อาการ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 27 / 51

…มที่ มีปกติเกิดขึ้นโดยความเป็นแห่งปัจจัยธรรมนั้น ชื่อว่าทัพภาวภาวิภาพฯ ตัพภาวภาวิภาพนั้นแล เป็นเพียงอาการ, นัยอันท่านกำหนดด้วยเพียง อาการคือภาวะแห่งธรรมมีปกติเกิดขึ้น โดยความเป็นแห่งปัจจัยธรรมนั้น ชื่อว่าอ…

…มัตถที่กล่าวถึงปัจจัยแห่งธรรมและลักษณะการดำรงอยู่ของธรรม ที่มีความสัมพันธ์กับปัจจัย ธรรมที่เป็นไปตามอาการและเหตุผลซึ่งสอดคล้องกัน ในการแสดงอายตนะของธรรมที่เกิดขึ้นโดยอาศัยปัจจัยต่างๆ รวมถึงการวิเคราะห์กรณี…

…ป็นต้น ที่ท่านกล่าวไว้ด้วยศัพท์คือชาติชารและมรณะ ซึ่งจะ เกิดในอนาคตจากปัจจัยคือปัจจุบันเหตุฯ [อธิบายอาการ ๒๐ สนธิ ๓ และสังเขป ๔] อาการมี ๒๐ อย่างนี้ คือเช่นนี้ ฯ เหตุเป็นต้น ชื่อว่าอาการ เพราะ อรรถว่า ถูกก…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาที่อธิบายเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลในทางธรรม โดยเฉพาะการเชื่อมโยงระหว่างอดีตกับปัจจุบันและอนาคต โดยเน้นว่าสิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบ

…องปัจจัยทั้ง ๒ นั้น บัณฑิตก็พึงทราบ ความเป็นปัจจัยที่แปลกกัน อย่างนี้คือ ความเป็นธรรมที่อุปการะด้วย อาการมาตรว่าความคงสภาพอยู่ ชื่อว่าความเป็นอัตถิปัจจัย ความเป็น ธรรมที่อุปการะ ด้วยอำนาจแห่งการไม่เข้าถึงค…

เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธรรม ่การพั

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 377 ปัจจัยแก่นามโดยอาการ ๒ อย่าง คือโดยประการ ๒ อย่าง ๑ ฯ อนึ่ง ทั้ง ๒ อย่าง คือนามรูปทั้ง ๒ ที่ปัจจัยให้เกิดขึ้น (ที่เป็นไป…

เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับนามและรูป โดยพิจารณาข้อสรุปที่กล่าวถึงอาการ ๒ อย่าง รวมถึงการสอบถามถึงความเป็นอาเสวนะหรือปัจจัยในการเกิดขึ้นของจิต และผลกระทบของกรรมที่มีต่อสภา…

…ด้นามว่าบัญญัติ เพราะอรรถว่า ให้รู้ (ความ) ได้ฯ คำว่า ภูตปริณามาการมุปาทาย ความว่า บัญญัติเทียบเคียงอาการที่เปลี่ยน แปลง ได้แก่อาการกล่าวคือสภาพที่เปลี่ยนแปลง โดยอาการเป็นต้นว่า การแผ่ขยายออกไปและรวมตัวเข้…

…ยการใช้ตัวอย่างจากธรรมชาติ เช่น แผ่นดินและภูเขา อีกทั้งยังวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างธาตุต่าง ๆ และอาการที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลง ทั้งนี้เพื่อทำความเข้าใจในแง่บริบทและการสื่อสาร.

