ข้อความต้นฉบับในหน้า
ทันโลกทันธรรม
อย่างไร”
ชายคนนี้ทั้งรักทั้งเคารพมหาตมะ คานธี
แต่ก็มีแรงแค้นอยู่เต็มหัวใจ มหาตมะ คานธี กำลัง
อดอาหารอยู่ แรงก็ไม่ค่อยมี จึงตอบเบา ๆ ว่า
"วิธียังมีอยู่ สิ่งที่ท่านควรทำคือ ไปหาเด็กมุสลิมที่
พ่อแม่ของเขาถูกคนฮินดูฆ่าตายมาเลี้ยง เลือกเด็ก
กำพร้าอายุพอ ๆ กับลูกของท่าน แล้วเลี้ยงเขาให้
โตขึ้นมาเป็นมุสลิมที่ดี ไม่ต้องให้เป็นฮินดู และ
สอนเขาอย่าให้ไปรังแกคนอื่น” ฟังเสร็จชายคนนี้ช็อก
โซ่ตกจากมือ ล่าถอยออกไปเลย แล้วคำพูดเหล่านี้
ไม่ได้มีผลกับชายคนนี้คนเดียวแต่ถูกถ่ายทอดออกไป
ทำให้คนได้สติ คิดได้ว่า เราฆ่าเขา เขาฆ่าเรา ฆ่า
กันไป ฆ่ากันมา ฆ่าเท่าไรก็ไม่จบ ถ้าคิดเอาใจเขา
มาใส่ใจเรา แล้วมาปรับ อย่างนี้จบได้ ตรงกับที่
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “เวรย่อมระงับด้วย
การไม่จองเวร” จะเห็นได้ว่า คำพูดสั้น ๆ ของ
มหาตมะ คานธี ครบองค์ประกอบ ๕ อย่าง ที่
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้ไว้ จึงสามารถหยุด
ชายคนนี้ และหยุดกระแสความรุนแรงที่เกิดขึ้น
ในประเทศอินเดียขณะนั้นได้
ๆ
ลองดูอีกตัวอย่างหนึ่ง เมื่อครั้งที่อังกฤษกับ
เยอรมันรบกันอย่างสาหัสสากรรจ์ และมีความรู้สึก
เหมือนกับเป็นศัตรูกัน แต่หลังจากเลิกรบแล้ว มี
อยู่คราวหนึ่งเป็นวันฉลองวันกองทัพเรือของอังกฤษ
ผู้บัญชาการกองทัพเรือของเยอรมันส่งสารไปแสดง
ความยินดี มีใจความสั้น ว่า “ทุกครั้งที่เรารบ
กับกองทัพเรือของอังกฤษ เราได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ
เสมอ” ปรากฏว่า คำพูดแค่ไม่กี่คำสามารถคลาย
ความรู้สึกเป็นศัตรูกันระหว่างกองทัพเรือของ
อังกฤษกับกองทัพเรือของเยอรมันได้อย่างไม่น่าเชื่อ
คำพูดแบบนี้ถามว่าเป็นเรื่องจริงไหม? จริง
เขาเอาเรื่องจริงมาพูด ถ้าไปชมแบบไร้สาระไม่มี
พื้นฐานความจริง ก็จะไม่ค่อยมีผลอะไร แต่นี่เป็น
ถ้าครบ ๕ ข้อ
ใจเปิดแน่นอน
ทั้งพูดเรื่องจริง
พูดด้วยค่าสุภาพ
พูดเรื่องมีประโยชน์
พูดด้วยจิตเมตตา
และพูดถูกกาลเทศะ
ครบ ๕ ข้อเมื่อโร
ผลสาเร็จเกิดขึ้นทันที
คำจริงที่คนรับสารยอมรับว่าจริง เพราะอังกฤษก็
ภูมิใจว่ากองทัพเรือของตัวเองเก่ง แล้วใช้คำสุภาพ
ไหม? สุภาพอย่างยิ่ง ให้เกียรติผู้รับสารเต็มที่ เป็น
ประโยชน์ไหม? การพูดเรื่องจริงในจังหวะที่เหมาะสม
คือวันนั้นเป็นวันฉลองวันกองทัพเรืออังกฤษ การ
แสดงความยินดีโดยพูดสั้น ๆ อย่างนี้ เป็นคำที่มี
ประโยชน์และพูดด้วยจิตเมตตา คือชื่นชมยกย่อง
ผู้รับสาร ไม่ใช่มาอวดตัวเองว่าฉันเก่ง และพูดถูก
กาลเทศะทุกอย่าง พอครบองค์ ๕ เท่านั้น แค่
คำพูดสั้น ๆ ไม่กี่ประโยคสามารถเปลี่ยนความรู้สึก
ของผู้คน ไม่เฉพาะทหารเรือของทั้ง ๒ ประเทศ
เท่านั้น แต่พอเรื่องนี้แพร่ออกไป ก็มีผลต่อความรู้สึก
ของคน ๒ ชนชาติ สลายความรู้สึกเกลียดชังและ
เป็นศัตรูให้กลายเป็นความรู้สึกดี ๆ
ขึ้นมาแทนได้
ฉะนั้น “พูดดี พูดโดน ง่ายกว่าที่คิด” ถ้ารู้
หลักของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและเอาหลักของ
พระองค์ไปใช้ เราก็จะสามารถอยู่ในโลกนี้ได้อย่าง
มีความสุข