวิทยาในพุทธศาสนา
…กฎธรรมชาติข้อนี้ ในตำราพุทธศาสนาที่เขียนโดยชาวตะวันตก มักใช้คำว่า คนอินเดียในสมัยพุทธกาลสงสัยกันว่า อะไรคือสิ่งกำหนดให้มีความสม่ำเสมอคงที่ในธรรมชาติ ส่วนที่เกี่ยวกับวัตถุ เช่นความสม่ำเสมอของฤดูกาล ซึ่งทาง…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบ ซึ่งรวมถึงการเข้าใจธรรมชาติและกฎธรรมชาติที่อยู่นอกเหนือจากการสอนของพระองค์ มีกฎธรรมชาติแบ่งเป็น 5 ประการ คือ อุตุนิยาม พีชนิยาม จิตนิยาม
การศึกษาจักรวาลวิทยาเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์
109
การศึกษาจักรวาลวิทยาเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์
… เลย ซ้ำยังเป็นการผิดพุทธประสงค์ แต่ถ้าศึกษาแล้วเกิดความเบื่อหน่าย เห็นทุกข์ภัยในวัฏสงสาร ซึ่งไม่มี อะไรใหม่ ทุกอย่างที่เกิดขึ้นก็ของเดิมที่เกิดวนเวียนไปมาอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เมื่อเห็นเช่นนี้ก็ควรที่จะ แ…
บทนี้เสนอแนวทางการศึกษาแก่ผู้ที่ต้องการเข้าใจจักรวาลวิทยา เพื่อให้มองเห็นทุกข์ภัยในวัฏสงสารและตั้งใจแสวงหาทางพ้นทุกข์ ตามพระประสงค์ของพระพุทธองค์ การศึกษาไม่ควรเป็นเพียงความรู้เท่านั้น แต่ต้องมุ่งหวัง
การแตกทำลายของจักรวาล
134
การแตกทำลายของจักรวาล
…ีอยู่ 3 สิ่งด้วยกัน คือ ไฟ น้ำ และลม ทั้ง 3 สิ่งนี้จะเป็นตัวทำลายโลก แต่อย่าเข้าใจนำหน้าไปก่อนว่า ไฟอะไรกันจะเผาไหม้ได้ทั้งโลก ขนาดมีผู้ลักลอบเผาบ่อน้ำมันตั้งหลายบ่อ ซึ่งถือว่ารุนแรงที่สุด ก็ไม่เห็นว่าจะเ…
บทเรียนนี้จะอธิบายถึงการเสื่อมสลายและการแตกทำลายของจักรวาล โดยเน้นที่สาเหตุหลัก 3 ประการ ได้แก่ ไฟ น้ำ และลม ซึ่งมีอานุภาพที่มาจากกรรมของมนุษย์ ในขณะที่สัตว์อื่นไม่สามารถทำกรรมได้มากเท่ามนุษย์ สิ่งเหล
การทำบุญและกรรมในชีวิตหลังความตาย
158
การทำบุญและกรรมในชีวิตหลังความตาย
…เทวดา โดยเวมานิกเปรตนี้มีอายุตั้งแต่ 100 ปี ถึงล้านปี ตอนเป็นเทวดาอยู่ในวิมานจะรู้ว่าเป็นผลบุญที่ทำ อะไรไว้ แล้วไม่อยากให้ถึงเวลาเป็นเปรต เวมานิกเปรตมี 3 พวก คือ ภุมมเทวาเวมานิกเปรต จะมีหมู่บ้านหลายแบบ มี…
บทความนี้กล่าวถึงชีวิตหลังความตายของผู้ที่มีกรรมที่หนักหน่วง เมื่อถึงขณะใกล้ตาย ท่านได้เห็นภาพของการทำบุญและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิตหลังความตาย ในสภาพ กลายเป็นเวมานิกเปรต ที่มีทั้งวิมานและความทุกข์ทรมานที
วิธีการศึกษาเพื่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ
8
วิธีการศึกษาเพื่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ
…เอกสารการสอน ก่อนศึกษาเนื้อหาในแต่ละบท ขอให้ศึกษาแผนการสอนประจำบท ว่าในบทนั้นๆ มีกี่ตอน มีหัวเรื่อง อะไรบ้าง ศึกษาแนวคิดและวัตถุประสงค์ แล้วจึงศึกษารายละเอียดต่อไป เมื่ออ่านรายละเอียดของแต่ละเรื่องในแต่ละ…
คู่มือนี้เสนอกลยุทธ์ในการศึกษาเพื่อปรโลกวิทยา นักศึกษาแนะนำให้ใช้เวลาเรียนวันละ 1 ชั่วโมง และตรวจสอบความรู้ของตนเองด้วยแบบประเมินก่อนและหลังเรียน เพื่อวัดความก้าวหน้าในความรู้ เน้นการใช้สื่อการสอนที่เ
องค์รวมแห่งปรโลก
12
องค์รวมแห่งปรโลก
เนื้อหาบทที่ 1 องค์รวมแห่งปรโลก 1.1 สามัญลักษณะของปรโลกวิทยา 1.1.1 ปรโลกวิทยา คือ อะไร 1.1.2 ปรโลกเป็นส่วนหนึ่งของสังสารวัฏ 1.1.3 ปรโลกตกอยู่ในกฎของไตรลักษณ์ 1.1.4 ปรโลกเป็นของสากลที่ทุก…
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์รวมแห่งปรโลกวิทยา ที่ประกอบด้วยความหมายของปรโลก, สถานที่ตั้ง, การเดินทางไปสู่ปรโลก, และการพิสูจน์ปรโลกในต่างยุคสมัย รวมถึงประโยชน์จากการศึกษาวิชานี้ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจมิติให