หน้าหนังสือทั้งหมด

ประชิโกฎ - การวิเคราะห์ปุฌชนและเวทนา
87
ประชิโกฎ - การวิเคราะห์ปุฌชนและเวทนา
…หน้าที่ 86 วิเคราะห์ว่า ปุฌชนสุตตา ภาวา ปุฌชนุตตนง ความเป็นแห่งปุฌชน ชื่อ ปุฌชนัตตนะ. เวลนาย ภาวา เวทนุตตนะ ความเป็นแห่งเวทนา ชื่อ เวทัตตนะ. ตา ปัจฉัย นุฌ โน ภาวา มุทตา ความเป็นแห่งคนอ่อน (คนอ่อน) ชื่…
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์และความหมายของคำว่า ปุฌชน และ เวทนา ในกรอบของจิตวิทยาที่เกี่ยวข้องกับความเป็นมนุษย์ โดยระบุถึงคุณลักษณะและสถานะของการเป็นปุฌชน รวมถึง…
วิภัทิยมรรกแปลภาค ๑ ตอน ๑
20
วิภัทิยมรรกแปลภาค ๑ ตอน ๑
…ี้) ดังนี้ นัตถิตพิพากษาในอันนี้ความในกันเป็นอันดับแรก [ขั้น ๑] คำว่า ขั้น ได้แก่ขั้นหา คือ รูปขั้น เวทนาขั้น สัญญา- ขั้น สังขารขั้น วิญญาณขั้น [ขั้น ๒] ในขั้นนั้นนั้น ธรรมชาตอันมีความสลายไป โกรม ไป เพรา…
…งความสำคัญของการสะสมปัญญาและความรู้ในทางธรรม เช่น ภูมิเฉอปัญญา ที่พิจารณาคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับรูป เวทนา และสัญญา รวมถึงความแตกต่างระหว่างกุฎรูปและอุปาทารูป ว่าด้วยการรวบรวมและทำความเข้าใจธรรมชาตินั้น ๆ…
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
46
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
ประโยค - วิญญาณธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้ที่ 45 [นามขันธ์ ๔] ส่วนในนามขันธ์นี้ เวทนาขันธ์.พึ่งทราบว่า (เรียกอย่างนั้น) เพราะรวมธรรมชาติที่มีการสวย (รสอารมณ์) เป็นลักษณะ สั้นทุก อย่าง…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงนามขันธ์ทั้ง ๔ โดยเฉพาะวิญญาณขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับความรู้แจ้ง และการรวมกันของธรรมชาติที่มีบทบาทแตกต่างกัน เมื่อวิญญาณขันธ์ประสบกับขันธ์นอกนั้นจะกลายเป็นสิ่งที่เข้าใจง่ายขึ้น การศึก
วิภัชธรรมาภรณ์ ภาค ๑ ตอน ๑
56
วิภัชธรรมาภรณ์ ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค - วิภัชธรรมาภรณ์ ภาค ๑ ตอน ๑ หน้าที่ 55 ทั้งหลายนี้ เป็นสาม โดยประเภทแห่ง (เวทนาคือ) อุปปุคฆะ สุข โสม- นัส อุกุสลิวากทั้งหลายมีสอง ด้วยอำนาจแห่งทุกข์และอุปปุคฆะ ก็ในอุกปากวานิกฤ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงเรื่องอุปปุคฆะและความหมายของวิญญาณในแง่ของทุกข์และสุข ระบุวิญญาณที่แบ่งออกเป็นหลายประเภท รวมทั้งการอรรถาธิบายถึงรูปวาจรวิญญาณและโลกฏรวิญญาณว่าเป็นผลของจิตที่ทำตามมรรค 5 ตามกรอบของพระ
เวทนา ๕ และการจัดหมวดหมู่ในธรรม
67
เวทนา ๕ และการจัดหมวดหมู่ในธรรม
…้เป็นต้น จัดเป็นกุศลวานนา ที่สมปุโญด้วยอุคฺคลวิญญาณ จัดเป็นอุคฺคลวานนา ที่สมปุโญด้วยอัคฺคลวิญญาณ [เวทนา ๕] เวทนานั้น (ว่า) โดยแยกตามภาวะ ก็คือ ๕ คือ สุข ทุกข์ โสมมัส โทมาส อุณฺกษา ในเวทนา ๕ นี้ นั่น สุ…
