เถร : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 39 / 40

…นเครื่องกัน เป็นความสำรวม เป็นความระวัง เป็นประมุข เป็นประธานแห่งความึงพร้อมแห่งคุณธรรมที่หย่ย. ขุ.เถร. (เทระ) มก. ๑๕/๒๕๕ ๑.๖ จันทกิณี กุลณกดี อุบลกดี มะลิกดี กลิ่นคือศิล ยอดเยี่ยมกว่าบรรดาคันชาตเหล่านั…

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่สำคัญจากพระไตรปิฎก เกี่ยวกับศีลและความสำคัญของการรักษาศีลในชีวิตประจำวัน โดยยกตัวอย่างและเปรียบเปรยจากธรรมะที่แสดงถึงความหมายของศีลในลักษณะต่าง ๆ เนื้อหาเน้นการส่งเสริมค

…ุณบิดามารดา ๑. โยมมารดาของเราดีแท้ เพราะได้แนะนำให้เรารู้สึกตัว เหมือนบุคคลแทพหนด้วย ปุฏก ฉะนั้น. ช.เถร.(เณร) มก. ๑๒/๒ ๑.๒ มารดาบิดาทั้งหลายเป็นผู้อื่นดือ คิ่ว่า เป็นพรหม เป็นบรมาจารย์ และเป็นอาถูไนยของบ…

อุมามาฮิมในพระไตรปิฎกเผยให้เห็นถึงความสำคัญของเพศทางการศึกษาและการเคารพบิดามารดา บิดามารดาถือเป็นผู้ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในชีวิตของลูก ผู้ชี้นำและสนับสนุนให้เราตระหนักถึงคุณค่าของการมีสติและความรับผ

…มเพรียงกัน ชื่นบานต่อกัน ไม่เวาะกันเป็นเหมือนน้ำมนต์กัน แลดูนั้นและกันด้วยจักขุเป็นที่รักอยู่ ม.ม. (เถระ) มก. ๑๙/๓ ๖. สัมมาทิฏฐิ ๖.๑ อ้าย ข้าวสาลี หรืออ่างัน อนุปกเสนแล้วในแผ่นดินที่มียา ย่อมเข้าไปจับส…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เน้นการเป็นประดุจดาวรัศมีในความสุขและทุกข์ เพื่อบรรลุพระสัมโพธิญาณ การมีความสมักคีและสัมมาทิฏฐิเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิตที่ดี การมีความเห็นชอบและความเพียรในกา

…นบำเรอด้วยอามคุณ ๕ บุรุษนั้นจะอยากลงไปอยู่ในหลุมฉลอจจะอีกหรือไม่ พระเจ้าปายิสิตรัสตอบว่า ไม่อยาก พระเถรามว่า เพราะเหตุไร พระเจ้าปายิสิตรัสตอบว่า เพราะหลุมอาจารไม่สะอาด มีกลิ่นเหม็น ปฏิกูล พระเถรกล่าวว่า …

…้ พระเจ้าปายิสิตรได้กล่าวถึงความเชื่อในเรื่องการทำความดี และการไปเกิดในสวรรค์ โดยอุปมาอุปไมยที่มีพระเถราเกี่ยวกับประสบการณ์และความรู้สึกของผู้ที่ทำความดี เช่น การขึ้นจากหลุมฉลอจ และการเปรียบเทียบเวลาของม…

….๖ ความเป็นผู้นำ โลกหาได้ง่าย เหมือนกับดอกมะเดื่อ กระต่ายในดวงจันทร์ หรือเหมือน น่านน้ำมา ฉะนั้น. ข.เถร. (อรรถ) มก. ๕๕/๒๕ ๑.๗ ดอกบัวหลวงมีก้ามขาว ผุดขึ้นจากน้ำที่สะอาด เกิดจากสระโบกุรณ บานเพราะ พระอาทิตย…

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ที่ชี้ให้เห็นถึงความดีและการปกครองที่มั่นคง ผ่านการเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น ดอกบัวและโค โดยมีการเน้นถึงคุณสมบัติของผู้นำที่ดี และการปฏิบัติที่ปราศจากบาป กา

