หน้าหนังสือทั้งหมด

การพิจารณาผมในเชิงปฏิกูล
104
การพิจารณาผมในเชิงปฏิกูล
…ี่อาศัยก็ดี โดยโอกาส ก็ดี เป็นสิ่งปฏิกูลทั้งสิ้น คนทั้งหลายเห็นสิ่งอะไรๆ ที่มีสีคล้ายผมตกลงไปในภาชนะอาหาร แม้ว่าอาหารนั้นจะ เป็นของที่ชอบก็ตาม ก็นึกรังเกียจขึ้นมาทันทีว่า “นี่เป็นอาหารมีผมตก เอาไปทิ้งเสีย”…
…่น ร่วมถึงการระบุว่าผมเป็นสิ่งปฏิกูลถ้ามีลักษณะเช่นนั้น โดยเน้นความรู้สึกของผู้คนต่อสิ่งที่คล้ายผมในอาหารหรือสิ่งของเสมือนผม ซึ่งตรงนี้ทำให้เกิดความรังเกียจ ทั้งนี้ยังอธิบายถึงโอกาสที่ผมเกิดขึ้นในร่างกายแล…
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
103
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
…ณาผมให้ดูผมที่เขาตัดทิ้งไว้ หรือถอนผมของตนเองออกมา 1 หรือ 2 เส้น หรือ ดูผมที่ตกอยู่ในน้ำหรือตกอยู่ในอาหาร ก็ใช้ได้เหมือนกัน เมื่อดูแล้วให้พิจารณาดู ถ้าเห็นผมสีดำ บ า ที่ 4 ก า ย ค ต า ส ติ DOU 93
บทความนี้นำเสนอการพิจารณาอาการทางกายเพื่อการปฏิบัติกัมมัฏฐาน โดยกล่าวถึงทั้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต และธาตุนิมิต ซึ่งอาจารย์จะให้ความเข้าใจแก่ผู้เจริญในการพิจารณาในแต่ละประเภท อธิบายถึงวิธีการและความหมา
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
98
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
…ือ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า สมอง น้ำดี น้ำเสลด น้ำเหลือง เลือด น้ำเหงื่อ น้ำมันข้น น้ำตา น้ำมันเหลว น้ำลาย น้ำมูก…
ในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วยโกฏฐาสะ 32 ประการที่มีความสำคัญ เช่น ผม ขน เล็บ และอวัยวะภายใน ซึ่งการจำและพิจารณาทั้งหมดนี้อาจแบ่งออกเป็น 6 หมวดเพื่อให้ง่ายต่อการบริกรรม เริ่มตั้งแต่ตจปัญจกะจนถึงมุตตฉักกะ เ
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
96
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
20.น้ำดี (ปิตตัง) 21.น้ำเสลด (เสมหัง) 19.อาหารเก่า (กรีสัง) 26.น้ำตา (อัสสุ) 27.น้ำมันเหลว (วสา) 28.น้ำลาย (เขโฬ) 22.น้ำเหลือง (ปุพโพ) 29.น้ำมูก (…
เนื้อหาเน้นการเจริญกายคตาสติ โดยมีหลักการสำคัญที่ต้องรู้ก่อนปฏิบัติ เช่น อุคคหโกสัลละ และ มนสิการโกสัลละ ซึ่งประกอบไปด้วยความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง ช่วยให้เข้าใจและสามารถฝึกฝนการเจริญสติได้อย่างมีประส
ความสำคัญของกายคตาสติ
95
ความสำคัญของกายคตาสติ
…ผืด (กิโลมกัง) 14. ไต (ปีหลัง) 15. ปอด (ปัปผาสัง) 16. ไส้ใหญ่ (อันตัง) 17. ไส้น้อย (อันตะคุณัง) 18. อาหารใหม่ (อุทริยัง) บ ท ที่ 4 ก า ย ค ต า ส ติ DOU 85
ในธรรมะกล่าวถึงว่าอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดนั้นไม่สามารถเกิดขึ้นได้ และการเปิดเผยความจริงเกี่ยวกับร่างกายมีความสำคัญต่อการปฏิบัติเพื่อให้จิตเป็นอิสระจากการยึดมั่นในร่างกาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงเสนอแนวทา
หลักการดำรงชีวิตและสภาพของความตาย
