หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเพื่อประชชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ
258
ธรรมะเพื่อประชชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ
ธรรมะเพื่อประช ชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ ๒๕๗ สมควรหรือไม่ ท่านนั่นแหละควรหลีกทางไป ไม่เช่นนั้นวันนี้ เราต้องมารบกัน แล้วหนทางจะเป็นของผู้ชนะ…
ในบทนี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างธรรมเทพบุตรและอธรรมเทพบุตรที่เน้นการนำเสนอคุณค่าของธรรมะในการชนะโทสะ โดยธรรมเทพบุตรพยายามส่งเสริมการไม่ใช้ความรุนแรงและการสร้างสันติสุขในหมู่มนุษย์และเทวดาแม้จะต้องเผชิญก
ธรรมะเพื่อประช ชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ
260
ธรรมะเพื่อประช ชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ
ธรรมะเพื่อประช ชนะ โทสะ ด้วย อโทสะ ២៥៩ เบิกบานท่วมท้น และภาคภูมิใจอย่างที่สุด ที่เราเอาชนะใจ ตนเองได้ โดยไม่มีความโกรธเคืองแต่อย่างใด …
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเอาชนะโทสะผ่านการฝึกอโทสะซึ่งจะนำไปสู่ความสงบในใจ การมีขันติธรรมและการสร้างบารมี จะช่วยให้เรามีกำลังใจในชีวิต และหล่อเลี้ยงด้…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
… ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศลฯ เจตสิก ๑๕ เหล่านี้ คือ สัทธา ๑ สติ ๑ หิริ ๑ โอตตัปปะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ ตัตรมัชฌัตตตา ๑ กายปัสสัทธิ ๑ จิตตปัสสัทธิ ๑ กายสหุตา ๑ จิตตลหุตา ๑ กายมุทุตา จิตตมุทุตา ๑ กายกัม…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
95
ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
…๒ เท่านั้น ฯ แก้ว่า (ท่านกล่าวไว้เพียง ๒ เท่านั้น) เพราะเมตตาและอุเบกขา พระผู้มีพระภาคทรงถือเอาด้วย อโทสะ และตัตรมัชฌัตตตา (ความไม่โกรธ และความเป็นกลางใน ธรรมนั้น ๆ)ฯ จริงอยู่ อโทสะนั่นเอง ที่เป็นไปด้วยอำน…
เอกสารนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความหมายและคุณลักษณะของมุทิตาและปัญญา โดยมุทิตาถูกนิยามว่าเป็นการเฉลิมฉลองความสุขของผู้อื่น ในขณะที่ปัญญาช่วยให้รู้ความจริง และทั้งสองมีความสำคัญในแนวทางการพัฒนาจิตใจ เพื่อค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
110
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
… นอกนี้ตั้งอยู่ในจิต ๕๕ ฯ ๆ ๕๕ ชื่อว่าเหตุ ในเหตุสังคหะ มี 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ฯ บรรดาเหตุเหล่านั้น จิต ๑๘ ด้วยอำนาจปัญจทวาราวัชชนจิต (๑) ทวิปัญจวิญญาณ (๑๐) สัมปฏิจ ฉัน…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา ซึ่งมีการระบุจำนวนจิตที่สอดคล้องกับประเภทต่างๆ ของเวทนา และ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
111
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ตุที่เป็นอกุศลมี ๓ คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ เหตุที่เป็นกุศล และอัพยากฤตก็มี ๓ เหมือนกัน คือ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ท่านกล่าวจิตที่เป็นอเหตุกะไว้ ๑๘ ที่เป็นเอก เหตุกะ ๒ ที่เป็นทุเหตุกะ ๒๒ ที่เหลือเป็น ติเห…