เนื้อหากล่าวถึงการจัดประเภทของเวทนา ๕ อันมีความสัมพันธ์กับวิญญาณและลักษณะต่างๆ ในการวิเคราะห์ทางพุทธศาสนา อธิบายถึงสุข ภาวะ ทุกข์,以及ล…
วิวัฒนาการเปล๔ก ภาค ๓ ตอนที่ ๑๐๐
101
วิวัฒนาการเปล๔ก ภาค ๓ ตอนที่ ๑๐๐
…ม อยู่ในที่ใกล้ครูอยู่ในที่ใกล้ครู Group นี้เรียกว่ารุปขันธ์ เพราะรวมรูป (ที่แจงมา) นั้นเข้าด้วยกัน เวทนาทุกอย่างทั้งหมดที่ เป็นอดีตนาคและปัจจุบัน ฯๆ กลุ่มเวทนานี้ เรียกว่ามนต์ เพราะรวมรวมเวทนา (ที่แจงมา…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์รูปขันธ์และการรวมตัวของเวทนาทุกอย่างที่เป็นอดีตและปัจจุบัน ซึ่งมาจากการตรัสของพระอิทธธรรม โดยเฉพาะคำว่า 'ทุกอย่าง' และการใช้บท…
เวทนาวิภาค: การวิเคราะห์เวทนา
106
เวทนาวิภาค: การวิเคราะห์เวทนา
ประโยค- วีดิทิมอรเเปลก ด ตอน 1-หน้าที่ 105 [เวทนาวิภาค] กี่แล รูป (ได้ชื่อว่าวปะลั้นซ์ เพราะเข้าถึงความ(รวมเข้า) เป็นกองในรูปใบลักษณะได้) ฉันใด แม…
ในงานศึกษานี้ได้มีการวิเคราะห์เวทนาในแง่มุมต่างๆ โดยแบ่งออกตามเวลา ได้แก่ ปัจจุบัน อิทธิ และอนาคต โดยเวทนาที่น้องอยู่ในจิต และความรู้…
วิชาธรรมะเบื้องต้น ภาค ๓ ตอนที่ ๑๐๗
108
วิชาธรรมะเบื้องต้น ภาค ๓ ตอนที่ ๑๐๗
…วิชาธรรมะเบื้องต้น ภาค ๓ ตอนที่ ๑๐๗ ตามที่ควรกัน เววนาที่เป็นอัศจรรย์ทั้งสองฝ่ายเล่า ก็ละเอียดกว่า เวทนั้นเป็นกุศล และเวทานั้นเป็นอุกุกทั้งสองนั้น โดยเปรียบต่าง จากปริยายที่ว่าแล้ว (ตรงกันข้าม) ความเป็น…
บทนี้เน้นศึกษาความละเอียดของเวนาททั้งสองฝ่ายคือเวทกุศลและเวทอุกุก โดยมีการเปรียบเทียบถึงคุณลักษณะและความแตกต่างของเวนาน ทั้งในด้านสภาวะและบุคคล เราควร…
สมาบัติกี ลักษณะเฉพาะ
109
สมาบัติกี ลักษณะเฉพาะ
…- วิชาธรรมมรรคเล่ม ๓ ตอนที่ ๑๐๘ สมาบัติกี ลักษณะเฉพาะ (ว่าเทวนาอีกฝ่าย) โดยปรโยทยตรงกันข้าม ความเป็นเวทนาหายละเอียดด้วยอำนาจแห่งบุคคล พึงทราบ โดยนัยดังกล่าวนี้ ส่วนว่าโดย โลเกะ และ โโลกุตระ เวณาที่เป็นไป…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงลักษณะเฉพาะของสมาบัติกี โดยได้อธิบายถึงเวทนาหลายประเภทและการเปลี่ยนแปลงของเวทนา ซึ่งมีความละเอียดซับซ้อน โดยยกตัวอย่างการใช้สติและความเข้าใจใน…
วิถีธรรมรวมแปลก ๓ ตอนที่ ๑๐๙
110
วิถีธรรมรวมแปลก ๓ ตอนที่ ๑๐๙
ประโยค - วิถีธรรมรวมแปลก ๓ ตอนที่ ๑๐๙ เวทนาหาย เวทนาของผู้เข้าสมบัติเป็นเวทนาละเอียด เวทนาเป็นไปกับอาสยะเป็นเวทนาหาย เวทนาอันหาอาสยะมีได้ เป็…
บทความนี้พูดถึงเวทนาและการจำแนกประเภทต่างๆ ของเวทนาในผู้เข้าสมบัติ โดยเน้นความละเอียดและความแตกต่างในการประสบเวทนา ทั้…
วิทยาธรรม พระกล ค ๑
113
วิทยาธรรม พระกล ค ๑
ประโยค - วิทยาธรรม พระกล ค ๑ หน้าที่ 112 รายละเอียดว่า ทุกเวทนาในกำเนิดมนุษย์ ทุกเวทนาในทวาเหล่านั้น ดิงส่อน้อยกว่า ทุกเวทนาในทวาเหล่านั้นจากดุมาหรชิต ทุกเวทนาใน…
บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างเวทนาหยาบและเวทนาละเอียดในชีวิตมนุษย์ โดยอธิบายว่าทุกเวทนามีลักษณะและวัตถุที่ละเอียดกว่าและเป็นอารมณ์ให…