84
หลักการดำรงชีวิตและสภาพของความตาย
…อาการร้อนหนัก (คือร้อนไม่ลด) บ้าง ข้อและเส้นขาดไปบ้าง ถึงสิ้นชีวิต อนึ่ง เมื่อบุคคลได้กวฬิงการาหาร (อาหารคือคำข้าว ได้แก่อาหารที่กลืนกินเข้าไป หล่อเลี้ยงร่างกาย) ในกาลอันควรเท่านั้น ชีวิตจึงเป็นไปได้ แต่เม…
บทความนี้สำรวจถึงการที่ชีวิตต้องได้รับความร้อนและความเย็นในระดับที่พอเหมาะเพื่อดำรงอยู่ คนที่ได้รับอิทธิพลจากความร้อนหรือความเย็นมากเกินไปอาจมีผลกระทบร้ายแรงต่อร่างกายและนำไปสูความตาย นอกจากนี้ยังพูดถ
การระลึกถึงความตายและอายุทุพพลโต
83
การระลึกถึงความตายและอายุทุพพลโต
…ได้ ตะขาบพึงกัดเราก็ได้ เพราะ เหตุนั้นเราพึงทำกาลกิริยา อันตรายนั้นจึงมีแก่เรา เราจึงพลาดล้มลงก็ได้ อาหารที่เราบริโภคแล้วไม่ย่อยเสียก็ได้ดีของเราจึงซ่านก็ได้เสมหะของเรา จึงกำเริบก็ได้ ลมมีพิษดังศาสตราของเร…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาอันตรายจากสัตว์มีพิษ เช่น งูและแมลงป่อง ที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดความตาย พร้อมกับการระลึกถึงความอ่อนแอของอายุที่ผูกพันกับการหายใจ และการเดินทางของอิริยาบถในชีวิตมนุษย์ ทั้งนี้ส
ความตายและการพิจารณามรณานุสติ
75
ความตายและการพิจารณามรณานุสติ
…ยุขัยเฉลี่ย คือ 75 ปี ก็มีอายุยืนไปจนหมดอายุขัยและตายในที่สุด เพราะ ความไม่มีสมบัติ เช่น คติ กาล และอาหาร เป็นต้น ผู้ที่มีชีวิตอยู่นานจึงตาย เรียกว่าตายไปตามกาลเวลาหรือตายในเวลาควรตาย เปรียบเหมือนอสรพิษที่…
บทความนี้สำรวจความตายในหลายมิติ เริ่มจากสมมติมรณะ เช่น นาฬิกาตาย รถตาย แล้วไปถึงชีวิตินทรียุปัจเฉทมรณะที่เป็นจริงสำหรับทุกคน การพิจารณาความตายต้องมีกระบวนการที่ทำให้เราเข้าใจถึงธรรมชาติของชีวิตและการด
การปฏิบัติสาราณียธรรมข้อ 4 และการเจริญจาคานุสติกัมมัฏฐาน
66
การปฏิบัติสาราณียธรรมข้อ 4 และการเจริญจาคานุสติกัมมัฏฐาน
…ริญจาคานุสติกัมมัฏฐาน ของบรรพชิตเป็นไปด้วยดี ในการปฏิบัติสาราณียธรรมข้อนี้พระภิกษุผู้ปฏิบัติจะต้องนำอาหาร ที่ไปรับบิณฑบาตได้มา ไปถวายพระภิกษุผู้มีพรรษามากกว่าเพื่อนก่อน ถวายลดหลั่นกันลงมา ตามอายุพรรษา ถ้าจ…
…้กล่าวถึงหลักการปฏิบัติสาราณียธรรมข้อ 4 ที่เกี่ยวข้องกับการเจริญจาคานุสติกัมมัฏฐาน โดยเน้นถึงการถวายอาหารแก่พระภิกษุที่มีพรรษามากกว่าก่อน รวมถึงกรณีพิเศษที่จะถวายก่อนใน 5 ประเภท นอกจากนี้ยังมีข้อควรระวังเก…
การบริจาคและการเจริญจาคานุสติ
64
การบริจาคและการเจริญจาคานุสติ
…าน แต่กลับสนใจ อยู่ในเรื่องการบำรุงบำเรอ ตัณหา มานะ ทิฏฐิ กล่าวคือ มีการตกแต่งร่างกายเกินกว่าเหตุ มีอาหารการบริโภคเกินสมควร สนุกสนานเพลิดเพลิน โอ้อวดซึ่งกันและกันซึ่งล้วนแต่เป็นเรื่อง ที่หาสาระไม่ได้ทั้งสิ…
ในเนื้อหาได้กล่าวถึงความสำคัญของการเจริญจาคานุสติ ซึ่งเป็นการระลึกถึงการบริจาคอย่างมีจิตใจบริสุทธิ์ โดยเฉพาะการใช้ทรัพย์สินเงินทองในการทำบุญโดยไม่หวังผลตอบแทน นอกจากนี้ยังเน้นวิธีการบริจาคที่มีคุณภาพ
ความรู้เกี่ยวกับพระอริยสงฆ์และความสำคัญของการบูชา