…มปรากฎเหมือนเท่าก่อนเมฆที่ลอยอยู่ บนฟ้า แก่ภิกษุผู้มีจิตเลสเครื่องย่วตน แสวงหาความสะดวกเป็นนิตย์. ข.เถร. (อรรถ) มก. ๕๙/๒๓๒ ๒.๑๐ เปรียบเหมือนพ่อค้าเวียนหนูใหญ่ เดินทางจากกาตะวันออกไปกาตะวันตก แล้วได้แยกก…

บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของความอดทนและความเพียรในชีวิตของพระภิกษุ โดยนำเสนอการรักษาจิตให้สงบและการหลีกเลี่ยงความชั่วร้ายเปรียบเทียบกับการเดินทางของพ่อค้าที่หลงทาง นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการอบรมสติและสมาธิเ

…ม่ลังเลฉันใด เมื่อเราได้ ความสุขอันี่เจือด้วยอมิลัล ฉันและวันที่หลายอึมผ่านพ้นเราไปโดยฉันนั้น. ขุ.เถร. (เถระ) มก. ๕๐/๑๓๙ ๑.๓ สิ่งอันใดได้มาเพราะผู้อื่นให้ สิ่งนั้นมีอุปมาเหมือนอย่างยาน หรือทรัพย์ที่ย…

อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกกล่าวถึงความสำคัญของความสงบและความเพียรที่ต้องมีในตัวภิกษุ พระไตรปิฎกได้สอนว่า การทำความสงบภายในจะแสดงให้เห็นถึงความสุขที่แท้จริง และการพัฒนาในด้านศีล สมาธิ ปัญญา ถือเป็นสิ่งสำค

… ซึ่งเป็นธรรมไม่นำกลับหลัง เป็นธรรมทำผู้อื่นให้มีสมิ โมเอะ เหมือนคนเดินทางไกลด้วยฝนฉันใด ข.เธรี. (เถร) มก. ๕๔/๙๗ ๓.๒ พระเถระยืนถือกางตาลถวายงานพิธีพระศาสดาอยู่ ได้สำเร็จจากบารมีอานุภาพ โดยไม่ต้องชี้แ…

การฟังธรรมมีความสำคัญอย่างยิ่งในการพัฒนาจิตใจและการศึกษา การฟังคำสอนจากพระพุทธเจ้านำมาซึ่งปัญญาและความเข้าใจที่ลึกซึ้ง การได้ฟังธรรมช่วยให้บุคคลมีสติปัญญาและสามารถพัฒนาตนเองได้อย่างมีคุณภาพ การฟังคำสอ

…หญ่ ย่อมเป็นผู้มีสติกลั่นได้อยู่ในป่านั้นเหมือนช้างที่อดทนต่อศาสตราวุธในยุครสงคราม ฉะนั้น. ขุ.เทร. เถระ มก. ๗๗๙/๙๙๙ ๒. แม้ว่าพวกโจรมีใจตะมめ เอาเลื่อยคมตงข้างตัดด้วยน้อยใหญ่ ผู้ได้พึงใจประทุร้ายโจรนี้ ไม…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอดทนต่อทุกข์และความเจ็บใจซึ่งมีบทบาทสำคัญในพระพุทธศาสนา บทเรียนจากตัวละครที่อดทนและการเข้มแข็งในธรรม นี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมีสติ การเข้าถึงใจคน และการหลีกเลี่ยงการทำร้ายผู้

…ตัวแทนและผู้สื่อสาร เรียกว่า มองดูทีใหญ่ฉัน เลี้ยงชีพด้วยวิชาชาดอั่วยวะ เรียกว่า มองดูทีอ่อน สง.ข. (เถร) มค. ๒๗/๕๕๑ ๔. ภิกษุกับสกุล ๔.๑ มีพิธีไปเยื่อนไปในบ้าน เหมือนแสงจูไม่ยงดอก สี และกลิ่นให้ขอกช้า ถื…

ข้อความนี้พูดถึงการถูกต้องในหน้าที่ของภิกษุ โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการอยู่อย่างมีคุณธรรมและหนทางในการก้าวเข้าสู่สกุล. พระพุทธเจ้าได้สอนให้ภิกษุระลึกถึงการทำหน้าที่ของตน โดยไม่แสวง