…่าอากาสบัญญัติฯ บทว่า ติติภูตนิมิตต์ คือ ภูตนิมิตนั้น ๆ มีปฐวีกสิณเป็นต้นฯ คำว่า ภาวนาวิเสส์ ได้แก่ อาการพิเศษที่สืบเนื่องกันของภาวนา ต่างโดยบริกรรมเป็นต้นฯ คำว่า กสิณนิมิตตาทิกา ความว่า บัญญัตินิมิตซึ่งต่…

…ธศาสนาเกี่ยวกับทิศต่างๆ และกาลเวลาที่สัมพันธ์กับสิ่งต่างๆ เช่น เดือนและฤดู โดยมีการอธิบายความหมายและอาการของนิมิตที่ปรากฏให้เห็นในปฏิบัติของพระโยคี เช่น กสิณนิมิตและอสุภนิมิต โดยมีการกล่าวถึงชื่อ 6 อย่างขอ…

…ความประพฤติสม่ำเสมอใน ธรรมทั้งหลายที่ให้เป็นไปในบุคคลนั้น ๆ ตามสมควรชื่อว่า สมานัตตา มีความต่างแห่ง อาการที่ประพฤติดังนี้ ชนผู้เป็นญาติก็ประพฤติตน ตามฉันที่เป็นญาติคือนับถือกันตามสมควร ไม่ดูหมิ่นกันเพราะมี…

ในพระบทธรรมที่กล่าวถึงสมานัตตาและการประพฤติตนตามธรรมชาติในความสัมพันธ์ของญาติและการบริหารจัดการทรัพย์สิน โดยอธิบายความสำคัญของการถือประโยชน์ส่วนรวมและโยงความสำคัญเรื่องญาติธรรมที่สร้างศุภผลให้กับผู้ปร

…เป็นที่ทำดีต่อ. พระคุณข้อนี้ จัดเป็นเมตตาปุเรจารึกตาประถมมงคลวิเสส. ปฏิสันถารกุศลตานั้น มีพรรณนาว่า อาการเครื่องแผ่เผื่อชื่อว่า ปฏิสันถาร ได้แก่ การ ต้อนรับปราศรัย กล่าวโดยอาการเป็นไปในปฏิสันถารนี้ เป็นกิจ…

บทความนี้กล่าวถึงพระเมตตาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสในการสนับสนุนและช่วยเหลือราษฎร รวมถึงการสักการะและการจัดงานต่างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับประชาชนอย่างมากจนได้รับการ

…ห้ามความกำเริบจลาจล ดุจคำใน อรรถกถาว่า กฏเกน กฏกุทธรณ์ บ่งหนามด้วยหนาม ใช้ในข้อความอันจะต้องแก้ด้วย อาการเช่นเดียวกันกับที่เป็นเหตุเกิด. เหตุดังนั้น พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระปัญญาอันล้ำเลิศจึง ประกอบพระราโชบ…

เนื้อหาพูดถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการปกครองประชาชนด้วยราชธรรมและการรักษาความสงบในยุคพุทธกาล โดยยกตัวอย่างกรณีของพระเจ้าพิมพิสารที่ดำเนินการห้ามไม่ให้ผู้รับบวชหลีกเลี่ยงจากการเป็นราชภัฏ เพื่อไม่ให้ก

…ะคุณอันประเสริฐ ทรงถึงพระรัตนตรัยเป็นพระสรณะมั่งคง จึงไม่เคยทรงหนีเหตุการณ์ใดเลย ทรงเผชิญได้ด้วยพระ อาการสงบอย่างยิ่ง และทรงชนะโดยตลอด ท่านพระอาจารย์มั่น อาจาโร แห่งวัดถ้ำขาม จังหวัดสกลนคร เล่าไว้ว่า ท่านไ…

บทความนี้กล่าวถึงพระคุณและการทรงครองราชย์ของสมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า รวมถึงคำพุทธภาษิตที่แสดงถึงความฉลาดในการบริหารราชการ พระอาจารย์มั่นได้เล่าถึงประสบการณ์ที่ได้มีนิมิตเกี่ยวกับพระองค์ และเหตุกา

…ะราชสมภารเจ้าผู้ ทรงพระคุณอันประเสริฐ เมื่อพระราชปณิธานบังเกิดเช่นนั้น ก็จะทรงมีพระราชอุตสาหะโดยพระ อาการอันชอบ เพื่อจะทรงยงพระคุณสมบัตินั้น ๆ อันแม้ยังไม่สมบูรณ์ ให้พร้อมสมบูรณ์ เพื่อทรง เพิ่มพูนส่วนที่ได…

