ข้อความต้นฉบับในหน้า
„คนทั้งโลกไม่มใครเฉลียวใจเลยว่า โลกนี้คือคุกแห่งสวรรค์ ทุกคนล้วนกำลังเป็นนักโทษติดคุกนี้อยู่“
วิวัฒนาสายยาวนานเท่าใด
การบรรลุวิชา๓ ทำให้พระพุทธองค์ค้นพบความจริงว่า วิสาสารนี้มันมานานจนไม่อาจกำหนดระยะเวลาเบื้องต้น เบื้องกลาง เบื้องปลายได้ ดังที่ตรีว่าว่า
“ดู่อนิกษุทั้งหลาย
สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้น
เมื่อเหล่าสัตว์ผู้ยืนจาเป็นที่กางกั้น
มีดินหาเป็นเครื่องประกอบไว้
ท่องเที่ยวไปมาอยู่
ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ…”
พระองค์ยังได้ตรัสแสดงธรรมอีกว่า เพราะความไม่รู้เรื่องกฎแห่งกรรม ทำให้โลภดีที่มนุษย์และคนต้องสูญเสีย เนื่องจากจากถูกตัดสินเมื่อเกิดเป็นสัตว์ต่าง ๆ เช่น โค กระบือ แกะ ไก่ ลูก หรือเป็นโจรปล้น เป็นขายผู้ฯลฯในระหว่างที่เกิดว่ายตายเกิดอยู่ในวิ่งวาลาสนั้น มีบิรามมากถึงกว่านในมหาสมุทรทั้ง ๑ แห่ง รวมกันโลเกือบ แต่ปัญหาก็เกิด คนทั้งโลกไม่มีใครเฉลียวใจเลยว่า โลกนี้คือคุกแห่งสวรรค์ ทุกคนล้วนกำลังเป็นนักโทษติดคุกนี้อยู่ ไม่รู้ว่ากำลังถูกอุ๋ยภายใต้ กฎแห่งกรรมและกฎไตรลักษณ์ ไม่มีใครรู้สาเหตุจริงที่ทำให้ตนประสบทุกข์ เพราะไม่ด้วนจนหรือคนรวยต่างก็มีทุกข์กันสิ้น จึงไม่มีใครช่วยใครให้พ้นทุกข์ได้อย่างเด็ดขาด จำต้องเวียนว่ายตายเกิดและทุกข์ทรมานอยู่ในคุกนี้โดยไม่รู้จบสิ้น โดยไม่มีใครตอบได้ว่า วิสาสารยาวนานเท่าใด...
(อ่านต่อบทหน้า)
* ดำรงสมคตาสูตร, สน. ๒๗/๙๕๘/๒๖๓ (มมร.)