…รหร ห้องล้อมไปในโลก เหมือนหม้อนำทำด้วยดินหม้อด้วยทองคำ และเหมือนเหรียญมาลาโลหะทองคำ ฉะนั้นนะ ข.ม. (เถระ) มก. ๖๖/๕๕๕ ๒.๕ เปรียบเหมือนบคคลต้องการจะบอกกันว่า ถ้อยวานอันคาเข้าไปในป่า เขาเอาสันขวานคา ต้นไม้ล…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก กล่าวว่าอาหารชั่วคราวส่งผลต่อบุคคล คนบางกลุ่มมีลักษณะเช่น พระอรหันต์ แม้ว่าจะมีรูปลักษณ์ภายนอกแสดงถึงความบริสุทธิ์ แต่ความจริงอาจแตกต่าง การเปรียบเทียบกับต้นไม้

…ุคคลผู้นั่งกล่าว เมื่อไม่ไม้ ย่อมต่อกลิ้มด้วยลิ้ม ฉันใด ภิกษุปัจจาความเพียรด้วยอินทรีย์ ฉันนั้น ขุ.เถร. (เณร) มก. ๕/๒๐ ๓.๘ ธรรมดาอย่อตะเบงสงสัยเสมอ ย่อมขวนขวายอยู่เสมอ ฉันใด ภิกษ์ผู้วรารความเพียรฉันนั้…

เนื้อหาของบทความนี้อธิบายถึงหลักการบำเพ็ญเพียรและการสำรวมในวาจาของพระไตรปิฎก โดยเน้นให้เห็นความสำคัญของการรักษาอินทรีย์และการมีสติในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีการเปรียบเทียบธรรมแห่งการฝึกฝนเพื่อความเจริญแห่ง

…ยู่อย่างผู้สำเร็จอินทรีย์ เพราะตัดโลหะเครื่อง เกี่ยวข้องไม่ได้ ชื่อว่า ย่อมไม่อาจพ้นทุกข์ในสัฏวะ. ช.เถร. (เถเร) มก. ๕๐/๔๙ ๔.๘ กิฏิบุเห็นรูปด้วยจักษุแล้ว เป็นผู้ถือเอาโดยมิติ... ย่อมไม่ยังความสำรวมให้พร้อ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบธรรมในพระพุทธศาสนา โดยใช้รูปแบบของการเปรียบเทียบและอุปมานิยายในการอธิบายแต่ละประเด็น เช่น อุปมาเกี่ยวกับจิตใจที่ต้องถูกควบคุมและฝึกฝนเพื่อไม่ให้เกิดความทุกข์ และการ

…่านั้นแน่ๆทุกอย่าง ชื่อว่าลงเฉล่า เพราะไม่เป็นแก่นสาร ชื่อว่ามีรสร้อย น้อย เหมือนหยดน้ำที่คมมิด ขุ.เถรา (อรรถ) มก. ๕๔/๕๐ ๒.๘๑ หัวฝีหลังของไม่สะอาด คือ กีเลออมาบ บามขึ้น แก่เจ๋ด และแตกออกเพราะฉะนั้น กาม…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอารมณ์และความรู้สึกของมนุษย์ โดยการเปรียบเทียบกับธรรมชาติและสถานการณ์ต่าง ๆ อันเกี่ยวข้องกับการมีชีวิต ทั้งนี้ยังกล่าวถึงอารมณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตและวิธีที่จะช่วยให้เข้าใจต

…ก ฉันใด เมื่อโยมบารดนำรยามาให้นั้นแล้ว ถ้ามีบุตรหรือธิดาขึ้น ก็ยจะถอดตนออกบวชได้ ฉันนั้น. ข.เถร. (เทเร) มก. ๕๐/๕๙ ๓.๒ บุคคลของอยู่แล้วด้วยความเมื่ยวใจในบุตร และภริยา เหมือนไม่ใฝ่ใหญ่เกี่ยวกับกัน …

บทความนี้นำเสนอการอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่อธิบายถึงความรุนแรงของราคะและโทษของการครองเรือน โดยใช้การเปรียบเทียบกับสัตว์และธรรมชาติ บรรยายถึงความยากลำบากในการละทิ้งความผูกพันอย่างการมีบุตรหรือภริยา แ