เนื้อหานี้กล่าวถึงคุณสมบัติของสมเด็จพระญาณสังวร โดยเฉพาะการส่งเสริมคุณธรรมและมงคลผ่านการปฏิบัติพระราชธรรม ในแง่ที่สำคัญคือ พาหุสัจธรรมและการนำธรรมที่ได้ยินได้ฟังไปปฏิบัติจนเกิดความเข้าใจ โดยเสนอถึงควา

…ะราชสมภารเจ้าผู้ ทรงพระคุณอันประเสริฐ เมื่อพระราชปณิธานบังเกิดเช่นนั้น ก็จะทรงมีพระราชอุตสาหะโดยพระ อาการอันชอบ เพื่อจะทรงยงพระคุณสมบัตินั้น ๆ อันแม้ยังไม่สมบูรณ์ ให้พร้อมสมบูรณ์ เพื่อทรง เพิ่มพูนส่วนที่ได…

เนื้อหาวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสุขวัฑฒนธรรมและมงคลวิเสสตามแนวทางของพระพุทธศาสนา อธิบายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตที่มีพระธรรมเป็นเกาะ เป็นที่พึ่งพิง ซึ่งนำมาซึ่งสุขและความเจริญในหลายด้าน ทั้

…ะราชสมภารเจ้าผู้ ทรงพระคุณอันประเสริฐ เมื่อพระราชปณิธานบังเกิดเช่นนั้น ก็จะทรงมีพระราชอุตสาหะโดยพระ อาการอันชอบ เพื่อจะทรงยงพระคุณสมบัตินั้น ๆ อันแม้ยังไม่สมบูรณ์ ให้พร้อมสมบูรณ์ เพื่อทรง เพิ่มพูนส่วนที่ได…

เนื้อหาอธิบายถึงพระราชปณิธานและบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ในการประดับพระปัญญาบารมี พร้อมกับการปฏิบัติตนตามหลักธรรมและการมีธรรมเป็นที่พึ่ง อ้างอิงถึง การเจริญอายุด้วยธรร

อุเบกขาในปัญญา คือปัญญาส่วนเหตุ อันได้แก่ปัญญาที่ใช้พิจารณาย่อมมีอาการวิจัย คือ ค้นหา เลือกเฟ้น และมีอาการยึดสิ่งที่ค้นนั้นไว้ จึงยังไม่เป็นอุเบกขา ส่วนปัญญาส่วนผล ได้แก่…

อุเบกขาในปัญญาเป็นการพิจารณาและค้นคว้าที่มีความมัธยัสถ์กลางๆ เมื่อค้นพบสิ่งต่างๆ จึงไม่ต้องยึดมั่นอีกต่อไป ในบริบทของวิปัสสนา ผู้ที่ดำเนินการวิปัสสนารู้ได้ถึงไตรลักษณ์ จึงสามารถวางใจได้อย่างอุเบกขา นอ

…าง เช่น ผิดจากความ ยุติธรรมด้วยอำนาจ อคติ ผิดไปจากปกติ คือเมื่อประสบความเจริญหรือความเสื่อม ก็รักษา อาการกายวาจาใจไว้ให้คงที่ ไม่ให้ขึ้นลงเพราะยินดียินร้าย คนสามัญทั่วไปในชั้นต้นยังทำผิดอยู่ เพราะไม่รู้ว่า…

เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้เมตตาในการดับกิเลสที่ส่งผลต่ออารมณ์ของใจ ขันติเป็นธรรมข้อที่สี่ที่ช่วยให้สามารถอดทนได้ดี ยกตัวอย่างการประพฤติของพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าที่ทรงรักษาความยุติธรรม ไม่ประพฤติผิดจากธรร

