วิถีมีกรรมเปล่า: คาถา ๑ : หน้า 240/405

ประโยค - วิถีมีกรรมเปล่า คด คาถา ๑ - หน้าที่ 239 มันเข้าที่ปลายและจับเอามดจนถึงโคน โดยสาวไปแต่ปลายนั้นแหละ นำไปใช้งานฉินใด พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ฉันนั้น ทรงแสดงปฏิสนธิสมบูรณ์ ตั้งแต่ปลายไปจนถึงต้นว่ “ถึงแลคำที่เรากล่าวว่า ธรรมะจะมีพระ ปัจจัยคือชาติ ดั้งนี้ ฤทธิ์ภูกทั้งหลาย ธรรมะจะมีเพราะปัจจัยคือ ชาติหรือหนอ หรือว่าว่าใช่ หรืวามสำคัญของท่านทั้งหลายในข้อ นี้มีอย่างไร” (ภิญญ์ทั้งหลายทราบอาจกล่าว) “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ธรรมะยอดมีเพราะปัจจัยคือชาตि ความสำคัญของข้าพระองค์ทั้งหลาย ในข้อยังนี้ว่าว่า ธรรมะจะมีเพราะปัจจัยคือชาติ” (ตรัสตอบไปว่า) “คำที่เรากล่าวว่า ชาติมีเพราะปัจจัยคืออภิวาส ฯ ฯ ฯ สงบทั้งหลายมี เพราะปัจจัยคือวิศฺษฏา ดังนี้ คุรุภิกษ์ทั้งหลาย... สงบทั้งหลายมี เพราะปัจจัยคือวิศฺษฏา หรือว่าว่าใช่ หรือว่าความสำคัญของ ท่านทั้งหลายในข้อยังอย่างไร” ดังนี้เป็นต้นก็ [แสดงแต่กลางถึงต้น] อันนี้ ในคนพวกนั้น คนหนึ่งนั่งพบตนกลางเวสบาล์เข้าเก้า เขา ก็ตัดมันตรงกลางแล้วสางลงไปส่วนล่างจนถึงโคน นำไปวิ่งฉันใด พระผู้มีพระภาคเจ้า ฉันนั้นนั้น ทรงแสดง (ปฏิสนธิสมบูรณ์) เริ่มแต่กลาง ไปถึงต้นว่า “คุรุภิกษ์ทั้งหลาย ก็แสดงอาหาร ๔ นี้ มีอะไรเป็นต้นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นกำเนิด มีอะไรเป็นแดนเกิด ? อาหาร ๔ นี้มีต้นหาเป็นต้นเหตุ มีต้นหาเป็นสมุทัย มีต้นหาเป็นกำเนิด มีต้นหา เป็นแดนเกิด ต้นหามีอะไรเป็นต้นเหตุ... เวทนา... ผัสสะ... . ม. ม. ๑๒/๕๘๐