เนื้อหานี้อธิบายถึงประเภทต่างๆ ของอกุศลและกุศล โดยระบุตัวอย่างของจิตที่ถูกแบ่งตามเหตุและกิจต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ รวมถึงกิจที่สัมพันธ์กับจิตประเภทต่างๆ และรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจำแนกจิตตาม
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
181
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…า ทวิเหตุกานมเหตุกานญฺจ ดังนี้ ๆ ที่ชื่อว่าทวิ เหตุกะ เพราะอรรถว่า ชนเหล่านี้มีเหตุ ๒ คือ อโลภะ และ อโทสะ ที่สหรคตด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ ที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุเช่น นั้น ฯ ม อักษรที่การต่อบท ฯ อัปปนา…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงคำว่า 'ทวิเหตุกะ' ที่แสดงถึงเหตุสองประการ คือ อโลภะและอโทสะ ในขณะที่ 'อเหตุกะ' หมายถึงการไม่มีปัจจัยเช่นนั้น การวิเคราะห์ของท่านอาจารย์โชติปาลเถระเกี่ยวกับตทาล…
อภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
182
อภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ว่า ทุคคติยมปน ดังนี้ 1 บทว่า ติเหตุเกสุ ความว่า บรรดาบุคคล 8 จำพวก เป็นต้น มีเหตุ ๒ ด้วยอำนาจอโลภะ อโทสะ อโมหะ ที่สหรคต
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เรียบเรียงการอภิปรายของอาจารย์เสนอบุคคล 8 ประเภทและคำอธิบายเกี่ยวกับวิบากที่ประกอบด้วยญาณที่แตกต่างกัน โดยมีอาจารย์จำนวนมากเห็นพ้องหรือแตกต่าง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
240
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ึ่ง ท่านกล่าวถึงวิบาก ญาณวิปยุตบังเกิด เพราะปัจจัยแห่งเหตุ ๖ ประการ ด้วยอำนาจแห่ง เหตุ ๒ (คือ อโลภะ อโทสะ) ในชวนขณะ และเหตุ ๒ ในนิกันติ ขณะ และเหตุ ๒ ในปฏิสนธิขณะว่า "เมื่อความถึงพร้อมด้วยคติมีอยู่ เมื่อกุ…
ในหน้า 240 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการกล่าวถึงปฏิสนธิขณะแห่งกุศลกรรม และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับญาณสัมปยุต โดยชี้ให้เห็นว่ากุศลกรรมเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากอย่างไร มีการอภิปรายเรื่องเหตุ 6 ประการในการเก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
…วไว้ 8 อย่าง กิเลสกล่าวไว้ ๑๐ อย่าง ฯ [มิสสกสังคหะ] ในมิสสกสังคหะ มีเหตุ 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ โสมนัส ๑ องค์ฌาน ๓ คือ วิตก วิจาร ปีติ เอกัคคตา โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ ฯ ด องค์…
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
5
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…บัตินั้น, ปฏิปทา ซึ่ง จะให้คุณ ๕ ประการ มีอายุเป็นต้นเป็นไปด้วยดีนั้น คือ กุศลสุจริตอันเกิดแต่อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นไปในกายวาจาจิต แล้วด้วยทานศีลภาวนา บุญซึ่งเป็นปฏิปทานั้นเล่า สาธุชนจะพึง บำเพ็ญให้เป็นไป …
บทความนี้กล่าวถึงโอวาทที่สำคัญซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้ตรัสไว้แก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี โดยเน้นถึงธรรม 5 ประการที่มนุษย์ปรารถนา ได้แก่ อายุ วรรณ สุข ยศ และสวรรค์ ซึ่งกล่าวถึงว่าความปราร
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
9
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