การจำแนกวานุษนีและความรู้ในจริยาณิ
114
การจำแนกวานุษนีและความรู้ในจริยาณิ
…ในการจำแนกวานุษนีโดยส่วนต่างๆ มีเป็นอิติเป็นต้น แม้ถามของอิทธารในการจำแนกสัจจะเป็นต้น ที่สับปลุกกับ เวทนานั้นๆ ก็พิศจรรย์โดยดังนี้แล้ว [นัยสำหรับฉันฉบับ ๕ ประการ] ก็แผ่คำราบอย่างนั้นแแล้ว เพื่อความแตกต่า…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการจำแนกวานุษนีโดยนำเสนอวิธีการและหลักการในการเข้าใจและแยกแยะความรู้ในจริยาณิ โดยเน้นถึงความสำคัญของการจัดลำดับและความเข้าใจที่ถูกต้องในแต่ละด้าน ซึ่งการพูดคุยเกี่ยวกับอิทธารและอุคุล
วิสุทธิมรรคเปล าก ด: บันทึกอุปาทานขันธ์
117
วิสุทธิมรรคเปล าก ด: บันทึกอุปาทานขันธ์
…ทั้งที่เป็น อดีตอนาคตและปัจจุบัน ฯลฯ อยู่ในที่ไกลหรืออยู่ในที่ใกล้แล้วตาม กลุ่ม รูปนี้เรียกว่าบันธ์ เวทนาทุกอย่าง ทั้งที่เป็นอดีตอนาคตและ ปัจจุบัน ฯลฯ กลุ่มเวทนานี้เรียกว่า เวทนาบันธ์ สัญญาทุกอย่าง ทั้งท…
…ุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งเป็นพื้นฐานของการศึกษาศาสตร์พุทธ โดยเฉพาะการทำความเข้าใจถึงขันธ์ทั้ง 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา ส่งบรร และวิญญาณ ที่เป็นอุปาทานและการสร้างสรรค์ความเข้าใจในหลักของการปฏิบัติธรรม จนไปถึงการ…
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
120
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
…ิญญาณอุปาทานขันธ์อันเปรียบเหมือนคนไข้ โดยเป็นวิทุต (พื้นฐาน) เป็นทวารและเป็นอารมณ์ (แห่งวิญญาณนั้น) เวทนาอุปาทานขันธ์เปรียบเหมือนความไข้ เพราะเป็นธรรมชาติต่อภาระ สัญญาอุปาทานขันธ์เปรียบเหมือนสุขฐานแห่งคว…
…จความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณกับอุปาทานขันธ์ที่มีลักษณะคล้ายคนไข้ และการวิเคราะห์ถึงความทุกข์ที่เกิดจากเวทนาและสัญญา โดยมีการแบ่งประเภททุกข์ออกเป็นสามสถานการณ์เพื่อให้เข้าใจบริบททั้งหมดผ่านการสนทนาเชิงลึกใน…
วิสาขิมรรคและธาตุตามพระพุทธศาสนา
141
วิสาขิมรรคและธาตุตามพระพุทธศาสนา
… มีอากาสิญาณของธาตุเป็นต้น ก็เป็นนิมโม- วิญญาณธาตุ ธรรมทั้งหลายที่เหลือ เป็นธรรมธาตุ ส่วนสัญญา- เวทิฎฐิ นมีโอวาทะ เพราะสัญญาเวทิตนิโรธธาตุ นเป็น แค่ความดับแห่งธาตุ 2 (คือโมวิญญาณของและธรรมอญ) เท…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงวิสาขิมรรคที่อธิบายถึงธาตุทั้งหลายตามพระพุทธศาสนา รวมถึงความสัมพันธ์ของธาตุกับจิตใจและอารมณ์ต่าง ๆ ตัวอย่างการทำความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุที่มีอยู่ในธรรมชาติและวิธีการที่ธาตุสร้างผลกร
วิญญาณมรณเปล่าก ด ตอนที่ ๑
148
วิญญาณมรณเปล่าก ด ตอนที่ ๑
…ละอนุร (ผู้นำหลัง)แห่งวิญญาณธาตุทั้งหลายมีบักญ วิญญาณธาตุเป็นต้น โดยความตามที่มันเป็นได้ ในธรรมธาตุ เวทนา- บันฑ์ พึงเห็นเหมือนลูกครนและเหมือนหลาว สัญญาบันฑ์และสังขาร- บันฑ์ เหมือนนกที่อุครูเพราะต้องครและ…
