ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - วิชาธรรมกบแปล กค. คอน ๑. หน้าที่ 249
วิธีสั่งฆ่าบก่อน แต่งนั้นก็สั่งฆ่าจับ ด่อนนั้นจิตสังฆจึงจับ- ดังนี้
เป็นต้น ในสังฆบทั้งหลายบ่มีคำว่า สงฆาปัจจอา วิญญาณ - วิญญาณ
มีเพราะปัจจัยสังฆ ็ เป็นต้น ต่อไปนี้ พึงทราบโดยทั่วกันแล้ว
เกิด ส่วนในคำที่ยิ่งได้อธิบาย พึงทราบดังต่อไปนี้
ธรรมชาติที่ชื่อว่าวิญญาณ เพราะรู้ (อราม์) ต่าง ๆ ชื่อว่า
นาม เพราะน้อมไป (สุอารมณ์) ชื่อวารุป เพราะรู้จัก สลาย
ชื่อว่า อายตนะ เพราะแผ่ไปนอายนอ (คือตายตัว) และเพราะนำให้
อายตนะ (คือต่อออกไป) สภาพที่ชื่อว่า ผัสสะ เพราะถูกต้องกันเข้า
(แห่งอายตนะภายในก็ออกอายตนะภายนอก) ธรรมชาตที่ชื่อว่า เวทนา
เพราะรู้ (สตอมณ์) ชื่อว่า ตัณหา เพราะกระหยาด (อราม์) ชื่อว่า อุปาทาน เพราะอึม่น สภาพอันชื่อว่า ภพ เพราะเป็นฉัน หรือ
เพราะทำให้เป็นฉัน ควมเคยดีว่า ชาติ คำแหง ชื่อว่า ธร
๑. ม. มุ. ๑๒/๕๕
๒. แปลจากศัพท์ วุฒิ หมายถึงอธิบายเรื่องอรณรงสังฆศัพท์ และอรณรงศัพ
ปัจจัยศัพท์เป็นต้น
๓. มาหฎิกว่า ภวิด - เป็นฉัน หมายถึงุปจิทภ ภาวิด - ทำให้เป็นฉัน หมายถึง
กรมุภาพ