…็นดั่งพรายเมื่ออ่าวงวดไว้ แต่เนื้อไม่ดีงามเมื่อ พรานเนื้อกำลังคร่าวอยู่ เทกัน แต่อาหารแล้วไป. มม. (เถระ) มก. ๒๑/๔๕ ๖.๑๔ ท่านทั้งหลายจงดูโลกนี้อันตราการ ดูจารชนทีพวกเขาเหลาหมอกอยู่ แต่พวกผู้หา ช่องอยู่ไ…

บทความนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงอัตภาพที่วิจิตรและไม่แน่นอน คำสอนชี้ให้เห็นถึงความหลอกลวงของกายที่สวยงามและการมองโลกในแง่ที่ลึกซึ้งกว่า เน้นถึงอันตรายของการยึดติดกับร่างกายและการปล่อยวางเพื่อเข้าถึงพระนิ

….๑๒ สัตว์เป็นอันมากเกิดแล้วในโลก ยอมงอกงามไม่อ่อนด้วยราคาร และโทสะ เหมือนดอกโกมุในเบื้องตม ฉะนั้น ข.เถร. (เทร) มก. ๕๓/๒๖๒ ๒.๑๓ จิตย่อมดำดินเหมือนปลา อันพรานเบียดเข้าจากน้ำ อัง.เอกก. (พุทธ) มก. ๒๗/๕๒๓ ก…

เนื้อหาพูดถึงการกำจัดกิเลสตามบทเรียนจากพระปิฏก โดยใช้การเปรียบเทียบถึงธรรมชาติ เช่น ดวงอาทิตย์ที่ทำให้แห้งเหี่ยวและกำจัดความมืด ชี้ให้เห็นถึงความเพียรที่จำเป็นในการขจัดโทสะและอุปสรรคต่าง ๆ เป็นการปลุก

ข้อสมกับคําของพระสารับตรเถรเจ่าว่า ร่มใหญ่ของไม่ขาด ไม่ถลอก แน่นหนา แข็งแรง ย่อมกันลม กันแดดฝนหาได้ดี ฉันใด พระพุทธเจ้าผู้ม้านั…

เนื้อหาเน้นการพิจารณานิธวณ ๕ ที่เป็นสิ่งที่ต้องละออกจากจิตใจ และวิธีการต่าง ๆ ที่สามารถช่วยให้ภิกษุและผู้ปฏิบัติธรรมหลุดพ้นจากกิเลส โดยอาศัยเปรียบเทียบกับธรรมชาติและสัญลักษณ์ต่าง ๆ เพื่อให้เข้าใจถึงคว

…าเป็นภายบากหนอ อันดีติ และสุขอย่างไพบูลย์ต้องแล้ว ย่อมเลื่อนลอยได้เหมือนนุ่นที่ถูกลมพัดไป ฉะนั้น ข.เถร (เถอะ) มก. ๑๓๘๘/๙๔ ๒.๑.๕ เปรียบเหมือนช่างหมอ หรือ ลูกมือของช่างหมอ ผู้ฉลาด เมื่อบวดินดีแล้ว ต้องการ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกที่อธิบายถึงความสำคัญของสมาธิและการทำงานของจิตใจ เช่น การเปรียบเทียบการทำงานของภิกขุณที่มีจิตเป็นสมาธิและบริสุทธิ์เหมือนช่างที่สามารถสร้างผลงานได้ตามต้องการ ม

…ลูปราฎ์ โดยอาศัยเพียง “คาถาซาด” ในคัมภิริว่ะไรปรากฏและเนื้อหาใน “อรรถกาถาด” ซึ่งเป็นคัมภิริบาสิ่งของเถรวาทเท่านั้น นอกจากนี่ยังเป็นเพียงการยกตัวอย่างบางส่วนขึ้นมาวิจารณ์เท่านั่น แต่ที่กล่าวไว้ในข้างต้นว่…

บทความนี้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างเรื่องราวในภาพสลักหินกับเนื้อหาในคัมภิริ โดยเน้นที่ความขัดแย้งของอายุของพวกเขา และความเป็นไปได้ของการรวมเนื้อหาโบราณในอรรถกาถาด ปัจจุบัน ผู้เขียนจะขยายการศึกษาไปยังคัม