เนื้อหาในบทนี้สำรวจความซับซ้อนของวิญญาณมรณและการเชื่อมโยงกับธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในธรรมชาติ กล่าวถึงวิญญาณธาตุที่มีลักษณะเหมือนเสียงและสีซึ่งแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามปัจจัยต่างๆ ที่เชื่
วิชานธรรมะภาค 3 ตอน 1 - ทุกข์และเหตุแห่งทุกข์
174
วิชานธรรมะภาค 3 ตอน 1 - ทุกข์และเหตุแห่งทุกข์
…ุกข์ทั้งโดยสภาพและโดยชื่อ สุนทรนา*เรียก ว่า วิปัสสนทุกข์ เพราะเป็นเหตุเกิดทุกข์โดยแปรปรวนไป อุปกขา- เวทนาและสังขารทั้งหลายอันเป็นไปในภูมิ 3 ที่เหลือ เรียกว่าขังขร- ทุกข์ เพราะถูกความเกิดและความเสื่อมเบื้…
บทเรียนนี้พูดถึงความหมายและประเภทของทุกข์ตามหลักธรรมในพุทธศาสนา เช่น ทุกข์ในทางกายและใจ โดยจำแนกประเภทต่างๆ ของทุกข์ได้แก่ ทุกข์ทุกข์, วิปัสสนุกทุกข์, สังขารทุกข์ และอื่นๆ ที่สะท้อนถึงสาเหตุและผลกระทบ
วิถีธรรมรวมแปลก ตอน ๑ - ปฏิสมุทธรรม
223
วิถีธรรมรวมแปลก ตอน ๑ - ปฏิสมุทธรรม
…ีความคลายไปเป็นธรรมดา มีความดับ ไปเป็นธรรมดา ดูกรภิกษุทั้งหลาย ชาติ-----พฺ--อุปาทาน-----ดินหา----- เวทนา-----ผัสสะ-----สหายตน-----นามรูป-----วิญญาณ-----สังขาร-----อวิชชา เป็นธรรมไม่เที่ยง เป็นธรรมที่บั…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับปฏิสมุทธรรม โดยเน้นว่าธรรมะมีลักษณะไม่เที่ยงและเกิดจากปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้เกิดความทุกข์และความเสื่อม ดุจเดียวกับวัฏจักรการเกิดและดับ พร้อมด้วยการอธิบายถึงกระบวนการเกิดข
วิถีมีกรรมเปล่า: คาถา ๑
240
วิถีมีกรรมเปล่า: คาถา ๑
…ีต้นหาเป็นต้นเหตุ มีต้นหาเป็นสมุทัย มีต้นหาเป็นกำเนิด มีต้นหา เป็นแดนเกิด ต้นหามีอะไรเป็นต้นเหตุ... เวทนา... ผัสสะ... . ม. ม. ๑๒/๕๘๐
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมะที่มีปัจจัยคือชาติ พระผู้มีพระภาคเจ้าแสดงถึงการสะสมและการเข้าใจถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องในชีวิต การดำรงอยู่ของธรรมมะมีความสอดคล้องกับปัจจัยต่าง ๆ เช่น ชาติ และวิศษฏา เร
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
250
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
…อกไป) สภาพที่ชื่อว่า ผัสสะ เพราะถูกต้องกันเข้า (แห่งอายตนะภายในก็ออกอายตนะภายนอก) ธรรมชาตที่ชื่อว่า เวทนา เพราะรู้ (สตอมณ์) ชื่อว่า ตัณหา เพราะกระหยาด (อราม์) ชื่อว่า อุปาทาน เพราะอึม่น สภาพอันชื่อว่า ภพ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ โดยอธิบายถึงการเกิดและการมีอยู่ของวิญญาณในสังฆ รวมถึงการรู้จักธรรมชาติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ความรู้ และการรับรู้ ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างตนเองและอายตนะต