59
ความรู้เกี่ยวกับพระอริยสงฆ์และความสำคัญของการบูชา
…6 ปาหุเนยโย เป็นผู้ควรแก่ของต้อนรับ คือ ของที่เขาควรถวายเมื่อไปถึงบ้าน ไม่ว่าจะเป็นที่นั่ง ข้าว น้ำ อาหาร และความสะดวกสบายใดๆ ที่ควรแก่ท่าน เป็นผู้ควรต้อนรับยิ่งกว่าแขกผู้ยิ่งใหญ่ ทั้งหลาย 2.9.7 ทักขิเณยโย…
ในบทนี้กล่าวถึงพระอริยสงฆ์ 4 คู่ 8 บุคคลที่ควรได้รับการกราบไหว้บูชาอย่างสูง ควรแก่การรับอามิสบูชาและการต้อนรับที่เหมาะสม พระสงฆ์ที่ปฏิบัติดีนั้นยอมรับการกราบไหว้จากทั้งมนุษย์และเทวดา การบูชาพระสงฆ์สาม
ปัญญาและสัมปชัญญะในธรรมวินัย
29
ปัญญาและสัมปชัญญะในธรรมวินัย
…าง เผ็ดจัดบ้าง หวาน จัดบ้าง มีรสเผื่อนบ้างไม่เปื้อนบ้าง มีรสเค็มบ้าง จืดบ้าง พ่อครัวนั้นย่อมสังเกตรสอาหารของ ตนว่าวันนี้ ภัตและสูปะของเราชนิดนี้ ท่านชอบใจ หรือท่านรับสูปะนี้ หรือหยิบเอาสูปะนี้มาก หรือท่านช…
…การพิจารณากายในกาย เวทนาในเวทนา และธรรมในธรรม โดยเปรียบเทียบกับพ่อครัวผู้ฉลาด รู้จักตรวจสอบรสชาติของอาหาร ส่งผลให้ภิกษุผู้มีปัญญาและความเข้าใจสามารถละอุปกิเลสได้ ทำให้เกิดความสุขในปัจจุบันและคงความสัมปชัญญ…
การปฏิบัติสมาธิและการบริโภคโภชนาการอย่างมีสติ
28
การปฏิบัติสมาธิและการบริโภคโภชนาการอย่างมีสติ
…ล่วก็ดี เธอก็อาจจักทำให้ถึงอัปปนาได้บ่อยๆ เปรียบเหมือนพ่อครัวผู้ฉลาด ปรนเปรอนายจ้างอยู่นายจ้างบริโภคอาหารใด ๆ ด้วยความ พอใจสังเกตอาหารนั้นๆ ไว้แล้ว แต่นั้นไปก็น้อมนำอาหารอย่างนั้นแลเข้าไปให้นายจ้างนั้น ย่อ…
เนื้อหานี้สำรวจการปฏิบัติสมาธิและการบริโภคโภชนาการ โดยใช้การเปรียบเทียบกับการยิงขนทรายและการทำอาหารของพ่อครัวซึ่งชาญฉลาด เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการสังเกตและควบคุมอาการต่างๆ ขณะที่ทำสมาธิและกา…
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
27
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
…าวาส ที่อยู่ที่อาศัยหลับ นอน โคจระ หมู่บ้านที่จะต้องเข้าไปบิณฑบาต ภัสสะ ถ้อยคำ, บุคคละ บุคคล, โภชนะ อาหาร อุตุ ฤดู, อิริยาบถ การเดิน นั่ง นอน แล้วจึงเสพแต่สัปปายะ อันเป็นสิ่งที่สมควรแก่ภาวนา สมาธิ มี 7 อย่…
ในเอกสารนี้ได้กล่าวถึงการซึ่งมีความสำคัญต่อการบรรลุฌาน โดยเน้นถึงความระมัดระวังและความเข้าใจต่อสถานที่ที่ถูกต้องในการฝึก สมาธิ และการสร้างความมั่นคงในปฐมฌาน นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึง 7 อย่างที่ควรหลีกเล
วิธีการทำปฐวีกสิณที่อยู่กับที่
21
วิธีการทำปฐวีกสิณที่อยู่กับที่
…งผม และหนวด ทำความสะอาดที่อยู่อาศัยให้เรียบร้อย และจัดข้าวของ เครื่องใช้สอยต่างๆ ให้เป็น ระเบียบ ทานอาหารพอสบายท้อง ไปอาบน้ำ แล้วจึงหาที่สงบๆ แล้วจึงมานั่งในท่าขัดสมาธิ บนตั่งอันตั้งไว้เรียบร้อยแล้วมีเท้าส…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิธีการทำปฐวีกสิณที่อยู่กับที่ซึ่งครอบคลุมการเตรียมการและการปฏิบัติเพื่อให้เกิดสมาธิและการเจริญกสิณอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการจัดเตรียมสถานที่และท่านั่งให้เหมาะสมสำหรับการทำสมาธิ นำเส