…อยู่ในใจและพิจารณาระบายออก ทำ ให้ผ่อนคลาย ไม่ให้เครียด ให้สงบ ใจจึงแจ่มใส แช่มชื่น กายก็สงบเป็นปกติ อาการดังนี้เรียกว่า โสรัจจะ ที่แปลว่าความเสงี่ยมคือสงบปกติ ขันติที่สมบูรณ์จึงต้องมีโสรัจจะ ประกอบอยู่ด้วย…

เนื้อหานี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการบำเพ็ญเพียรและขันติในพระพุทธศาสนา โดยสอนให้รู้ว่าแม้จะมีอุปสรรคและความเหนื่อยยาก แต่การมีความเพียรและความอดทนในการทำงานจะนำไปสู่ผลสำเร็จในที่สุด ความเพียรแบ่งออกเป็นห

…ลีกทางให้ สกุการครุการมานนปูชา ทำการสักการเคารพนับถือบูชา เมื่อบุคคล มานบนอบวุฒบุคคลทั้ง ๓ นั้น ด้วยอาการมาตรว่าพอเป็นสามีจิกรรม ก็อาจเปลื้องคำครหา แล ห้ามกิริยา ไม่สุภาพเสียได้ ทำตนให้เป็นคนมีอัธยาศัยอันง…

บทความนี้เสนอแนวทางเกี่ยวกับวุฒิบุคคลตามหลักพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการเคารพผู้มีคุณความดีทั้ง 3 ประเภท ได้แก่ ชาติวุฑโฒ วยวุฑโฒ และคุณวุฑโฒ ที่ถูกชูไว้ว่าสมควรได้รับการนบนอบและระลึกถึงการปฏิบัติที่เป

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 196 ณย กาตพุพน-ติ การิย์. [กรรมใดๆ อันเขาจึงทำ, เหตุนั้น [กรรมนั้น] ชื่อว่าอันเขาพึงทำ, กรุ ธาตุ ในความ ทำ, พฤทธิ์ อ เป็น อา อิ อาคม

บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์บาลีในกรรมต่างๆ ที่ใช้ในภาษาบาลี เช่น อาการของกรรม รวมถึงคำที่ใช้สื่อความหมายในบาลี โดยเน้นที่ธาตุและพฤติกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการพูด…

…คฺคาหีติ กิเลสาน อนุพยัญชนโต ปากฏภาวกรณ โต อนุพยัญชนนุติ ลทธโวหาร หตุถปาทสีสหสิตกฤตลปิตวโลกตาที่เภท อาการ น คุณหาติ ย ตตฺถ ภูติ ตเทว คณฺหาติ เจติยปพฺพตวาสี มหาติสฺสตฺเถโร วัย ฯ ติ กร เจติยปพพตา อนุราธปุร์ …

บทความนี้สำรวจและวิเคราะห์ประโยคที่เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺสและเนื้อหาเชิงลึกเกี่ยวกับธรรมะ โดยนำเสนอความสำคัญของการเข้าใจธรรมชาติและการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา รวมถึงการเจริญสติและการพิจารณาอารมณ์ต่างๆ ที

…ย ทุวิธี นิมิตต์ ทวิโธ สมาธิ สตตวิธ สรุปายาสปปาย ทสวิธ อัปปนาโกสล วิริยสมตา อัปปนาวิธานนฺติ อิเม นว อาการา เกตุพุพา ฯ เสสกมฺมฏฺฐาเนสุปิ ตสฺส ตสฺส อนุรูป กเกตพพฯ ต สพฺพิ เตส ภาวนาวิธาน อาวีภวิสฺสติ ฯ เอว กล…

ในบทนี้เจาะลึกถึงการฝึกปฐวีกสิณซึ่งเป็นหนึ่งในทักษะสำคัญในการทำสมาธิ โดยเสนอแนวทางการปฏิบัติและบริบทในการเข้าใจถึงจิตที่สงบ การฝึกปฐวีกสิณนี้นำมาซึ่งการสัมผัสถึงธรรมะและขณะเดียวกันยังสามารถประยุกต์ใช้