การกำจัดกิเลสในพระปิฏก : หน้า 324/370

อมาอุไม่จากพระใครปิฏก ๒.๑๐ ความติดใจอิ่มจับจ้องมิอาจจะปล่อย เหมือนปลิงเกาะ ที่.สี (อรรถ) มก. ๑๑/๒๒๒ ๒.๑๑ ผู้เราถล่มก้อนกลิ่นด้วยฤดูผลิด เหมือนต้นไม้ลูกกล้วยเชิงเถาวัลย์ และเหมือนวงผึ้งแวดล้อมด้วยตัวผึ้ง ฉะนั้น ข.อ. (เทร) มก. ๔๔/๘๓๕ ๒.๑๒ สัตว์เป็นอันมากเกิดแล้วในโลก ยอมงอกงามไม่อ่อนด้วยราคาร และโทสะ เหมือนดอกโกมุในเบื้องตม ฉะนั้น ข.เถร. (เทร) มก. ๕๓/๒๖๒ ๒.๑๓ จิตย่อมดำดินเหมือนปลา อันพรานเบียดเข้าจากน้ำ อัง.เอกก. (พุทธ) มก. ๒๗/๕๒๓ การกำจัดกิเลส ๓.๑ ธรรมดาดวงอาทิตย์ย่อมทำให้พุ่งทั้งปวงเหี่ยวแห้ง ฉันใด วิญญูปรารถนาความเพียร ก็จะทำกิเลสทั้งปวงให้แห้งลง ฉันนั้น มิฉะนั้น ๔๕๑ ๓.๒ ธรรมดาดวงอาทิตย์ย่อมกำจัดความมืด ฉันใด ก็วิญญูปรารถนาความเพียร ก็จะกำจัดความมืดทั้งปวง เป็นอารคะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ ก็แล ฯลฯ ฉันนั้น มิฉะนั้น ๔๕๒ ๓.๓ ชนเหล่าใดปราศจากความกำหนด มีมานรีย์ตั้งมั่นดีแล้ว พ้นจากการจับแห่งกิเลสเปล่งปลั่งอยู่ เหมือนพระฉันททันพันแล้วจากรากจับ สว่างไสวอยู่ ฉะนั้น ข.สุ. (พุทธ) มก. ๗๙/๕๔๗ ๓.๔ ธรรมดาไผ่ย่อมไม่มีความปรารถนาสิ่งใด ฉันใด ก็วิญญูปรารถนาความเพียร ก็จะควรปรารถนาถึงกสิทั้งปวง ฉันนั้น มิฉะนั้น ๔๕๓ ๓.๕ ธรรมดาขาเขาคลายอ่อนไม่มีพิษพันธุร่องขึ้นได้ ฉันใด วิญญูปรารถนาความเพียร ก็ไม่ควรปล่อยให้ลดลงขึ้นในใจของตนได้ ฉันนั้น มิฉะนั้น ๔๕๔ ๓.๖ ธรรมดาคยเขาย่อมเป็นของแข็ง ไม่ลื่นไหลอ่อนสิ่งใด ฉันใด วิญญูปรารถนาความเพียร ก็จะมีใจแข็งในสิ่งทั้งปวง ไม่คลุ้งคลั่งกับกิเลสใดๆ ฉันนั้น มิฉะนั้น ๔๕๕