จริตและการปฏิบัติในกัมมัฏฐาน
113
จริตและการปฏิบัติในกัมมัฏฐาน
จริต อิริยาบถ กิจจะ โภชนะ ทัสสนะ ธัมมปวัตติ กัมมัฏฐาน ที่เหมาะ เชื่อง งานหยาบ ม ไม่ถี่ถ้วน ไม่เลือกอาหาร เห็นดีก็ว่าดีด้วย มีแต่ง่วงเหงา- อานาปานสติ อย่างไหนก็ เห็นไม่ดีก็ว่า หาวนอน ภูตกสิณ โมหจริต เหม่อ …
ในเนื้อหานี้จะเสนอการวิเคราะห์จริตทั้ง 6 ประเภท และความสำคัญในการเลือกวิธีปฏิบัติกัมมัฏฐานที่เหมาะสมกับจริตนั้น ๆ นักศึกษาควรเข้าใจคุณลักษณะเฉพาะของจริตแต่ละประเภทเพื่อความสำเร็จในการปฏิบัติที่รวดเร็ว
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
111
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
…ที่หายร้อน ดับกิเลส ปราศจากทุกข์ เป็นอารมณ์ กองธาตุ ค. อาหาเรปฏิกูลสัญญา การพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหาร ง. จตุธาตุววัตถาน การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกาย จนกระทั่งเห็นเป็นแต่เพียง โดยปราศจากความจำ…
บทความนี้กล่าวถึงพุทธิจริตที่เกี่ยวข้องกับการเจริญกัมมัฏฐาน 4 อย่าง ได้แก่ มรณานุสติ อุปสมานุสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา และจตุธาตุววัฏฐาน ซึ่งสนับสนุนให้มีการพิจารณาถึงคุณธรรมในการตอบแทนสังคม นอกจากนี้ยังแ
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
109
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
…ี ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ ผังผืด ไต ปอด ไส้ ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า มันสมอง น้ำดี เสลด น้ำเหลือง เลือด เหงื่อ น้ำมันข้น น้ำตา น้ำมัน เหลว น้ำลาย น้ำมูก น…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาจริตภายในจิตใจของมนุษย์ และการเลือกกัมมัฏฐานที่เหมาะสมเพื่อการเข้าสู่ภาวะสงบ การวิเคราะห์จริตโดยการแบ่งประเภทและอธิบายถึงความหมายในเชิงลึก เช่น โมหะ, วิตก, ราคจริต และการร่วม
สัทธาจริตและพุทธิจริตในพระพุทธศาสนา
107
สัทธาจริตและพุทธิจริตในพระพุทธศาสนา
…ิตรของ ตนได้ในทันที โดยไม่มีการเลือกชั้นวรรณะว่าเป็นไพร่หรือผู้ดี เป็นคนมีปัญญา รู้จักประมาณในการรับอาหารที่เขาให้ และรู้จัก ประมาณในการบริโภค ไม่มีความประมาท ไม่มีความปรารถนา ใหญ่จนเกิดทุกข์ภัยแก่ตัว 98 D…
สัทธาจริตหมายถึงบุคคลที่มีคุณธรรมเยี่ยมยอดซึ่งไม่เพียงแต่เชื่อมั่นในหลักการของพระพุทธศาสนา แต่ยังมีจิตใจที่เปิดกว้างต่อการรับฟังคำสอนและการเรียนรู้จากพระอริยเจ้า โดยมีความปรารถนาที่จะหลุดพ้นจากทุกข์แล
ลักษณะการบริโภคอาหารและการสังเกตดู
103
ลักษณะการบริโภคอาหารและการสังเกตดู
5.3.3 โภชนะ ลักษณะการบริโภคอาหาร ราคจริต ตามธรรมดาย่อมชอบใจอาหารอันละมุนละไม มีรสอร่อยหวานมัน เมื่อทำการบริโภค ก็ทำคำข้าวให้กลมกล่อม…
เอกสารนี้อธิบายถึงลักษณะของการบริโภคอาหารที่แตกต่างกันตามอาการและอารมณ์ของแต่ละบุคคล เช่น ราคจริตที่ชอบอาหารอร่อยและทำคำข้าวพอดีคำในขณะที่โทส…