…ี้เป็นชื่อของสุข อธิบายว่า กรรมที่สัตว์กระทำด้วยไตรทวาร จะได้โวหารว่า บุญก็ดี กุศลก็ดี ต้องมี อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นสมุฏฐาน ข้อนี้เป็นการทวนกระแส โลกประวัติ ยากที่สัตว์โลกจะบำเพ็ญ ถึงเช่นนั้น ก็ยังไม่เป็นอ…
เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ
ความเชื่อและกรรมในพระพุทธศาสนา
22
ความเชื่อและกรรมในพระพุทธศาสนา
…า ๑ สิ่งที่สัตว์ทำด้วย กาย วาจา ใจ พร้อมด้วยเจตนา ชื่อว่า กรรม จำแนกโดยประเภท ส่วนดีมีมูลมาแต่อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นกุศลกรรม ส่วนชั่วมีมูลมาแต่ โลภะ โทสะ โมหะ เป็นอกุศลกรรม กรรม ๒ ประเภทนี้ เมื่อความประชุม…
บทความนี้สำรวจความเชื่อในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับกรรมและผลของกรรม โดยกล่าวถึงความเชื่อ ๔ ประการ คือ กัมมสัทธา เชื่อกรรม, วิปากสัทธา เชื่อผลแห่งกรรม, และกัมมัสสกตาสัทธา เชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน นอ
วิสุทธิมรรค: อโลภะและอาคารกรรม
47
วิสุทธิมรรค: อโลภะและอาคารกรรม
…็น อารมณ์แม้เป็นทิพย์ก็นิ่งเฉยอยู่ได้ แต่เป็นคนฉุนเฉียวและปัญญาทึบ บุคคลใด ในขณะพยายามทำกรรม มือโลภะอโทสะและโมหะกล้า นอกนั้นอ่อน บุคคลนั้น โดยนัยก่อนเหมือนกันย่อมจะเป็นคนไม่โลภ ด้วย ใจเย็นด้วย แต่เป็นคนทึบ…
เนื้อหาว่าด้วยการวิเคราะห์ธรรมชาติของอโลภะที่มีบทบาทสำคัญต่อกรรมของบุคคล และความสัมพันธ์ระหว่างจิตใจและการกระทำที่เกี่ยวข้องกับอโลภะ โทสะ และโมหะซึ่งมีผลต่อสภาพจิตใจและลักษณะของบุคคล นอกจากนี้ยังเสนอว
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การบรรลุพระอรหัต
76
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การบรรลุพระอรหัต
…มีอัชฌาสัยกอปรด้วย อโลภะ เห็นโทษใน โลภะอยู่โดยปกติ ๑ พระโพธิสัตว์ทั้งหลายเป็นผู้มีอัชฌาสัย กอปรด้วย อโทสะ เห็นโทษในโทสะอยู่โดยปกติ ๑ พระโพธิสัตว์ทั้งหลาย เป็นผู้มีอัชฌาสัย กอปรด้วย อโมหะ เห็นโทษในโมหะอยู่โ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการบรรลุพระอรหัตของภิกษุผ่านอัชฌาสัยที่สมบูรณ์ หรือการมีคุณธรรมที่ปราศจากความโลภ โทสะ และโมหะ พระโยคีที่มีอัชฌาสัยจะบรรลุโพธิที่ยอดเยี่ยม โดยมีอัชฌาสัย 5 ประการเป็นส่วนสำคัญในการ
โลกะและธรรมชาติในวิทยาธีรมรรค
78
โลกะและธรรมชาติในวิทยาธีรมรรค
… ได้ด้วยความกลัว จุดแพ้พย ฉะนั้น กีแลธรรม ๒ ประการนี้ บันฑิตพึงเห็นว่า เป็นโลกปลวกธรรม [๑๑.๕๕๕ อโณะ อโทสะ อโมหา] สัตว์ทั้งหลายไม่โลภด้วยธรรมนันเป็นเหตุ ธรรมนันจึงชื่อโลกะ (แปลว่าธรรมเป็นเหตุไม่โลภ) นั้นหนึ…
เนื้อหานี้นำเสนอธรรมชาติของโลกะและความไม่โลภตามที่แสดงในวิทยาธีรมรรค โดยอธิบายถึงแง่มุมต่างๆ ของอโลทะและความไม่ติดข้องในอารมณ์ต่างๆ ทำให้เข้าใจหลักธรรมเชิงลึกในทางพระพุทธศาสนา และเสนอให้มีความตระหนักถ
แนวทางการทำกรรมดีเริ่มจากความว่าง
86
แนวทางการทำกรรมดีเริ่มจากความว่าง
… มุ่ ๆ เบา ๆ สบาย ๆ ตรงนั้นและจะคิดเถอะ ก่อนที่จะทำกรรมดีทุกครั้งมันเริ่มต้นจากตรงว่าง ๆ คือ อโลสะ อโทสะ อโมสะ เมื่อมันโล่ง ๆ ว่าง ๆ แล้วจึงทำดีได้ ถ้ากำลังโลภอยูจะไปทำความดีอย่างไร กำลังโกรธอยูาทำความดีไ…
ก่อนที่จะทำกรรมดีทุกครั้งต้องเริ่มจากสภาพที่โล่งว่างในใจ การทำดีจะเกิดขึ้นได้เมื่อปราศจากความโลภ ความโกรธ และความหลง หลักการคือ ให้ใจนุ่ม เบา และสบาย ขณะที่ตั้งใจจะทำบุญ ในช่วงที่กำลังจะทำบุญนั้นต้องพ